Quyeàn cuûa ngöôøi ñoàng tính vaø töï do toân giaùo
Quyeàn cuûa ngöôøi ñoàng tính vaø töï do toân giaùo.
Roma (VietCatholic News 17-03-2015) - Ngöôøi ñoàng tính ñaõ coâng khai ñi vaøo nghò trình thaûo luaän cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, khi Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà gia ñình naêm 2014 chính thöùc môøi oâng Romano vaø baø Mavis Pirola cuûa UÙc Ñaïi Lôïi phaùt bieåu ngay töø nhöõng ngaøy ñaàu tieân. Noùi moät caùch toång quaùt, oâng baø ñoàng caûm vaø ñeà cao caâu noùi baát huû cuûa Ñöùc Phanxicoâ khi ñeà caäp tôùi nhöõng ngöôøi ñoàng tính coù thieän chí, luoân tìm kieám Thieân Chuùa: toâi laø ai maø daùm pheâ phaùn hoï!
Chieàu höôùng cuûa Ñöùc Phanxicoâ roõ raøng laø caàn moät thaùi ñoä tích cöïc hôn ñeå chaøo ñoùn ngöôøi ñoàng tính. Nhöng treân thöïc teá, vieäc chaøo ñoùn naøy coù nhieàu giôùi haïn. Maáy ngaøy gaàn ñaây, coù cuoäc tranh luaän lyù thuù veà vaán ñeà naøy.
Cöù vieäc nöôùng baùnh vaø cung caáp hoa cöôùi cho caùc caëp ñoàng tính
Donna Carol Voss, thuoäc Religion News Service, coù baøi "Just bake the cake and arrange the flowers" (cöù vieäc nöôùng baùnh vaø saép xeáp nhöõng boù hoa). Coâ coù yù noùi tôùi hai söï kieän ñaõ xaåy ra caùch nay laâu roài: chuû tieäm baùnh Coâng Giaùo töø khöôùc khoâng nöôùng baùnh cöôùi cho moät caëp ñoàng tính; vaø chuû tieäm hoa Coâng Giaùo töø khöôùc khoâng cung caáp hoa cöôùi cho moät caëp ñoàng tính khaùc. Caû hai ñeàu bò toøa keát aùn laø kyø thò.
Donna khaúng ñònh: coâ khoâng uûng hoä caùc cuoäc hoân nhaân ñoàng tính. Lyù do cuûa coâ khoâng haún coù tính toân giaùo, vì theo coâ, ñaët baát cöù cuoäc gheùp ñoâi naøo ngang haøng vôùi cuoäc gheùp ñoâi coù khaû naêng phaùt sinh ra söï soáng con ngöôøi ñeàu khoâng hôïp luaän lyù. AÁy laø chöa keå ñeán cuoäc töï saùt coù tính xaõ hoäi...
Nhöng nhöõng ngöôøi buoân baùn töø khöôùc cung caáp dòch vuï cho caùc ñaùm cöôùi ñoàng tính laïi laø chuyeän khaùc. Barronelle Stutzman, ngöôøi baùn hoa, trong hôn 20 dòp tröôùc ñaây, voán phuïc vuï khaùch haøng ñoàng tính cuûa mình, nhöng laàn naøy töø khöôùc khoâng phuïc vuï nöõa. Coâ cho hay: "toâi ñaët tay toâi leân tay anh ta vaø noùi vôùi anh ta raèng vì moái lieân heä cuûa toâi vôùi Chuùa Gieâsu Kitoâ, toâi khoâng theå laøm vieäc naøy, khoâng theå phuïc vuï ñaùm cöôùi cuûa anh ta".
Donna cho raèng coâ cuõng thöïc thi moái lieân heä cuûa coâ vôùi Chuùa Gieâsu haøng ngaøy nhöng vieäc naøy khoâng cho coâ caùi quyeàn ñöôïc löïa ñöôïc choïn giaùo huaán thaùnh kinh naøo ñeå theo neáu giaùo huaán naøy ñi ngöôïc laïi luaät daân söï (!) nhö lôøi vieân chaùnh aùn ôû Hoa Thònh Ñoán, ngöôøi voán keát aùn ngöôøi baùn hoa, noùi: "ñoäng löïc toân giaùo khoâng mieãn chuaån vieäc tuaân thuû luaät phaùp".
