Ghi nhanh veà ngaøy ñaàu
chuyeán vieáng thaêm Sri Lanka cuûa Ñöùc Phanxicoâ
Ghi nhanh veà ngaøy ñaàu chuyeán vieáng thaêm Sri Lanka cuûa Ñöùc Phanxicoâ.
Sri Lanka (VietCatholic News 14-01-2015) - Haõng tin AP coù baûn ghi nhanh sau ñaây veà ngaøy ñaàu tieân trong chuyeán vieáng thaêm Sri Lanka cuûa Ñöùc Phanxicoâ.
Con soá
Theo nguoàn tin chính phuû, ngöôøi Coâng Giaùo chæ chieám hôn 6% daân soá 21 trieäu ngöôøi cuûa Sri Lanka. Nhöng hoï laø heä phaùi Kitoâ Giaùo lôùn nhaát taïi ñaây. Caùc Kitoâ höõu khaùc chæ chieám 1.3% daân soá maø thoâi. Ñaïi ña soá theo Phaät Giaùo.
Voøng ñai Coâng Giaùo
Ngöôøi Coâng Giaùo laø thieåu soá nhoû taïi Sri Lanka, nhöng Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ seõ ñöôïc ngöôøi ta thöù loãi neáu ngaøi nghó khaùc treân ñöôøng vaøo Colombo.
Vì quaû ngaøi ñaõ baêng qua haøng loaït thaùnh ñöôøng Coâng Giaùo doïc ñöôøng töø Phi Tröôøng vaøo thaønh phoá vaø haøng chuïc ñeàn thôø, nhöõng ngoâi ñeàn nhoû beân ñöôøng thöôøng ñeå toân kính caùc vò thaùnh vaän luïa laø vaø ñoà trang söùc ñöùng trong caùc tuû ñöùng baèng kính.
Ngöôøi ta goïi ñaây laø voøng ñai Coâng Giaùo cuûa Sri Lanka, nôi khaù nhieàu thò traán vaø laøng maïc coù nhöõng coäng ñoaøn Coâng Giaùo ñoâng ñuùc, baét ñaàu töø Baéc Colombo vaø tieáp tuïc veà höôùng baéc quaù beân kia phi tröôøng coù ñeán haøng traêm daëm, doïc duyeân haûi. Phaàn lôùn ngöôøi Coâng Giaùo Sri Lanka soáng ôû duyeân haûi, nôi caùc nhaø truyeàn giaùo Boà Ñaøo Nha voán taäp trung vieäc toâng ñoà cuûa hoï trong theá kyû 16.
Ñaùm ñoâng vaø ñaøn voi
Khoaûng 7 giôø 30 saùng, haøng traêm ngöôøi ñaõ ñöùng chôø hai beân ñöôøng phía ngoaøi phi tröôøng mong ñöôïc thaáy Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ. Nhieàu gia ñình ngoài treân chieáu, thænh thoaûng uoáng nöôùc töø nhöõng chieác chai.
Vaø roài, moät ñieàu baát thöôøng dieãn ra: moät ñoaøn kieäu goàm nhöõng chuù voi saëc sôõ löõng thöõng keùo nhau treân ñöôøng, höôùng veà phi tröôøng. Nhöõng chuù voi naøy, sau ñoù, ñaõ trôû thaønh thaønh phaàn cuûa phaùi ñoaøn nghinh ñoùn Ñöùc Phanxicoâ vaø ñoaøn tuøy tuøng.
Moät cuoäc ñoùn tieáp nhieàu maàu saéc
Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ böôùc xuoáng khoûi chieác maùy bay Alitalia ngay sau luùc 9 giôø saùng cuûa moät ngaøy ñeïp trôøi. Ngaøi ñöôïc nghinh ñoùn tröôùc heát bôûi moät beù trai vaø moät beù gaùi, ngöôøi ñaõ daâng leân ngaøi moät voøng lôùn goàm nhöõng boâng hoa maàu vaøng vaø traéng. Sau ñoù, ngaøi tieán böôùc treân moät chieác thaûm daøi maàu ñoû trong khi caùc vuõ coâng Sri Lanka, aên vaän saëc sôõ, trình dieãn hai beân, ñöôïc söï phuï hoïa vang doäi cuûa moät daøn troáng.
