Dieãn Vaên cuûa Ñöùc Phanxicoâ
taïi Phuû Toång Thoáng Phi Luaät Taân
Dieãn Vaên cuûa Ñöùc Phanxicoâ taïi Phuû Toång Thoáng Phi Luaät Taân.
Manila (VietCatholic News 16-01-2015) - Khôûi ñaàu ngaøy ñaàu tieân taïi Manila, thuû ñoâ Phi Luaät Taân, 16 thaùng 1 naêm 2015, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ gaëp Toång Thoáng Benigno Aquino, cuøng vôùi caùc nhaø laõnh ñaïo chính trò khaùc. Ngaøi thuùc giuïc hoï töø boû thoái naùt vaø phaùt huy "loøng trung thöïc, ñöùc lieâm chính vaø daán thaân phuïc vuï ích chung".
Noùi vôùi caùc nhaø caàm quyeàn daân söï vaø caùc nhaø ngoaïi giao tuï hoïp taïi Ñaïi Saûnh Rizal ôû Manila, Ñöùc Giaùo Hoaøng noùi tôùi vieäc phaûi baûo veä gia ñình, ngöôøi treû vaø ngöôøi giaø, baûo ñaûm coâng bình xaõ hoäi vaø toân troïng nhaân phaåm moïi ngöôøi.
Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ toaøn vaên baøi dieãn vaên cuûa ngaøi vôùi caùc nhaø caàm quyeàn vaø ngoaïi giao ñoaøn taïi Dinh Malacanang ôû Manila:
Kính thöa quí baø vaø quùi oâng,
Toâi xin caùm ôn ngaøi, thöa toång thoáng, veà söï nghinh ñoùn toát ñeïp vaø nhöõng lôøi chaøo möøng cuûa ngaøi nhaân danh caùc nhaø caàm quyeàn vaø nhaân daân Phi Luaät Taân, cuõng nhö caùc thaønh vieân loãi laïc cuûa ngoaïi giao ñoaøn. Toâi heát söùc bieát ôn ñoái vôùi lôøi ngaøi môøi toâi tôùi thaêm Phi Luaät Taân. Chuyeán vieáng thaêm cuûa toâi tröôùc nhaát coù tính muïc vuï. Noù dieãn ra trong luùc Giaùo Hoäi taïi ñaát nöôùc naøy ñang chuaån bò cöû haønh naêm theá kyû coâng boá Tin Möøng cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ taïi nhöõng bôø bieån naøy. Söù ñieäp Kitoâ Giaùo voán coù moät aûnh höôûng lôùn lao ñoái vôùi neàn vaên hoùa Phi Luaät Taân. Toâi hy voïng raèng leã kyû nieäm quan troïng naøy seõ noùi leân hoa traùi lieân tuïc cuûa söù ñieäp aáy vaø tieàm naêng gôïi höùng cuûa noù ñoái vôùi moät xaõ hoäi raát xöùng ñaùng vôùi loøng toát, phaåm giaù vaø öôùc voïng cuûa nhaân daân Phi Luaät Taân.
Moät caùch ñaëc bieät, chuyeán vieáng thaêm naøy nhaèm noùi leân söï gaàn guõi cuûa toâi vôùi caùc anh chò em töøng chòu ñau khoå, maát maùt vaø taøn phaù gaây ra bôûi traän baõo Yolanda. Cuøng vôùi nhieàu ngöôøi treân khaép theá giôùi, toâi voán ngöôõng phuïc söùc maïnh anh huøng, ñöùc tin vaø söï deûo dai do raát nhieàu ngöôøi Phi Luaät Taân chöùng toû tröôùc thieân tai naøy, vaø raát nhieàu thieân tai khaùc. Caùc ñöùc tính naøy, nhôø baét nguoàn khoâng ít töø nieàm hy voïng vaø tình lieân ñôùi do ñöùc tin Kitoâ Giaùo gôïi höùng, ñaõ taïo neân moät doøng suoái loøng toát vaø ñaïi löôïng, nhaát laø nôi raát nhieàu ngöôøi treû. Trong giôø phuùt khuûng hoaûng quoác gia ñoù, khoâng bieát bao nhieâu ngöôøi ñaõ chaïy tôùi giuùp ñôõ ngöôøi laân caän ñang caàn ñeán cuûa mình. Baèng moät hy sinh lôùn lao, hoï ñaõ daønh thì giôø vaø taøi nguyeân cuûa hoï ñeå taïo ra caû moät heä thoáng trôï giuùp hoã töông vaø cuøng laøm vieäc cho ích chung.