Luaän lyù hoïc cuõng khieán Donna töï hoûi: ÔÛ ñaâu coù chuyeän töø khöôùc vieäc cung caáp hoa hay baùnh cöôùi cho nhöõng caëp lieân saéc toäc? Hay nhöõng caëp khoâng keát hoân (nghóa laø gian daâm) muoán cöû haønh moái lieân heä cuûa hoï? Nhieàu phaàn trong Thaùnh Kinh cuõng töøng leân aùn nhöõng vieäc naøy.
Cuoái cuøng, luaän lyù hoïc ñoøi phaûi nhìn nhaän raèng Thaùnh Kinh töï maâu thuaãn ôû raát nhieàu choã. Ta phaûi theo nhöõng choã naøo? Nhöõng ngöôøi baùn hoa hay laøm baùnh naøy coù vay nôï khoâng? (Vì Thaùnh Kinh caám vieäc cho vay naëng laõi). Hoï coù giöõ ngaøy Sabaùt khoâng? Hoï coù daâng cuùng 1 phaàn 10 hay khoâng? (Thaùnh Kinh raát roõ raøng ñoái vôùi söï quan troïng cuûa caû hai vieäc naøy).
Ñeà cao caùc quan ñieåm toân giaùo ñöôïc mình tin moät caùch saâu saéc khi chuùng coù tính caùch tö rieâng laø moät chuyeän. Caùc quan ñieåm rieâng tö khoâng caàn phaûi nhaát quaùn, coâng bình hay hôïp luaän lyù. Nhöng taùc phong coâng coäng, ñöôïc luaät phaùp qui ñònh, thì buoäc phaûi nhaát quaùn, coâng bình vaø hôïp luaän lyù.
Nhöõng ngöôøi ñaøn oâng Do Thaùi cöïc chính thoáng laøm xaùo troän chuyeán bay vì khoâng chòu ngoài beân caïnh caùc phuï nöõ dó nhieân laø sai. Ñaùp maùy bay laø moät choïn löïa töï yù, vaø baïn thuaän theo caùc ñieàu kieän khi mua veù. Ñieàu haønh hay quaûn lyù moät doanh nghieäp thöông maïi laø moät quyeát ñònh töï yù, vaø baïn thoûa thuaän caùc ñieàu kieän khi baïn naïp ñôn xin pheùp môû kinh doanh hay tieáp tuïc kinh doanh ñoù.
Ñoái vôùi caùc nhaân vieân chính phuû: quan toøa, thö kyù toøa, thaåm phaùn hoøa giaûi cuõng theá khoâng theå vieän côù toân giaùo ñeå mieãn chuaån thi haønh nhieäm vuï, trong tröôøng hôïp naøy laø caáp chöùng chæ hoân thuù daân söï cho caùc caëp ñoàng tính. Hoï ñöôïc traû tieàn ñeå laøm vieäc ñoù, chöù khoâng phaûi ñeå theo ñuoåi moät chieán dòch truyeàn giaùo.
Ngay caû vieäc tham döï moät ñaùm cöôùi ñoàng tính cuõng khoâng haún laø uûng hoä hoân nhaân ñoàng tính. Donna cho hay coâ töøng döï hai ñaùm cöôùi ñoàng tính nöõ, khoâng phaûi vì coâ uûng hoä ñònh cheá hoân nhaân ñoàng tính cho baèng hoã trôï nhöõng ngöôøi quyeát ñònh cöôùi nhau.
Khoâng tham döï cuoäc cöû haønh cuûa hoï cuõng khoâng mang thaéng lôïi gì cho hoân nhaân truyeàn thoáng; noù chæ phaù hoaïi caùc moái lieân heä cuûa ta. Toâi raát coù theå khoâng ñoàng yù vôùi caùch nhìn cuûa hoï, nhöng taïi sao laïi laøm thöông toån hoï ôû caùi ñieàu hoï coi laø quan troïng nhaát trong ñôøi hoï?
Quan ñieåm cuûa Donna Carol Voss, moät taùc giaû, moät blogger vaø laø moät dieãn giaû, khoâng haún sai, nhöng coâ xeáp nhieàu ñieàu khaùc nhau vaøo caùc lyù leõ beânh vöïc quan ñieåm cuûa mình. Coù ñieàu chæ ñuïng tôùi taùc phong, nhöng coù nhöõng ñieàu ñuïng tôùi nguyeân taéc. Noùi raèng khoâng ñöôïc döïa vaøo baát cöù giaùo huaán thaùnh kinh naøo ñeå baát tuaân luaät daân söï laø choái boû chöùng taù cuûa bieát bao anh huøng cheát cho töï do löông taâm, töï do toân giaùo khaép trong lòch söû loaøi ngöôøi. Luaän ñieäu aáy chæ ñuùng ñoái vôùi quan toøa, nhaát laø nhöõng quan toøa khoâng toân troïng töï do löông taâm vaø töï do toân giaùo, maø hieän nay, nhan nhaûn khaép moïi xaõ hoäi, keå caû xaõ hoäi Hoa Kyø. Noù khoâng ñuùng ñoái vôùi löông taâm con ngöôøi phoå quaùt.
