Phuùc Trình cuûa
Thöôïng Hoäi Ñoàng Ñaëc Bieät veà Gia Ñình
Phuùc Trình cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Ñaëc Bieät veà Gia Ñình.
Roma (VietCatholic News 31-10-2014) - Traùi vôùi vieäc coâng boá, cuøng moät luùc baèng nhieàu ngoân ngöõ khaùc nhau, baûn phuùc trình giöõa khoùa, baûn phuùc trình sau cuøng, töùc baûn phuùc trình cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng (Relatio Synodi) ñaõ chæ ñöôïc coâng boá baèng tieáng YÙ vaø gaàn hai tuaàn sau, töùc ngaøy 30 thaùng Möôøi hoâm nay, môùi coù baûn tieáng Anh chính thöùc. Chuùng toâi xin döïa vaøo baûn naøy ñeå chuyeån ngöõ sang tieáng Vieät.
Daãn Nhaäp
1. Thöôïng Hoäi Ñoàng giaùm muïc, tuï hoïp quanh Ñöùc Thaùnh Cha, ñaõ höôùng suy nghó cuûa mình vaøo moïi gia ñình treân theá giôùi, töøng gia ñình vôùi nhöõng nieàm vui, caùc khoù khaên vaø nieàm hy voïng cuûa hoï. Moät caùch ñaëc bieät, cuoäc Hoäi Hoïp naøy caûm thaáy coù boån phaän phaûi taï ôn Chuùa veà loøng quaûng ñaïi vaø trung thaønh cuûa bieát bao gia ñình Kitoâ Giaùo trong vieäc ñaùp laïi ôn goïi vaø söù meänh cuûa hoï, nhöõng vieäc hoï chu toaøn moät caùch ñaày vui töôi vaø ñöùc tin, cho duø vieäc soáng nhö moät gia ñình ñoøi hoï phaûi ñoái dieän vôùi nhieàu trôû ngaïi, hieåu laàm vaø ñau khoå. Toaøn boä Giaùo Hoäi vaø Thöôïng Hoäi Ñoàng naøy baøy toû vôùi caùc gia ñình naøy loøng quùy meán, bieát ôn vaø khích leä cuûa chuùng toâi. Trong buoåi canh thöùc caàu nguyeän toå chöùc taïi Coâng Tröôøng Nhaø Thôø Thaùnh Pheâroâ ñeâm 4 thaùng Möôøi naêm 2014 ñeå chuaån bò cho Thöôïng Hoäi Ñoàng veà Gia Ñình, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ ñôn sô vaø cuï theå nhaéc nhôù tính trung taâm [cuûa kinh nghieäm] gia ñình trong ñôøi soáng moïi ngöôøi nhö sau: "Maøn ñeâm ñang buoâng xuoáng cuoäc tuï hoïp cuûa chuùng ta. Ñaây laø thôøi khaéc ngöôøi ta mau maén trôû veà nhaø ñeå gaëp laïi taïi cuøng moät baøn aên, vôùi loøng traøn ñaày aâu yeám, nhöõng ñieàu toát laønh ñaõ ñöôïc thöïc hieän vaø laõnh nhaän, nhöõng gaëp gôõ laøm aám loøng vaø giuùp noù phaùt trieån, ly röôïu ngon giuïc ta mau maén tham döï tieäc tuøng baát taän cuûa ñôøi ngöôøi. Ñaây cuõng laø thôøi khaéc naëng neà nhaát ñeå con ngöôøi thaáy mình dieän ñoái dieän vôùi chính noãi coâ ñôn cuûa mình, trong caùi tranh toái tranh saùng ñaéng ñoùt cuûa nhöõng giaác moäng tan taønh vaø nhieàu keá hoaïch khoâng thaønh; bieát bao con ngöôøi leâ böôùc qua ngaøy trong ngoõ cuït taêm toái cuûa buoâng xuoâi, boû rôi, ngay caû haän thuø: trong bieát bao caên hoä, röôïu haân hoan moãi ngaøy moät ít ñi, vaø do ñoù, caû loøng say meâ soáng nöõa, voán laø ñöùc khoân ngoan [#]. Ta haõy laøm cho lôøi caàu nguyeän cuûa ta ñöôïc laéng nghe, lôøi caàu nguyeän cho nhau vaøo buoåi toái hoâm nay, lôøi caàu nguyeän cho moïi ngöôøi".
2. Beân trong böùc töôøng gia ñình, coù nieàm vui vaø thöû thaùch, coù yeâu thöông vaø lieân heä saâu saéc, nhöõng yeâu thöông vaø lieân heä ñoâi luùc bò toån thöông. Gia ñình quaû laø "tröôøng cuûa nhaân loaïi" (Gaudium et Spes, 52), raát caàn thieát cho ngaøy nay. Baát chaáp nhieàu daáu hieäu khuûng hoaûng trong ñònh cheá gia ñình taïi nhieàu khu vöïc khaùc nhau cuûa "caên laøng hoaøn caàu", öôùc muoán keát hoân vaø taïo laäp gia ñình vaãn raát maïnh meõ, nhaát laø nôi ngöôøi treû, vaø laø caên baûn ñeå Giaùo Hoäi caàn phaûi coâng boá "Tin Möøng Gia Ñình" moät caùch khoâng meät moûi vaø vôùi moät xaùc tín thaâm haäu, moät Tin Möøng voán ñöôïc uûy thaùc cho Giaùo Hoäi cuøng luùc vôùi vieäc Thieân Chuùa maïc khaûi tình yeâu cuûa Ngöôøi nôi Chuùa Gieâsu Kitoâ, vaø khoâng ngöøng ñöôïc giaûng daïy bôûi caùc Giaùo Phuï, caùc baäc thaày linh ñaïo vaø huaán quyeàn Giaùo Hoäi. Gia ñình laø ñieàu quan troïng moät caùch ñoäc ñaùo ñoái vôùi Giaùo Hoäi vaø vaøo luùc naøy, khi moïi tín höõu ñeàu ñöôïc môøi goïi nghó tôùi ngöôøi khaùc hôn laø nghó tôùi mình, gia ñình caàn ñöôïc taùi khaùm phaù nhö laø taùc nhaân chuû yeáu trong coâng trình phuùc aâm hoùa.
3. Taïi Phieân Hoïp Toaøn Theå Ñaëc Bieät hoài thaùng Möôøi, naêm 2014, Giaùm Muïc Roâma ñaõ keâu goïi Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc suy nghó veà thöïc taïi nguy caáp vaø voâ giaù laø gia ñình, moät suy nghó sau ñoù seõ ñöôïc theo ñuoåi saâu saéc hôn taïi Phieân Hoïp Toaøn Theå Thöôøng Leä döï tính dieãn ra vaøo thaùng Möôøi, naêm 2015, cuõng nhö trong suoát caû naêm giöõa hai Thöôïng Hoäi Ñoàng naøy. "Vieäc convenire in unum (tuï hoïp laøm moät) quanh Giaùm Muïc Roâma voán ñaõ laø moät moät bieán coá cuûa ôn thaùnh, trong ñoù, tình hôïp ñoaøn giaùm muïc ñöôïc laøm cho hieån hieän qua con ñöôøng bieän phaân thieâng lieâng vaø muïc vuï". Ñoù chính laø lôøi leõ ñöôïc Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ söû duïng ñeå moâ taû kinh nghieäm Thöôïng Hoäi Ñoàng vaø chæ ra nhieäm vuï hieän nay: ñoïc ñöôïc caû caùc daáu chæ cuûa Thieân Chuùa vaø lòch söû con ngöôøi, trong loøng trung thaønh hai maët nhöng vaãn ñoäc ñaùo do vieäc ñoïc naøy mang theo.
