Vò Hoàng Y thöù saùu cuûa Giaùo Hoäi Vieät Nam
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Pheâroâ Nguyeãn Vaên Nhôn
Vò Hoàng Y thöù saùu cuûa Giaùo Hoäi Vieät Nam: Ñöùc Toång Giaùm Muïc Pheâroâ Nguyeãn Vaên Nhôn.
Haø Noäi, Vieät Nam (VietCatholic News 29-01-2015) - Laø vò thöù saùu treân danh saùch caùc taân Hoàng Y ñöôïc Ñöùc Phanxicoâ coâng boá ngaøy 4 thaùng Gieâng naêm 2015, laø Ñöùc Toång Giaùm Muïc Pheâroâ Nguyeãn Vaên Nhôn, 76 tuoåi, cuûa Haø Noäi, thuû ñoâ Vieät Nam. Ba trong boán vò tieàn nhieäm cuûa ngaøi ñeàu laø Hoàng Y.
Sinh taïi Ñaø Laït naêm 1938, moät thaønh phoá voán laø trung taâm giaùo duïc Coâng Giaùo taïi Nam Vieät Nam tröôùc ñaây, ngaøi ñöôïc giaùo duïc taïi Tieåu Chuûng Vieän Thaùnh Giuse, Saøi Goøn, roài Giaùo Hoaøng Hoïc Vieän Pioâ X, Ñaø Laït, vaø chòu chöùc linh muïc naêm 1967. Ngaøi coù cöû nhaân vaên chöông Phaùp.
Trong moät cuoäc phoûng vaán vaøo naêm 2009, ngaøi cho bieát: "Trong moïi gia ñình Coâng Giaùo, ñeàu coù ít nhaát moät ôn goïi ñi tu. Trong gia ñình toâi, trong soá 6 ngöôøi con, hai ngöôøi chò cuûa toâi ñaõ gia nhaäp tu vieän, coøn toâi thì vaøo chuûng vieän. Chuùng toâi lôùn leân moät caùch ñôn giaûn. Ñi leã haàu nhö moãi ngaøy. Chòu leã. Ñoïc kinh toái, ñoïc kinh tröôùc vaø sau caùc böõa aên. Taát caû caùc ñieàu naøy ñeàu dieãn ra trong caùc gia ñình Coâng Giaùo Vieät Nam".
Töø naêm 1968 tôùi naêm 1972, ngaøi laø giaùo sö taïi chuûng vieän ñòa phöông, vaø trong 3 naêm sau ñoù, ngaøi laø giaùm ñoác chuûng vieän.
Naêm 1975, naêm Coäng Saûn cöôõng chieám Nam Vieät Nam, Cha Nguyeãn Vaên Nhôn ñöôïc cöû laøm toång ñaïi dieän Giaùo Phaän Ñaø Laït. Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II cöû ngaøi laøm giaùm muïc phoù cuûa Ñaø Laït naêm 1991, vaø ngaøi noái ngoâi toøa naøy 3 naêm sau ñoù.
Thaùng tö naêm 2010, Ñöùc Giaùo Hoaøng Beâneâñíctoâ XVI cöû ngaøi laøm Toång Giaùm Muïc phoù Toång Giaùo Phaän Haø Noäi, giöõa luùc coù nhöõng tranh chaáp giöõa chính phuû vaø Ñöùc Toång Giaùm Muïc Giuse Ngoâ Quang Kieät, 57 tuoåi, veà taøi saûn cuûa Giaùo Hoäi. Tôø Asia Times hoài aáy cho raèng Vatican buoäc Ñöùc Toång Giaùm Muïc Kieät phaûi töø chöùc vì lôïi ích ngoaïi giao.
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Kieät töø chöùc moät thaùng sau ñoù, vaø Ñöùc Toång Giaùm Muïc Nhôn leân thay theá.
Trong cuoäc phoûng vaán naêm 2009, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Nhôn cho bieát roõ: ngaøi uûng hoä caùc coá gaéng nhaèm ñoøi laïi caùc taøi saûn cuûa Giaùo Hoäi.
Luùc aáy, ngaøi tuyeân boá: "Chuùng toâi khoâng coá yù giaønh giaät taøi saûn ñeå laøm giaàu hay coù quyeàn theá. Chuùng toâi chæ yeâu caàu ñieàu toái thieåu ñeå coù theå tieáp tuïc laøm vieäc vaø phuïc vuï giaùo daân. Giaùo Hoäi ñang phaùt trieån, vaø caàn nhöõng phöông tieän toái thieåu ñeå chu toaøn söù meänh toâng ñoà vaø trôï giuùp ngöôøi ngheøo".