Toân troïng caùc xaùc tín toân giaùo
Xin môøi quùy ñoäc giaû ñoïc caùc luaän ñieåm cuûa Linh Muïc Dwight Longernecker trong baøi "Respect religious convictions" (toân troïng caùc xaùc tín toân giaùo).
Tröôùc nhaát, linh muïc Longernecker muoán minh xaùc ngay töø ñaàu raèng: caùc luaän ñieåm cuûa ngaøi khoâng ñeà caäp tôùi tính hôïp luaân hay voâ luaân cuûa caùc haønh vi ñoàng tính. Ngaøi chæ muoán noùi tôùi söï caêng thaúng giöõa töï do toân giaùo vaø vieäc kyø thò maø thoâi. Vaø vì ngaøi laø moät linh muïc Coâng Giaùo, chöù khoâng moät chuyeân gia luaät phaùp, neân ngaøi khoâng ñeà caäp tôùi vaán ñeà nhö moät luaät gia maø nhö moät muïc töû quan taâm tôùi söï trieån nôû nhaân baûn vaø nhö moät coâng daân öu tö ñoái vôùi ích chung.
Ngaøi hy voïng ñaïi ña soá ngöôøi Myõ ñoàng yù raèng khoâng ñöôïc kyø thò baát cöù ai treân caên baûn noøi gioáng, tín ngöôõng, phaùi tính hay khuynh höôùng tính duïc. Moïi ngöôøi phaûi ñöôïc höôûng cô hoäi bình ñaúng vaø ñöôïc toân troïng. Ngaøi cuõng hy voïng ñaïi ña soá ngöôøi Myõ tin töï do toân giaùo. Xeùt theo lòch söû, ñieàu naøy khoâng nhöõng coù nghóa töï do thôø phöôïng theo yù muoán, maø coøn töï do theo moät loái soáng toân giaùo vaø choïn löïa theo caùc xaùc tín toân giaùo cuûa mình. Töï do thöïc hieän caùc choïn löïa nhö theá voán ñöôïc luaät phaùp baûo veä vaø chæ bò haïn cheá trong moät soá tröôøng hôïp haïn höõu nhö song hoân, loaïn luaân, phaân bieät chuûng toäc vaø con nít keát hoân, töùc caùc tröôøng hôïp trong ñoù, ngöôøi ta cho raèng caùc choïn löïa do toân giaùo thuùc ñaåy coù theå gaây haïi cho moät ngöôøi khaùc.
Moät nguyeân taéc khaùc cuûa töï do toân giaùo laø khoâng ai bò buoäc phaûi vi phaïm löông taâm vaø caùc xaùc tín toân giaùo cuûa mình. Nhaân vieân y teá theo Kitoâ Giaùo coù theå choïn khoâng thöïc hieän caùc thuû tuïc phaù thai duø caùc thuû tuïc naøy hôïp phaùp. Caùc baùc só Coâng Giaùo ñöôïc töï do coá vaán caùc beänh nhaân cuûa mình söû duïng vieäc keá hoaïch hoùa gia ñình theo phöông phaùp töï nhieân, traùnh ngöøa thai theo loái nhaân taïo. Caùc ñònh cheá toân giaùo ñöôïc mieãn chuaån moät soá khía caïnh cuûa luaät nhaân duïng coù theå ñi ngöôïc caùc xaùc tín toân giaùo cuûa hoï, vaø caùc chuû nhaân Kitoâ Giaùo khoâng buoäc phaûi chi traû cho caùc thuû tuïc vaø kyõ thuaät y khoa xaâm haïi tôùi löông taâm hoï.
Nhöng trong khi caùc tín höõu coù theå choïn löïa vì caùc lyù do toân giaùo, hoï khoâng ñöôïc eùp ngöôøi khaùc chaáp nhaän cuøng caùc xaùc tín nhö hoï. Moät y taù Coâng Giaùo coù theå quyeát ñònh khoâng phuï giuùp moät cuoäc phaù thai, nhöng coâ khoâng ñöôïc ngaên caûn moät thuû tuïc hôïp phaùp do nhöõng ngöôøi khoâng coù cuøng moät xaùc tín toân giaùo nhö coâ thöïc hieän. Moät muïc sö Baptist coù theå töø choái khoâng chuû toïa moät ñaùm cöôùi ñoàng tính, nhöng oâng khoâng theå ngaên caám moät ngöôøi Episcopalian laøm theá.
