Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
toâng du Thoå Nhó Kyø: Ngaøy thöù ba
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ toâng du Thoå Nhó Kyø: Ngaøy thöù ba.
Istanbul, Thoå Nhó Kyø (WHÑ 1-12-2014) - Sau hai ngaøy vieáng thaêm Thoå Nhó Kyø, saùng Chuùa nhaät 30 thaùng 11 naêm 2014, Chuùa nhaät I Muøa Voïng 2014, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ baét ñaàu ngaøy thöù ba, cuõng laø ngaøy cuoái cuøng cuûa chuyeán toâng du, vôùi Thaùnh leã rieâng ñöôïc cöû haønh taïi Toaø Khaâm söù Toaø Thaùnh taïi Istanbul, nôi Thaùnh Gioan XXIII ñaõ töøng laøm vieäc treân cöông vò Khaâm söù Toaø Thaùnh (1934-1944) caùch nay vöøa ñuùng 80 naêm (30/11/1934 - 2014).
Chöông trình ngaøy thöù ba cuûa Ñöùc Thaùnh Cha taïi Thoå Nhó Kyø, nhö ñaõ döï ñònh, goàm: Cöû haønh Phuïng vuï Giôø kinh taïi Nhaø thôø Chính thoáng giaùo Thaùnh George cuøng Ñöùc Thöôïng phuï Bartholomaios I; kyù Tuyeân boá chung vôùi Ñöùc Thöôïng phuï Bartholomaios I; keát thuùc chuyeán toâng du vaø trôû veà Roma.
Ngoaøi chöông trình ñöôïc döï ñònh, cuoái cuøng, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ gaëp moät soá baïn treû ñeán töø nhieàu nôi, hieän ñang tò naïn treân ñaát Thoå Nhó Kyø.
Gaëp gôõ vaø caàu nguyeän cho nhau phaûi ñi tröôùc ñoái thoaïi thaàn hoïc, trao ñoåi tö töôûng
Taïi nhaø thôø Thaùnh George cuûa Chính thoáng giaùo ôû Phanar, Istanbul, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ tham döï Phuïng vuï Giôø Kinh do Ñöùc Thöôïng phuï Chính thoáng giaùo Bartholomaios I chuû söï.
Trong baøi phaùt bieåu tröôùc khi keát thuùc Phuïng vuï Giôø Kinh, Ñöùc Thaùnh Cha cho bieát hoài coøn laø Toång giaùm muïc Buenos Aires (Argentina), ngaøi vaãn thöôøng cöû haønh Phuïng vuï Giôø Kinh vôùi coäng ñoaøn Chính thoáng giaùo. Rieâng dòp naøy, trong khuoân khoå chuyeán toâng du Thoå Nhó Kyø, ngaøi nhaän thaáy "ñöôïc Chuùa ban ôn rieâng laø ñöôïc coù maët taïi nhaø thôø Thaùnh George cuûa Giaùo hoäi Chính thoáng ñeå möøng leã Thaùnh Anreâ, vò toâng ñoà tieân khôûi, anh cuûa Thaùnh Pheâroâ vaø laø Boån maïng cuûa Toaø Thöôïng phuï Constantinopolis".
Ñöùc Thaùnh Cha nhaán maïnh "nhöõng khía caïnh coát yeáu cuûa haønh trình tieán ñeán vieäc khoâi phuïc hoaøn toaøn söï hieäp thoâng":
"Gaëp gôõ nhau, nhìn nhau maët ñoái maët, trao hoân bình an vaø caàu nguyeän cho nhau, laø nhöõng khía caïnh coát yeáu cuûa haønh trình tieán ñeán vieäc khoâi phuïc hoaøn toaøn söï hieäp thoâng. Taát caû nhöõng ñieàu naøy ñi tröôùc vaø luoân luoân ñoàng haønh vôùi nhöõng khía caïnh coát yeáu khaùc, chaúng haïn ñoái thoaïi veà thaàn hoïc, cuûa haønh trình hieäp thoâng. Trong moïi tröôøng hôïp, cuoäc ñoái thoaïi ñích thöïc phaûi laø söï gaëp gôõ giöõa nhöõng con ngöôøi coù moät teân goïi, moät khuoân maët, moät dó vaõng cuï theå, vaø hoaøn toaøn khoâng ñôn thuaàn chæ laø söï gaëp gôõ giöõa nhöõng yù töôûng".
Tieáp ñeán, Ñöùc Thaùnh Cha gôïi laïi nhöõng "kinh nghieäm gaëp gôõ": Thaùnh Anreâ ñaõ gaëp gôõ Ñaáng yeâu thöông vaø cöùu ñoä, sau ñoù ñaõ ñöa em mình laø Pheâroâ ñeán vôùi Chuùa Gieâsu; cuoäc gaëp gôõ giöõa Ñöùc Thöôïng phuï Athenagoras vôùi Chaân phöôùc giaùo hoaøng Phaoloâ VI, caùch nay ñuùng 50 naêm, ñaõ môû ra nhieàu trieån voïng cho haønh trình hieäp thoâng; vaø môùi ñaây, ngaøi vaø Ñöùc Bartholomaios I ñaõ gaëp nhau taïi Jerusalem, taïi "thaønh phoá Ñöùc Gieâsu Kitoâ, Chuùa chuùng ta, ñaõ cheát vaø soáng laïi".