Ñieån hình lieân ñôùi treân trong coâng trình taùi thieát daïy ta moät baøi hoïc quan troïng. Gioáng nhö moät gia ñình, moïi xaõ hoäi ñeàu ruùt tæa töø caùc taøi nguyeân saâu saéc nhaát cuûa mình ñeå ñöông ñaàu vôùi caùc thaùch ñoá. Ngaøy nay, Phi Luaät Taân, cuøng vôùi nhieàu quoác gia khaùc taïi AÙ Chaâu, ñang ñöông ñaàu vôùi thaùch ñoá phaûi xaây döïng cho baèng ñöôïc moät xaõ hoäi hieän ñaïi treân caùc neàn taûng vöõng chaéc, moät xaõ hoäi bieát toân troïng caùc giaù trò nhaân baûn chaân chính, baûo veä nhaân phaåm vaø nhaân quyeàn do Thieân Chuùa ban, vaø saün saøng ñöông ñaàu vôùi caùc nan ñeà chính trò vaø ñaïo ñöùc môùi meû vaø phöùc taïp. Nhö nhieàu tieáng noùi taïi quoác gia cuûa ngaøi töøng chæ roõ, nay laø luùc, hôn bao giôø heát, caùc nhaø laõnh ñaïo chính trò caàn phaûi noåi baät veà loøng trung thöïc, ñöùc lieâm chính vaø söï daán thaân phuïc vuï ích chung. Baèng caùch naøy, hoï seõ giuùp duy trì caùc taøi nguyeân nhaân baûn vaø thieân nhieân phong phuù maø Thieán Chuùa ñaõ chuùc laønh ban cho xöù sôû naøy. Nhôø theá, hoï seõ coù khaû naêng ñieàu phoái ñöôïc caùc taøi nguyeân tinh thaàn caàn thieát cho vieäc ñöông ñaàu vôùi caùc ñoøi hoûi cuûa hieän taïi, vaø truyeàn laïi cho caùc theá heä ñang ñeán moät xaõ hoäi thöïc söï coâng bình, lieân ñôùi vaø hoøa bình.
Ñieàu chuû yeáu ñeå ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu quoác gia noùi treân laø boån phaän luaân lyù ñoøi phaûi ñaûm baûo coâng bình xaõ hoäi vaø toân troïng nhaân phaåm. Truyeàn thoáng vó ñaïi cuûa Thaùnh Kinh buoäc moïi ngöôøi coù boån phaän phaûi laéng nghe tieáng noùi cuûa ngöôøi ngheøo. Noù môøi goïi ta phaù tan moïi loøi toùi baát coâng vaø aùp böùc töøng phaùt sinh ra nhöõng baát bình ñaúng xaõ hoäi toû töôøng, vaø heát söùc tai tieáng. Vieäc canh taân caùc cô caáu xaõ hoäi töøng duy trì caùi ngheøo khoân nguoâi vaø vieäc loaïi boû ngöôøi ngheøo, tröôùc nhaát, ñoøi phaûi hoài taâm hoài trí. Caùc giaùm muïc Phi Luaät Taân töøng yeâu caàu raèng naêm nay phaûi ñöôïc daønh laøm "Naêm Ngöôøi Ngheøo". Toâi hy voïng raèng lôøi keâu goïi coù tính tieân tri naøy seõ thaùch ñoá moïi ngöôøi, ôû moïi trình ñoä xaõ hoäi, chòu baùc boû moïi hình thöùc thoái naùt töøng laøm cheäch höôùng caùc taøi nguyeân khoâng ñeán vôùi ngöôøi ngheøo, vaø chòu ñoàng loøng coá gaéng laøm sao cho moïi ngöôøi nam nöõ vaø caû treû em nöõa ñöôïc bao goàm vaøo ñôøi soáng coäng ñoàng.
Dó nhieân, phaûi daønh cho gia ñình vaø nhaát laø ngöôøi treû moät vai troø neàn taûng trong vieäc ñoåi môùi xaõ hoäi. Ñieåm noåi baät trong chuyeán vieáng thaêm cuûa toâi seõ laø caùc cuoäc gaëp gôõ caùc gia ñình vaø ngöôøi treû taïi Manila naøy. Caùc gia ñình coù moät söù meänh khoâng theå thieáu trong xaõ hoäi. Chính trong gia ñình, treû em ñöôïc huaán luyeän trong caùc giaù trò laønh maïnh, caùc lyù töôûng cao ñeïp vaø bieát thöïc söï quan taâm tôùi ngöôøi khaùc.
