Caàn traû laïi danh döï
cho hoân nhaân vaø gia ñình
Caàn traû laïi danh döï cho hoân nhaân vaø gia ñình.
Vatican (Vat. 22-04-2015) - Caàn traû laïi cho hoân nhaân vaø gia ñình choã ñöùng danh döï. Söï kieän xaõ hoäi khoâng ñaùnh giaù cao kheá öôùc oån ñònh vaø truyeàn sinh cuûa ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ chaéc chaén laø moät maát maùt lôùn ñoái vôùi taát caû moïi ngöôøi. Kitoâ höõu ñöôïc môøi goïi daán thaân say meâ giöõ gìn giao öôùc naøy cuûa ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ, caû khi hoï laø nhöõng ngöôøi toäi loãi vaø bò thöông tích, laãn loän vaø bò haï nhuïc, maát tin töôûng vaø khoâng chaéc chaén.
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ noùi nhö treân vôùi hôn 40,000 tín höõu vaø du khaùch haønh höông naêm chaâu trong buoåi gaëp gôõ chung saùng thöù tö haøng tuaàn ngaøy 22 thaùng 4 naêm 2015. Môû ñaàu baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha noùi trong baøi giaùo lyù tröôùc ngaøi ñaõ suy tö veà vieäc taïo döïng con ngöôøi theo trình thuaät chöông thöù nhaát saùch Saùng Theá khaúng ñònh raèng Thieân Chuùa ñaõ taïo döïng neân con ngöôøi theo hình aûnh Ngaøi: "theo hình aûnh Ngaøi Thieân Chuùa taïo döïng neân hoï; nam nöõ Ngaøi taïo döïng neân hoï" (St 1,27). Trong baøi giaùo lyù naøy ngaøi muoán suy tö veà trình thuaät thöù hai trong chöông hai saùch Saùng Theá. ÔÛ ñaây sau khi taïo döïng trôøi vaø ñaát, Thieân Chuùa "naén ra con ngöôøi vôùi buïi ñaát vaø thoåi sinh khí vaøo loã muõi con ngöôøi vaø con ngöôøi trôû thaønh moät sinh linh. Roài Thieân Chuùa ñaët con ngöôøi vaøo trong moät ngoâi vöôøn raát xinh ñeïp ñeå con ngöôøi vun troàng vaø giöõ gìn noù" (St 2, 15).
Chuùa Thaùnh Thaàn, Ñaáng ñaõ linh öùng toaøn Thaùnh Kinh, trong moät luùc chæ gôïi leân hình aûnh cuûa ngöôøi nam, khoâng coù ngöôøi nöõ. Vaø Ngöôøi gôïi leân tö töôûng cuûa Thieân Chuùa, haàu nhö laø taâm tình cuûa Thieân Chuùa laø Ñaáng nhìn con ngöôøi, quan saùt Añam moät mình trong vöôøn: oâng ñeïp, ñeá vöông# nhöng coâ ñôn. Vaø Thieân Chuùa thaáy raèng ñieàu naøy khoâng toát: noù nhö laø moät söï thieáu thoán hieäp thoâng, moät söï thieáu thoán caùi traøn ñaày. "Thieân Chuùa noùi: Khoâng toát vaø theâm: "Ta muoán laøm cho con moät söï trôï giuùp töông xöùng vôùi con" (St 2,18).