Trích voäi: "Moïi ngöôøi phaûi coù tieáng noùi"
Trong baøi dieãn vaên trong leã nghinh ñoùn taïi phi tröôøng, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ noùi ñeán caùc coá gaéng cuûa Sri Lanka nhaèm hoøa giaûi sau nhieàu naêm noäi chieán:
"Toâi tin chaéc raèng caùc tín ñoà cuûa caùc truyeàn thoáng toân giaùo khaùc nhau coù moät vai troø thieát yeáu phaûi ñoùng trong dieãn trình teá vi hoaø giaûi vaø taùi thieát hieän ñang dieãn ra treân xöù sôû naøy. Muoán cho dieãn trình naøy thaønh coâng, moïi thaønh vieân cuûa xaõ hoäi phaûi cuøng laøm vieäc vôùi nhau; moïi ngöôøi phaûi coù tieáng noùi. Moïi ngöôøi phaûi ñöôïc töï do noùi leân caùc quan taâm, caùc nhu caàu, caùc nguyeän voïng vaø noãi sôï cuûa mình"
Treân ñöôøng vaøo Colombo
Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñöùng beân trong moät chieác xe nhoû maàu traéng ñeå töø Phi Tröôøng vaøo Colombo. Ngaøi voán traùnh khoâng duøng nhöõng "giaùo hoaøng xa" choáng ñaïn maø caùc vò tieàn nhieäm cuûa ngaøi quen duøng. Vaø maëc duø coù maøn kính chaén gioù lôùn phía tröôùc, nhöng töø hai beân, ngaøi vaãn coù theå vôùi tôùi haøng ngaøn ngöôøi ñang ñöùng doïc ñöôøng vaãy côø hoan hoâ.
Thænh thoaûng, chieác xe laïi ngöøng laïi ñeå ngaøi hoûi han ñaùm ñoâng: ñuïng tôùi treû em vaø chuùc laønh cho nhöõng em ñöôïc naâng leân cho ngaøi.
Duø vaäy, ngöôøi ta vaãn coù caûm töôûng laø ñoaøn xe ñi nhanh quaù.
Nimal Solis, ngöôøi ñöùng ñôïi nhieàu tieáng ñoàng hoà ñeå ñöôïc thaáy Ñöùc Giaùo Hoaøng, raát thaát voïng khi ñoaøn xe chaïy ngang qua maø khoâng chòu döøng laïi. Anh baûo: "Neáu ngaøi chaïy chaäm hôn chuùt nöõa coù toát hôn khoâng. Tuy nhieân, chuùng toâi cuõng ñaõ thaáy ngaøi. Ñaây laø dòp may caû ñôøi môùi coù!"
Tieáng noùi töø ñaùm ñoâng
Haøng ngaøn ngöôøi xeáp haøng doïc theo ñöôøng ñoaøn xe cuûa Ñöùc Phanxicoâ chaïy qua ñöa ra nhieàu lyù do khieán hoï tham döï vaøo söï phaán khích naøy. Moät soá ngöôøi hy voïng seõ chaám döùt caùc chia reõ toân giaùo vaø hoøa giaûi xöù sôû sau cuoäc noäi chieán keùo daøi hôn 1/4 theá kyû vaø môùi chæ chaám döùt naêm 2009.
Sau ñaây laø lôøi cuûa moät soá ngöôøi:
Saman Priyankara, 42 tuoåi, phaùt bieåu: "Ñaây laø cô hoäi toát ñeå thoáng nhaát xöù sôû sau chieán tranh vaø ñem laïi vôùi nhau moät xaõ hoäi bò chia reõ vì cuoäc baàu cöû. Noù seõ ñem söùc maïnh laïi cho taân chính phuû vaøo luùc chuùng ta thoaùt khoûi neàn chuyeân cheá vaø tieán leân con ñöôøng môùi".
Yasa Alexander, 40 tuoåi, cho hay: "Toâi tôùi ñaây ñeå thaáy moät nhaø laõnh ñaïo toân giaùo theá giôùi, duø toâi laø moät ngöôøi Phaät Giaùo. Toâi tin söï hoøa hôïp lieân toân seõ ñöôïc taêng cöôøng".
