Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
gaëp gôõ hôn 30 ngaøn baïn treû Philippines
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ gaëp gôõ hôn 30 ngaøn baïn treû Philippines.
Manila (Vat. 18-01-2015) - Trong ngaøy cuoái cuøng vieáng thaêm Philippines, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ gaëp gôõ hôn 30 ngaøn baïn treû saùng chuùa nhaät 18 thaùng 1 naêm 2015 döôùi trôøi möa taïi saân theå thao Ñaïi hoïc Giaùo Hoaøng thaùnh Toâmaso ôû Manila.
Ngaøi môøi goïi giôùi treû haõy khoùc caûm thoâng vôùi ngöôøi ngheøo, hoïc yeâu thöông, daán thaân baûo veä moâi sinh.
Luùc 9 giôø saùng 18 thaùng 1 naêm 2015, taïi Toøa Söù Thaàn Toøa Thaùnh, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chaøo thaêm vaø caùm ôn caùc coäng taùc vieân vaø caùc aân nhaân ñaõ giuùp ñôõ coâng cuoäc chuaån bò vaø tieán haønh chuyeán vieáng thaêm cuûa ngaøi taïi Philippines. Lieàn ñoù ngaøi ñeán Ñaïi hoïc Giaùo Hoaøng vaø Hoaøng gia thaùnh Tomaso caùch ñoù 6 caây soá ñeå gaëp gôõ caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo baïn.
Ñaïi hoïc thaùnh Toâmasoâ
Ñaây laø ñaïi hoïc Coâng Giaùo lôùn nhaát vaø coå kính nhaát taïi AÙ chaâu, do caùc cha doøng Ña Minh Taây Ban Nha, tænh doøng Raát Thaùnh Maân coâi, thaønh laäp caùch ñaây hôn 400 naêm, töùc laø ngaøy 28 thaùng 4 naêm 1611, ban ñaàu nhö moät hoïc vieän cuûa doøng, roài ñöôïc naâng leân haøng ñaïi hoïc 34 naêm sau ñoù (1645). Naêm 1785, vua Carlo III cuûa Taây Ban Nha chính thöùc nhìn nhaän Ñaïi hoïc thaùnh Tomaso laø Ñaïi hoïc hoaøng gia. Thaùnh Vinh Sôn Nguyeãn Höõu Lieâm, doøng Ña Minh, töû ñaïo naêm 1773, töøng laø sinh vieân hoïc vieän Juan Latran thuoäc ñaïi hoïc naøy, neân ngaøy nay ôû ñaây coù moät töôïng cuûa thaùnh nhaân vaø bia kyû nieäm.
Naêm 1902, ñeán löôït Ñöùc Giaùo Hoaøng Leâoâ 13 nhìn nhaän Ñaïi hoïc thaùnh Toâmaso laø Ñaïi hoïc giaùo hoaøng. Ñeán naêm 1947, Ñöùc Giaùo Hoaøng Pioâ 12 nôùi roäng danh hieäu vaø goïi ñaây laø Ñaïi Hoäi Coâng Giaùo Philippines.
Ñaïi hoïc naøy coù 45 ngaøn sinh vieân thuoäc nhieàu khoa vaø coù moät nhaø thöông thuoäc phaân khoa y khoa noåi tieáng, cuøng vôùi moät khu ñaïi hoïc xaù roäng lôùn. Hieän nay coù khoaûng 40 Linh Muïc doøng Ña Minh Taây Ban Nha vaø Philippines ñaûm traùch Ñaïi hoïc thaùnh Toâmaso.
Khi ñeán ñaïi hoïc, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñöôïc vò ñaïi chöôûng aán vaø giaùo sö vieän tröôûng ñoùn tieáp taïi coång chaøo "goïi laø khaûi hoaøn moân caùc theá kyû". Roài ngaøi laàn löôït chaøo thaêm caùc vò laõnh ñaïo caùc toân giaùo chính ôû Philippines: Tin laønh, Giaùo Hoäi Philippines ñoäc laäp, Phaät giaùo, Do thaùi, AÁn giaùo, Hoài giaùo vaø Chính Thoáng.