Theo töôøng trình cuûa Radio Free Asia trong thaùng Gieâng naêm 2015, Ñöùc Taân Hoàng Y nhaän ñònh raèng hieän tình töï do toân giaùo taïi Vieät Nam "tuøy töøng nôi vaø töøng thôøi". Ngaøi noùi theâm: "Coù luùc, moät soá vaán ñeà troài leân coù luùc laïi khoâng. Coù theå coù vaán ñeà taïi nôi naøy maø khoâng coù vaán ñeà naøo taïi caùc nôi khaùc. Tuy nhieân, noùi chung, toâi thaáy nhieàu daáu hieäu tích cöïc".
Giaùo Hoäi coøn nhieàu vieäc phaûi laøm taïi Vieät Nam
Treân ñaây laø töôøng trình cuûa Catholic World News. Maëc Laâm cuûa Ñaøi Töï Do AÙ Chaâu, thì cho hay, thöù Hai, ngaøy 5 thaùng Gieâng naêm 2015, Ñöùc Taân Hoàng Y Pheâroâ Nguyeãn Vaên Nhôn noùi raèng ngaøi ñöông ñaàu vôùi moät nhieäm vuï nhieàu thaùch ñoá nhöng ñoäng thaùi cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ cho thaáy ñaõ coù tieán boä trong caùc lieân heä giöõa Vatican vaø caùc nhaø laõnh ñaïo coäng saûn Vieät Nam.
Tuy nhieân, theo ngaøi, Giaùo Hoäi Coâng Giaùo "vaãn coøn nhieàu vieäc phaûi laøm' cho khoaûng 6 trieäu tín höõu cuûa mình. Ñaây laø toân giaùo lôùn thöù nhì sau Phaät Giaùo. Daân soá caû nöôùc laø 92.5 trieäu ngöôøi.
Vatican vaø Haø Noäi chöa coù lieân heä ngoaïi giao chính thöùc keå töø ngaøy coäng saûn cöôõng chieám mieàn Nam naêm 1975, duø baét ñaàu taùi laäp cuoäc ñoái thoaïi vaøo naêm 2007 vôùi vieäc thieát laäp Nhoùm Laøm Vieäc Hoãn Hôïp.
Ñöùc Hoàng Y Nhôn noùi raèng "Döïa vaøo caùc cuoäc thaêm vieáng nhau giöõa hai beân vaø nhaát laø söï hieän dieän cuûa vò ñaïi dieän Vatican ôû Haø Noäi, chuùng ta coù theå thaáy ñaõ coù nhöõng coá gaéng ñeå duy trì cuoäc ñoái thoaïi coù keát quaû.
"Cuoäc ñoái thoaïi naøy ñoøi coù kieân nhaãn vaø thaønh thöïc. Toâi ñaõ thaáy caùc coá gaéng hieån nhieân töø phía Vatican, cuõng nhö töø phía chính phuû [Vieät Nam]. Höôùng ñi xem ra tích cöïc, nhöng con ñöôøng coøn daøi vaø ta caàn coù thôøi gian".
Thaùng Chín naêm 2 015, caùc giôùi chöùc Vieät Nam vaø Vatican seõ coù nhöõng buoåi thöông thuyeát veà vieãn töôïng taùi laäp caùc lieân heä ngoaïi giao ñaày ñuû. Ñöùc Taân Hoàng Y Nhôn noùi raèng caùc kinh nghieäm phuïc vuï gaàn ñaây treân khaép xöù sôû khieán ngaøi tin raèng ngöôøi Coâng Giaùo, noùi chung, laïc quan ñoái vôùi vieäc caûi thieän töï do toân giaùo taïi xöù sôû. "Tuy nhieân, [hieän tình töï do toân giao taïi Vieät Nam] tuøy töøng nôi vaø töøng thôøi".
Con ñöôøng kieân nhaãn
Nhaân dòp naøy, ñoäc giaû cuõng neân ñoïc laïi cuoäc phoûng vaán Ñöùc Cha Pheâroâ Nguyeãn Vaên Nhôn cuûa Gianni Valente naêm 2009, luùc ngaøi coøn laø Giaùm Muïc Ñaø Laït vaø laø Chuû Tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam.
