Töôøng thuaät ngaøy thöù hai
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
vieáng thaêm muïc vuï Philippines
Töôøng thuaät ngaøy thöù hai Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ vieáng thaêm muïc vuï Philippines.
Tacloban, Philippines (Vat. 17-01-2015) - Thöù baåy 17 thaùng gieâng naêm 2015 laø ngaøy thöù hai trong chuyeán Ñöùc Thaùnh Cha vieáng thaêm Philippines ba ngaøy. Ñaùng leõ Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ coù ba sinh hoaït chính: ban saùng ngaøi laáy maùy bay töø Manila ñi Tacloban treân ñaûo Leyte vaø luùc 10 giôø cöû haønh thaùnh leã cho tín höõu taïi phi tröôøng quoác teá Tacloban Daniel Romualdez. Sau khi duøng böõa tröa vôùi vaøi ngöôøi soáng soùt sau traän baõo Yolanda Haiyan vaø nghæ ngôi choác laùt, vaøo ban chieàu Ñöùc Thaùnh Cha laøm pheùp khaùnh thaønh Trung taâm cho ngöôøi ngheøo Phanxicoâ, roài gaëp gôõ caùc Giaùm Muïc, linh muïc, tu só nam nöõ, chuûng sinh vaø caùc gia ñình soáng soùt sau traän baõo Yolanda Haiyan trong nhaø thôø chính toøa giaùo phaän Palo.
Tuy nhieân vì lyù do trôøi Philippines quùa xaáu coù möa baõo, neân caùc sinh hoaït ban chieàu bò huûy boû. Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ phaûi rôøi ñaûo Leyte luùc 13 giôø.
Sau ñaây laø chi tieát hoaït ñoäng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha.
Luùc 7 giôø 30 Ñöùc Thaùnh Cha rôøi Toøa Söù Thaàn Toøa Thaùnh ñeå ra phi tröôøng Villamor caùch ñoù 8 caây soá laáy maùy bay ñi Tacloban naèm treân ñaûo Leyte caùch xa Manila 650 caây soá. Tuy gioù lôùn nhöng maùy bay chôû Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ coù theå caát caùnh, trong khi maùy bay chôû caùc giôùi chöùc chính quyeàn ñi sau ñoù nöûa tieáng bò gioù thoåi quaù maïnh ñaåy phi cô ngoaøi phi ñaïo, khieán cho moät ngöôøi bò thöông.
Thaønh phoá Tacloban coù hôn 217 ngaøn daân cö caùch xa Palo laø thuû phuû ñaûo Leyte 10 caây soá, vaø thuoäc toång giaùo phaän Palo. Ngaøy muøng 8 thaùng 11 naêm 2013 ñaûo Leyte vaø ñaëc bieät thaønh phoá Tacloban ñaõ bò baõo Yolanda-Haiyan taøn phaù khieán cho hôn 10,000 ngöôøi cheát, phaù huûy moïi cô caáu haï taàng bao goàm caû phi tröôøng thaønh phoá vaø moïi cô caáu truyeàn thoâng.
Toång giaùo phaän Palo ñöôïc thaønh laäp naêm 1937 coù hôn 1.8 trieäu daân cö trong ñoù coù hôn 1.4 trieäu laø tín höõu coâng giaùo, töùc chieám 77%. Giaùo phaän coù 65 giaùo xöù, 17 cöù ñieåm truyeàn giaùo, 137 linh muïc giaùo phaän, 26 linh muïc doøng, 36 tu huynh, 162 nöõ tu khaán, 84 ñaïi chuûng sinh, 1 thaày saùu vónh vieãn. Giaùo phaän ñieàu khieån 62 cô caáu giaùo duïc vaø 5 trung taâm baùc aùi.
Sau 1 giôø 15 phuùt bay maùy bay chôû Ñöùc Thaùnh Cha vaø ñoaøn tuøy tuøng ñaõ ñeán phi tröôøng Tacloban luùc 9 giôø 30. Chaøo ñoùn Ñöùc Thaùnh Cha taïi phi tröôøng coù Ñöùc Toång Giaùm Muïc Palo John Du, oâng thoáng ñoác ñaûo Leyte vaø hai thò tröôûng thaønh phoá Tacloban vaø Palo. Coù moät nhoùm treû em trình dieãn caùc vuõ ñieäu coå truyeàn chaøo möøng Ñöùc Thaùnh Cha.
