Söù ñieäp Muøa Chay 2015
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
Söù ñieäp Muøa Chay 2015 cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ.
Vatican (WHÑ 30-01-2015) - Söù ñieäp Muøa Chay naêm 2015 ñaõ ñöôïc Ñöùc OÂng Giampietro Dal Toso, Toång thö kyù Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh Cor Unum (Ñoàng Taâm), cuøng vò phuï taù vaø oâng Michel Roy, Toång thö kyù Caritas quoác teá, giôùi thieäu vôùi giôùi baùo chí trong cuoäc hoïp baùo saùng ngaøy 27 thaùng 1 naêm 2015, taïi Phoøng Baùo chí Toøa Thaùnh. Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ toaøn vaên Söù ñieäp Muøa Chay 2015 cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ:
"Anh em haõy vöõng loøng" (Giacoâbeâ 5,8)
Anh chò em thaân meán,
Muøa Chay laø thôøi gian canh taân ñoái vôùi toaøn Giaùo hoäi, moãi coäng ñoaøn vaø moãi tín höõu. Tröôùc heát ñoù laø "thôøi gian aân suûng" (2 Cr 6,2). Thieân Chuùa khoâng ñoøi hoûi chuùng ta ñieàu gì maø chính Ngaøi laïi khoâng ban cho chuùng ta tröôùc: "Chuùng ta yeâu thöông vì Thieân Chuùa ñaõ yeâu thöông chuùng ta tröôùc" (1 Ga 4,19). Chuùa khoâng döûng döng vôùi chuùng ta. Moãi ngöôøi trong chuùng ta ñeàu coù choã trong loøng cuûa Ngaøi, Ngaøi bieát ñích danh chuùng ta, chaêm soùc vaø ñi tìm chuùng ta moãi khi chuùng ta boû Ngaøi. Chuùa quan taâm ñeán moãi ngöôøi chuùng ta; tình yeâu khoâng cho pheùp Chuùa döûng döng vôùi nhöõng gì xaûy ñeán vôùi chuùng ta. Thöôøng thì khi chuùng ta maïnh khoeû vaø deã chòu, chuùng ta queân maát nhöõng ngöôøi khaùc (Chuùa Cha khoâng bao giôø laøm nhö theá): chuùng ta khoâng quan taâm ñeán nhöõng vaán ñeà cuûa hoï, nhöõng noãi ñau vaø baát coâng hoï ñang chòu... Taâm hoàn chuùng ta trôû neân laïnh luøng. Bao laâu toâi coøn töông ñoái maïnh khoeû vaø deã chòu, thì toâi chaúng nghó ñeán nhöõng ngöôøi khoâng ñöôïc khoeû maïnh. Ngaøy nay, thaùi ñoä voâ caûm ích kyû naøy mang moät chieàu kích toaøn caàu, ñeán ñoä chuùng ta coù theå noùi ñoù laø moät thöù toaøn caàu hoaù thoùi voâ caûm. Ñaây laø moät vaán ñeà maø ngöôøi Kitoâ höõu chuùng ta caàn phaûi ñöông ñaàu.
Khi Daân Chuùa trôû veà vôùi tình yeâu cuûa Ngaøi, hoï seõ tìm ra nhöõng caâu traû lôøi cho nhöõng vaán naïn maø lòch söû khoâng ngöøng neâu leân. Moät trong nhöõng thaùch ñoá khaån caáp nhaát maø toâi muoán ñeà caäp trong Söù ñieäp naøy chính laø hieän töôïng toaøn caàu hoùa thoùi voâ caûm.
Voâ caûm ñoái vôùi tha nhaân vaø vôùi Thieân Chuùa cuõng laø moät caùm doã thöïc söï ñoái vôùi caùc Kitoâ höõu chuùng ta. Vì theá, haèng naêm vaøo Muøa Chay chuùng ta caàn nghe laïi lôøi caùc ngoân söù leân tieáng thöùc tænh löông taâm chuùng ta.