Trong cuoäc phoûng vaán naøy, Ñöùc Cha Nhôn gaàn nhö tin chaéc: naêm 2010 seõ laø naêm coù cuoäc toâng du ñaàu tieân cuûa moät vò giaùo hoaøng tôùi Vieät Nam, vì naêm naøy kyû nieäm naêm thöù 50 ngaøy Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan XXIII thieát laäp haøng giaùo phaåm Vieät Nam vaø ñoàng thôøi kyû nieän naêm thöù 350 ngaøy thieát laäp hai toâng toøa ñaàu tieân. "Ngöôøi ta ñang noùi nhieàu veà nhöõng vieäc naøy. Hoï noùi tôùi noùi lui. Vaø neáu Chuùa muoán...".
- Neáu Ñöùc Giaùo Hoaøng tôùi Vieät Nam thì ngaøi seõ thaáy tình huoáng naøo vaøo thôøi ñieåm naøy trong lòch söû?
Ñöùc Cha Nhôn: Chuùng toâi thaáy vieäc xuoáng doác kinh teá khaép hoaøn caàu ñang ñeø naëng leân caû caùc laõnh vöïc tö rieâng cuûa ñôøi soáng nhö theá naøo. ÔÛ ñaây, 90% daân chuùng laøm ngheà noâng, nhöng vì cuoäc khuûng hoaûng kinh teá, saûn phaåm noâng nghieäp khoâng coøn cung caáp keá sinh nhai ñöôïc nöõa. Neân nhieàu ngöôøi ñang rôøi boû ñaát ñai vaø ñang tuï veà caùc thaønh phoá. Hoï lìa boû gia ñình, tình aâu yeám, caùc phong tuïc. Laø di daân, nhieàu ngöôøi keát cuïc trôû neân boái roái tröôùc caùc nan ñeà phaûi ñöông ñaàu. Trong moät thôøi gian ngaén, hai trieäu di daân ñaõ uøa vaøo Saøi Goøn, trong soá hoï, cuõng coù caû haøng traêm nghìn ngöôøi Coâng Giaùo; nhöõng ngöôøi naøy caûm thaáy bò laõng queân vaø voâ voïng. Nhieàu ngöôøi keát cuïc khoâng ñi nhaø thôø nöõa, khoâng caàu nguyeän nöõa. Theá laø vieäc naøy cuõng xaåy tôùi vì cuoäc khuûng hoaûng.
- Coøn ngaøi, ngaøi trôû thaønh Coâng Giaùo roài moät linh muïc nhö theá naøo?
Ñöùc Cha Nhôn: Trong moïi gia ñình Coâng Giaùo, ñeàu coù ít nhaát moät ôn goïi ñi tu. Trong gia ñình toâi, trong soá 6 ngöôøi con, hai ngöôøi chò cuûa toâi ñaõ gia nhaäp tu vieän, coøn toâi thì vaøo chuûng vieän. Chuùng toâi lôùn leân moät caùch ñôn giaûn. Ñi leã haàu nhö moãi ngaøy. Chòu leã. Ñoïc kinh toái, ñoïc kinh tröôùc vaø sau caùc böõa aên. Taát caû caùc ñieàu naøy ñeàu dieãn ra trong caùc gia ñình Coâng Giaùo Vieät Nam. Toâi caùm ôn Chuùa vaø toâi sung söôùng ñaõ giöõ vöõng ôn keâu goïi cuûa mình.
- Vaø baây giôø cuõng vaãn vaäy sao?
Ñöùc Cha Nhôn: Nhieàu ñieàu ñaõ thay ñoåi. Ñoái vôùi nhieàu ngöôøi, ñôøi soáng hieän nay ñaày nhöõng cam keát vaø vieäc laøm, ít thì giôø ñeå ñi leã. Chuùng toâi luoân caùm ôn Thieân Chuùa vì noùi chung, trong caùc gia ñình Kitoâ Giaùo, loøng ñaïo ñöùc vaø vieäc suøng kính hoâm nay vaãn coøn. Vôùi moät ñöùc tin ñôn sô, nuoâi döôõng baèng caàu nguyeän vaø caùc bí tích. Vaø coù nhieàu ngöôøi lôùn trôû laïi Kitoâ Giaùo.
- Vieäc aáy thöôøng dieãn ra ra sao?