4. Vôùi nhöõng lôøi leõ treân trong taâm trí, chuùng toâi ñaõ thu löôïm laïi vôùi nhau caùc keát quaû suy nghó vaø thaûo luaän cuûa chuùng toâi trong ba phaàn sau ñaây: laéng nghe, xem xeùt tình theá gia ñình hieän nay trong moïi neùt phöùc taïp cuûa noù, caû ñieåm saùng laãn ñieåm toái; nhìn xem, baèng caùi nhìn daùn maét vaøo Chuùa Kitoâ ñeå taùi löôïng giaù, moät caùch töôi maùt vaø phaán khôûi nhö môùi, nhöõng ñieàu maïc khaûi, voán ñöôïc löu truyeàn trong ñöùc tin cuûa Giaùo Hoäi, voán daïy chuùng ta veà veû ñeïp vaø phaåm giaù cuûa gia ñình; vaø ñoái dieän vôùi tình theá,baèng con maét cuûa chính Chuùa Gieâsu, ñeå bieän phaân caùch Giaùo Hoäi vaø xaõ hoäi laøm theá naøo ñoåi môùi ñöôïc cam keát cuûa mình vôùi gia ñình.
Phaàn I
Laéng nghe: boái caûnh vaø caùc thaùch ñoá cuûa gia ñình
Boái caûnh vaên hoùa xaõ hoäi
5. Trung thaønh vôùi giaùo huaán cuûa Chuùa Kitoâ, chuùng toâi xem xeùt thöïc taïi gia ñình trong moïi tính phöùc taïp cuûa noù vôùi caû caùc ñieåm saùng laãn caùc ñieåm toái cuûa noù. Chuùng toâi höôùng caùc suy nghó cuûa mình vaøo cha meï, oâng baø, anh chò em, caùc thaân nhaân xa gaàn vaø moái lieân keát giöõa hai gia ñình do hoân nhaân taïo ra. Caùc thay ñoåi veà nhaân hoïc vaø vaên hoùa thôøi ta ñaõ aûnh höôûng tôùi moïi khía caïnh söï soáng vaø ñoøi hoûi moät caùch tieáp caän coù tính phaân tích vaø ña daïng hoùa. Caùc khía caïnh tích cöïc ñöôïc laøm noåi baät tröôùc nhaát, töùc töï do phaùt bieåu nhieàu hôn, nhìn nhaän quyeàn lôïi phuï nöõ vaø treû em nhieàu hôn, ít nhaát taïi moät soá khu vöïc treân theá giôùi. Ñaøng khaùc, cuõng caàn phaûi quan taâm gioáng nhö theá ñoái vôùi nguy cô do chuû nghóa caù nhaân gaây roái ñem laïi, moät chuû nghóa laøm meùo moù caùc daây noái keát gia ñình vaø keát cuïc coi moãi thaønh phaàn trong gia ñình nhö moät ñôn vò coâ laäp; trong moät soá tröôøng hôïp, coøn daãn tôùi yù nieäm cho raèng con ngöôøi ñöôïc ñaøo taïo theo caùc theøm muoán rieâng cuûa mình, nhöõng theøm muoán hoï cho laø tuyeät ñoái. Theâm vaøo ñoù, coøn laø cuoäc khuûng hoaûng ñöùc tin, ñöôïc chöùng kieán nôi raát nhieàu ngöôøi Coâng Giaùo, moät cuoäc khuûng hoaûng thöôøng naèm beân döôùi cuoäc khuûng hoaûng hoân nhaân vaø gia ñình.
6. Moät trong caùc khía caïnh ngheøo naøn nhaát cuûa neàn vaên hoùa hieän thôøi laø noãi coâ ñôn, phaùt sinh töø vieäc thieáu vaéng Thieân Chuùa trong ñôøi soáng con ngöôøi vaø tính moûng doøn deã vôõ cuûa caùc moái lieân heä. Moät caùch toång quaùt, ngöôøi ta cuõng caûm thaáy baát löïc tröôùc caùc thöïc taïi vaên hoùa xaõ hoäi; caùc thöïc taïi naøy ñoâi khi keát cuïc ôû choã ñeø beïp caùc gia ñình. Ñoù laø tröôøng hôïp gia taêng caùc hoaøn caûnh ngheøo ñoùi vaø thaát nghieäp, nhöõng hoaøn caûnh ñoâi luùc trôû thaønh aùc moäng, hay tröôøng hôïp khoù khaên traøn ngaäp veà taøi chaùnh khieán ngöôøi treû khoâng daùm keát hoân. Caùc gia ñình thöôøng caûm thaáy bò boû rôi do vieäc caùc ñònh cheá khoâng thaáy thích thuù hay khoâng löu yù gì tôùi hoï nöõa. Taùc ñoäng tieâu cöïc ñoái vôùi vieäc toå chöùc xaõ hoäi raát roõ raøng, nhö ai cuõng thaáy trong cuoäc khuûng hoaûng daân soá, trong vieäc khoù khaên döôõng duïc con caùi, trong vieäc do döï khoâng daùm chaøo ñoùn söï soáng môùi vaø trong vieäc coi söï hieän dieän cuûa ngöôøi cao nieân nhö moät gaùnh naëng. Taát caû caùc ñieàu naøy coù theå aûnh höôûng tôùi söï caân baèng veà xuùc caûm cuûa ngöôøi ta, moät ñieàu ñoâi khi daãn tôùi baïo ñoäng. Nhaø Nöôùc coù traùch nhieäm phaûi thoâng qua caùc ñaïo luaät vaø taïo coâng aên vieäc laøm ñeå ñaûm baûo töông lai cho ngöôøi treû vaø giuùp hoï theå hieän ñöôïc keá hoaïch taïo laäp gia ñình cuûa hoï.
7. Moät soá boái caûnh vaên hoùa vaø toân giaùo ñaët ra nhieàu thaùch ñoá ñaëc thuø. Taïi moät soá nôi, ña hoân vaãn coøn ñöôïc thöïc haønh vaø taïi nhöõng nôi coù truyeàn thoáng laâu ñôøi, vaãn coøn coù thoùi quen "keát hoân töøng giai ñoaïn". Taïi nhöõng nôi khaùc, "caùc cuoäc hoân nhaân saép ñaët" vaãn laø moät thöïc haønh laâu ñôøi. Taïi caùc quoác gia maø Ñaïo Coâng Giaùo laø thieåu soá, nhieàu cuoäc keát hoân hoãn hôïp vaø lieân toân ñaõ dieãn ra, taát caû ñeàu coù nhöõng khoù khaên noäi taïi veà phöông dieän phaùp cheá, Pheùp Röûa, döôõng duïc con caùi vaø hoã töông toân troïng töï do toân giaùo cuûa nhau, aáy laø chöa keå tôùi nguy cô cuûa chuû nghóa duy töông ñoái hay döûng döng baát caàn. Nhöng cuøng moät luùc, caùc cuoäc hoân nhaân naøy coù theå cho thaáy nhöõng tieàm naêng lôùn lao khuyeán khích tinh thaàn ñaïi keát vaø ñoái thoaïi lieân toân trong vieäc soáng haøi hoaø giöõa caùc toân giaùo khaùc nhau trong cuøng moät nôi choán. Caû ôû beân ngoaøi caùc xaõ hoäi Taây Phöông, nhieàu nôi cuõng ñang chöùng kieán hieän töôïng gia taêng toång quaùt thoùi quen soáng chung tröôùc hoân nhaân hoaëc chæ soáng chung vôùi nhau khoâng heà coù yù ñònh taïo laäp moái lieân heä gaén boù theo luaät.