Thieân Chuùa khoâng döûng döng ñoái vôùi theá giôùi chuùng ta, Ngaøi yeâu thöông theá giôùi ñeán ñoä ban Con cuûa Ngaøi ñeå cöùu roãi chuùng ta. Trong maàu nhieäm nhaäp theå, trong cuoäc soáng traàn theá, trong maàu nhieäm söï cheát vaø soáng laïi cuûa Con Thieân Chuùa, caùnh cöûa giöõa Thieân Chuùa vaø con ngöôøi, giöõa trôøi vaø ñaát, ñaõ môû ra moät laàn vaø luoân maõi. Giaùo hoäi nhö baøn tay giöõ cho caùnh cöûa aáy luoân môû, qua vieäc coâng boá Lôøi Chuùa, cöû haønh caùc bí tích, vaø laøm chöùng cho ñöùc tin soáng ñoäng nhôø ñöùc aùi (x. Gl 5,6). Nhöng theá giôùi laïi coù xu höôùng thu mình laïi vaø ñoùng chaët caùnh cöûa maø qua ñoù Thieân Chuùa ñi vaøo theá giôùi vaø theá giôùi ñeán vôùi Thieân Chuùa. Theá neân neáu Giaùo hoäi, nhö laø baøn tay, coù bò töø khöôùc, bò nghieàn naùt vaø mang thöông tích thì chaúng coù gì ñaùng ngaïc nhieân.
Vì vaäy Daân Chuùa caàn canh taân noäi taâm, ñeå khoâng trôû neân voâ caûm vaø khoâng thu mình laïi. Ñeå giuùp cho vieäc canh taân naøy, toâi xin ñeà nghò suy tö 3 caâu Kinh Thaùnh sau ñaây:
1. "Neáu moät chi theå ñau, thì moïi chi theå cuøng ñau" (1 Cr 12,26) - Giaùo hoäi
Tình yeâu cuûa Thieân Chuùa phaù vôõ söï voâ caûm aáy, moät thaùi ñoä kheùp kín tai haïi. Giaùo hoäi trao taëng chuùng ta tình yeâu naøy qua giaùo huaán, vaø nhaát laø qua chöùng taù cuûa mình. Nhöng chuùng ta chæ coù theå laøm chöùng veà ñieàu maø chính chuùng ta ñaõ caûm nghieäm. Kitoâ höõu laø ngöôøi ñeå Thieân Chuùa maëc cho mình loøng nhaân töø vaø thöông xoùt cuûa Ngaøi, maëc laáy Chuùa Kitoâ, ñeå gioáng nhö Chuùa Kitoâ, trôû neân toâi tôù cuûa Thieân Chuùa vaø cuûa ngöôøi khaùc. Chuùng ta thaáy roõ ñieàu naøy trong Phuïng vuï Thöù Naêm Tuaàn Thaùnh qua nghi thöùc röûa chaân. Pheâroâ khoâng muoán Chuùa Gieâsu röûa chaân cho oâng, nhöng oâng ñaõ hieåu ra raèng Chuùa Gieâsu khoâng muoán chæ neâu göông veà caùch thöùc chuùng ta phaûi röûa chaân cho nhau. Chæ nhöõng ai ñeå cho Chuùa Gieâsu röûa chaân mình tröôùc thì ngöôøi aáy môùi coù theå phuïc vuï ngöôøi khaùc nhö theá. Chæ ngöôøi naøo ñöôïc "döï phaàn" vôùi Ngaøi (Ga 13,8) thì môùi coù theå phuïc vuï ngöôøi khaùc.
Muøa Chay laø thôøi gian thuaän tieän chuùng ta ñeå cho Chuùa Kitoâ phuïc vuï mình - nhôø ñoù chuùng ta trôû neân gioáng Ngaøi hôn, moãi khi chuùng ta laéng nghe Lôøi Chuùa vaø laõnh nhaän caùc bí tích, ñaëc bieät laø bí tích Thaùnh Theå. Nôi ñoù chuùng ta trôû thaønh ñieàu maø chuùng ta laõnh nhaän: trôû neân Thaân Mình Chuùa Kitoâ. Trong thaân mình naøy, khoâng coù choã cho thoùi voâ caûm raát thöôøng chieám lónh taâm hoàn chuùng ta. Vì ai thuoäc veà Chuùa Kitoâ thì cuõng thuoäc veà moät thaân mình duy nhaát vaø trong Chuùa chuùng ta khoâng ñöôïc döûng döng ñoái vôùi nhau. "Vì neáu moät chi theå ñau, thì moïi chi theå cuøng ñau; vaø neáu moät chi theå ñöôïc vinh döï thì moïi chi theå ñeàu ñöôïc chia seû nieàm vui aáy" (1 Cr 12,26).