Neáu ta chaáp nhaän caùc nguyeân taéc hieän höõu, thì taát nhieân, caùc coâng daân coù quyeàn töø khöôùc khoâng cung caáp moät dòch vuï naøo ñoù voán coù khaû naêng vi phaïm löông taâm cuûa hoï, hay hoï coù theå nghó ra caùch theá thöïc hieän coâng vieäc cuûa mình maø khoâng vi phaïm caùc nguyeân taéc cuûa mình. Nhö theá, moät ngöôøi Hoài Giaùo ñöôïc pheùp moät laø khoâng laøm baùnh san-duyùt thòt heo hai laø nghó ra caùch laøm moät baùnh sanduyùt giaû thòt heo ñeå khoâng vi phaïm toân giaùo cuûa mình. Chuû nhaân cuûa anh ta neân nhaäy caûm vaø thoâng caûm, coøn nhaân vieân thì neân quaân bình hoùa vaø saün saøng thoaû hieäp trong khi khoâng vi phaïm caùc xaùc tín rieâng cuûa mình...
Lieân quan tôùi vaán ñeà ñoàng tính luyeán aùi, caùc xaùc tín cuûa moät ngöôøi phaûi ñöôïc toân troïng trong khi ngöôøi thaønh thöïc phaûn ñoái veà toân giaùo neân coù nhöõng thoûa hieäp hôïp theo löông tri. Neáu toâi laø chuû tieäm baùnh vaø ñöôïc yeâu caàu cung caáp baùnh cöôùi cho moät ñaùm cöôùi ñoàng tính, toâi coù theå ñoàng yù nöôùng baùnh cho caùc khaùch haøng ñoàng tính, nhöng yeâu caàu hoï kieám moät tieäm baùnh khaùc cung caáp ñöôøng coâ (icing) maàu hoàng vaø töôïng nhoû hai ngöôøi ñaøn oâng hoân nhau treân chieác baùnh. Neáu ngöôøi coù xaùc tín toân giaùo khoâng tìm ra ñöôïc giaûi phaùp thoûa hieäp, hoï neân ñöôïc pheùp ruùt lui. Vì duø sao, cuõng coù nhieàu tieäm baùnh khaùc. Moät thaåm phaùn hoøa giaûi coù theå töø khöôùc cöû haønh moät ñaùm cöôùi ñoàng tính khoâng? OÂng coù theå trao nhieäm vuï cho moät ñoàng nghieäp gioáng moät baùc só coù theå töø choái tieán haønh moät vuï phaù thai ñeå moät baùc só khaùc cung caáp dòch vuï naøy.
Ngöôøi ta coù theå lyù luaän raèng chuû tieäm baùnh töø khöôùc vieäc cung caáp baùnh cöôùi cho ngöôøi ñoàng tính laø kyø thò hoï. Ñieàu naøy coù theå ñuùng, neáu oâng töø khöôùc khoâng cung caáp baát cöù chieác baùnh naøo cho hoï. OÂng khoâng ngaïi cung caáp baùnh cho hoï, nhöng vì caùc xaùc tín toân giaùo, oâng khoâng muoán tham döï "saâu" vaøo moät ñaùm cöôùi ñoàng tính. OÂng ñaùng ñöôïc höôûng quyeàn khoâng tham döï nhö theá.
Cha Longernecker cho raèng trong tö caùch moät linh muïc Coâng Giaùo, ngaøi öu tö tröôùc vieäc caùc cuoäc keát hôïp ñoàng tính ñöôïc coi nhö töông ñöông vôùi hoân nhaân. Nhöng ngaøi coøn öu tö hôn nöõa khi moät soá ngöôøi muoán buoäc ngöôøi coù toân giaùo phaûi thoûa hieäp caùc xaùc tín toân giaùo cuûa hoï ñeå haønh ñoäng ngöôïc vôùi löông taâm hoï. Lyù do khoâng nhöõng laø vaán ñeà keát hôïp ñoàng tính ñuùng nghóa maø thoâi, maø laø vaán ñeà roäng lôùn hôn ñoù laø söï va chaïm cuûa löông taâm caù nhaân tröôùc söùc maïnh cuûa giôùi quyeàn uy (establishment).
