Ngaøy thöù hai cuoäc vieáng thaêm Thoå Nhó Kyø
cuûa Ñöùc Phanxicoâ
Ngaøy thöù hai cuoäc vieáng thaêm Thoå Nhó Kyø cuûa Ñöùc Phanxicoâ.
Istanbul, Thoå Nhó Kyø (VietCatholic News 29-11-2014) - Ngaøy ñaàu tieân vieáng thaêm Thoå Nhó Kyø, Ñöùc Phanxicoâ nhaän ñöôïc hai moùn quaø coù yù nghóa. Moùn quaø ñaàu tieân laø cuûa Toång Thoáng Recep Tayyip Erdogan. OÂng taëng ngaøi saéc chæ cuûa hoaøng ñeá Ottoman Mehmed II, ban haønh trong theá kyû 15 nhaèm baûo veä quyeàn lôïi caùc giaùo só Kitoâ Giaùo taïi Bosnia.
Moùn quaø thöù hai laø boä töø ñieån hai cuoán Thoå Nhó Kyø - Ñöùc goàm caùc töø ngöõ Hoài Giaùo vaø Kitoâ Giaùo do Ñaïi Hoïc Ankara xuaát baûn. Ta bieát Ñöùc Phanxicoâ noùi thoâng thaïo tieáng YÙ, tieáng Taây Ban Nha vaø tieáng Ñöùc.
Ñaùp leã, Ñöùc Phanxicoâ taëng Toång Thoáng Erdogan moät böùc tranh gheùp moâ taû Soâng Tiber nhìn töø Laâu Ñaøi St Angelo.
Ngoaøi ra OÂng Mehmet Gormez, Giaùm Ñoác Toân Giaùo Söï Vuï, taëng Ñöùc Phanxicoâ baûn sao caùc laù thö Ñöùc Giaùo Hoaøng Pioâ X göûi Hoaøng Ñeá Ottoman Abdulhamid II ñaàu theá kyû 20.
Thöù Baåy ngaøy 29 thaùng 11 naêm 2014, Ñöùc Phanxicoâ ñaõ rôøi Ankara leân ñöôøng ñi Istanbul. Thoáng ñoác Istanbul vaø Thöôïng Phuï Ñaïi Keát Baùctoâloâmeâoâ I ñaõ ñoùn tieáp ngaøi taïi phi tröôøng Ataturk. Nôi ñaàu tieân ngaøi vieáng thaêm ôû ñaây laø Ñeàn Thôø Xanh (Blue Mosque), nôi ngaøi cuùi ñaàu chaép tay caàu nguyeän chöøng 2 phuùt beân caïnh ñaïi giaùo só Istanbul, Rahmi Yaram.
Tröôùc ñoù, Ñaïi Giaùo Só Yaram ñaõ thuyeát trình cho ngaøi veà lòch söû ngoâi ñeàn vaø coù trích daãn caùc caâu trong Kinh Koâraêng noùi veà Meï Maria. Ñöùc Phanxicoâ töôi cöôøi vaø thaùn phuïc chieâm ngöôõng nhöõng vieân gaïch maàu lam coâng phu vaø nhöõng chieác voøm troøn cao vuùt noái tieáp nhau cuûa ngoâi ñeàn. Chính ngaøi sau ñoù ñaõ xin pheùp ñöôïc caàu nguyeän vaø hai ngöôøi ñaõ im laëng caàu nguyeän.
Ñaïi Giaùo Só Yaram noùi vôùi ngaøi "chuùng ta raát caàn caàu nguyeän" tröôùc khi taëng ngaøi vieân gaïch Iznik, gioáng vieân gaïch trang trí Ñeàn Thôø Xanh, mang hình hoa tulip, moät bieåu töôïng quan troïng cuûa ngöôøi Thoå Nhó Kyø vaø cuûa Hoài Giaùo.
Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ laøm caùc nhaø baùo ñang ñöùng chôø ngaøi ôû ngoaøi Ñeàn Thôø Xanh baèng caùch tôùi ñaây baèng moät xe daân söï khoâng coù baûng soá. Tröôùc ñoù, coù tin cho raèng nhaø caàm quyeàn Thoå Nhó Kyø, vì lyù do an ninh, ñaõ baùc boû lôøi yeâu caàu cuûa ngaøi muoán coù moät chieác xe khieâm nhöôøng hôn.