Ranjit Solis, 60 tuoåi, tuyeân boá: "Ñaây gioáng nhö theå chính Chuùa Gieâsu Kitoâ tôùi Sri Lanka vaäy... Loái soáng ñôn giaûn cuûa ngaøi khoâng phaûi laø troø bòp. Noù laø moät thaùch ñoá ñoái vôùi chuùng ta vaø phaåm traät Giaùo Hoäi. Toâi nghó vieãn kieán cuûa ngaøi phaùt xuaát töø chính Chuùa Kitoâ".
Treã giôø
Moät soá ngöôøi trong ñaùm ñoâng coù theå laåm baåm cho raèng ñoaøn xe cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ chaïy nhanh quaù hay ngaøi khoâng chòu döøng laïi ñeå hoûi han hoï, nhöng thöïc ra, ngaøi ñaõ maát khaù nhieàu thì giôø môùi vöôït qua ñöôïc ñoaïn ñöôøng 30 kiloâ meùt töø phi tröôøng Colombo vaøo thaønh phoá.
Duø ñaõ caám löu thoâng, buoåi leã nghinh ñoùn laâu giôø taïi Phi Tröôøng, coäng vôùi nhöõng laàn ngaøi döøng laïi ñeå hoûi han vaø chuùc laønh cho ñaùm ñoâng ñöùng hai beân ñöôøng, ñaõ khieán Ñöùc Giaùo Hoaøng treã maát caû tieáng ñoàng hoà so vôùi chöông trình.
Thaønh thöû ñeán tröa, ngaøi phaûi boû cuoäc gaëp gôõ vôùi caùc giaùm muïc Sri Lanka. Ngöôøi ta mong ngaøi taùi leân chöông trình cho buoåi gaëp gôõ naøy.
Xeùt veà nhieàu maët, ñoù laø loái haønh ñoäng cuûa Ñöùc Phanxicoâ: daønh nhieàu thì giôø cho ngöôøi daân thöôøng vaø ít thì giôø hôn cho caùc vò voïng trong Giaùo Hoäi, duø vieäc baõi boû naøy coù theå do chính vò giaùo hoaøng 78 tuoåi yeâu caàu vì sau moät chuyeán bay daøi, ngaøi caàn nghæ ngôi döôõng söùc.
Baø Felicitas Ivy Dissanayake, moät phuï nöõ ñaõ 80 tuoåi, ñang ñöùng chôø Ñöùc Giaùo Hoaøng tôùi, cho hay: "ngaøi laø moät vò giaùo hoaøng thöïc teá". Ñöùc Phanxicoâ laø vò giaùo hoaøng thöù ba baø ñöôïc gaëp taïi Sri Lanka. Baø cho raèng "Ngaøi coù söù meänh ñem hoøa bình cho theá giôùi. Vaø chuùng toâi raát sung söôùng ñöôïc coù ngaøi".
Trích voäi: "Moät khuùc reõ trong cuoäc ñaáu tranh cho bình ñaúng"
Hoäi Ñoàng Hoài Giaùo Sri Lanka, ñaûng chính trò Hoài Giaùo chính trong nöôùc, phaùt bieåu trong moät tuyeân boá veà vieäc cuoäc vieáng thaêm cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ coù theå coù aûnh höôûng tôùi caùc coá gaéng cuûa hoï nhaèm chaám döùt thaùi ñoä cuoàng tín baøi Hoài Giaùo, nhaát laø sau cuoäc baàu cöû toång thoáng vöøa qua.
"Chuùng toâi hy voïng raèng söï hieän dieän, caùc yù kieán vaø göông saùng cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng seõ giuùp bieán cô may chuû choát trong lòch söû daân chuû cuûa chuùng ta naøy thaønh khuùc reõ trong cuoäc ñaáu tranh cho bình ñaúng, coâng lyù vaø töï do. Chuùng toâi hy voïng raèng noù seõ ñoåi môùi cam keát cuûa xaõ hoäi ta ñoái vôùi loøng caûm thöông, neàn hoøa bình vaø nhaân ñöùc".