Töï do toân giaùo ôû Hoa Kyø khoâng ñöôïc khai phaù moät caùch ñôn ñoäc, nhöng laø moät phaûn öùng ñoái vôùi caùc toân giaùo "nhaø nöôùc" taïi AÂu Chaâu. Caùc nhaø saùng laäp ra Hieäp Chuùng Quoác choáng laïi yù nieäm toân giaùo nhaø nöôùc vì noù laø moät hình thöùc cuûa yù thöùc heä cöôõng böùc, vaø do ñoù, töï do caù nhaân ñöôïc pheùp baát ñoàng ñaõ trôû thaønh ñoái cöïc. Moïi ngöôøi ñöôïc töï do theo toân giaùo cuûa mình hôn laø thöù toân giaùo töø treân aùp ñaët xuoáng, cöôõng cheá baèng thueá khoùa, tröng thu, tuø ñaày, thaäm chí tra taán vaø xöû töû.
Töï do toân giaùo laø thuaãn che khoâng nhöõng choáng laïi toân giaùo nhaø nöôùc, maø choáng laïi baát cöù yù thöùc heä naøo do nhaø nöôùc cöôõng cheá, vaø do ñoù, noù laø moät giaù trò ñoäc ñaùo, quùy giaù vaø moûng doøn. Töï do toân giaùo bò chaø ñaïp, laø löông taâm caù nhaân bò chaø ñaïp, vaø khi moät ngöôøi ñaøn oâng hay moät ngöôøi ñaøn baø caù theå khoâng ñöôïc quyeàn tranh ñaáu cho ñieàu hoï nghó laø ñuùng vaø choáng laïi ñieàu hoï nghó laø sai, thì toaøn boä xaõ hoäi seõ laâm nguy. Laâm nguy laø vì luoân laáp loù ñaâu ñoù anh chaøng duy yù thöùc heä khoâng cho pheùp ai ñöôïc baát ñoàng, töï tung töï taùc nhö moät baïo chuùa saün saøng daäp taét baát cöù baát ñoàng naøo tröôùc khi trieät haï ngöôøi baát ñoàng.
Cha Longernecker, vì theá, cho raèng ngaøi uûng hoä nhöõng con ngöôøi bình thöôøng daùm can ñaûm noùi leân caùc xaùc tín toân giaùo cuûa mình, duø bò coi laø keû cuoàng tín ñieân roà. Ngaøi uûng hoä ngöôøi ñaøn baø töø khöôùc khoâng cho moät caëp khoâng cöôùi nhau thueâ phoøng trong nhaø troï cuûa baø. Ñaây laø nhaø troï cuûa baø vaø laø toân giaùo cuûa baø. Baø khoâng neân bò nhöõng keû laêng nhaêng baét naït huø hoïa. Coøn coù nhöõng khaùch saïn khaùc. Ngaøi uûng hoä ngöôøi Hoài Giaùo khoâng chòu phaân phoái xuùc xích thòt heo vaø ngöôøi AÁn Giaùo khoâng chòu aên thòt boø. Ngaøi uûng hoä ngöôøi Amish laùi xe ñoäc maõ vaø ngöôøi Mormon khoâng uoáng traø. Ngaøi beânh vöïc em hoïc sinh trung hoïc saün saøng noùi vôùi oâng chuû raèng em khoâng theå laøm vieäc vaøo Chuùa Nhaät, ngöôøi Baptist khoâng vaøo quaùn bar vaø baùc só Coâng Giaùo nhaát ñònh khoâng hoaøi thai moät em beù chöa sinh.
Chuùng ta neân coi nhöõng caù nhaân treân laø ngöôøi can ñaûm vaø uûng hoä quyeàn baát ñoàng cuûa hoï vì neáu khoâng laøm nhö theá, khi phaûi quyeát ñònh ñöùng leân choáng nhöõng teân baét naït vaø nhöõng baïo chuùa trong caùc vaán ñeà quan troïng hôn chieác baùnh cöôùi, thì ñaõ quaù muoän.
Hai ngöôøi ñoàng tính noåi tieáng leân tieáng uûng hoä hoân nhaân truyeàn thoáng
Elise Harris vaø Ann Schneible, cuûa haõng tin CNA, töôøng thuaät veà hai nhaø thieát keá thôøi trang noåi tieáng cuûa YÙ, ñoù laø Domenico Dolce vaø Stefano Gabbana. Hai ngöôøi naøy ñoàng saùng laäp ra "ñeá quoác" thôøi trang Dolce & Gabbana naêm 1985 vaø trong tuaàn qua, ñaõ gaây xoân xao dö luaän hoaøn caàu khi leân tieáng beânh vöïc hoân nhaân truyeàn thoáng.