Gaëp gôõ giôùi treû
Trôøi Manila saùng hoâm chuùa nhaät 18 thaùng 1 naêm 2015 cuõng bò möa vì baõo rôùt, neân Ñöùc Thaùnh Cha vaø moïi ngöôøi ñeàu maëc aùo möa. Ngaøi duøng xe tieán sang khu Ñaïi hoïc xaù ñeå chaøo thaêm 30 ngaøn sinh vieân vaø nhöõng ngöôøi treû khaùc ñöùng doïc theo caùc loái ñi vaø saân theå thao cuûa Ñaïi hoïc. Hoï noàng nhieät reo hoø, vaãy côø Philippines vaø côø Toøa Thaùnh. Nhieàu ngöôøi hoâ to: "Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ, chuùng con yeâu meán ngaøi". Haøng ngaøn ngöôøi khaùc tham döï cuoäc gaëp gôõ ôû beân ngoaøi khuoân vieân ñaïi hoïc.
Cuoäc gaëp gôõ baét ñaàu luùc quaù 10 giôø röôõi saùng döôùi hình thöùc moät buoåi phuïng vuï Lôøi Chuùa, baèng 7 thoå ngöõ cuûa Philippines, khoâng keå tieáng Anh.
Ñöùc Cha Leopoldo Jancian, doøng Ngoâi Lôøi, Giaùm Muïc giaùo phaän Bangued trong tö caùch laø Chuû tòch UÛy ban Giaùm Muïc Philippines veà giôùi treû, vaø moät gia ñình ñaõ ñaïi dieän moïi ngöôøi chaøo möøng Ñöùc Thaùnh Cha, tröôùc khi Thaùnh Giaù giôùi treû ñöôïc röôùc leân leã ñaøi.
Cuoäc gaëp gôõ ñöôïc tieáp tuïc vôùi phaàn trình baøy chöùng töø cuûa 3 baïn treû: moät treû nöõ 14 tuoåi buïi ñôøi, coâ June, ñöôïc Hoäi TKF cöùu thoaùt. Coâ ñaõ baät khoùc vaøo cuoái chöùng töø, tieáp ñeán laø moät sinh vieân ñaïi hoïc, anh Leandro Santos II, thuoäc phaân khoa luaät taïi Ñaïi hoïc thaùnh Toâmasoâ, soáng giöõa söï traøn ngaäp caùc thoâng tin ñuû loaïi treân internet. Sau khi trình baøy chöùng töø, anh ñaõ taëng Ñöùc Thaùnh Cha hoäp lôùn baèng thuûy tinh trong ñoù chöùa haèng traêm nhöõng mieáng giaáy maàu coù ghi caùc tö töôûng cuûa caùc sinh vieân khaùc. Sau cuøng laø moät thanh nieân 29 tuoåi, Ricky, vöøa toát nghieäp kyõ sö ñaõ phaùt minh ra heä thoáng ñeøn ñieän baèng chai plastic duøng naêng löôïng maët trôøi ñeå thaép saùng ban ñeâm giuùp caùc naïn nhaân cuoàng phong Yolanda.
Baøi huaán duï öùng khaåu
Veà phaàn Ñöùc Thaùnh Cha, môû ñaàu baøi huaán duï, ngaøi "xin pheùp" noùi baèng tieáng Meï Taây Ban Nha ñöôïc Ñöùc OÂng Mark Gerard Miles, thuoäc phuû Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh dòch ra tieáng Anh. Moïi ngöôøi ñeàu vui cöôøi ñoàng yù.