Sau leã nghi chaøo ñoùn ñôn sô Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ leân xe boïc kính ñeán leã ñaøi naèm caùch ñoù 600 meùt ñeå cöû haønh thaùnh leã cho tín höõu. Khu vöïc naøy coù theå chöùa tôùi nöûa trieäu ngöôøi. Thaùnh leã ñaõ ñöôïc cöû haønh baèng tieáng Anh vôùi caùc baøi ñoïc baèng tieáng Binisaya laø thoå ngöõ cuûa ñaûo Leyte-Samar.
Giaûng buoâng trong thaùnh leã Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi moïi ngöôøi cuøng nhau chuùc tuïng Thieân Chuùa vì tình yeâu, loøng thöông xoùt vaø cuøng ñau khoå cuûa Ngöôøi, ñöôïc toû loä ra trong tình lieân ñôùi vôùi caùc naïn nhaân cuûa traän baõo ñaõ taøn phaù vuøng naøy moät caùch naëng neà caùch ñaây 14 thaùng.
Ngaøi noùi: Trong baøi ñoïc thöù nhaát chuùng ta ñaõ nghe raèng chuùng ta coù moät thöôïng teá cao caû coù khaû naêng caûm thöông caùc yeáu heøn cuûa chuùng ta, bôûi vì chính Ngöôøi cuõng ñaõ bò thöû thaùch trong moïi söï ngoaïi tröø toäi loãi (x. Dt 4,15). Chuùa Gieâsu cuõng gioáng nhö chuùng ta. Chuùa Gieâsu ñaõ soáng nhö chuùng ta. Ngöôøi gioáng chuùng ta trong moïi söï, trong moïi söï ngoaïi tröø toäi loãi, bôûi vì Ngöôøi khoâng phaûi laø moät toäi nhaân. Nhöng ñeå gioáng chuùng ta Ngöôøi ñaõ maëc laáy, Ngöôøi ñaõ mang laáy caùc toäi loãi cuûa chuùng ta. Ngöôøi ñaõ thaønh toäi loãi (x. 2 Cr 5,21). Thaùnh Phaoloâ laø ngöôøi ñaõ bieát Chuùa raát roõ noùi leân ñieàu ñoù. Vaø Chuùa Gieâsu luoân luoân ñi tröôùc chuùng ta, vaø khi chuùng ta coù theå ñi qua vaøi thaùnh giaù, thì Ngöôøi ñaõ ñi qua tröôùc roài.
Tieáp tuïc baøi giaûng Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích lyù do thaùnh leã vaø cuoäc gaëp gôõ coäng ñoaøn tín höõu ñaûo Leyte nhö sau:
Vaø neáu hoâm nay chuùng ta taát caû tuï taäp nhau nôi ñaây, 14 thaùng sau traän baõo Yolanda, laø bôûi vì chuùng ta xaùc tín raèng chuùng ta seõ khoâng thaát voïng trong ñöùc tin, bôûi vì Chuùa Gieâsu ñaõ traûi qua tröôùc. Trong cuoäc khoå naïn cuûa Ngöôøi Ngöôøi ñaõ mang treân mình moïi khoå ñau cuûa chuùng ta. Vaø khi - xin anh chò em cho pheùp toâi thoå loä taâm tình vôùi anh chò em - khi töø Roma toâi ñaõ troâng thaáy tai öông naøy, toâi ñaõ caûm thaáy raèng toâi phaûi ñeán ñaây thaêm anh chò em. Trong nhöõng ngaøy naøy, toâi ñaõ quyeát ñònh laøm cuoäc du haønh tôùi ñaây. Toâi ñaõ muoán ñeán ñaây ñeå ôû vôùi anh chò em - hôi treã traøng anh chò em seõ noùi vaäy - ñuùng theá, nhöng toâi ôû ñaây.
Toâi ôû ñaây ñeå noùi vôùi anh chò em raèng Ñöùc Gieâsu laø Chuùa, Ngöôøi khoâng gaây thaát voïng. "Thöa cha, moät ngöôøi trong anh chò em coù theå noùi vôùi toâi, Chuùa ñaõ laøm con thaát voïng vì con ñaõ maát nhaø cöûa, con ñaõ maát nhöõng gì con coù, con ñau beänh... " Ñieàu baïn noùi vôùi toâi ñuùng thaät nhö vaäy, vaø toâi toân troïng caùc taâm tình cuûa baïn: nhöng toâi thaáy Chuùa Gieâsu bò ñoùng ñanh ôû ñoù, vaø töø ñoù Ngöôøi khoâng laøm chuùng ta thaát voïng. Ngöôøi ñaõ ñöôïc thaùnh hieán laø Chuùa treân ngai aáy, vaø ôû ñoù Ngöôøi ñaõ traûi qua taát caû caùc tai öông maø chuùng ta coù. Ñöùc Gieâsu laø Chuùa. Vaø laø Chuùa töø Thaäp Giaù, ôû ñoù Ngaøi thoáng trò! Vì theá Ngaøi coù khaû naêng hieåu bieát chuùng ta, nhö chuùng ta ñaõ nghe trong baøi ñoïc thöù nhaát: Ngaøi ñaõ trôû neân gioáng chuùng ta trong moïi sö, Vì theá chuùng ta coù moät Chuùa coù khaû naêng khoùc vôùi chuùng ta, coù khaû naêng ñoàng haønh vôùi chuùng ta trong nhöõng luùc khoù khaên nhaát cuûa cuoäc soáng.