Nhöng gioáng moïi ôn phuùc cuûa Thieân Chuùa, gia ñình cuõng coù theå bò bieán daïng vaø tieâu huûy. Noù caàn ñöôïc ta hoã trôï. Ta bieát raèng ñoái vôùi caùc neàn daân chuû ngaøy nay cuûa ta, thaät khoù coù theå duy trì vaø baûo veä caùc giaù trò nhaân baûn neàn taûng nhö toân troïng phaåm giaù baát khaû vi phaïm cuûa moãi con ngöôøi nhaân baûn, toân troïng caùc quyeàn luông taâm vaø töï do toân giaùo, vaø toân troïng quyeàn soáng baát khaû nhöôïng, baét ñaàu vôùi quyeàn soáng cuûa treû chöa sinh vaø traûi daøi tôùi quyeàn soáng cuûa ngöôøi cao nieân vaø beänh hoaïn. Vì lyù do naøy, caùc gia ñình vaø caùc coäng ñoàng ñòa phöông phaûi ñöôïc khích leä vaø trôï giuùp trong caùc coá gaéng cuûa hoï nhaèm thoâng truyeàn cho ngöôøi treû cuûa chuùng ta caùc giaù trò vaø vieãn kieán coù theå giuùp ñem laïi moät neàn vaên hoùa lieâm chính, moät neàn vaên hoùa bieát toân kính söï thieän, söï chaân, loøng trung thaønh vaø tình lieân ñôùi laøm neàn taûng vöõng chaéc vaø chaát keo tinh thaàn hoøng giöõ cho xaõ hoäi gaén boù vôùi nhau.
Kính thöa toång thoáng,
Kính thöa caùc nhaø caàm quyeàn loãi laïc,
Caùc baïn thaân meán,
ÔÛ luùc baét ñaàu chuyeán vieáng thaêm ñaát nöôùc naøy, toâi khoâng theå khoâng nhaéc tôùi vai troø quan troïng cuûa Phi Luaät Taân trong vieäc coå vuõ söï hieåu bieát nhau vaø hôïp taùc vôùi nhau giöõa caùc quoác gia AÙ Chaâu. Toâi cuõng xin ñöôïc nhaéc ñeán söï ñoùng goùp thöôøng bò queân laõng nhöng raát thöïc cuûa ngöôøi Phi Luaät Taân ôû ngoaïi quoác vaøo ñôøi soáng vaø phuùc lôïi cuûa caùc xaõ hoäi nôi hoï sinh soáng. Chính döôùi aùnh saùng di saûn vaên hoùa vaø toân giaùo phong phuù maø xöù sôû cuûa quí vò voán töï haøo, toâi xin taïm bieät quí vò baèng moät thaùch ñoá vaø moät khích leä ñaày tính caàu nguyeän. Öôùc chi caùc giaù trò thieâng lieâng saâu saéc nhaát cuûa nhaân daân Phi Luaät Taân tieáp tuïc tìm ñöôïc bieåu thöùc nôi caùc coá gaéng cuûa quí vò nhaèm cung caáp cho caùc ñoàng coâng daân cuûa quùi vò moät neàn phaùt trieån nhaân baûn toaøn dieän. Baèng caùch naøy, moãi ngöôøi ñeàu seõ coù khaû naêng theå hieän troïn veïn tieàm naêng cuûa mình, vaø do ñoù, goùp phaàn moät caùch khoân ngoan vaø toát ñeïp vaøo töông lai ñaát nöôùc. Toâi tin töôûng raèng caùc coá gaéng ñaùng khen nhaèm coå xuùy ñoái thoaïi vaø hôïp taùc giöõa tín höõu caùc toân giaùo khaùc nhau seõ chöùng toû höõu hieäu trong vieäc theo ñuoåi muïc tieâu cao thöôïng naøy. Caùch rieâng, toâi xin baøy toû loøng tin töôûng cuûa toâi raèng tieán boä ñaõ thöïc hieän ñöôïc trong vieäc ñem hoøa bình cho mieàn nam cuûa xöù sôû seõ ñem laïi caùc giaûi phaùp coâng bình phuø hôïp vôùi caùc nguyeân taéc thaønh laäp quoác gia vaø toân troïng caùc quyeàn baát khaû nhöôïng cuûa moïi ngöôøi, trong ñoù, coù ngöôøi baûn ñòa vaø caùc nhoùm thieåu soá toân giaùo.
Toâi xin thaân aùi khaån caàu phuùc laønh doài daøo cuûa Thieân Chuùa xuoáng treân moïi quí vò, vaø treân moïi ngöôøi nam nöõ cuûa quoác gia quí yeâu naøy.
Vuõ Van An