Ñöùc Thaùnh Cha cho bieát tin buoàn saùng thöù baåy vöøa qua (17-1-2015), tröôùc thaùnh leã taïi phi tröôøng thaønh phoá Tacloban, gioù baõo ñaõ thoåi saäp moät baûng gaàn leã ñaøi laøm cho moät thieáu nöõ 27 tuoåi, teân laø Chrystel, thieän nguyeän vieân cuûa cô quan cöùu trôï Coâng Giaùo Hoa Kyø vaø coäng taùc vaøo vieäc toå chöùc thaùnh leã, bò töû thöông. Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi moïi ngöôøi daønh moät phuùt im laëng ñeå caàu nguyeän cho coâ Chrystel, roài taát caû ñeàu ñoïc moät kinh Kính Möøng. Ngaøi cuõng xin moïi ngöôøi caàu nguyeän cho cha meï cuûa coâ, coâ laø con gaùi duy nhaát, meï coâ ñang ñeán töø Hong Kong vaø cha coâ ñeán Manila ñeå ñôïi baø". Theo lôøi môøi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, moïi ngöôøi ñaõ ñoïc kinh Laïy Cha ñeå caàu nguyeän cho oâng baø.
Roài Ñöùc Thaùnh Cha tieáp tuïc öùng khaåu döïa vaøo baøi Tin Möøng theo thaùnh Marcoâ trong ñoù Chuùa Gieâsu noùi vôùi chaøng thanh nieân giaøu coù: anh haõy veà baùn nhöõng gì anh coù, phaân phaùt cho ngöôøi ngheøo, anh seõ ñöôïc moät kho taøng treân trôøi vaø ñeán ñaây theo toâi (Mc 10,17-22), ñoàng thôøi ngaøi cuõng traû lôøi cho nhöõng caâu hoûi ñöôïc 3 baïn treû neâu leân trong phaàn trình baøy chöùng töø.
Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt raèng nhieàu ngöôøi treû ngaøy nay traøn ñaày caùc thoâng tin töø Internet vaø caùc maïng xaõ hoäi, nhöng khoâng bieát laøm gì vôùi nhöõng thoâng tin aáy. Ngaøi nhaén nhuû caùc baïn treû ñöøng coù taâm lyù cuûa maùy vi tính, ñöøng nghó mình bieát heát moïi söï.
Vaø Ñöùc Thaùnh Cha cuõng noùi raèng: Giaùo hoäi Coâng Giaùo ngaøy nay ñang caàn nhöõng ngöôøi treû thaùnh thieän. Nhöng ñeå coù theå thi haønh ñieàu naøy, ngöôøi treû caàn ñaùp öùng thaùch ñoá tình thöông. "Ñaây laø ñeà taøi quan troïng nhaát maø caùc baïn caàn hoïc ôû ñaïi hoïc, laø baøi hoïc quan troïng nhaát maø caùc baïn caàn hoïc trong ñôøi.. Caùc baïn haõy côûi môû ñoùn nhaän söï ngaïc nhieân töø Thieân Chuùa, saün saøng yeâu vaø ñöôïc yeâu, khieâm toán hoïc hoûi nôi nhöõng ngöôøi mình giuùp ñôõ. Cho ñi maø thoâi thì vaãn chöa ñuû, coøn phaûi khieâm toán hoïc hoûi söï khoân ngoan nôi nhöõng ngöôøi ngheøo, ngöôøi beù moïn maø mình giuùp ñôõ... Caùc baïn ñöøng trôû thaønh "baûo taøng vieän" tröôùc bao nhieâu phöông tieän truyeàn thoâng maø chuùng ta coù".