8. Nhieàu treû em sinh ra ôû beân ngoaøi hoân nhaân, raát nhieàu taïi moât soá quoác gia, nhieàu em sau ñoù lôùn leân chæ coù moät cha hoaëc meï ñôn leû hay trong caùc gia ñình hoãn hôïp (blended or reconstituted). Con soá ly dò gia taêng, nhieàu khi xaåy ra chæ vì caùc lyù do kinh teá. Ñoâi khi con caùi laø nguyeân nhaân gaây ra tranh chaáp giöõa cha meï vaø trôû thaønh naïn nhaân thöïc söï cuûa caùc vuï tan vôõ gia ñình. Caùc ngöôøi cha, thöôøng vaéng nhaø, khoâng nguyeân bôûi lyù do kinh teá, caàn laõnh traùch nhieäm caùch roõ raøng hôn ñoái vôùi con caùi vaø gia ñình. Phaåm giaù ngöôøi phuï nöõ vaãn coøn caàn ñöôïc baûo veä vaø coå xuùy. Treân thöïc teá, ngaøy nay, taïi nhieàu nôi, chæ caàn laø ñaøn baø cuõng ñaõ laø nguoàn ñeå bò kyø thò roài vaø hoàng phuùc laøm meï ñoâi khi bò tröøng phaït, hôn laø quùy troïng. Ngöôøi ta cuõng khoâng neân queân vieäc gia taêng baïo löïc ñoái vôùi phuï nöõ, trong ñoù, baát haïnh thay, hoï trôû thaønh naïn nhaân ngay trong gia ñình vaø do keát quaû cuûa thoùi quen traàm troïng vaø phoå bieán laø caét boû boä phaän sinh duïc taïi moät soá neàn vaên hoùa. Vieäc khai thaùc tình duïc treû em vaãn coøn laø moät thöïc taïi khaùc ñaày tai tieáng vaø xaáu xa trong xaõ hoäi hieän nay. Caùc xaõ hoäi noåi tieáng baïo ñoäng do chieán tranh, naïn khuûng boá vaø söï hieän dieän cuûa toäi aùc coù toå chöùc gaây ra ñang chöùng kieán caûnh sa suùt cuûa gia ñình, nhaát laø taïi caùc thaønh phoá lôùn, taïi nhöõng khu ngoaïi vi cuûa chuùng, hieän töôïng goïi laø "treû ñöôøng phoá" ñang gia taêng. Ngoaøi ra, di daân cuõng laø moät daáu chæ khaùc cuûa thôøi ñaïi maø ta caàn phaûi giaùp maët vaø hieåu noù veà phöông dieän haäu quaû naëng neà gaây ra cho ñôøi soáng gia ñình.
Söï quan troïng cuûa caûm giôùi (affectivity) trong cuoäc soáng
9. Ñöùng tröôùc tình huoáng xaõ hoäi noùi treân,taïi nhieàu nôi treân theá giôùi, ngöôøi ta ñang caûm thaáy coù nhu caàu lôùn lao phaûi chaêm soùc chính mình, phaûi bieát mình nhieàu hôn, phaûi soáng hoaø hôïp hôn vôùi caùc caûm xuùc vaø caùc tình caûm cuûa mình vaø tìm caùch soáng caûm giôùi cuûa mình caùch toát nhaát bao nhieâu coù theå. Nhöõng khaùt voïng thích ñaùng naøy coù theå daãn hoï tôùi choã öôùc muoán ñöa ra nhieàu coá gaéng lôùn lao hôn ñeå xaây döïng cho baèng ñöôïc caùc moái lieân heä töï hieán vaø hoã töông ñaày saùng taïo, ñem laïi söùc maïnh vaø hoã trôï nhö caùc moái lieân heä beân trong gia ñình. Tuy nhieân, trong tröôøng hôïp naøy, chuû nghóa caù nhaân vaø chæ muoán soáng cho chính mình maø thoâi quaû laø moät nguy hieåm thöïc söï. Thaùch ñoá cuûa Giaùo Hoäi laø trôï giuùp caùc caëp vôï choàng trong dieãn trình chín muøi vaø phaùt trieån caûm giôùi cuûa hoï baèng caùch coå vuõ ñoái thoaïi, nhaân ñöùc vaø tín thaùc vaøo tình yeâu thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa. Cam keát troïn veïn maø hoân nhaân ñoøi hoûi coù theå laø ñoái cöïc maïnh meõ ñoái vôùi côn caùm doã cuûa chuû nghóa duy caù nhaân ñaày vò kyû.
10. Caùc xu höôùng vaên hoùa treân theá giôùi ngaøy nay xem ra khoâng ñaët baát cöù giôùi haïn naøo ñoái vôùi caûm giôùi cuûa ngöôøi ta, trong ñoù, hoï thaáy caàn phaûi thaêm doø moïi khía caïnh, ngay caùc khía caïnh phöùc taïp nhaát. Thöïc theá, ngaøy nay, caûm giôùi cuûa ngöôøi ta raát moûng doøn deã vôõ; caûm giôùi töï yeâu mình thaùi quaù (narcissistic), ñaày baát oån vaø deã thay ñoåi khoâng luoân luoân giuùp hoï lôùn leân tôùi choã tröôûng thaønh. Ñaùng aâu lo moät caùch ñaëc bieät laø vieäc phaùt taùn naïn khieâu daâm vaø vieäc thöông maõi hoùa thaân xaùc con ngöôøi, coøn ñöôïc caû vieäc laïm duïng internet vaø nhieàu tình theá ñaùng cheâ traùch khaùc coå vuõ nöõa trong ñoù ngöôøi ta boù buoäc phaûi laøm ñieám. Trong boái caûnh naøy, caùc caëp vôï choàng phaân vaân, do döï vaø moø maãm tìm nhieàu caùch lôùn leân. Nhieàu ngöôøi coù khuynh höôùng naèm laïi ôû caùc giai ñoaïn ban ñaàu cuûa ñôøi soáng caûm giôùi vaø tính duïc. Baát cöù khuûng hoaûng naøo trong moái lieân heä cuõng laøm gia ñình baát oån vaø qua vieäc ly thaân vaø ly dò, coù theå daãn tôùi nhöõng haäu quaû traàm troïng cho ngöôøi lôùn, treû em vaø toaøn theå xaõ hoäi, laøm caùc moái lieân keát caù nhaân vaø xaõ hoäi yeáu ñi. Vieäc giaûm suùt daân soá, do naõo traïng khoâng muoán coù con vaø do caùc neàn chính trò treân theá giôùi ngaøy nay coå vuõ söï laønh maïnh veà sinh saûn, taïo neân khoâng nhöõng moät tình huoáng trong ñoù moái lieân heä giöõa caùc theá heä khoâng coøn ñöôïc baûo ñaûm maø coøn caû moái nguy naøy nöõa: vôùi thôøi gian, söï giaûm suùt naøy seõ daãn tôùi caûnh ngheøo kinh teá vaø maát heát hy voïng vaøo töông lai.
