Ñöùc Thaùnh Cha chuû söï
leã kính Ñöùc Maria laø Meï Thieân Chuùa
Ñöùc Thaùnh Cha chuû söï leã kính Ñöùc Maria laø Meï Thieân Chuùa.
Vatican (Vat. 1-01-2015) - Saùng ngaøy 1 thaùng Gieâng naêm 2015, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ chuû söï thaùnh leã troïng theå taïi Ñeàn thôø Thaùnh Pheâroâ, kính Ñöùc Maria laø Meï Thieân Chuùa, cuõng laø Ngaøy Hoøa bình theá giôùi laàn thöù 48.
Ñoàng teá vôùi Ñöùc Thaùnh Cha coù khoaûng 30 Hoàng Y vaø hôn 40 Giaùm Muïc thuoäc caùc cô quan trung öông Toøa Thaùnh vaø haøng traêm linh muïc, tröôùc söï hieän dieän cuûa 9 ngaøn tín höõu, trong ñoù coù nhieàu vò ñaïi söù caùc nöôùc.
Thaùp tuøng Ñöùc Thaùnh Cha treân baøn thôø coù Ñöùc Hoàng Y Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh Pietro Parolin, vaø vò Phuï taù laø Ñöùc Toång Giaùm Muïc Angelo Becciu, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Dominique Mamberti, ngoaïi tröôûng Toøa Thaùnh taân chuû tòch Toái cao phaùp vieän, Ñöùc Hoàng Y Peter Turkson, Chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh Coâng lyù hoøa bình, vaø vò Toång thö kyù laø Ñöùc Cha Mario Toso, doøng Don Bosco.
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
Trong baøi giaûng thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh Cha quaûng dieãn moái lieân heä ñaëc bieät giöõa Chuùa Gieâsu vaø Meï Maria, vaø töø ñoù noùi ñeán quan heä giöõa Chuùa Kitoâ vaø Giaùo Hoäi cuõng laø Meï chuùng ta. Ngaøi noùi:
"Khi cöû haønh leã troïng kính Ñöùc Maria cöïc thaùnh laø Meï Thieân Chuùa, Giaùo Hoäi nhaéc nhôù chuùng ta raèng Meï Maria laø ngöôøi ñaàu tieân nhaän laõnh phuùc laønh nhö ñöôïc noùi ñeán trong baøi ñoïc thöù I trích töø saùch Daân Soá (Ds 6,24-26). Nôi Meï, lôøi chuùc laønh ñöôïc vieân maõn: thöïc vaäy, khoâng coù thuï taïo naøo ñaõ thaáy toân nhan Chuùa chieáu toûa treân mình nhö Meï Maria, Meï ñaõ mang khuoân maët nhaân traàn cho Ngoâi Lôøi Vónh Cöûu, ñeå taát caû chuùng ta coù theå chieâm ngöôõng.
"Ngoaøi vieäc chieâm ngöôõng toân nhan Chuùa, chuùng ta cuõng coù theå chuùc tuïng vaø toân vinh Ngaøi, gioáng nhö nhöõng ngöôøi chaên chieân, töø Beâlem trôû veà, ca haùt caûm taï sau khi ñaõ ñöôïc thaáy Haøi Nhi vaø ngöôøi Meï treû cuûa Ngaøi (Xc Lc 2,16). Hai Ñaáng ôû cuøng nhau, nhö treân Ñoài Canveâ sau naøy, vì Chuùa Kitoâ vaø Meï Ngaøi khoâng theå taùch rôøi nhau: giöõa hai vò coù moät quan heä raát maät thieát, cuõng nhö giöõa moãi ngöôøi con vaø ngöôøi meï. Thaân mình Chuùa Kitoâ - laø nguyeân lyù neàn taûng ôn cöùu ñoä chuùng ta (Tertulliano) - ñaõ ñöôïc hình thaønh trong cung loøng Meï Maria (Xc Tv 139,13). Söï baát khaû phaân ly cuõng ñöôïc bieåu loä qua söï kieän Meï Maria ñöôïc tuyeån choïn tröôùc ñeå laøm Meï Ñaáng Cöùu Theá, Meï ñaõ chia seû troïn veïn toaøn theå söù maïng cuûa Chuùa, ôû caïnh Chuùa Con cho ñeán luùc cuoái cuøng treân ñoài Canveâ.