Ñöùc Thaùnh Cha khuyeán khích caùc baïn treû hoïc 3 ngoân ngöõ: ñoù laø suy tö, caûm thöùc vaø haønh ñoäng vaø ngaøi khoâng queân môøi goïi caùc baïn treû quan taâm ñeán vaán ñeà baûo veä moâi sinh, moät ñeà taøi raát quan troïng, nhaát laø ñoái vôùi moät nöôùc thöôøng gaëp thieân tai nhö Philippines. Ngaøi cuõng nhaén nhuû caùc baïn treû haõy hoïc caùch "khoùc cho ngöôøi ngheøo vaø nhöõng ngöôøi bò gaït ra ngoaøi leà xaõ hoäi. Nhöõng ngöôøi aáy ñang khoùc... Chuùng ta caàn töï hoûi: chuùng ta ñaõ hoïc caùch khoùc cho nhöõng ngöôøi bò gaït boû nhö theá chöa, khoùc cho nhöõng ngöôøi bò vaán ñeà ma tuùy chöa? Chuùng ta coù khoùc khi thaáy moät treû em voâ gia cö, ñang chòu ñau khoå, bò boû rôi, bò laïm duïng, bò xaõ hoäi duøng nhö noâ leä hay khoâng? Neáu caùc baïn khoâng hoïc caùch khoùc, thì caùc baïn khoâng theå laø Kitoâ höõu toát ñöôïc. Ñoù thöïc laø moät thaùch ñoá!".
Ñöùc Thaùnh Cha cuõng nhaän xeùt raèng thaùnh Phanxicoâ khi coøn soáng, tuùi aùo cuõng troáng roãng vaø khi cheát tuùi cuõng troáng roãng, nhöng con tim traøn ñaày.
Ngaøi keát luaän raèng: "Thöïc taïi caùc baïn vöôït quaù taát caû nhöõng yù töôûng maø toâi ñaõ chuaån bò.. Thaønh thaät caùm ôn caùc baïn!"
Noäi dung baøi huaán duï doïn saün
Trong baøi huaán duï ñaõ doïn saün vaø ñeå laïi cho caùc tín höõu Phippines ñoïc vaø suy gaãm sau ñoù, Ñöùc Thaùnh Cha nhaén nhuû caùc baïn treû, trong tö caùch laø coâng daân cuûa ñaát nöôùc Philippines haõy haêng say daán thaân trong tinh thaàn löông thieän canh taân xaõ hoäi. Ngaøi khai trieån 3 laõnh vöïc chuû yeáu trong ñoù ngöôøi treû coù theå ñoùng goùp quan troïng cho ñôøi soáng ñaát nöôùc vaø khaúng ñònh raèng:
Hoâm nay toâi muoán gôïi leân 3 laõnh vöïc maø caùc baïn coù theå ñoùng goùp quan troïng cho ñôøi soáng ñaát nöôùc cuûa caùc baïn.
- Tröôùc tieân laø thaùch ñoá thanh lieâm. Töø "thaùch ñoá" coù theå hieåu 2 caùch. Tröôùc heát noù coù theå hieåu moät caùch tieâu cöïc laø caùm doã haønh ñoäng ngöôïc laïi nhöõng xaùc tín luaân lyù cuûa caùc baïn, ngöôïc laïi ñieàu maø caùc baïn bieát laø chaân thöïc, toát laønh vaø ñuùng ñaén. Söï thanh lieâm cuûa chuùng ta coù theå bò thaùch thöùc vì nhöõng tö lôïi ích kyû, tham lam, baát löông, hoaëc yù muoán söû duïng ngöôøi khaùc.