Caùc thaùch ñoá muïc vuï
11. Veà phöông dieän naøy, Giaùo Hoäi bieát mình phaûi ñöa ra nhöõng lôøi hy voïng coù yù nghóa ñaëc bieät, döïa treân xaùc tín naøy: con ngöôøi nhaân baûn phaùt xuaát töø Thieân Chuùa, vaø do ñoù, baát cöù vieäc xeùt laïi naøo ñoái vôùi vaán ñeà lôùn lao veà yù nghóa cuûa nhaân sinh phaûi ñaùp öùng ñöôïc caùc chôø mong saâu saéc nhaát cuûa nhaân loaïi. Caùc giaù trò lôùn lao cuûa hoân nhaân vaø gia ñình Kytoâ Giaùo ñeàu töông hôïp vôùi cuoäc tìm kieám voán laø ñaëc ñieåm cuûa nhaân sinh, ngay trong thôøi ñaïi cuûa chuû nghóa duy caù nhaân vaø duy höôûng laïc naøy. Ngöôøi ta caàn ñöôïc chaáp nhaän trong caùc hoaøn caûnh soáng cuï theå cuûa hoï. Ta caàn bieát caùch trôï giuùp hoï trong cuoäc tìm kieám cuûa hoï vaø khuyeán khích hoï trong nieàm khaùt khao Thieân Chuùa cuûa hoï vaø trong hoaøi mong caûm nhaän ñöôïc hoï laø thaønh phaàn troïn veïn cuûa Giaùo Hoäi, bao goàm caû nhöõng ai ñang traûi nghieäm thaát baïi vaø thaáy mình vöôùng vaøo caùc tình huoáng dò bieät. Söù ñieäp Kitoâ Giaùo luoân chöùa ñöïng trong noù thöïc taïi vaø naêng ñoäng tính xoùt thöông vaø söï thaät maø ta luoân tìm gaëp nôi Chuùa Kitoâ.
Phaàn II
Nhìn xem Chuùa Gieâsu: Tin Möøng Gia Ñình
Nhìn xem Chuùa Gieâsu vaø khoa sö phaïm thaàn linh trong lòch söû cöùu roãi
12. Ñeå "böôùc ñi giöõa caùc thaùch ñoá ñöông thôøi, ñieàu kieän coù tính quyeát ñònh laø phaûi duy trì moät caùi nhìn chaêm chuù vaøo Chuùa Gieâsu Kitoâ, phaûi döøng laïi ñeå chieâm nieäm vaø thôø laïy göông maët cuûa Ngöôøi# Thöïc vaäy, moãi laàn ta trôû veà vôùi nguoàn coäi kinh nghieäm Kitoâ Giaùo, nhieàu ngaû ñöôøng môùi vaø chöa ai daùm mô uôùc môû ra nhieàu khaû theå cho ta" (Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ, Dieãn Vaên, ngaøy 4 thaùng Möôøi, naêm 2014). Chuùa Gieâsu nhìn nhöõng ngöôøi ñaøn baø vaø ñaøn oâng Ngöôøi gaëp baèng moät caùi nhìn ñaày yeâu thöông vaø dòu daøng, luoân theo doõi böôùc ñi cuûa hoï moät caùch kieân nhaãn vaø töø nhaân, trong khi vaãn coâng boá caùc ñoøi hoûi cuûa Nöôùc Thieân Chuùa.
13. Vì traät töï taïo döïng ñöôïc xaùc ñònh bôûi xu höôùng höôùng veà Chuùa Kitoâ cuûa noù, neân caàn phaûi phaân bieät maø khoâng taùch bieät caùc bình dieän khaùc nhau qua ñoù Thieân Chuùa thoâng truyeàn ôn thaùnh giao öôùc cuûa Ngöôøi cho nhaân loaïi. Vì lyù do sö phaïm thaàn linh, theo ñoù, traät töï taïo döïng ñöôïc khai trieån qua nhieàu giai ñoaïn noái tieáp nhau cho tôùi thôøi khaéc ñöôïc cöùu chuoäc, neân ta caàn hieåu söï môùi meû cuûa Bí Tích Hoân Nhaân trong söï lieân tuïc cuûa noù ñoái vôùi cuoäc hoân nhaân töï nhieân töø luùc khôûi thuûy, nghóa laø, cung caùch Thieân Chuùa thi haønh vieäc cöùu roãi caû trong taïo döïng laãn trong cuoäc soáng Kitoâ höõu. Trong taïo döïng, vì moïi söï ñeà ñaõ ñöôïc döïng neân nhôø Chuùa Kitoâ vaø vì Chuùa Kitoâ (xem Cl 1:16), neân caùc Kitoâ höõu "haân hoan vaø cung kính laøm hieån hieän caùc haït gioáng lôøi Chuùa voán aån taøng nôi caùc ñoàng loaïi mình; hoï phaûi chaêm chuù theo doõi caùc thay ñoåi saâu xa ñang dieãn ra nôi caùc daân toäc" (Ad Gentes, 11). Trong cuoäc soáng Kitoâ höõu, vieäc tieáp nhaän Pheùp Röûa ñem tín höõu vaøo Giaùo Hoäi qua Giaùo Hoäi tieåu gia, nghóa laø, qua gia ñình; nhôø theá trôû neân "moät dieãn trình naêng ñoäng vaãn ñang phaùt trieån, moät dieãn trình töø töø tieán leân baèng caùch tích nhaäp moät caùch tieäm tieán caùc ôn phuùc cuûa Thieân Chuùa" (Familiaris Consortio, 9), trong moät cuoäc hoài taâm lieân tuïc höôùng veà tình yeâu cöùu vôùt khoûi toäi loãi vaø ban cho ta söï soáng vieân maõn.