Giaùo hoäi laø coäng ñoaøn caùc thaùnh thoâng coâng khoâng chæ vì goàm coù caùc thaùnh, nhöng coøn vì Giaùo hoäi laø moät coäng ñoaøn hieäp thoâng trong nhöõng ñieàu thaùnh thieän: tình yeâu cuûa Thieân Chuùa ñöôïc toû loä cho chuùng ta trong Chuùa Kitoâ vaø taát caû nhöõng hoàng aân cuûa Ngaøi. Trong nhöõng hoàng aân aáy cuõng coù lôøi ñaùp laïi cuûa nhöõng ngöôøi ñeå cho tình yeâu naøy chaïm ñeán. Trong coäng ñoaøn caùc thaùnh, khi chia seû nhöõng ñieàu thaùnh thieän naøy, khoâng ai chieám höõu cho rieâng mình, nhöng chia seû moïi söï vôùi ngöôøi khaùc. Vaø vì chuùng ta ñöôïc lieân keát vôùi nhau trong Chuùa, chuùng ta môùi coù theå laøm gì ñoù cho nhöõng ai coøn ôû xa Giaùo hoäi, laø nhöõng ngöôøi maø töï söùc chuùng ta chaúng bao giôø ñeán ñöôïc vôùi hoï, vì cuøng vôùi hoï vaø cho hoï, chuùng ta xin Chuùa cho taát caû chuùng ta bieát môû ra vôùi coâng trình cöùu ñoä cuûa Ngaøi.
2. "Em ngöôi ñaâu?" (St 4,9) - Caùc giaùo xöù vaø caùc coäng ñoaøn
Nhöõng gì ñaõ noùi veà Giaùo hoäi hoaøn vuõ thì cuõng phaûi ñöôïc aùp duïng cho ñôøi soáng cuûa caùc giaùo xöù vaø caùc coäng ñoaøn. Caùc toå chöùc Giaùo hoäi naøy coù giuùp chuùng ta caûm nghieäm ñöôïc mình thuoäc veà moät thaân mình duy nhaát hay khoâng? Moät thaân mình laõnh nhaän vaø chia seû nhöõng gì Thieân Chuùa muoán ban taëng? Moät thaân mình bieát nhaän ra vaø chaêm soùc nhöõng phaàn töû yeáu ñuoái nhaát, ngheøo khoå nhaát vaø beù nhoû nhaát? Hay chuùng ta troán chaïy vaøo moät tình yeâu phoå quaùt, oâm troïn caû theá giôùi maø laïi khoâng nhìn thaáy ngöôøi ngheøo Lazaroâ ngoài tröôùc cöûa nhaø ñoùng kín cuûa chuùng ta? (x. Lc 16,19-31).
Ñeå laõnh nhaän nhöõng gì Chuùa ban cho chuùng ta vaø laøm cho chuùng mang laïi hoa traùi doài daøo, chuùng ta caàn vöôït qua nhöõng ranh giôùi cuûa Giaùo hoäi höõu hình theo hai caùch.
Thöù nhaát, baèng caùch hôïp lôøi caàu nguyeän vôùi Giaùo hoäi treân thieân quoác. Lôøi caàu nguyeän cuûa Giaùo hoäi ôû traàn theá laøm neân moät coäng ñoaøn hieäp thoâng phuïc vuï vaø möu ích cho nhau, lôøi caàu nguyeän aáy bay leân tôùi toân nhan Thieân Chuùa. Cuøng vôùi caùc thaùnh ñaõ tìm ñöôïc söï sung maõn trong Thieân Chuùa, chuùng ta laø thaønh phaàn coäng ñoaøn hieäp thoâng aáy, trong ñoù tình yeâu cheá ngöï thoùi voâ caûm. Giaùo hoäi treân thieân quoác khoâng hoan hæ vì ñaõ quay löng vôùi nhöõng ñau khoå cuûa traàn theá ñeå vui möøng trong caûnh huy hoaøng cuûa rieâng mình. Nhöng caùc thaùnh ñaõ ñöôïc haân hoan chieâm ngaém chieán thaéng roài: nhôø caùi cheát vaø söï phuïc sinh cuûa Chuùa Gieâsu, caùc ngaøi ñaõ vónh vieãn chieán thaéng thaùi ñoä voâ caûm, cöùng loøng vaø thuø haän. Bao laâu chieán thaéng aáy cuûa tình yeâu chöa thaám nhaäp vaøo toaøn theá giôùi, thì caùc thaùnh vaãn ñoàng haønh vôùi chuùng ta treân ñöôøng löõ thöù. Thaùnh Teâreâsa Lisieux, tieán só Hoäi Thaùnh, ñaõ baøy toû xaùc tín raèng nieàm vui treân trôøi veà chieán thaéng cuûa Tình yeâu chòu ñoùng ñinh vaãn chöa troïn veïn bao laâu coøn moät ngöôøi treân traàn theá phaûi chòu ñau khoå vaø khoùc than: "Con hy voïng raèng ôû treân trôøi con seõ khoâng phaûi ngoài khoâng, mong öôùc cuûa con laø vaãn tieáp tuïc laøm vieäc cho Giaùo hoäi vaø cho caùc linh hoàn" (Thö 254 ngaøy 14-7-1897).