Meï Maria ñöôïc lieân keát vôùi Chuùa Gieâsu ñeán ñoä nhaän ñöôïc töø nôi Chuùa tri thöùc taâm hoàn, tri thöùc ñöùc tin, ñöôïc nuoâi döôõng baèng kinh nghieäm hieàn maãu vaø nhôø moái lieân heä thaân maät môùi Chuùa Con. Ñöùc Thaùnh Trinh Nöõ, laø phuï nöõ ñöùc tin, ñaõ daønh choã cho Thieân Chuùa trong taâm hoàn vaø trong caùc döï phoùng cuûa Meï; Meï laø ngöôøi tín höõu coù khaû naêng ñoùn nhaän nôi hoàng aân Chuùa Con bieán coá thôøi gian sung maõn (Gl 4,4), trong ñoù Thieân Chuùa, khi choïn con ñöôøng khieâm haï laø cuoäc cuoäc soáng nhaân traàn, ñaõ ñích thaân ñi vaøo lòch söû cöùu ñoä. Vì theá ta khoâng theå hieåu ñöôïc Chuùa Gieâsu maø khoâng ñeå yù ñeán Meï Ngaøi.
Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích raèng:
"Chuùa Kitoâ vaø Giaùo Hoäi cuõng khoâng theå taùch rôøi nhau, vaø ta khoâng theå hieåu ôn cöùu ñoä do Chuùa Gieâsu mang laïi neáu khoâng ñeå yù ñeán tình maãu töû cuûa Giaùo Hoäi. Taùch rôøi Chuùa Gieâsu ra khoûi Giaùo Hoäi laø muoán du nhaäp moät söï chia caùch voâ lyù, nhö chaân phöôùc Phaoloâ 6 ñaõ vieát (Xc Evang. nunt. 16). Khoâng theå yeâu meán Chuùa Kitoâ maø khoâng yeâu meán Giaùo Hoäi, khoâng theå nghe Chuùa Kitoâ maø khoâng nghe Giaùo Hoäi, khoâng theå thuoäc veà Chuùa Kitoâ maø laïi ôû ngoaøi Giaùo Hoäi" (Ib.). Thöïc vaäy chính Giaùo Hoäi, laø ñaïi gia ñình cuûa Thieân Chuùa, ñöa Chuùa Kitoâ ñeán cho chuùng ta. Ñöùc tin cuûa chuùng ta khoâng phaûi laø moät ñaïo lyù tröøu töôïng hay moät trieát lyù, nhöng laø quan heä sinh ñoäng vaø troïn veïn vôùi moät nhaân vaät laø Chuùa Gieâsu Kitoâ, Con duy nhaát cuûa Thieân Chuùa laøm ngöôøi, chòu cheát vaø soáng laïi ñeå cöùu ñoä chuùng ta vaø soáng giöõa chuùng ta. Vaäy chuùng ta coù theå gaëp Ngaøi ôû ñaâu? Thöa chuùng ta gaëp ngaøi trong Giaùo Hoäi. Chính Giaùo Hoäi noùi vôùi chuùng ta ngaøy nay: "Ñaây laø Chieân Thieân Chuùa", Giaùo Hoäi loan baùo Chuùa, vaø chính trong Giaùo Hoäi maø Chuùa Gieâsu tieáp tuïc thöïc hieän nhöõng cöû chæ ôn thaùnh laø caùc bí tích.
"Hoaït ñoäng vaø söù maïng naøy cuûa Giaùo Hoäi bieåu loä tình maãu töû cuûa Giaùo Hoäi. Thöïc vaäy Giaùo Hoäi nhö moät ngöôøi meï dòu daøng gìn giöõ Chuùa Gieâsu vaø trao Chuùa cho taát caû moïi ngöôøi trong nieàm haân hoan vaø quaûng ñaïi. Khoâng coù söï bieåu loä naøo cuûa Chuùa Gieâsu, duø laø huyeàn bí nhaát, coù theå taùch rôøi khoûi mình vaø maùu cuûa Giaùo Hoäi, khoûi ñaëc tính cuï theå lòch söû cuûa Mình Chuùa Kitoâ. Khoâng coù Giaùo Hoäi, thì Chuùa Gieâsu Kitoâ roát cuïc bò thu heïp thaønh moät yù töôûng, moät neàn luaân lyù, moät tình caûm. Khoâng coù Giaùo Hoäi, thì töông quan cuûa chuùng ta vôùi Chuùa Kitoâ tuøy thuoäc söï töôûng töôïng, nhöõng giaûi thích vaø tính khí nhaát thôøi cuûa chuùng ta.