Nhöng töø "thaùch ñoá" cuõng coù theå hieåu moät caùch tích cöïc nhö moät lôøi môøi goïi haõy can ñaûm, laøm chöùng taù ngoân söù veà ñieàu mình tin vaø coi laø thaùnh thieâng. Theo nghóa ñoù, thaùch ñoá soáng thanh lieâm laø ñieàu maø caùc baïn ñang gaëp phaûi trong cuoäc soáng cuûa caùc baïn. Ñoù khoâng phaûi laø ñieàu maø caùc baïn coù theå hoaõn laïi cho ñeán khi caùc baïn lôùn tuoåi hôn hoaëc coù traùch nhieäm lôùn hôn. Ngay baây giôø caùc baïn bò thaùch thöùc haõy haønh ñoäng löông thieän vaø ñuùng ñaén khi ñoái xöû vôùi ngöôøi khaùc, treû cuõng nhö giaø. Khoâng ñöôïc troán traùnh ñöông ñaàu vôùi thaùch ñoá naøy! Moät trong nhöõng thaùch ñoá lôùn nhaát maø ngöôøi treû ñang phaûi ñöông ñaàu laø hoïc yeâu thöông. Yeâu thöông coù nghóa laø chaáp nhaän ruûi ro: nguy cô bò loaïi boû, bò lôïi duïng, hoaëc teä hôn nöõa laø lôïi duïng ngöôøi khaùc. Caùc baïn ñöøng sôï yeâu thöông! Nhöng trong yeâu thöông, caùc baïn cuõng haõy baûo toàm söï lieâm chính cuûa mình! Haõy löông thieän vaø töû teá!.. Caùc baïn ñöôïc keâu goïi haõy neâu göông veà söï thanh lieâm, duø caùc baïn gaëp phaûi nhöõng choáng ñoái vaø pheâ bình, naûn chí hoaëc bò nhaïo cöôøi.
Ñöùc Thaùnh Cha cuõng xaùc quyeát raèng vôùi söùc maïnh cuûa kinh nguyeän haèng ngaøy vaø tham döï Thaùnh Leã, caùc baïn treû Coâng Giaùo seõ trôû thaønh ñòa baøn chæ ñöôøng cho nhöõng ngöôøi ñang tìm kieám, nhöõng ngöôøi bò caùm doã ñaùnh maát hy voïng, töø boû nhöõng lyù töôûng cao thöôïng, boû hoïc hoaëc soáng ngaøy qua ngaøy treân ñöôøng phoá.
- Thaùch ñoá thöù hai laø chaêm soùc moâi sinh. Ñöùc Thaùnh Cha noùi: Caàn haønh ñoäng khoâng nhöõng nhö nhöõng coâng daân coù traùch nhieäm, nhöng coøn nhö nhöõng moân ñeä cuûa Chuùa Kitoâ nöõa! Chuùng ta caàn duøng con maét ñöùc tin ñeå nhìn thaáy veû ñeïp trong keá hoaïch cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa, moái lieân heä giöõa moâi sinh töï nhieân vaø phaåm giaù con ngöôøi. Ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ ñöôïc döïng neân theo hình aûnh gioáng Thieân Chuùa vaø hoï ñöôïc uûy thaùc nhieäm vuï cai quaûn thieân nhieân (St 1,26-28). Trong tö caùch laø nhöõng ngöôøi quaûn lyù thieân nhieân, coâng trình saùng taïo, chuùng ta ñöôïc môøi goïi laøm cho traùi ñaát trôû thaønh moät vöôøn ñeïp nhaát cho gia ñình nhaân loaïi. Khi chuùng ta taøn phaù röøng caây, phaù huûy ñaát ñai vaø laøm oâ nhieãm bieån caû, thì chuùng ta phaûn boäi ôn goïi cao quí aáy.
Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc ñeán thö cuûa caùc Giaùm Muïc Philippines veà chieàu kích luaân lyù trong caùc hoaït ñoäng vaø caùc loái soáng cuûa chuùng ta, söï tieâu thuï vaø söû duïng caùc taøi nguyeân cuûa chuùng ta. Taát caû laø thaønh phaàn söï daán thaân xaây döïng Nöôùc Chuùa Kitoâ. Ngaøi vieát tieáp:
"Laõnh vöïc sau cuøng caùc baïn coù theå ñoùng goùp laø moät ñieàu thöïc quí giaù ñoái vôùi taát caû chuùng ta. Ñoù laø söï chaêm soùc ngöôøi ngheøo. Caïnh chuùng ta luoân luoân coù ngöôøi ôû trong tình caûnh tuùng thieáu veà vaät chaát, taâm lyù vaø tinh thaàn. Moùn quaø lôùn nhaát maø chuùng ta coù theå trao taëng laø tình baïn, söï quan taâm, söï dòu daøng, tình yeâu thöông cuûa chuùng ta ñoái vôùi Chuùa Gieâsu.