Chuùng ta cuõng tham döï vaøo coâng phuùc vaø nieàm vui cuûa caùc thaùnh, cuõng nhö caû caùc ngaøi cuõng tham döï vaøo cuoäc chieán ñaáu vaø nieàm khao khaùt hoaø bình vaø hoaø giaûi cuûa chuùng ta. Nieàm vui cuûa caùc thaùnh trong chieán thaéng cuûa Chuùa Kitoâ Phuïc Sinh cho chuùng ta söùc maïnh ñeå noã löïc vöôït thaéng thoùi voâ caûm vaø cöùng loøng.
Caùch thöù hai, moãi coäng ñoaøn Kitoâ höõu ñöôïc keâu goïi ra khoûi chính mình ñeå daán thaân vaøo ñôøi soáng cuûa xaõ hoäi roäng lôùn hôn maø mình cuõng laø thaønh phaàn, nhaát laø vôùi nhöõng ngöôøi ngheøo vaø nhöõng ngöôøi ôû xa Giaùo hoäi. Giaùo hoäi töï baûn chaát laø truyeàn giaùo, Giaùo hoäi khoâng co cuïm vaøo mình, nhöng ñöôïc sai ñeán vôùi moïi quoác gia vaø moïi daân toäc.
Söù maïng cuûa Giaùo hoäi laø kieân trì laøm chöùng cho Ñaáng muoán ñöa taát caû taïo thaønh vaø töøng ngöôøi veà cuøng Chuùa Cha. Söù maïng aáy laø ñem ñeán cho moïi ngöôøi moät tình yeâu khoâng ñöôïc laëng caâm. Giaùo hoäi böôùc theo Chuùa Gieâsu Kitoâ treân con ñöôøng ñeán vôùi töøng con ngöôøi, cho ñeán taän cuøng traùi ñaát (x. Cv 1,8). Nhö theá, nôi moãi ngöôøi khaùc, chuùng ta phaûi nhìn thaáy hoï laø ngöôøi anh chò em maø Chuùa Kitoâ ñaõ chòu cheát vaø soáng laïi cho hoï. Ñieàu chuùng ta nhaän laõnh, thì chuùng ta cuõng laõnh nhaän cho hoï nöõa. Cuõng theá, nhöõng gì nhöõng ngöôøi anh chò em chuùng ta coù, chính laø moät moùn quaø cho Giaùo hoäi vaø cho toaøn theå nhaân loaïi.
Anh chò em thaân meán, toâi mong muoán bieát bao raèng nôi naøo Giaùo hoäi hieän dieän, ñaëc bieät laø caùc giaùo xöù vaø caùc coäng ñoaøn cuûa chuùng ta, nôi aáy seõ trôû thaønh nhöõng haûi ñaûo thöông xoùt giöõa loøng ñaïi döông voâ caûm!
3. "Anh em haõy vöõng loøng!" (Gc 5,8) - Caù nhaân Kitoâ höõu
Caû trong tö caùch laø nhöõng caù nhaân, chuùng ta cuõng bò caùm doã soáng voâ caûm. Khi bò chìm ngaäp trong nhöõng tin töùc vaø hình aûnh kinh hoaøng veà ñau khoå cuûa con ngöôøi, chuùng ta thöôøng caûm thaáy mình hoaøn toaøn khoâng coù khaû naêng giuùp ñôõ. Phaûi laøm gì ñeå khoâng bò vöôùng vaøo caùi voøng xoaùy khoán cuøng vaø baát löïc aáy?