Vaø Ñöùc Thaùnh Cha keát luaän raèng:
"Anh chò em thaân meán, Chuùa Gieâsu Kitoâ laø phuùc laønh cho moãi ngöôøi vaø toaøn theå nhaân loaïi. Giaùo Hoäi, khi ban Chuùa Gieâsu cho chuùng ta, thì cuõng trao taëng cho chuùng ta phuùc laønh vieân maõn cuûa Chuùa. Ñaây chính laø söù maïng cuûa daân Chuùa: söù maïng chieáu toûa phuùc laønh cuûa Thieân Chuùa nhaäp theå trong Chuùa Gieâsu Kitoâ treân moïi daân toäc. Vaø Meï Maria, nöõ moân ñeä ñaàu tieân vaø hoaøn haûo cuûa Chuùa Gieâsu, laø maãu göông cho Giaùo Hoäi löõ haønh, chính Meï môû con ñöôøng tình maãu töû cuûa Giaùo Hoäi vaø luoân naâng ñôõ söù maïng laøm meï cuûa Giaùo Hoäi cho taát caû moïi ngöôøi. Chöùng taù aâm thaàm vaø töø maãu cuûa Meï ñoàng haønh vôùi Giaùo Hoäi ngay töø ñaàu. Ngöôøi laø Meï Thieân Chuùa vaø laø Meï Giaùo Hoäi, vaø nhôø Giaùo Hoäi, laø Meï cuûa taát caû moïi ngöôøi vaø moïi daân toäc.
Xin Meï dòu daøng vaø aân caàn giuùp chuùng ta ñöôïc phuùc laønh cuûa Chuùa cho toaøn theå gia ñình nhaân loaïi. Ñaëc bieät ngaøy hoâm nay, Ngaøy Hoøa Bình theá giôùi, chuùng ta haõy caàu xin söï chuyeån caàu cuûa Meï, xin Chuùa ban hoøa bình cho thôøi ñaïi chuùng ta: hoøa bình trong caùc taâm hoàn, trong caùc gia ñình, hoøa bình giöõa caùc daân nöôùc. Ñaëc bieät naêm nay, Söù ñieäp Ngaøy Hoøa bình laø "khoâng coøn laø noâ leä, nhöng laø anh chò em". Taát caû chuùng ta ñöôïc keâu goïi soáng töï do, taát caû ñöôïc keâu goïi trôû thaønh con caùi vaø moãi ngöôøi theo traùch nhieäm cuûa mình, chieán ñaáu choáng laïi nhöõng hình thöùc môùi cuûa naïn noâ leä. Töø moïi daân toäc, vaên hoùa vaø toân giaùo, chuùng ta haõy hieäp löïc. Xin Ñaáng ñeå laøm cho taát caû chuùng ta thaønh anh em, ñaõ trôû neân toâi tôù cuûa chuùng ta, höôùng daãn vaø naâng ñôõ chuùng ta".
Ñöùc Thaùnh Cha cuõng môøi goïi chieâm ngaém Meï Maria vaø ñeà nghò moïi ngöôøi cuøng nhau kính chaøo Meï nhö daân thaønh Epheâsoâ can ñaûm ñaõ hoâ leân tröôùc caùc vò muïc töï khi caùc vò vaøo nhaø thôø: "Meï thaùnh cuûa Thieân Chuùa!". Thaät laø moät lôøi chaøo thaät ñeïp ñoái vôùi Meï chuùng ta...
Lôøi nguyeän giaùo daân
Trong phaàn lôøi nguyeän giaùo daân, Coäng ñoaøn ñaõ laàn löôït caàu nguyeän cho Ñöùc Thaùnh Cha vaø caùc Giaùm Muïc, xin Chuùa naâng ñôõ caùc vò trong söù vuï toâng ñoà vaø ñeå vôùi loøng dòu daøng cöông quyeát, caùc vò höôùng daãn moïi anh chò em ñeán gaëp gôõ vaø hieäp thoâng vôùi Chuùa Gieâsu; caàu cho caùc nhaø laäp phaùp vaø chính quyeàn, xin Chuùa laøm cho loøng quí chuoäng vaø toân troïng söï soáng cuõng nhö phaåm giaù cuûa moãi ngöôøi ñöôïc taùi trieån nôû, vaø ñeå khoâng moät ai phaûi chòu tuûi nhuïc, aùp böùc vaø baïo löïc. Coäng ñoaøn cuõng ñaëc bieät caàu nguyeän cho nhöõng ngöôøi bò baùch haïi vì ñöùc tin, cho hoøa bình trong caùc gia ñình, xin Chuùa thaùnh hoùa hoân nhaân, chuùc laønh cho caùc cha meï Coâng Giaùo, soi saùng vaø thaùp tuøng haønh trình cuûa con caùi.
Trong phaàn daâng leã, 3 em beù ngöôøi Ñöùc maëc y phuïc Ba Vua thuoäc chieán dòch Leã Ba Vua, daâng baùnh röôïu leân Ñöùc Thaùnh Cha.