Sau cuøng, Ñöùc Thaùnh Cha ngoû lôøi vôùi caùc baïn treû ñaõ choïn cuoäc soáng thanh baàn qua goïi linh muïc vaø ñôøi soáng tu trì. Ngaøi noùi: "Khi kín muùc töø tinh thaàn thanh baàn, caùc con seõ laøm cho ngöôøi khaùc ñöôïc phong phuù. Caùc con haõy laøm hôn nöõa, haõy cho ñi nhieàu hôn. Khi caùc con trao taëng thôøi giôø, taøi naêng, ngaêng khieáu cuûa caùc con cho bao nhieâu ngöôøi tuùng thieáu ñang soáng beân leà, töùc laø caùc con taïo neân ñöôïc söï khaùc bieät. Ñoù laø moät söï khaùc bieät raát caàn thieát ngaøy nay vaø qua ñoù caùc con seõ ñöôïc Chuùa buø ñaép doài daøo. Vì chính Chuùa ñaõ noùi, "caùc con seõ ñöôïc moät kho taøng treân trôøi" (Mc 10,21)
Ñöùc Thaùnh Cha khoâng queân nhaéc laïi kyû nieäm ñuùng 20 naêm tröôùc ñaây, cuõng taïi nôi naøy, thaùnh Gioan Phaoloâ 2 ñaõ khaúng ñònh raèng theá giôùi ñang caàn moät "lôùp ngöôøi treû môùi!" - moät lôùp ngöôøi treû daán thaân vôùi nhöõng lyù töôûng cao thöôïng nhaát vaø muoán xaây döïng neàn vaên minh tình thöông". Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ khuyeán khích ngöøôi treû haõy soáng theo lôøi môøi goïi aáy, ñöøng ñaùnh maát caùc lyù töôûng, trôû thaønh chöùng nhaân vui töôi veà tình thöông cuûa Thieân Chuùa vaø keá hoaïch raïng ngôøi maø Chuùa daønh cho chuùng ta, cho ñaát nöôùc naøy vaø cho theá giôùi chuùng ta ñang soáng".
Cuoäc gaëp gôõ ñöôïc tieáp tuïc vôùi 7 lôøi nguyeän giaùo daân baèng caùc ngoân ngöõ cuûa Philippines, kinh Truyeàn Tin vaø kinh Laïy Cha, tröôùc khi Ñöùc Thaùnh Cha ban pheùp laønh keát thuùc cho moïi ngöôøi. Baáy giôø laø gaàn 12 giôø tröa, giôø ñòa phöông. Ngaøi trôû veà Toøa Söù Thaàn Toøa Thaùnh caùch ñoù 6 caây soá ñeå duøng böõa vaø nghæ tröa. Taïi ñaây Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ gaëp gôõ, trong 20 phuùt ñeå chia buoàn vaø an uûi thaân phuï cuûa coâ Critel ñaõ bò thieät maïng taïi Tacloban. OÂng ñöôïc ngöôøi em hoï thaùp tuøng. Ñöùc Hoàng Y Tagle Toång Giaùm Muïc Manila ñaõ laøm thoâng ngoân. Treân baøn coù hai böùc aûnh raát ñeïp cuûa coâ Critel, moät hình cuûa coâ vaø moät hình chuïp vôùi cha meï khi coøn nhoû. Ñöùc Thaùnh Cha cho bieát ngaøi raát buoàn vì tai naïn, nhöng cuõng ñöôïc an uûi vì coâ ñaõ coù theå chuaån bò cuoäc gaëp gôõ cuûa daân chuùng vôùi ngaøi. Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ tìm caùch ñieän thoaïi cho meï coâ ôû Hong Kong, nhöng khoâng ñöôïc. Baø meï seõ ñeán Manila vaøo ngaøy 19 thaùng 1 naêm 2015.
G. Traàn Ñöùc Anh, OP
(Radio Vatican)