Ñöùc Cha Nhôn: Nhieàu ngöôøi trôû thaønh thanh vieân cuûa Giaùo Hoäi khi hoï cöôùi moät ngöôøi Coâng Giaùo, nam hay nöõ. Nhieàu ngöôøi, trí thöùc hôn, soáng nhöõng cuoäc soáng khoâng ñöôïc ñaùp traû, töï ñaët cho mình nhöõng caâu hoûi, roài coù leõ nhôø gaëp moät ai ñoù, moät linh muïc, moät giaùo daân, moät tu só, giuùp hoï tìm ñöôïc caâu traû lôøi.
- Chòu pheùp röûa coù deã daøng khoâng?
Ñöùc Cha Nhôn: Vieäc chuaån bò cho caùc döï toøng ñoøi hoûi 2 naêm hoïc giaùo lyù. Nhöng thoâng thöôøng hoï thöïc hieän trong voøng 6 thaùng hay 1 naêm. Trong giaùo phaän toâi, moãi naêm, chuùng toâi coù 8, 9 ngaøn ngöôøi chòu pheùp röûa, trong ñoù, coù 3 ngaøn ngöôøi lôùn, vaø töø 5 tôùi 6 ngaøn treû em thuoäc caùc gia ñình Kitoâ höõu. Taïi caùc giaùo phaän lôùn, 4, 5 ngaøn ngöôøi lôùn ñöôïc chòu pheùp röûa moãi naêm.
- Nhöng chòu pheùp röûa coù coøn laø moät choïn löïa xa laï vì ñaõ choïn moät "toân giaùo Taây Phöông" nöõa khoâng?
Ñöùc Cha Nhôn: Nhöõng ngöôøi ñöa ra luaän ñieåm ñoù chæ laø ñeå tuyeân truyeàn hoaëc khuaáy ñoäng leân caùc tranh caõi xöa. Chuùa Gieâsu Kitoâ voán sinh ra taïi AÙ Chaâu. Caùc duï ngoân cuûa Ngöôøi luoân nhaéc ñeán loái cö xöû cuûa caùc daân toäc AÙ Chaâu. Theá roài, Tin Möøng tôùi Vieät Nam nhôø caùc nhaø truyeàn giaùo Phaùp vaø Boà Ñaøo Nha, thaønh thöû moät soá ngöôøi cho raèng noù laø moät thöù haøng ngoaïi quoác. Nhieàu ngöôøi khaùc baûo khoâng, Kitoâ Giaùo voán laø moät toân giaùo cuûa Ñoâng Phöông. Ñoái vôùi toâi, coù leõ toát hôn ñöøng neân phí thì giôø cho caùc luaän ñieåm naøy. Hay ít nhaát, xeùt chuùng ñuùng taàm côõ. Coâng Giaùo daønh cho moïi ngöôøi. Dó nhieân, söù meänh toâng ñoà luoân luoân phaûi tính tôùi baûn chaát cuûa vaên minh trong nhieàu ngöõ caûnh khaùc nhau. Trong hoäi nghò gaàn ñaây ôû Thaùi Lan, nôi thaûo luaän tôùi vieäc truyeàn giaùo ôû AÙ Chaâu, ngöôøi ta ñaõ nhaéc laïi raèng seõ thích ñaùng hôn khi ta noùi tôùi ñôøi soáng cuûa Chuùa Gieâsu moät caùch phuø hôïp hôn vôùi vieäc chính Ngöôøi ñaõ giaûng daïy ra sao caùch nay 2 ngaøn naêm, baèng caùc duï ngoân. Theo loái ñoâng phöông, chöù khoâng theo loái duy lyù.
- Coù neân laøm dòu caùc töôøng trình veà caùc baát ñoàng gaàn ñaây vôùi chính phuû Vieät Nam veà vieäc hoaøn traû caùc taøi saûn cuûa Giaùo Hoäi khoâng?