Kinh Truyeàn Tin
Thaùnh leã keùo daøi gaàn moät tieáng röôõi ñoàng hoà. Sau ñoù luùc 12 giôø tröa, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ xuaát hieän taïi cöûa soå ôû laàu 3 cuûa dinh Toâng Toøa ñeå chuû söï kinh Truyeàn Tin vôùi 50 ngaøn tín höõu tuï taäp taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ döôùi baàu trôøi naéng ñeïp nhöng gioù laïnh.
Trong soá nhöõng ngöôøi hieän dieän ñaëc bieät coù haèng traêm ngöôøi thuoäc ñoaøn tuaàn haønh hoøa bình do Coäng ñoàng thaùnh Egidio toå chöùc, naêm nay coù chuû ñeà laø "Hoøa bình treân toaøn traùi ñaát". Ñaây laø laàn thöù 13 cuoäc tuaàn haønh hoøa bình naøy ñöôïc toå chöùc vaø naêm nay cuõng dieãn ra taïi hôn 800 thaønh phoá taïi 82 nöôùc treân theá giôùi.
Trong cuoäc tuaàn haønh töø ñaàu ñöôøng Hoøa Giaûi ñeán Quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ, coù nhaéc ñeán 27 cuoäc xung ñoät vaãn coøn dieãn ra taïi nhieàu mieàn treân theá giôùi, nhö Siria, Trung Phi, Nam Sudan, Trung Ñoâng, Nigeria, Irak, Afganistan, Pakistan..
Trong baøi huaán duï ngaén tröôùc khi ñoïc kinh, Ñöùc Thaùnh Cha cuõng nhaéc ñeán söï lieân keát maät thieát giöõa Chuùa Kitoâ vaø Meï Ngaøi. "Khoâng theå taùch rôøi söï chieâm ngaém Chuùa Gieâsu, Ngoâi Lôøi Söï Soáng trôû neân höõu hình vaø coù theå ñuïng chaïm ñeán ñöôïc (Xc 1 Ga 1,1), ra khoûi söï chieâm ngaém Meï Maria Ñaáng ñaõ trao ban cho Ngöôøi tình thöông vaø xaùc theå nhaân traàn cuûa Meï".
Nhaân ngaøy ñaàu naêm môùi, Ñöùc Thaùnh Cha cuõng nhaéc nhôû caùc tín höõu nhôù ñeán ngaøy mình chòu pheùp röûa toäi, taùi khaùm phaù moùn quaø nhaän ñöôïc trong bí tích naøy, taùi sinh chuùng ta vaøo ñôøi soáng môùi, söï soáng thaàn linh. Vieäc taùi sinh naøy qua Meï Giaùo Hoäi, coù maãu göông laø Meï Maria. Nhôø pheùp röûa, chuùng ta ñöôïc daãn vaøo söï hieäp thoâng vôùi Thieân Chuùa vaø chuùng ta khoâng coøn tuøy thuoäc söï aùc vaø toäi loãi nöõa. Traùi laïi chuùng ta nhaän ñöôïc tình thöông, söï dòu hieàn vaø loøng töø bi cuûa Chuùa Cha treân trôøi.
Nhaéc ñeán Ngaøy Hoøa bình theá giôùi, Ñöùc Thaùnh Cha nhaán maïnh raèng kinh nguyeän laø coäi reã cuûa hoøa bình vaø hoøa bình luoân luoân laø ñieàu coù theå. Kinh nguyeän laøm cho hoøa bình naåy maàm. Ngaøy Hoøa bình naêm nay coù chuû ñeà laø "khoâng coøn laø noâ leä nöõa, nhöng laø anh chò em". Söù ñieäp naøy coù lieân heä tôùi taát caû chuùng ta. Taát caû ñeàu ñöôïc môøi goïi baøi tröø moïi hình thöùc noâ leä vaø xaây döïng tình huynh ñeä.
Trong phaàn chaøo thaêm caùc tín höõu sau pheùp laønh, Ñöùc Thaùnh Cha ñeán söï kieän Buoåi ñoïc kinh Truyeàn Tin nhaân ngaøy Hoøa Bình theá giôùi 2015 cuõng ñöôïc noái vôùi ñoài Miravalle ôû Rovereto thuoäc tænh Trento, baéc Italia, nôi coù quaû chuoâng khoång loà cao 3 meùt 36, ñöôøng kính 3 meùt 21 vaø naëng 256 taï, mang teân laø Maria Dolens, Ñöùc Meï ñau thöông, ñuùc caùch ñaây 90 naêm vaø ñöôïc Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ 6 laøm pheùp caùch ñaây 50 naêm (1965). Chuoâng thöôøng ñöôïc ñaùnh leân ñeå töôûng nieäm taát caû caùc nhöõng binh só töû traän trong moïi cuoäc chieán, ñaëc bieät laø theá chieán thöù I.
G. Traàn Ñöùc Anh, OP
(Radio Vatican)