Tröôùc heát, chuùng ta coù theå hieäp thoâng caàu nguyeän vôùi Giaùo hoäi ôû traàn theá vaø Giaùo hoäi treân thieân quoác. Chuùng ta ñöøng coi thöôøng lôøi caàu nguyeän coù söùc maïnh cuûa bieát bao ngöôøi hieäp nhaát vôùi nhau! Saùng kieán 24 giôø cho Chuùa, maø toâi mong öôùc seõ ñöôïc cöû haønh vaøo caùc ngaøy 13-14 thaùng Ba trong toaøn Giaùo hoäi, caû ôû caáp giaùo phaän, seõ laø daáu chæ cho thaáy caàn thieát phaûi caàu nguyeän.
Thöù hai, chuùng ta coù theå giuùp ñôõ baèng nhöõng vieäc baùc aùi, cho nhöõng ngöôøi ôû gaàn cuõng nhö nhöõng ngöôøi ôû xa Giaùo hoäi, qua nhieàu toå chöùc baùc aùi cuûa Giaùo hoäi. Muøa Chay laø thôøi gian thuaän tieän ñeå baøy toû moái quan taâm naøy ñoái vôùi ngöôøi khaùc, qua nhöõng daáu chæ -tuy beù nhoû nhöng cuï theå- noùi leân raèng chuùng ta thuoäc veà moät gia ñình nhaân loaïi duy nhaát.
Thöù ba, ñau khoå cuûa ngöôøi khaùc laø moät lôøi môøi goïi hoaùn caûi, vì söï thieáu thoán cuûa hoï nhaéc nhôû toâi raèng cuoäc ñôøi toâi raát mong manh, vaø toâi leä thuoäc vaøo Thieân Chuùa vaø anh chò em mình. Neáu chuùng ta khieâm toán caàu xin ôn Chuùa vaø chaáp nhaän nhöõng giôùi haïn cuûa mình, thì chuùng ta seõ tin töôûng vaøo nhöõng khaû naêng voâ bieân maø tình yeâu cuûa Thieân Chuùa daønh saün cho chuùng ta. Vaø chuùng ta coù theå choáng laïi caùm doã cuûa ma quyû khi töôûng mình coù theå cöùu thoaùt baûn thaân vaø theá giôùi baèng söùc rieâng mình.
Ñeå thaéng ñöôïc thoùi voâ caûm vaø aûo töôûng töï laäp cuûa chuùng ta, toâi muoán môøi goïi moïi ngöôøi soáng Muøa Chay naøy nhö moät dòp huaán luyeän taâm hoàn - theo caùch noùi cuûa Ñöùc giaùo hoaøng Beâneâñictoâ XVI (x. Thoâng ñieäp Deus caritas est, 31). Moät con tim bieát thöông xoùt khoâng coù nghóa laø moät con tim yeáu ñuoái. Ai muoán toû loøng xoùt thöông thì phaûi coù moät con tim maïnh meõ, vöõng vaøng, ñoùng laïi tröôùc Satan, nhöng môû ra cho Thieân Chuùa; moät con tim ñeå cho Thaùnh Linh xuyeân thaáu vaø daãn ñi treân nhöõng neûo ñöôøng tình yeâu ñeán vôùi anh chò em mình; vaø cuoái cuøng, moät con tim ngheøo, nhaän ra söï ngheøo heøn cuûa chính mình vaø saün saøng trao taëng ngöôøi khaùc.
Anh chò em thaân meán, vì theá trong Muøa Chay naøy chuùng ta haõy caàu xin Chuùa: "Fac cor nostrum secundum cor tuum: Xin uoán loøng chuùng con neân gioáng Traùi Tim Chuùa" (Kinh caàu Raát Thaùnh Traùi Tim Ñöùc Chuùa Gieâsu) ñeå coù ñöôïc moät con tim maïnh meõ vaø bieát xoùt thöông, aân caàn vaø quaûng ñaïi, moät con tim khoâng thu mình laïi, khoâng voâ caûm hay rôi vaøo caùm doã cuûa naïn toaøn caàu hoùa thoùi voâ caûm.
Toâi öôùc mong vaø caàu nguyeän cho Muøa Chay naøy ñem laïi hoa traùi thieâng lieâng cho moãi tín höõu vaø moãi coäng ñoaøn Giaùo hoäi. Xin anh chò em cuõng caàu nguyeän cho toâi. Nguyeän xin Chuùa chuùc laønh cho anh chò em vaø xin Ñöùc Meï gìn giöõ anh chò em.
Vatican, ngaøy 4 thaùng Möôøi naêm 2014
Leã Thaùnh Phanxicoâ Assisi
Phanxicoâ
(Ñöùc Thaønh dòch theo baûn tieáng Anh cuûa vatican.va)