14. Chính Chuùa Gieâsu, khi noùi tôùi keá hoaïch nguyeân thuûy daønh cho caëp vôï choàng nhaân baûn, ñaõ taùi khaúng ñònh söï keát hôïp baát khaû tieâu giöõa moät ngöôøi ñaøn oâng vaø moät ngöôøi ñaøn baø; vaø Ngöôøi noùi vôùi ngöôøi Bieät Phaùi raèng "chính vì söï cöùng loøng cuûa caùc oâng maø Moâseâ ñaõ cho pheùp caùc oâng ly dò vôï, nhöng töø nguyeân thuûy, khoâng phaûi nhö theá" (Mt 19:8). Tính baát khaû tieâu cuûa hoân nhaân ("cho neân, söï gì Thieân Chuùa ñaõ keát hôïp, con ngöôøi khoâng theå phaân ly" Mt 19:6) khoâng neân hieåu nhö moät "caùi aùch" aùp ñaët leân con ngöôøi maø nhö moät "hoàng phuùc" daønh cho choàng vaø vôï keát hôïp vôùi nhau trong hoân nhaân. Baèng caùch naøy, Chuùa Gieâsu muoán cho thaáy haønh vi khieâm haï Thieân Chuùa xuoáng traàn gian ñaõ luoân ñoàng haønh ra sao vôùi con ngöôøi löõ thöù vaø ñaõ chöõa laønh vaø bieán ñoåi nhö theá naøo caùc taâm hoàn chai ñaù baèng ôn thaùnh cuûa Ngöôøi, höôùng chuùng veà ôn ích thöïc söï cuûa chuùng, qua con ñöôøng thaäp giaù. Caùc saùch Tin Möøng khieán ta hieåu roõ: göông saùng cuûa Chuùa Gieâsu laø maãu möïc ñoái vôùi Giaùo Hoäi. Thöïc vaäy, Chuùa Gieâsu ñaõ sinh ra trong moät gia ñình; Ngöôøi baét ñaàu laøm caùc daáu laï taïi tieäc cöôùi Cana; vaø coâng boá yù nghóa cuûa hoân nhaân nhö laø söï vieân maõn cuûa maïc khaûi nhaèm phuïc hoài keá hoaïch thaàn linh nguyeân thuûy (Mt 19:3). Tuy nhieân, cuøng moät luùc, ngöôøi ñem caùc ñieàu Ngöôøi giaûng daïy ra aùp duïng vaø bieåu toû yù nghóa thöïc söï cuûa loøng töø bi, ñöôïc minh hoïa roõ raøng trong cuoäc gaëp gôõ cuûa Ngöôøi vôùi ngöôøi phuï nöõ Samaria (Ga 4:1-30) vaø vôùi ngöôøi phuï nöõ ngoaïi tình (Ga 8:1-11). Qua vieäc nhìn ngöôøi toäi loãi moät caùch ñaày yeâu thöông, Chuùa Gieâsu daãn hoï tôùi thoáng hoái vaø hoài taâm ("haõy ñi vaø ñöøng phaïm toäi nöõa"), nhöõng ñieàu voán laøm caên baûn ñeå ñöôïc tha thöù.
Gia ñình trong keá hoaïch cöùu roãi cuûa Thieân Chuùa
15. Caùc lôøi leõ ñem laïi söï soáng ñôøi ñôøi, maø Chuùa Gieâsu ñaõ ban cho caùc moân ñeä, coù bao haøm giaùo huaán cuûa Ngöôøi veà hoân nhaân vaø gia ñình. Giaùo huaán naøy giuùp ta phaân bieät ba giai ñoaïn caên baûn trong keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa daønh cho hoân nhaân vaø gia ñình. Khôûi thuûy, coù moät gia ñình nguyeân khôûi, luùc Thieân Chuùa Taïo Hoùa thieát laäp neân cuoäc hoân nhaân ñaàu heát giöõa Añam vaø Evaø laøm neàn taûng vöõng chaéc cho gia ñình. Thieân Chuùa khoâng chæ döïng neân nhöõng höõu theå nhaân baûn coù nam coù nöõ (St 1:28), maø Ngöôøi coøn chuùc laønh cho hoï ñeå hoï sinh hoa keát traùi vaø lan traøn maët ñaát (St 1:28). Vì lyù do naøy, "ngöôøi ñaøn oâng seõ lìa cha meï mình vaø dính keát vôùi vôï vaø caû hai trôû neân moät thaân xaùc" (St 2:24). Söï keát hôïp naøy ñaõ bò huû baïi bôûi toäi vaø trôû thaønh hình thöùc hoân nhaân lòch söû nôi Daân Chuùa, khieán Moâseâ phaûi ban cho hoï khaû theå caáp chöùng thö ly dò (xem Ñnl 24:1 tt). Ñoù laø thöïc haønh chính vaøo thôøi Chuùa Gieâsu. Vôùi vieäc xuaát hieän cuûa Chuùa Kitoâ vaø vieäc Ngöôøi hoøa giaûi theá giôùi sa ngaõ baèng vieäc cöùu chuoäc cuûa Ngöôøi, thôøi kyø do Moâseâ khôûi ñaàu ñaõ chaám döùt.
16. Chuùa Gieâsu, Ñaáng hoaø giaûi moïi söï trong chính Ngöôøi, ñaõ khoâi phuïc hoân nhaân vaø gia ñình trôû laïi hình thöùc nguyeân thuûy cuûa chuùng (Mc 10:1-12). Hoân nhaân vaø gia ñình ñaõ ñöôïc Chuùa Kitoâ cöùu chuoäc (Eph 5:21-32), ñöôïc phuïc hoài trôû laïi hình aûnh Thieân Chuùa Ba Ngoâi, maàu nhieäm maø töù ñoù, moïi tình yeâu chaân thöïc ñaõ phaùt khôûi. Giao öôùc phu theâ, baét nguoàn trong taïo döïng vaø ñöôïc maïc khaûi trong lòch söû cöùu roãi, tieáp nhaän ñöôïc yù nghóa troïn veïn cuûa noù trong Chuùa Kitoâ vaø Giaùo Hoäi cuûa Ngöôøi. Qua Giaùo Hoäi, Chuùa Kitoâ ban cho hoân nhaân vaø gia ñình ôn thaùnh caàn thieát ñeå laøm chöùng cho tình yeâu Thieân Chuùa vaø soáng cuoäc soáng hieäp thoâng. Tin Möøng Gia Ñình traûi daøi suoát lòch söû theá giôùi töø luùc taïo döïng con ngöôøi gioáng hình aûnh vaø hoïa aûnh Thieân Chuùa (xem St 1:26-27) cho tôùi luùc taän cuøng thôøi gian, noù ñaït ñöôïc söï vieân maõn trong maàu nhieäm Giao Öôùc cuûa Chuùa Kitoâ vôùi leã cöôùi cuûa Chieân Con (xem Kh 19:9; xem Gioan Phaoloâ II, Giaùo Lyù veà Tình Yeâu Nhaân Baûn).