Ñöùc Thaùnh Cha löu yù, kinh nghieäm gaëp gôõ cuûa Thaùnh Anreâ vôùi Chuùa Gieâsu ñaõ cho thaáy "moïi cuoäc ñoái thoaïi cuûa caùc Kitoâ höõu khoâng theå caét ñöùt loâgich cuûa vieäc gaëp gôõ caù nhaân".
Trong dòp naøy, Ñöùc Thaùnh Cha baøy toû nieàm vui möøng nhaän ra chuyeán vieáng thaêm Giaùo hoäi Chính thoáng giaùo taïi Thoå Nhó Kyø truøng vôùi dòp kyû nieäm 50 naêm ban haønh Saéc leänh Unitatis Redintegratio (Taùi laäp söï Hieäp nhaát) cuûa Coâng ñoàng chung Vatican II. Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Ñaây laø vaên kieän neàn taûng môû ra nhöõng ñaïi loä cho vieäc gaëp gôõ giöõa nhöõng ngöôøi Coâng giaùo vôùi anh chò em thuoäc caùc Giaùo hoäi vaø nhöõng coäng ñoaøn Hoäi Thaùnh khaùc".
Ñöùc Thaùnh Cha baøy toû ñieàu ñöôïc Giaùo hoäi Coâng giaùo mong moûi, vaø giaùm muïc Roma thieát tha tìm kieám, laø "söï hieäp thoâng vôùi caùc Giaùo hoäi Chính thoáng giaùo", "tình yeâu thöông huynh ñeä noùi leân moái daây thieâng lieâng vaø sieâu vieät lieân keát chuùng ta laø nhöõng moân ñeä cuûa Chuùa Kitoâ".
Chính yù thöùc "laøm ngöôøi moân ñeä cuûa Chuùa" seõ thuùc ñaåy caùc tín höõu Coâng giaùo vaø Chính thoáng giaùo laéng nghe tieáng keâu caàu ñang caát leân khaép moïi nôi treân theá giôùi. Ñoù laø tieáng keâu cuûa ngöôøi ngheøo, cuûa naïn nhaân caùc cuoäc xung ñoät hieän nay vaø cuûa ngöôøi treû. Tinh thaàn "laøm ngöôøi moân ñeä cuûa Chuùa", laéng nghe nhöõng tieáng keâu caàu cuûa theá giôùi, seõ laø ñoäng löïc giuùp hai Giaùo hoäi xích laïi vaø hieäp nhaát cuøng nhau.
Tuyeân boá chung: Tình yeâu vaø söï thaät laø con ñöôøng vöôït qua moïi chia reõ
Sau khi cuøng nhau cöû haønh phuïng vuï Giôø Kinh, hai vò laõnh ñaïo Giaùo hoäi Coâng giaùo vaø Chính thoáng giaùo ñaõ töø nhaø thôø Thaùnh George qua Toaø Thöôïng phuï Constantinopolis ñeå kyù baûn Tuyeân boá chung.
Trong Tuyeân boá chung, hai vò "caûm taï Thieân Chuùa ñaõ ban cho chuùng toâi ôn ñöôïc gaëp gôõ nhau (...), ñöôïc cuøng nhau möøng leã thaùnh Anreâ, ngöôøi ñaàu tieân ñöôïc Chuùa keâu goïi vaø laø anh cuûa Toâng ñoà Pheâroâ. Chuùng toâi nhôù ñeán caùc Thaùnh Toâng ñoà: caùc vò ñaõ duøng lôøi rao giaûng vaø chöùng töø töû ñaïo ñeå loan baùo Tin Möøng cho theá giôùi, cuûng coá nôi chuùng toâi nieàm khaùt khao ñöôïc tieáp tuïc cuøng nhau tieán böôùc, bieát nhôø tình yeâu vaø söï thaät ñeå vöôït qua nhöõng trôû ngaïi ñang chia caét chuùng toâi".