Troáng phaùch vaø ca haùt
Caùc saéc thaùi toân giaùo cuûa Sri Lanka ñaõ ñöôïc trình baøy saëc sôõ trong cuoäc gaëp gôõ lieân toân cuûa caùc toân giaùo chính cuûa ñaûo quoác. Caùc tay troáng Hevisi coå truyeàn ñaõ döïng neàn, tieáp theo laø caùc baøi ca Phaät Giaùo, caùc chuùc ca cuûa AÁn Giaùo vaø Hoài Giaùo, lôøi caàu nguyeän ñaïi keát cuûa moät giaùm muïc Anh Giaùo, roài caùc dieãn vaên cuûa moät tu só Phaät Giaùo vaø cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng. Khung caûnh thaät khaùc xa vôùi naêm 1995 1uùc caùc nhaø laõnh ñaïo Phaät Giaùo taåy chay lôøi môøi cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñeå phaûn ñoái lôøi pheâ phaùn cuûa ngaøi ñoái vôùi yù nieäm cöùu roãi cuûa Phaät Giaùo.
Ñeå toû daáu hieäu thuoäc veà, Ñöùc Phanxicoâ ñaõ khoaùc leân vai taám aùo choaøng maàu vaøng ngheä. Taám aùo choaøng naøy voán töôïng tröng veà vaên hoùa cho danh döï cuûa ngöôøi Tamil, nhoùm saéc toäc thieåu soá phaàn lôùn goàm ngöôøi AÁn Giaùo taïi Sri Lanka.
Ñaïi dieän Hoài Giaùo taïi cuoäc gaëp gôõ, OÂng Ash-Sheikh M.F.M Fazil, ñaõ duøng baøi dieãn vaên cuûa oâng leân aùn caùc vuï taán coâng khuûng boá môùi ñaây taïi Paris. Nhöõng ngöôøi cöïc ñoan daõ söû duïng caùc toân giaùo laøm thuaãn che daáu caùc vieäc laøm ñaày toäi aùc vaø caùc doái traù cuûa chuùng. OÂng noùi: "chuùng ta caàn hieåu bieát tín ngöôõng cuûa nhau" vaø hoã trôï nhau xaây döïng moät quoác gia laønh maïnh.
Pheùp laï naøo?
Hoâm thöù Tö 14 thaùng 1 naêm 2015, khi phong hieån thaùnh cho vò thaùnh ñaàu tieân cuûa Sri Lanka, Ñöùc Phanxicoâ seõ moät laàn nöõa chöùng toû raèng ngaøi khoâng löu yù bao nhieâu tôùi caùc luaät leä röôøm raø voán coù trong caùc qui ñònh cuûa dieãn trình phong thaùnh bình thöôøng taïi Vatican. Duø, theo truyeàn thoáng, Giaùo Hoäi thöôøng ñoøi phaûi coù 2 pheùp laï môùi ñöôïc phong thaùnh, nhöng Vatican chöa bao giôø xaùc nhaän pheùp laï thöù hai ñöôïc qui cho vieäc chuyeån caàu cuûa Cha Joseph Vaz, nhaø truyeàn giaùo theá kyû 17 coù coâng phuïc hoài Ñaïo Coâng Giaùo thôøi thöïc daân Hoøa Lan baùch haïi ngöôøi Coâng Giaùo. Thay vaøo ñoù, Ñöùc Phanxicoâ ñaõ kyù ngay quyeát ñònh cuûa boä phong thaùnh muoán phong thaùnh cho chaân phuùc Vaz. Ñöùc Phanxicoâ, tröôùc ñaây, töøng laøm nhö theá ñoái vôùi vò thaùnh ñöôïc nhieàu bieát ñeán hôn nöõa laø Thaùnh Giaùo Hoaøng Gioan XXIII, vaø laø daáu chæ cho thaáy Ñöùc Phanxicoâ tin chaéc raèng tín höõu caàn nhieàu göông maãu thaùnh thieän hôn laø dieãn trình coù tính kyõ thuaät, maát thì giôø vaø tieàn baïc ñeå kieåm nghieäm caùc pheùp laï.
Vuõ Van An