Gia ñình trong caùc vaên kieän cuûa Giaùo Hoäi
17. "Trong nhieàu theá kyû qua, Giaùo Hoäi ñaõ vaø ñang duy trì giaùo huaán thöôøng haèng cuûa mình veà hoân nhaân vaø gia ñình. Moät trong caùc phaùt bieåu cao caû nhaát cuûa giaùo huaán naøy do Coâng Ñoàng Vatican II ñeà xuaát trong Hieán Cheá Muïc Vuï Gaudium et Spes, laø hieán cheá ñaõ daønh troïn caû moät chöông ñeå coå xuùy phaåm giaù cuûa hoân nhaân vaø gia ñình (xem Gaudium et Spes, 47-52). Vaên kieän naøy ñònh nghóa hoân nhaân laø coäng ñoàng söï soáng vaø yeâu thöông (xem Gaudium et Spes, 48), ñaët tình yeâu vaøo taâm ñieåm gia ñình vaø cuøng moät luùc cho thaáy roõ söï thaät cuûa tình yeâu naøy qua vieäc phaûn phaân (counter distinction) caùc hình thöùc khaùc nhau cuûa chuû nghóa giaûn löôïc ñang coù maët trong neàn vaên hoùa ñöông thôøi. 'Tình yeâu ñích thöïc giöõa choàng vaø vôï' (Gaudium et Spes, 49) haøm nghóa vieäc töï hieán hoã töông vaø bao goàm cuõng nhö tích nhaäp caùc khía caïnh tính duïc vaø caûm giôùi, phuø hôïp vôùi keá hoaïch thaàn linh (xem Gaudium et Spes, 48-49). Hôn nöõa, Gaudium et Spes, 48 coøn nhaán maïnh tôùi cô sôû cuûa vôï choàng laø Chuùa Kitoâ. Ngöôøi 'böôùc vaøo cuoäc soáng cuûa vôï choàng Kitoâ höõu qua Bí Tích Hoân Nhaân' vaø ôû laïi vôùi hoï. Luùc Nhaäp Theå, Ngöôøi maëc laáy tình yeâu con ngöôøi, thanh taåy noù vaø ñem noù tôùi thaønh toaøn. Qua Thaàn Khí cuûa Ngöôøi, Ngöôøi giuùp coâ daâu chuù reå soáng tình yeâu cuûa hoï vaø laøm cho tình yeâu aáy thaám nhieãm moïi thaønh phaàn trong cuoäc soáng ñöùc tin, ñöùc caäy vaø ñöùc meán cuûa hoï. Baèng caùch naøy, coù theå noùi: coâ daâu chuù reå ñöôïc thaùnh hieán vaø nhôø ôn thaùnh cuûa Ngöôøi, hoï xaây döïng Nhieäm Theå Chuùa Kitoâ vaø laø Giaùo Hoäi tieåu gia (xem Lumen Gentium, 11), ñeán noãi, ñeå hieåu ñöôïc troïn veïn maàu nhieäm cuûa mình, Giaùo Hoäi nhìn vaøo gia ñình laø thöïc taïi voán bieåu loä Giaùo Hoäi moät caùch chaân thöïc" (Instrumentum Laboris, 4).
18. "Lieàn ngay sau Coâng Ñoàng Vatican II, huaán quyeàn giaùo hoaøng ñaõ laøm tinh teá hôn nöõa tín lyù cuûa mình veà hoân nhaân vaø gia ñình. Moät caùch ñaëc bieät, Chaân Phuùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI, trong thoâng ñieäp Humanae Vitae, ñaõ trình baøy moái lieân keát thaâm haäu giöõa tình yeâu phu theâ vaø vieäc sinh saûn söï soáng. Thaùnh Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II daønh söï chuù yù ñaëc bieät cho gia ñình trong caùc baøi giaùo lyù cuûa ngaøi veà tình yeâu con ngöôøi, nhö trong Gratissimam Sane (Thö Göûi Caùc Gia Ñình) vaø nhaát laø trong toâng huaán Familiaris Consortio. Trong caùc vaên kieän naøy, Ñöùc GH goïi gia ñình laø 'ñöôøng ñi cuûa Giaùo Hoäi', ñöa ra moät caùi nhìn khaùi quaùt veà ôn goïi cuûa ngöôøi ñaøn oâng vaø cuûa ngöôøi ñaøn baø höôùng tôùi tình yeâu vaø ñeà xuaát caùc chæ daãn neàn taûng cho moät neàn chaêm soùc muïc vuï gia ñình vaø cho vieäc hieän dieän cuûa gia ñình trong xaõ hoäi. Khi ñaëc bieät baøn tôùi 'tình yeâu phu theâ' (xem Familiaris Consortio, 13), ngaøi moâ taû vieäc vôï choàng laõnh nhaän ôn phuùc cuûa Thaàn Khí Chuùa Kitoâ ra sao qua tình yeâu hoã töông cuûa hoï vaø soáng ôn goïi neân thaùnh cuûa hoï nhö theá naøo (Instrumentum Laboris, 5).
19. "Ñöùc Giaùo Hoaøng Beâneâñíctoâ XVI, trong thoâng ñieäp Deus Caritas Est cuûa ngaøi, moät laàn nöõa ñaõ noái tieáp chuû ñeà söï thaät veà tình yeâu giöõa moät ngöôøi ñaøn oâng vaø moät ngöôøi ñaøn baø, moät söï thaät chæ ñöôïc hieåu moät caùch troïn veïn döôùi aùnh saùng tình yeâu cuûa Chuùa Kitoâ Chòu Ñoùng Ñinh (xem Deus Caritas Est, 2). Ñöùc GH nhaán maïnh raèng 'hoân nhaân ñaët caên baûn treân tình yeâu ñoäc chieám vaø döùt khoaùt trôû thaønh bieåu töôïng cho moái lieân heä giöõa Thieân Chuùa vaø Daân Ngöôøi vaø ngöôïc laïi. Caùch yeâu thöông cuûa Thieân Chuùa trôû thaønh thöôùc ño tình yeâu con ngöôøi' (Deus Caritas Est, 11). Ngoaøi ra, trong thoâng ñieäp Caritas in Veritate, ngaøi nhaán maïnh tôùi taàm quan troïng cuûa tình yeâu, coi noù nhö nguyeân lyù cuûa ñôøi soáng trong xaõ hoäi (xem Caritas in Veritate, 44), moät nôi ñeå con ngöôøi hoïc bieát caûm nghieäm thieän ích chung" (Instrumentum Laboris, 6).
20. "Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ, trong thoâng ñieäp Lumen Fidei, khi noùi tôùi moái lieân keát giöõa gia ñình vaø ñöùc tin, ñaõ vieát raèng: 'Vieäc gaëp gôõ Chuùa Kitoâ, vieäc töï ñeå hoï (ngöôøi treû) ñöôïc tình yeâu cuûa Ngöôøi chieám höõu vaø höôùng daãn seõ môû roäng chaân trôøi hieän sinh, ñem laïi cho noù moät nieàm hy voïng vöõng chaéc seõ khoâng bao giôø laøm hoï phaûi thaát voïng. Ñöùc tin khoâng phaûi laø nôi truù aån cuûa nhöõng ngöôøi yeáu loøng, maø laø moät ñieàu gì ñoù naâng cao ñôøi soáng ta. Noù laøm ta yù thöùc ñöôïc lôøi môøi goïi tuyeät dieäu, töùc lôøi môøi goïi yeâu thöông. Noù ñaûm baûo vôùi ta raèng tình yeâu naøy ñaùng tin caäy vaø ñaùng oâm laáy, vì noù ñaët caên baûn treân loøng trung tín cuûa Thieân Chuùa, voán maïnh meõ hôn söï yeáu ñuoái cuûa ta' (Lumen Fidei, 53)" (Instrumentum Laboris, 7).