Tieáp tuïc baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha noùi: Khi ñoù Thieân Chuùa giôùi thieäu vôùi con ngöôøi moïi thuù vaät: con ngöôøi cho moãi thuù vaät moät teân - vaø ñaây laø moät hình aûnh khaùc cuûa quyeàn laøm chuû cuûa con ngöôøi treân thuï taïo - nhöng con ngöôøi khoâng tìm thaáy nôi baát cöù thuù vaät naøo ngöôøi khaùc gioáng noù. Sau cuøng khi Thieân Chuùa giôùi thieäu ngöôøi nöõ, ngöôøi nam vui söôùng nhaän ra raèng thuï taïo ñoù vaø chæ coù naøng thoâi, laø phaàn cuûa mình "xöông töø xöông toâi, thòt töø thòt toâi" (St 2,23). Sau cuøng coù moät söï phaûn chieáu, moät söï hoã töông. Vaø khi moät ngöôøi - ñaây laø moät thí duï giuùp hieåu ñieàu naøy - khi moät ngöôøi muoán giô tay ra cho moät ngöôøi khaùc, thì phaûi coù ngöôøi khaùc tröôùc maët: neáu moät ngöôøi giô tay ra vaø khoâng coù gì, khoâng coù ai, thì baøn tay ôû ñoù, vì thieáu söï hoã töông. Con ngöôøi cuõng theá, noù thieáu caùi gì ñoù ñeå ñi tôùi söï toaøn veïn, noù thieáu söï hoã töông. Vaø Ñöùc Thaùnh Cha ñònh nghóa ngöôøi nöõ nhö sau:
.Ngöôøi nöõ khoâng phaûi laø moät "laäp laïi" cuûa ngöôøi nam; nhöng ñeán tröïc tieáp töø cöû chæ taïo döïng cuûa Thieân Chuùa. Thaät ra hình aûnh "chieác xöông söôøn" khoâng dieãn taû söï thaáp keùm hay söï leä thuoäc, nhöng traùi laïi, noù dieãn taû raèng ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ coù cuøng baûn theå vaø boå tuùc cho nhau. Hoï cuõng coù söï hoã töông naøy. Vaø söï kieän ñoù laø - luoân luoân trong duï ngoân - Thieân Chuùa naén ra ngöôøi nöõ trong khi ngöôøi nam nguû, noù nhaán maïnh raèng ngöôøi nöõ khoâng phaûi laø moät thuï taïo cuûa con ngöôøi, nhöng laø cuûa Thieân Chuùa. Noù cuõng gôïi leân moät ñieàu khaùc: ñeå tìm ngöôøi nöõ vaø chuùng ta coù theå noùi raèng ñeå tìm thaáy tình yeâu nôi ngöôøi nöõ, ñeå tìm ra ngöôøi nöõ, ngöôøi nam phaûi mô naøng tröôùc vaø roài tìm ra naøng.
Söï tin töôûng cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ, maø Ngaøi giao phoù traùi ñaát cho hoï, thaät quaûng ñaïi, tröïc tieáp vaø troïn veïn. Nhöng naøy ñaây keû döõ ñöa vaøo trong taâm trí hoï söï nghi ngôø, khoâng tin vaø maát tin töôûng. Vaø sau cuøng noù ñi tôùi choã baát phuïc tuøng leänh truyeàn che chôû hoï. Hoï rôi vaøo trong söï meâ saûng cuûa söï toaøn naêng laøm oâ nhieãm moïi söï vaø phaù huûy sö haøi hoøa. Taát caû chuùng ta nöõa ñaõ caûm thaáy trong chính mình ñieàu naøy bieát bao laàn. Ñöùc Thaùnh Cha quaûng dieãn theâm bieán coá phaïm toäi cuûa con ngöôøi nhö sau:
Toäi loãi laøm naûy sinh ra söï nghi ngôø vaø chia reõ giöõa ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ. Töông quan cuûa hoï seõ bò giaêng baãy bôûi haøng ngaøn hình thöùc thöïc hieän sai traùi chöùc vuï vaø baét phuïc tuøng, ruû reâ löøa doái vaø chuyeân quyeàn haï nhuïc nhau cho tôùi caùc hình thöùc theâ thaûm vaø baïo löïc nhaát. Lòch söû mang ñaày caùc daáu veát cuûa chuùng. Chaúng haïn chuùng ta haõy nghó tôùi caùc thaùi quùa tieâu cöïc cuûa caùc neàn vaên hoùa theo cheá ñoä phuï heä. Chuùng ta haõy nghó tôùi nhieàu hình thöùc ñeà cao nam giôùi, trong ñoù nöõ giôùi bò coi nhö haïng hai. Chuùng ta haõy nghó tôùi vieäc leøo laùi vaø buoân baùn thaân xaùc nöõ giôùi trong neàn vaên hoùa truyeàn thoâng ngaøy nay. Nhöng chuùng ta cuõng haõy nghó tôùi naïn dòch môùí ñaây lieân quan tôùi söï maát tin töôûng, chuû thuyeát nghi ngôø, vaø caû thuø nghòch ñang lan traøn trong neàn vaên hoùa cuûa chuùng ta - ñaëc bieät baét ñaàu moät thaùi ñoä nghi ngôø coù theå hieåu ñöôïc cuûa caùc chò em phuï nöõ - ñoái vôùi moät kheá öôùc giöõa ngöoøi nam vaø ngöôøi nöõ coù khaû naêng tinh luyeän söï hieäp thoâng thaân tình vaø giöõ gìn phaåm giaù cuûa söï khaùc bieät.
Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm trong baøi huaán duï: Neáu chuùng ta khoâng tìm ra moät phaûn öùng cuûa söï thieän caûm ñoái vôùi giao öôùc naøy, coù khaû naêng che chôû caùc theá heä môùi khoûi söï maát tin töôûng vaø söï thôø ô, thì con chaùu chuùng ta seõ chaøo ñôøi ngaøy caøng bò maát goác ngay töø trong loøng meï. Söï kieän xaõ hoäi khoâng ñaùnh giaù cao kheá öôùc oån ñònh vaø truyeàn sinh cuûa ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ chaéc chaén laø moät maát maùt lôùn ñoái vôùi taát caû moïi ngöôøi. Chuùng ta phaûi ñöa hoân nhaân vaø gia ñình trôû veà choã danh döï cuûa chuùng. Vaø Thaùnh Kinh noùi moät ñieàu hay ñeïp: ngöôøi nam tìm thaáy ngöôøi nöõ. hoï gaëp gôõ nhau, vaø ngöôøi nam phaûi boû ñieàu gì ñoù ñeå tìm thaáy ngöôøi nöõ moät caùch troïn veïn. Vaø vì theá ngöôøi nam boû cha meï mình ñeå ñeán vôùi ngöôøi nöõ. Thaät laø ñeïp! Ñieàu naøy coù nghóa laø baét ñaàu moät loä trình. Ngöôøi nam laø taát caû cho ngöôøi nöõ vaø ngöôøi nöõ laø taát caû cho ngöôøi nam.
Nhö theá, vieäc giöõ gìn giao öôùc naøy cuûa ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ, caû khi hoï coù laø nhöõng ngöôøi toäi loãi vaø bò thöông tích, laãn loän vaø bò haï nhuïc, maát tin töôûng vaø bò thöông ñi nöõa, ñoái vôùi taát caû chuùng ta laø moät ôn goïi daán thaân say meâ trong ñieàu kieän ngaøy nay. Chính trình thuaät veà vieäc taïo döïng vaø toäi loãi, vaøo ñoaïn cuoái cuûa noù, trao ban cho chuùng ta moät hình aûnh raát ñeïp: "Chuùa laø Thieân Chuùa laøm cho con ngöôøi vaø vôï mình caùc aùo quaàn baèng da vaø maëc cho hoï" (St 3,21). Ñoù laø moät hình aûnh söï dòu daøng cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi caëp vôï choàng toäi loãi khieán cho chuùng ta ngaïc nhieân haù mieäng. Ñoù laø moät hình aûnh cuûa söï giöõ gìn hieàn phuï ñoái vôùi caëp vôï choàng. Chính Thieân Chuùa lo laéng vaø che chôû kyø coâng cuûa Ngaøi.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chaøo nhieàu nhoùm haønh höông ñeán töø caùc nöôùc Baéc Myõ laø Canada vaø Hoa Kyø, cuõng nhö caùc nhoùm vaø Taây aâu, ñaëc bieät nhieàu nhoùm ñeán töø Phaùp, Ñöùc, AÙo, Thuïy Só, Taây Ban Nha, Boà Ñaøo Nha, Ai len, Phaàn Lan, Na Uy. Cuõng coù caùc nhoùm ñeán töø Nam Phi, Australia, Trung quoác, Nhaät Baûn, hay töø chaâu Myõ Latinh nhö Argentina, Meâhicoâ vaø Brasil.