Stefano cho raèng "Gia ñình khoâng phaûi laø moät moát nhaát thôøi. Trong ñoù, coù moät caûm thöùc sieâu nhieân ñöôïc thuoäc veà". Domenico thì cho raèng "chuùng ta khoâng saùng cheá ra gia ñình".
Ñieàu ñaùng löu yù: hai nhaân vaät naøy coâng khai ñoàng tính luyeán aùi. Nhöng hoï cho hay: con caùi coù quyeàn ñöôïc döôõng duïc bôûi moät ngöôøi cha vaø moät ngöôøi meï, vaø hoï leân aùn vieäc ngöøa thai nhaân taïo cuõng nhö vieäc söû duïng caùc baø meï ñeû giuøm (surrogate mothers) cuûa caùc caëp ñoàng tính, goïi vieäc naøy laø "töû cung cho thueâ".
Vì theo hoï, sinh con phaûi laø moät "haønh vi cuûa tình yeâu". Hoï cho bieát theâm: cho tôùi nay, caùc nhaø taâm lyù hoïc vaãn chöa saün saøng ñoái dieän vôùi caùc haäu quaû cuûa "caùc thöû nghieäm naøy".
Hoï cho bieát: "Chuùng toâi, trong tö caùch moät caëp, phaûn ñoái vieäc ngöôøi ñoàng tính nhaän con nuoâi. Ñaõ ñuû caùc con caùi hoùa chaát vaø töû cung cho thueâ roài. Con caùi phaûi coù moät baø meï vaø moät oâng boá".
Hoï tuyeân boá nhö treân ngaøy 12 thaùng Ba naêm 2015 vaø lôøi tuyeân boá treân khieán coäng ñoàng ñoàng tính phaãn noä. Ca nhaïc só Elton John vaø nhieàu nhaân vaät noåi tieáng khaùc cho raèng hoï taåy chay caùc nhaø thieát keá thôøi trang naøy. Chuùa Nhaät ngaøy 15 thaùng 3 naêm 2015, Dolce-Gabbana ra tuyeân boá cho raèng hoï khoâng muoán xuùc phaïm ai.
Ñaây khoâng phaûi laø laàn ñaàu caëp ñoàng tính naøy baøy toû vieäc hoï choáng ñoái hoân nhaân ñoàng tính. Naêm 2013, trong moät cuoäc phoûng vaán cuûa tôø Telegraph, Dolce töøng noùi raèng "toâi khoâng tin hoân nhaân ñoàng tính" vaø anh cho bieát anh laø moät ngöôøi Coâng Giaùo ngoan ñaïo.
Hoï cuõng khoâng phaûi laø nhöõng ngöôøi ñoàng tính ñaàu tieân phaûn ñoái hoân nhaân ñoàng tính. Naêm 2012, trong cuoäc phoûng vaán cuûa tôø Sunday Times, taøi töû Anh Rupert Everett töøng noùi raèng anh "khoâng nghó ñöôïc ñieàu gì teä haïi hôn vieäc ñöôïc hai oâng boá döôõng duïc".
Luaät leä môùi ñaây cuûa Phaùp ñaõ hôïp phaùp hoùa hoân nhaân ñoàng tính vaø vieäc naøy laøm daáy leân caû moät phong traøo choáng ñoái khaép nöôùc, trong ñoù, nhieàu ngöôøi nam nöõ tham gia vieäc baûo veä hoân nhaân truyeàn thoáng.
Nhaân dòp naøy, Dolce cho bieát: "baïn khoâng theå coù heát moïi chuyeän ôû treân ñôøi. Thieáu moät ñieàu gí ñoù vaãn laø ñieàu toát ñeïp. Ñôøi soáng coù ñöôøng ñi töï nhieân cuûa noù; coù nhöõng ñieàu khoâng theå naøo söûa ñoåi ñöôïc. Gia ñình laø moät trong soá ñoù... Noù khoâng phaûi laø moät vaán ñeà toân giaùo hay ñòa vò xaõ hoäi, khoâng heà coù hai loái veà noù: sinh ra, baïn ñaõ coù moät ngöôøi cha vaø moät ngöôøi meï".
Vuõ Van An