Ñöùc Cha Nhôn: Ñaây laø moät vaán ñeà caàn ñöôïc xeùt trong lòch söû ñaát nöôùc chuùng toâi. Coù thôøi, quyeàn tö höõu laø moät loái soáng ôû ñaây. Roài moät heä thoáng ñaët caên baûn treân quyeàn sôû höõu taäp theå ñöôïc ñöa vaøo. Chaéc chaén, theá giôùi thuoäc veà moïi ngöôøi, ñieàu Thieân Chuùa ñaõ döïng neân, Ngöôøi ñaõ döïng neân cho moïi ngöôøi. Nhöng noùi nhö theá coù veû quaù tröøu töôïng. Coù nhöõng caù nhaân, caùc nhoùm xaõ hoäi vôùi caùc quyeàn lôïi cuûa hoï. Neáu caùc quyeàn naøy bò boû qua moät beân vì thieän ích lôùn hôn, thì ai cuõng hieåu. Nhöng neáu tö höõu bò tröng thu ñeå baûo ñaûm noù thuoäc veà moïi ngöôøi nhöng thöïc teá bò söû duïng moät caùch ích kyû, ñeå laøm giaàu cho moät soá ít ngöôøi, thì ñieàu naøy khoâng ñuùng, vaø luùc aáy, baïn khoâng theå bieän luaän laø vì ích chung ñöôïc.
- Coù phaûi ñoù laø ñieàu ñaõ xaåy ra cho taøi saûn cuûa Giaùo Hoäi khoâng?
Ñöùc Cha Nhôn: Ñoâi luùc, nhöõng taøi saûn bò tröng thu noùi treân khoâng ñöôïc söû duïng ñeå sinh ích cho ích chung. Giaùo Hoäi yeâu caàu ñöôïc hoaøn traû chuùng khoâng phaûi vì chính mình, vì muoán tích luõy vaø neân giaàu coù, nhöng ñeå baûo ñaûm vieäc chuùng ñöôïc söû duïng vì ích lôïi cuûa moïi ngöôøi.
- Vì cuoäc tranh chaáp naøy, ñaõ coù nhöõng cuoäc bieåu tình coâng khai trong nhöõng thaùng qua chuû yeáu taïi Haø Noäi, vôùi vieäc ñoïc kinh maân coâi ôû caùc coâng tröôøng, vaø caû nhöõng giôø phuùt caêng thaúng vôùi caûnh saùt.
Ñöùc Cha Nhôn: Chuùng toâi bieát raèng mình phaûi thöông thuyeát vaø phuïc vuï. Thöông thuyeát caû luùc khoù khaên vaø caàn kieân nhaãn. Thöông thuyeát ñeå tìm coâng lyù, vaø baùc aùi, ñeå phuïc vuï thieän ích moïi ngöôøi. Hieän nay ñang coù ñoâi chuùt chaäm treã, chuùng toâi ñaõ hieåu nhau hôn moät chuùt, nhöng chuùng toâi bieát cuoäc chieán ñaáu vaãn tieáp dieãn vaø chaïm traùn chaúng giuùp gì cho ai.
- Khi töôøng thuaät tình theá naøy, moät soá ngöôøi cuûa truyeàn thoâng Taây Phöông nhaán maïnh raèng cheá ñoä coäng saûn Vieät Nam sôï Giaùo Hoäi ñòa phöông.
Ñöùc Cha Nhôn: Chuùng toâi laø Giaùo Hoäi. Giaùo Hoäi luoân theo con ñöôøng ñoái thoaïi. Vaø toân troïng quyeàn bính daân söï. Ñöùc Giaùo Hoaøng môùi ñaây cho raèng Giaùo Hoäi keâu goïi caùc con caùi mình laøm vieäc caùch phaûi leõ ñeå xaây döïng moät xaõ hoäi coâng lyù vaø gaén boù. Noùi vôùi chính chuùng toâi trong cuoäc thaêm vieáng Ad Limina, Ñöùc Beâneâñíctoâ XVI cho hay Giaùo Hoäi "baát cöù trong tröôøng hôïp naøo cuõng khoâng heà coù yù ñònh thay theá nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm trong chính phuû, noù chæ muoán, trong tinh thaàn ñoái thoaïi vaø hôïp taùc töông kính, goùp phaàn rieâng cuûa mình vaøo ñôøi soáng quoác gia ñeå phuïc vuï moïi ngöôøi".
- Trong söï baát ngôø coù tính lòch söû teá nhò naøy, vieäc hoaøn traû caùc taøi saûn giöõa cuoäc tranh chaáp naøy coù phaûi laø öu tieân khaån caáp ñoái vôùi Giaùo Hoäi khoâng?