Nhieàu ngöôøi trong anh chò em ñaõ maát taát caû. Toâi khoâng bieát phaûi noùi gì vôùi anh chò em. Nhöng Ngaøi bieát, Ngaøi bieát noùi gì vôùi anh chò em. Nhieàu ngöôøi trong anh chò em ñaõ maát moät phaàn gia ñình. Toâi chæ bieát thinh laëng, toâi ñoàng haønh vôùi anh chò em vôùi con tim thinh laëng# Nhieàu ngöôøi trong anh chò em ñaõ töï hoûi khi nhìn leân Chuùa Kitoâ: "Laäy Chuùa, taïi sao?" Vaø Chuùa traû lôøi töøng ngöôøi töø traùi tim cuûa Ngaøi. Toâi khoâng coù lôøi naøo khaùc ñeå noùi vôùi anh chò em. Chuùng ta haõy nhìn leân Chuùa Kitoâ: Ngaøi laø Chuùa vaø Ngaøi hieåu bieát chuùng ta vì Ngaøi ñaõ traûi qua taát caû caùc thöû thaùch ñaõ ñoå xuoáng treân chuùng ta.
Vaø cuøng vôùi Ngaøi bò ñoùng ñanh daõ coù Meï Ngaøi. Chuùng ta gioáng nhö treû em ôû döôùi ñoù: trong nhöõng luùc ñau khoå, buoàn saàu, trong nhöõng luùc trong ñoù chuùng ta khoâng hieåu gì heát, trong nhöõng luùc chuùng ta muoán noåi loaïn, chuùng ta chæ giô tay naém laáy aùo Meï vaø noùi vôùi Meï: "Maù ôi". Nhö moät treû em khi lo sôï noù noùi "Meï ôi". Coù leõ ñoù laø lôøi noùi duy nhaát coù theå dieãn taû ñieàu maø chuùng ta caûm thaáy trong nhöõng luùc ñen toái: "Meï! Meï ôi!"
Chuùng ta haõy cuøng nhau giöõ moät luùc thinh laëng. Chuùng ta haõy nhìn leân Chuùa: Ngaøi coù theå hieåu bieát chuùng ta, bôûi vì Ngaøi daõ traûi qua taát caû nhöõng ñieàu ñoù. Vaø chuùng ta haõy nhìn Meï chuùng ta, vaø nhö moät ñöùa beù döôùi kia ñang naém chaët laáy aùo meï noù vaø vôùi con tim chuùng ta haõy noùi vôùi Meï: "Meï ôi". Trong thinh laëng chuùng ta haõy caàu nguyeän, moãi ngöôøi haõy noùi leân ñieàu mình caûm thaáy.
Moïi ngöôøi thinh laëng caàu nguyeän.
Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm trong baøi giaûng buoâng:
Chuùng ta khoâng coâ ñôn, chuùng ta coù moät ngöôøi meï, chuùng ta coù Chuùa Gieâsu laø Anh Caû. Chuùng ta khoâng ñôn ñoäc. Vì chuùng ta cuõng coù nhieàu anh chò em khaùc ñaõ ñeán trôï giuùp chuùng ta trong luùc gaëp tai öông. Vaø chuùng ta cuõng caûm thaáy laø anh chò em vôùi nhau hôn, khi töông trôï nhau, bôûi vì chuùng ta ñaõ giuùp ñôõ nhau.
Ñoù laø taát caû nhöõng gì toâi coù theå noùi vôùi anh chò em. Xin tha loãi cho toâi, neáu toâi khoâng coù caùc lôøi khaùc. Nhöng xin anh chò em chaéc chaén cho raèng Chuùa Gieâsu khoâng gaây thaát voïng. Chuùng ta chaéc chaén raèng tình yeâu vaø söï dòu hieàn cuûa Meï chuùng ta khoâng gaây thaát voïng. Vaø baùm chaët vaøo Meï nhö con caùi vaø vôùi söùc maïnh maø Chuùa Gieâsu Anh Caû cuûa chuùng ta trao ban cho, chuùng ta tieán böôùc. Vaø chuùng ta tieán böôùc nhö laø anh chò em vôùi nhau.