Tính baát khaû tieâu cuûa hoân nhaân vaø nieàm vui chung chia cuoäc soáng vôùi nhau
21. Vieäc töï hieán hoã töông trong Bí Tích Hoân Nhaân ñaët cô sôû treân ôn thaùnh Pheùp Röûa, laø bí tích thieát laäp, nôi taát caû nhöõng ai laõnh nhaän noù, moät giao öôùc neàn taûng vôùi Chuùa Kitoâ trong Giaùo Hoäi. Khi chaáp nhaän nhau vaø vôùi ôn thaùnh Chuùa Kitoâ, caùc caëp ñính hoân ñoan höùa seõ hieán mình troïn veïn, seõ trung thaønh vaø côûi môû ñoái vôùi söï soáng. Caëp vôï choàng thì nhìn nhaän caùc yeáu toá naøy nhö thaønh toá caáu taïo ra hoân nhaân, nhö ôn phuùc Thieân Chuùa ban cho hoï, nhöõng ôn phuùc ñöôïc hoï coi troïng trong cam keát hoã töông cuûa hoï, nhaân danh Thieân Chuùa vaø tröôùc maët Giaùo Hoäi. Ñöùc tin laøm deã khaû naêng coi caùc ôn ích cuûa hoân nhaân nhö nhöõng cam keát maø ta coù theå duy trì ñöôïc nhôø söï trôï giuùp cuûa ôn thaùnh Bí Tích. Thieân Chuùa thaùnh hieán tình yeâu vôï choàng vaø cuûng coá tính baát khaû tieâu trong tình yeâu cuûa hoï, ñem laïi cho hoï söï trôï giuùp ñeå hoï soáng söï trung thaønh cuûa hoï, söï boå tuùc laãn nhau cuûa hoï vaø söï côûi môû ñoùn chaøo söï soáng môùi. Bôûi theá, Giaùo Hoäi luoân höôùng veà caùc caëp vôï choàng nhö laø traùi tim cuûa caû gia ñình, vaø gia ñình, ngöôïc laïi, luoân höôùng veà Chuùa Gieâsu.
22. Töø cuøng moät caùch nhìn nhö treân, phuø hôïp vôùi giaùo huaán cuûa Thaùnh Toâng Ñoà, ngöôøi töøng noùi raèng toaøn boä taïo döïng ñaõ ñöôïc leân keá saùch trong Chuùa Kitoâ vaø vì Chuùa Kitoâ (xem Cl 1:16), Coâng Ñoàng Vatican II muoán baøy toû söï ñaùnh giaù cao cuûa mình ñoái vôùi hoân nhaân töï nhieân vaø caùc yeáu toá coù giaù trò hieän höõu trong caùc toân giaùo (xem Nostra Aetate, 2) vaø caùc neàn vaên hoùa khaùc, baát chaáp caùc giôùi haïn vaø thieáu soùt cuûa chuùng (xem Redemptoris Missio, 55). Söï hieän höõu cuûa caùc haït gioáng lôøi Chuùa trong caùc neàn vaên hoùa naøy (xem Ad Gentes, 11) cuõng coù theå aùp duïng caùch naøo ñoù vaøo hoân nhaân vaø gia ñình taïi raát nhieàu xaõ hoäi vaø daân toäc khoâng theo Kitoâ Giaùo. Bôûi theá, caùc yeáu toá coù giaù trò quaû coù hieän höõu döôùi moät soá hình thöùc ôû beân ngoaøi hoân nhaân Kitoâ Giaùo, ñaët caên baûn treân moái lieân heä beàn vöõng vaø chaân thöïc giöõa moät ngöôøi ñaøn oâng vaø moät ngöôøi ñaøn baø, moät moái lieân heä, duø sao, vaãn coù theå qui höôùng veà hoân nhaân Kitoâ Giaùo. Vôùi vieäc löu yù tôùi söï khoân ngoan bình daân nôi caùc daân toäc vaø caùc neàn vaên hoùa khaùc, Giaùo Hoäi cuõng nhìn nhaän loaïi gia ñình naøy nhö laø ñôn vò neàn taûng, caàn thieát vaø sinh hoa traùi cuûa ñôøi soáng nhaân loaïi.
Söï thaät vaø veû ñeïp cuûa gia ñình vaø loøng töø bi ñoái vôùi caùc gia ñình tan vôõ vaø deã vôõ
23. Vôùi nieàm vui vaø nieàm an uûi saâu xa noäi taâm, Giaùo Hoäi höôùng veà caùc gia ñình luoân trung thaønh vôùi giaùo huaán Tin Möøng, khuyeán khích hoï vaø caùm ôn hoï veà chöùng töø hoï hieán daâng. Thöïc vaäy, hoï ñang laøm chöùng, moät caùch ñaày khaû tín, veû ñeïp cuûa cuoäc hoân nhaân baát khaû tieâu, nhôø luoân soáng trung thaønh vôùi nhau. Beân trong khung caûnh gia ñình, "maø ta coù theå goïi laø Giaùo Hoäi tieåu gia" (Lumen Gentium, 11), con ngöôøi baét ñaàu caûm nghieäm Giaùo Hoäi nhö moät hieäp thoâng giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi, moät hieäp thoâng, nhôø ôn thaùnh, phaûn aûnh Maàu Nhieäm Thieân Chuùa Ba Ngoâi. "Trong gia ñình, ngöôøi ta hoïc ñöôïc söï chòu ñöïng, nieàm vui laøm vieäc, tình yeâu anh em, vaø loøng quaûng ñaïi tha thöù cho ngöôøi khaùc, ñöôïc laëp ñi laëp laïi nhieàu laàn, vaø treân heát vieäc thôø phöôïng Thieân Chuùa qua caàu nguyeän vaø hieán daâng söï soáng mình" (Saùch Giaùo Lyù cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, 1657). Thaùnh Gia Nadareùt laø maãu möïc tuyeät vôøi laøm tröôøng hoïc ñeå ta "hieåu lyù do taïi sao ta phaûi duy trì kyû luaät thieâng lieâng, neáu ta muoán tuaân theo caùc giaùo huaán Tin Möøng vaø trôû thaønh moân ñeä Chuùa Kitoâ" (Chaân Phuùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI, Dieãn Vaên taïi Nadareùt, 5 thaùng Gieâng, 1964). Tin Möøng Gia Ñình cuõng nuoâi döôõng caùc haït gioáng vaãn coøn ñang ñôïi ñeå moïc leân; vaø ñöôïc duøng laøm caên baûn ñeå chaêm soùc caây coái naøo ñang uùa heùo, caàn ñöôïc chöõa trò.
24. Nhö baø thaày chaéc chaén vaø nhö baø meï chaêm soùc, Giaùo Hoäi thöøa nhaän raèng chæ coù sôïi daây hoân phoái cuûa nhöõng ai ñaõ chòu pheùp röûa môùi coù tính bí tích vaø baát cöù söï vi phaïm naøo vaøo sôïi daây naøy laø choáng laïi thaùnh yù Thieân Chuùa. Cuøng moät luùc, Giaùo Hoäi hieåu roõ söï yeáu ñuoái cuûa nhieàu ñöùa con mình ñang lao ñao trong cuoäc haønh trình ñöùc tin cuûa hoï. "Thaønh thöû, khoâng heà ñi treäch ra ngoaøi lyù töôûng Tin Möøng, hoï caàn ñöôïc ñoàng haønh vôùi loøng töø bi vaø kieân nhaãn trong caùc giai ñoaïn coù theå coù cuûa cuoäc haønh trình lôùn leân cuûa baûn thaân khi chuùng tieäm tieán dieãn ra. [...] Moät böôùc nhoû giöõa muoân vaøn giôùi haïn lôùn lao cuûa con ngöôøi cuõng coù theå laøm vui loøng Thieân Chuùa hôn caû moät cuoäc ñôøi beà ngoaøi xem ra thöù töï vaø ngaøy qua ngaøy khoâng phaûi ñöông ñaàu gì vôùi nhöõng khoù khaên lôùn lao. Moïi ngöôøi ñeàu caàn ñöôïc ñaùnh ñoäng bôûi ôn an uûi vaø söùc loâi cuoán cuûa tình yeâu Thieân Chuùa cöùu roãi, moät tình yeâu luoân haønh ñoäng moät caùch maàu nhieäm trong moãi con ngöôøi, beân treân vaø vöôït hôn haún caùc loãi laàm vaø thaát baïi cuûa hoï" (Gaudium Evangelii, 44).