Chaøo caùc nhoùm Ba Lan Ñöùc Thaùnh Cha noùi ngaøy hoâm nay Giaùo Hoäi cöû haønh leã kính thaùnh Adalberto töû ñaïo caùch ñaây hôn 1,000 naêm. Thaùnh nhaân ñaõ trôû thaønh neàn taûng cuûa Giaùo Hoäi vaø quoác gia Ba Lan. Thaùnh Gioan Phaoloâ II noùi raèng ngöôøi laø "moät vò gôïi höùng khoân saùnh cho nhöõng ai xaây döïng moät AÂu chaâu ñöôïc canh taân trong loøng trung thaønh vôùi caùc caên coäi vaên hoùa vaø toân giaùo cuûa mình." Xin Thaùnh boån maïng töø trôøi cao che chôû vaø cuûng coá anh chò em trong ñöùc tin vaø baàu cöû cho queâ höông anh chò em ñöôïc hoøa bình vaø phaùt trieån thònh vöôïng.
Vôùi caùc nhoùm Italia Ñöùc Thaùnh Cha ñaëc bieät chaøo caùc nöõ tu treû tham döï ñaïi hoäi ñaøo taïo cuûa Lieân hieäp caùc doøng nöõ Italia, caùc tu só doøng Thaùnh Taâm vaø caùc ñaïi chuûng sinh nhieàu giaùo phaän Italia. Ñöùc Thaùnh Cha caàu chuùc moïi ngöôøi bieát töôi vui laøm chöùng cho ôn goïi ñaõ nhaän laõnh vaø daán thaân rao truyeàn Tin Möøng.
Ngaøi cuõng nhaéc cho moïi ngöôøi bieát hoâm qua laø "Ngaøy baûo veä Traùi daát" vaø khích leä moïi ngöôøi bieát nhìn theá giôùi vôùi ñoâi maét cuûa Thieân Chuùa Taïo Hoùa. Traùi ñaát laø moâi sinh vaø laø ngoâi vöôøn caàn vun troàng. Uôùc gì töông quan giöõa con ngöôøi vôùi thieân nhieân khoâng ñöôïc höôùng daãn bôûi loøng tham, vieäc leøo laùi vaø khai thaùc, nhöng duy trì söï haøi hoøa thieân linh giöõa caùc thuï taïo vaø thieân nhieân trong caùi luaän lyù cuûa söï toân troïng vaø saên soùc ñeå traùi ñaát phuïc vuï moïi ngöôøi keå caû caùc theá heä töông lai.
Chaøo caùc baïn treû ngöôøi ñau yeáu vaø caùc ñoâi taân hoân Ñöùc Thaùnh Cha nhaén nhuû moïi ngöôøi bieát noi göông Meï Maria soáng Muøa Phuïc Sinh naøy baèng caùch laéng nghe Lôøi Chuùa vaø thöïc thi baùc aùi yeâu thöông, soáng töôi vui nhö caùc moân ñeä cuûa Chuùa Kitoâ phuïc sinh.
Buoåi tieáp kieán ñaõ keát thuùc vôùi Kinh Laäy Cha vaø pheùp laønh toøa thaùnh Ñöùc Thaùnh Cha ban cho moïi ngöôøi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)