Sau thaùnh leã xe boïc kích ñaõ chôû ÑTC ñi moät voøng ñeå ngaøi chaøo tín höõu, roài veà Toøa Toång Giaùm Muïc caùch ñoù 12 caây soá. Toøa Toång Giaùm Muïc naèm treân moät ngoïn ñoài treân ñoù coù moät khu vöïc goàm nhaø döôõng laõo vaø trung taâm cho treû em moà coâi, do Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh Cor Unum Ñoàng Taâm taøi trôï.
Taïi ñaây ngaøi ñaõ duøng böõa tröa vôùi 30 thaân nhaân cuûa caùc naïn nhaân baõo Yolanda-Haiyan, trong ñoù cuõng coù vaøi ñaïi chuûng sinh.
Nhö chuùng toâi ñaõ noùi vì trôøi möa baõo ÑTC ñaõ phaûi ruùt ngaén chöông trình vieáng thaêm ñeå coù theå trôû veà Manila sôùm, tröôùc khi tình hình trôû thaønh toài teä theâm. Ngaøi ñaõ chæ ñöùng töø xa laøm pheùp Trung taâm ngöôøi ngheøo Phanxicoâ caùch ñoù 100 meùt. Trung taâm naøy vaãn coøn ñang trong giai ñoaïn xaây caát, do coäng ñoaøn ñaëc suûng Nam Haøn "Khottongnae Brothers of Jesus" coi soùc. Ñaây laø Hieäp hoäi ñöôïc linh muïc John Oh Woong Jin thaønh laäp hoài thaäp nieân 1970, ñöôïc gôïi höùng bôûi lôøi Chuùa noùi: "Taát caû nhöõng gì caùc con laøm cho moät trong nhöõng anh em beù moïn nhaát naøy cuûa Thaày laø caùc con ñaõ laøm cho Thaày" (Mt 25,40).
Taïi trung taâm coù khoaûng 50 treû em moà coâi vaø ngöôøi giaø, cuøng vôùi vaøi nöõ tu vaø thieän nguyeän vieân cuûa coäng ñoaøn ñaëc suûng Khottongnae, ñaõ ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha vieáng thaêm trong chuyeán coâng du Nam Haøn ngaøy 16 thaùng 8 naêm 2014.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ leân xe boïc kính ñeán nhaø thôø chính toøa Palo caùch ñoù 2 caây soá ñeå gaëp gôõ caùc Giaùm Muïc, linh muïc, tu só nam nöõ, ñaïi chuûng sinh, vaø gia ñình caùc naïn nhaân baõo Yolanda-Haiyan. Hieän dieän trong nhaø thôø chính toøa coù khoaûng 500 ngöôøi.
Nhaø thôø chính toøa Palo ñöôïc daâng kính Chuùa Hieån Dung, do hai linh muïc ñoøng Teân Juan del Campo vaø Alonso Humanes rao truyeàn Tin Möøng trong vuøng naøy xaây caát naêm 1596. Chæ trong vaøi naêm Palo ñaõ trôû thaønh moät cöù ñieåm truyeàn giaùo chính cuûa ñaûo. Tieáp ñeán coù caùc thöøa sai doøng Agostino (1768) vaø Phanxicoâ (1843) ñeán laøm vieäc taïi ñaây. Hai thaùp cuûa nhaø thôø ñöôïc theâm vaøo hoài naêm 1850 vaø theâm chieác ñoàng hoà lôùn ôû maët tieàn naêm 1896. Naêm 1939 nhaø thôø ñöôïc tuyeân boá laø nhaø thôø chính toøa. Trong thôøi Ñeä Nhò Theá Chieán nhaø thôø bieán thaønh nhaø thöông quaân ñoäi vaø trung taâm tieáp ñoùn thöôøng daân chaïy loaïn. Baøn thôø daùt vaøng thuoäc theá kyû XVII laø moät thí duï cuûa kieåu kieán truùc goâ tích. Caùc chaëng ñöôøng Thaùnh Giaù do caùc ngheä só ñòa phöông taïc. Treân töôøng nhaø thôø thôøi Taây Ban Nha coù huy hieäu cuûa doøng Teân.