Ñöùc Cha Nhôn: Chuùng toâi khoâng coù yù giaønh giaät taøi saûn ñeå laøm giaàu hay coù quyeàn theá. Chuùng toâi chæ yeâu caàu ñieàu toái thieåu ñeå coù theå tieáp tuïc laøm vieäc vaø phuïc vuï giaùo daân. Giaùo Hoäi ñang phaùt trieån, vaø caàn nhöõng phöông tieän toái thieåu ñeå chu toaøn söù meänh toâng ñoà vaø trôï giuùp ngöôøi ngheøo. Caên cöù vaøo coâng trình aáy, caùc phöông tieän coù theå giuùp ích.
- Dieãn bieán veà quan heä giöõa Giaùo Hoäi vaø chính phuû ôû Vieät Nam coù phaûi laø maãu möïc caàn ghi nhôù ñeå vöôït qua caùc baát bình thöôøng do coäng ñoàng Coâng Giaùo ôû Trung Hoa caûm nhaän hay khoâng?
Ñöùc Cha Nhôn: Toâi nghó trong ñôøi soáng Giaùo Hoäi, khoâng coù vieäc xuaát caûng caùc maãu möïc. Giaùo Hoäi Vieät Nam thích hôïp vôùi hoaøn caûnh ôû Vieät Nam. Trung Hoa quaù lôùn vaø phöùc taïp. Toâi khoâng bieát lieäu nhöõng gì ñang ñöôïc thöïc hieän ôû Vieät Nam coù theå thöïc hieän ñöôïc ôû Trung Hoa hay khoâng. Nhöng neáu ta nhìn leân Chuùa Gieâsu vaø Giaùo Hoäi nhö Ngöôøi ñaõ thieát laäp, thì ñoù laø maãu möïc cho moïi ngöôøi. Chuùa Gieâsu xaây döïng Giaùo Hoäi cuûa Ngöôøi treân Thaùnh Pheâroâ vaø caùc vò keá nhieäm ngaøi. Vaø ñoù laø maãu möïc aùp duïng cho moïi ngöôøi, ôû Vieät Nam, ôû Trung Hoa, ôû Hoa Kyø vaø ôû baát cöù nôi naøo khaùc.
- Nhöng cuõng coù nhieàu khaùc bieät. Thí duï, Giaùo Hoäi Vieät Nam laø moät Giaùo Hoäi khieâm nhöôøng, phaàn khoâng nhoû laø do lòch söû noù phaûi traûi qua.
Ñöùc Cha Nhôn: nhöng thaân phaän khieâm nhöôøng naøy laø moät ôn goïi ñoái vôùi moïi ngöôøi. Toaøn theå Giaùo Hoäi phaûi khieâm nhöôøng, ñôn sô, coù loøng baùc aùi, noi göông Chuùa Gieâsu. Ñieàu naøy aùp duïng cho toaøn theå Giaùo Hoäi, cho caû Giaùo Hoäi taïi Hoa Kyø, neáu ñoù laø Giaùo Hoäi cuûa Chuùa Kitoâ.
- Ngay treân ñöôøng bình thöôøng hoùa caùc quan heä giöõa Toøa Thaùnh vaø chính phuû Vieät Nam, vieäc choïn soáng kieân nhaãn trong khieâm nhöôøng ñaõ vaø ñang ñem nhieàu keát quaû toát. Nhieàu vò ñaõ gieo raát toát töø tröôùc tôùi nay, moät caùch aâm thaàm, khoâng muoán noåi nang.
Ñöùc Cha Nhôn: Cuoäc tieáp caän thöù nhaát ñaõ xuaát phaùt töø Ñöùc Hoàng Y Etchegaray in 1989. Töø ñoù, ñaõ coù nhieàu cuoäc vieáng thaêm chính thöùc. Ñöùc Cha Pietro Parolin, Phoù Phuû Quoác Vuï Khanh, ngöôøi hieän ñang theo doõi caùc bieán coá ôû Vieät Nam, ñaõ tôùi thaêm chuùng toâi 4 laàn trong maáy naêm gaàn ñaây. Vaø ñaõ coù nhöõng keát quaû coøn toát hôn nöõa. Chuùng toâi caàu nguyeän raát nhieàu vì vieäc môû ra caùc lieân heä ngoaïi giao giöõa Toøa Thaùnh vaø chính phuû Vieät Nam seõ coù nghóa laø coù moät vò ñaïi dieän cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng taïi choã treân caên baûn thöôøng tröïc, chöù khoâng phaûi moãi naêm moät laàn. Töø töø, noù seõ ñeán, chaúng sôùm thì chaày.
Vuõ Van An