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ vaø Ñöùc Thöôïng phuï Bartholomaios I ñoàng khaúng ñònh nhöõng moái quan taâm vaø noã löïc chung, qua nhöõng ñieåm chính sau ñaây:
- "Taêng cöôøng moïi noã löïc nhaèm coå voõ söï hieäp nhaát toaøn veïn moïi Kitoâ höõu, tröôùc heát laø söï hieäp nhaát giöõa Coâng giaùo vaø Chính thoáng giaùo. Nhö vaäy, chuùng toâi seõ hoã trôï vieäc ñoái thoaïi veà thaàn hoïc do Uyû ban Phoái hôïp quoác teá xuùc tieán. Uyû ban naøy ñöôïc Ñöùc Thöôïng phuï Dimitrios vaø Ñöùc giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II thieát laäp caùch nay ñuùng 35 naêm, ngay taïi Phanar naøy, hieän ñang giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà khoù khaên nhaát do lòch söû cuoäc chia caét cuûa chuùng ta ñeå laïi vaø caàn ñöôïc xem xeùt caån troïng vaø nghieân cöùu kyõ löôõng".
- "Chuùng toâi baøy toû moái quan taâm chung veà tình hình hieän nay taïi Iraq, Syria vaø toaøn vuøng Trung Ñoâng. Chuùng toâi hieäp nhaát vôùi nhau trong nieàm khao khaùt hoaø bình vaø söï oån ñònh, trong yù muoán coå voõ vieäc giaûi quyeát caùc xung ñoät qua ñoái thoaïi vaø hoaø giaûi".
- "Chuùng toâi nhaän thaáy caàn phaûi coå voõ cuoäc ñoái thoaïi mang tính xaây döïng vôùi Hoài giaùo, ñaët treân neàn taûng toân troïng vaø laøm baïn vôùi nhau".
- "Chuùng toâi khoâng theå khoâng noùi ñeán caùc Kitoâ höõu taïi Trung Ñoâng, nhöõng ngöôøi ñaõ tuyeân xöng Danh Chuùa Gieâsu hai ngaøn naêm nay. Nhieàu anh em, chò em cuûa chuùng toâi ñang chòu baùch haïi vaø buoäc phaûi lìa boû nhaø cöûa cuûa mình".
- "Chuùng toâi caàu nguyeän cho neàn hoaø bình taïi Ukraina, ñaát nöôùc coù truyeàn thoáng Kitoâ giaùo laâu ñôøi, ñoàng thôøi keâu goïi caùc beân coù lieân quan haõy theo ñuoåi con ñöôøng ñoái thoaïi vaø toân troïng luaät phaùp quoác teá nhaèm chaám döùt cuoäc xung ñoät vaø cho moïi ngöôøi Ukraina ñöôïc soáng trong söï hoaø hôïp".
"Chuùa khoâng bao giôø queân con caùi mình"
Tröôùc khi keát thuùc chuyeán toâng du Thoå Nhó Kyø, taïi Nhaø thôø chính toaø Coâng giaùo Istanbul, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ gaëp khoaûng 50 ngöôøi treû tò naïn ñang ñöôïc caùc tu só Saleâdieâng chaêm soùc, phuïc vuï taïi traïi taïm cö Istanbul (Thoå Nhó Kyø). Ñaây laø caùc baïn treû ñaïi dieän cho nhöõng ngöôøi tò naïn ñeán töø nhieàu nôi, nhö Iraq, Syria, Trung Ñoâng vaø moät soá quoác gia chaâu Phi.
Ñaây laø hoaït ñoäng ngoaøi chöông trình chuyeán toâng du cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, vaø cuõng laø hoaït ñoäng ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha mong öôùc thöïc hieän.
Ngoû lôøi vôùi nhöõng ngöôøi tò naïn treû, Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Caùc con ñöøng naûn loøng. Haõy luoân troâng caäy Chuùa seõ giuùp caùc con coù ñöôïc moät töông lai toát ñeïp hôn, duø cho luùc naøy caùc con phaûi ñöông ñaàu vôùi nhöõng khoù khaên, trôû löïc".
Ñöùc Thaùnh Cha baûo ñaûm Thieân Chuùa, qua Giaùo hoäi cuûa Ngaøi, luoân ôû beân moïi ngöôøi ñau khoå, nhaát laø caùc baïn treû ñang soáng caûnh tò naïn:
"Caùc con haõy nhôù Chuùa khoâng queân con caùi mình, vaø nhöõng ai beù moïn nhaát, nhöõng ngöôøi ñang chòu ñau khoå nhaát thì ôû gaàn beân traùi tim Chuùa Cha hôn caû".
Ñöùc Thaùnh Cha khoâng queân caûm ôn chính quyeàn Thoå Nhó Kyø ñaõ noã löïc giuùp ñôõ nhöõng ngöôøi tò naïn, ñoàng thôøi keâu goïi coäng ñoàng quoác teá haõy quan taâm hôn nöõa ñeán tình caûnh cuûa bieát bao ngöôøi khoán khoå vì caùc cuoäc xung ñoät, mau choùng tìm caùch chaám döùt tình traïng bi thaûm naøy treân theá giôùi.
Sau khi gaëp caùc baïn treû tò naïn, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ra phi tröôøng Istanbul, leân ñöôøng veà Roma, keát thuùc chuyeán toâng du ba ngaøy taïi Thoå Nhó Kyø.
Thaønh Thi