Cha sôû nhaø thôø chính toøa tieáp ñoùn Ñöùc Thaùnh Cha vaø trao thaùnh giaù cho ngaøi hoân kính theo truyeàn thoáng taïi ñaây. Buoåi gaëp gôõ ñaõ dieãn ra trong hình thöùc raát ngaén goïn. Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ khoâng doïc baøi dieãn vaên vieát saün. Ngoû lôøi trong dòp naøy ngaøi noùi: Xin chaøo anh chò em. Toâi xin caùm ôn söï tieáp ñoùn cuûa anh chò em. Caû Ñöùc Hoàng Y Tagle ñang vaøo vaø caû Ñöùc Hoàng Y Parolin Quoác Vuï Khanh Toøa Thaùnh. Hoâm nay laø sinh nhaät cuûa ngaøi. Caàn phaûi haùt caùi gì ñi.
Ca ñoaøn ñaõ haùt baøi "Happy Birthday to you" chuùc möøng sinh nhaät Ñöùc Hoàng Y.
Ñöùc Thaùnh Cha noùi tieáp. Xin caùm ôn. Toâi phaûi noùi vôùi anh chò em ñieàu maø toâi khoâng thích phaûi noùi tí naøo caû. Theo chöông trình döï ñònh thì naêm giôø chieàu maùy bay môùi trôû veà Manila. Nhöng coù traän baõo caáp 2 ñang thoåi neân caùc phi coâng ñaõ noùi vôùi chuùng toâi laø phaûi ñi luùc moät giôø. Chuùng toâi chæ coù ñuû giôø ñeán phi tröôøng thoâi, vì caùc tieân ñoaùn cho bieát thôøi tieát seõ xaáu hôn vaøo ban chieàu. Toâi xin loãi anh chò em vì ñieàu naøy# Toâi buoàn laém. Toâi raát tieác, bôûi vì toâi coù baøi dieãn vaên vieát saün muoán ñoïc cho anh chò em nghe. Chuùng ta haõy phoù thaùc moïi söï trong tay Ñöùc Meï, vì baây giôø toâi phaûi ñi. Anh chò em bieát vaán ñeà laø gì khoâng? Ñoù laø vì maùy bay khoâng theå ñaùp xuoáng ñaây ñöôïc. Vaán ñeà laø ôû ñoù.
Tieáp ñeán Ñöùc Thaùnh Cha môøi moïi ngöôøi cuøng ngaøi ñoïc Kinh Kính Möøng roài ngaøi ban pheùp laønh toøa thaùnh cho taát caû tröôùc söï nuoái tieác vì cuoäc gaëp gôõ quaù ngaén nguûi.
Sau pheùp laønh Ñöùc Thaùnh Cha coøn noùi theâm: Toâi xin anh chò em hai ñieàu: thöù nhaát caàu nguyeän cho toâi vaø thöù hai xin bình thaûn.
Vaøo cuoái buoåi gaëp gôõ moät soá aân nhaân taøi trôï vieäc truøng tu maùi nhaø thôø chính toøa vaø vaøi nhaø thôø bò hö haïi ñaõ ñöôïc giôùi thieäu vôùi Ñöùc Thaùnh Cha. Ngaøi ñaõ ñi ra phía cöûa hoâng beân phaûi vaø döøng laïi thaép neán vaø caàu nguyeän taïi ñaøi töôûng nieäm caùc naïn nhaân traän baõo Yoanda-Haiyan.
Sau ñoù Ñöùc Thaùnh Cha leân xe ra phi tröôøng Tacloban laáy maùy bay trôû veà Manila. Maùy bay ñaõ caát caùnh luùc 13 giôø vaø veà tôùi phi tröôøng Villamor sau hôn moät giôø bay. Töø phi tröôøng Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñi xe veà Toøa Söù Thaàn caùch ñoù 7 caây soá ñeå duøng böõa toái vaø nghæ ngôi, keát thuùc sôùm ngaøy thöù hai chuyeán vieáng thaêm Philippines ba ngaøy.
Cha Lombari Phaùt ngoân vieân Toøa Thaùnh cho bieát Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñöôïc baùo tin veà caùi cheát cuûa moät nöõ thieän nguyeän vieân sau thaùnh leã taïi Tacloban vaø ngaøi ñaõ caàu nguyeän cho coâ. Ngoaøi ra Ñöùc Thaùnh Cha cuõng hoûi oâng Alberto Gasbarri, nhaân vieân toå chöùc chuyeán vieáng thaêm lieân quan tôùi tai naïn vaø xin oâng tieáp xuùc vôùi gia ñình cuûa naïn nhaân ñeå baày toû tình lieân ñôùi cuûa ngaøi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)