Töôûng cuõng neân bieát: Ñöùc Giaùo Hoaøng Beâneâñíctoâ XVI ñaõ thaêm Thoå Nhó Kyø naêm 2006, giöõa luùc coù nhöõng caêng thaúng giöõa Hoài Giaùo vaø Kitoâ Giaùo vaø cuõng ñaõ caàu nguyeän taïi ñeàn thôø vó ñaïi naøy baèng ñieäu boä cuûa ngöôøi Hoài Giaùo laø quay maët veà höôùng Mecca, neân ñaõ ñöôïc nhieàu ngöôøi Thoå ñaùnh giaù cao. Vatican ñaõ theâm cuoäc vieáng thaêm naøy vaøo phuùt choùt ñeå toû loøng toân kính Hoài Giaùo cuûa Ñöùc Beâneâñíctoâ XVI.
Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ cuõng ñaõ vieáng thaêm Hagia Sofia gaàn ñaáy. Ñaây laø Vöông Cung Thaùnh Ñöôøng Chính Thoáng Giaùo Hy Laïp xaây töø naêm 360. Noù ñöôïc duøng laøm nhaø thôø chính toøa cuûa Toaø Thöôïng Phuï Chính Thoáng Giaùo Constantinople cho tôùi luùc thaønh phoá bò ngöôøi Ottoman chieám ñoùng naêm 1453. Luùc ñoù, noù trôû thaønh moät ñeàn thôø Hoài Giaùo, cho tôùi naêm 1935 luùc nhaø caàm quyeàn Thoå Nhó Kyø bieán noù thaønh moät vieän baûo taøng.
Moät ít ngöôøi uûng hoä ñöùng beân ngoaøi Haghia Sophia vaãy côø Thoå Nhó Kyø vaø côø Toøa Thaùnh. Moät bieån ngöõ mang haøng chöõ "Ngaøi laø Pheâroâ".
Hayrullah Cengiz, Giaùm Ñoác Vieän Baûo Taøng, thuyeát trình cho ngaøi veà lòch söû cuûa Hagia Sophia. OÂng noùi vôùi ngaøi: "toâi luoân thích noùi veà phaàn naøy" vì taïi ñaây nhieàu tranh gheùp Kitoâ Giaùo laâu haøng maáy theá kyû chen laãn vôùi caùc chöõ vieát Hoài Giaùo ñaày tính lòch söû.
Sau khi kyù löu nieäm, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ rôøi Hagia Sofia maø khoâng caàu nguyeän. Theo chöông trình, ñaùng leû Hagia Sofia laø nôi ñaàu tieân ngaøi vieáng taïi Istanbul, nhöng vaøo phuùt choùt ñaõ coù söï thay ñoåi.
Ñöùc Phanxicoâ gaàn bò teù luùc töø phi cô ñi vaøo phoøng danh döï ôû phi tröôøng Istanbul. Thoáng ñoác Istanbul vaø Thöôïng Phuï Baùctoâloâmeâoâ ñaõ chaïy tôùi ñôõ ngaøi khoûi laûo ñaûo.
Hoâm thöù Saùu 28 thaùng 11 naêm 2014, taïi Ankara, khi gaëp gôõ caùc nhaø laõnh ñaïo Thoå Nhó Kyø, Ñöùc Phanxicoâ ñaõ thuùc giuïc hoï leân aùn "baïo löïc man rôï" ñang vi phaïm nhaân danh Thieân Chuùa choáng laïi caùc nhoùm thieåu soá toân giaùo taïi Iraq vaø Syria. Ngaøi taùi khaúng ñònh raèng löïc löôïng quaân söï ñöôïc bieän minh khi chaën ñöùng böôùc tieán cuûa nhoùm Hoài Giaùo Trò, ñoàng thôøi keâu goïi nhieàu ñoái thoaïi hôn giöõa Kitoâ höõu, ngöôøi Hoài Giaùo vaø ngöôøi cuûa moïi tín ngöôõng nhaèm chaám döùt chuû nghóa cöïc ñoan quaù khích.
Vaøo cuoái ngaøy thöù baûy 29 thaùng 11 naêm 2014, Ngaøi seõ cöû haønh Thaùnh Leã taïi Nhaø Thôø Chính Toøa Chuùa Thaùnh Thaàn ôû Harbiye. Sau ñoù, ngaøi seõ vieáng Nhaø Thôø St George cuûa Thöôïng Phuï Ñaïi Keát Baùctoâloâmeâoâ vaø hoäi kieán rieâng vôùi Thöôïng Phuï.
Vuõ Vaên An