25. Khi xem xeùt ñeå tìm ra moät phöông thöùc muïc vuï cho nhöõng ngöôøi ñaõ kyù keát hoân nhaân daân söï, nhöõng ngöôøi ly dò vaø taùi hoân hay ñôn giaûn chæ soáng vôùi nhau, Giaùo Hoäi coù traùch nhieäm phaûi giuùp hoï hieåu khoa sö phaïm ôn thaùnh cuûa Thieân Chuùa trong ñôøi hoï vaø ñeà nghò vôùi hoï söï giuùp ñôõ ñeå hoï vöôn tôùi söï vieân maõn trong keá hoaïch Thieân Chuùa daønh cho hoï. Nhìn leân Chuùa Kitoâ, Ñaáng coù aùnh saùng chieáu soi moïi ngöôøi (xem Ga 1: 9; Gaudium et Spes, 22), Giaùo Hoäi yeâu thöông quay nhìn nhöõng ngöôøi ñang tham döï vaøo ñôøi soáng cuûa mình moät caùch khoâng troïn veïn, thöøa nhaän raèng ôn thaùnh Chuùa cuõng haønh ñoäng trong ñôøi hoï baèng caùch ban cho hoï söï can ñaûm ñeå laøm ñieàu thieän, ñeå yeâu thöông chaêm soùc laãn nhau vaø phuïc vuï coäng ñoàng nôi hoï sinh soáng vaø laøm vieäc.
26. Giaùo Hoäi quan taâm xem xeùt vieäc nhieàu ngöôøi treû khoâng tin töôûng daán thaân vaøo hoân nhaân; Giaùo Hoäi cuõng ñau ñôùn tröôùc söï voäi vaøng cuûa nhieàu tín höõu muoán keát thuùc boån phaän hoï töøng ñaûm nhaän ñeå baét ñaàu moät boån phaän khaùc. Nhöõng tín höõu giaùo daân naøy, voán laø chi theå cuûa Giaùo Hoäi, caàn moät söï chuù yù veà phöông dieän muïc vuï bieát toû loøng töø bi vaø khích leä, ñeå hoï ñònh ñoaït ñöôïc tình huoáng cuûa hoï caùch thoûa ñaùng. Nhöõng ngöôøi treû ñaõ nhaän pheùp röûa neân ñöôïc khích leä ñeå hieåu raèng bí tích Hoân Nhaân coù theå phong phuù hoùa caùc vieãn töôïng yeâu thöông cuûa hoï vaø hoï coù theå ñöôïc naâng ñôõ baèng ôn thaùnh Chuùa Kitoâ trong bí tích naøy vaø baèng khaû naêng tham döï ñaày ñuû vaøo ñôøi soáng Giaùo Hoäi.
27. Ngaøy nay, veà phöông dieän naøy, moät khía caïnh môùi trong thöøa taùc vuï gia ñình caàn ñöôïc chuù yù, ñoù laø thöïc taïi hoân nhaân daân söï giöõa moät ngöôøi ñaøn oâng vaø moät ngöôøi ñaøn baø, nhöõng cuoäc hoân nhaân theo truyeàn thoáng vaø caû vieäc soáng chung nöõa, tuy coù nhieàu dò bieät. Khi moät cuoäc keát hôïp ñaït tôùi moät möùc ñoä beàn vöõng ñaëc thuø naøo ñoù, ñöôïc luaät phaùp thöøa nhaän, coù ñaëc ñieåm cuûa moät tình aâu yeám maën noàng vaø coù traùch nhieäm vôùi con caùi cuõng nhö bieåu toû khaû naêng vöôït qua thöû thaùch, thì nhöõng cuoäc keát hôïp naøy coù theå ñem tôùi cô hoäi ñeå höôùng daãn hoï vôùi vieãn töôïng cuoái cuøng daãn tôùi vieäc cöû haønh bí tích hoân nhaân. Ñoâi khi, moät caëp chæ soáng vôùi nhau khoâng coù baát cöù khaû theå hoân nhaân naøo trong töông lai vaø khoâng coù baát cöù yù höôùng naøo muoán coù moái lieân heä troùi buoäc theo luaät.
28. Ñeå phuø hôïp vôùi loøng töø bi hay thöông xoùt cuûa Chuùa Kitoâ, Giaùo Hoäi phaûi chaêm chuù vaø quan taâm ñoàng haønh vôùi nhöõng ngöôøi yeáu ñuoái nhaát trong soá con caùi mình, khi hoï cho thaáy nhöõng daáu chæ cuûa moät tình yeâu bò thöông toån hay maát maùt, baèng caùch phuïc hoài nôi hoï nieàm hy voïng vaø töï tin, gioáng nhö ñeøn haûi ñaêng taïi beán caûng hay nhö ngoïn ñuoác mang theo giöõa moïi ngöôøi ñeå soi saùng cho nhöõng ai laïc ñöôøng hay ñang gaëp soùng gioù. YÙ thöùc raèng ñieàu töø bi nhaát laø noùi söï thaät veà tình yeâu, neân ta phaûi ñi quaù beân kia loøng thöông xoùt. Tình yeâu thöông xoùt, vì luoân coù tính loâi cuoán vaø keát hôïp, phaûi bieán caûi vaø naâng cao. Ñaây laø lôøi môøi goïi hoài taâm. Ta hieåu cuøng caùch naøy veà thaùi ñoä cuûa Chuùa; Ngöôøi khoâng keát aùn ngöôøi ñaøn baø ngoaïi tình, nhöng yeâu caàu naøng ñöøng phaïm toäi nöõa (Ga 8:1-11).
Phaàn III
Ñoái dieän vôùi tình theá: caùc vieãn aûnh muïc vuï
Coâng boá Tin Möøng Gia Ñình trong caùc boái caûnh khaùc nhau ngaøy nay
29. Cuoäc thaûo luaän taïi THÑ ñaõ cho pheùp ñaït ñöôïc thoaû thuaän veà moät soá trong caùc nhu caàu muïc vuï caáp thieát hôn caàn ñöôïc ñeà caäp tôùi taïi caùc Giaùo Hoäi ñaëc thuø, trong hieäp thoâng cum Petro et sub Petro (cuøng vôùi Pheâroâ vaø döôùi quyeàn Pheâroâ). Vieäc coâng boá Tin Möøng Gia Ñình laø ñieàu khaån tröông caàn thieát trong coâng trình phuùc aâm hoùa. Giaùo Hoäi phaûi thi haønh vieäc naøy baèng moät tình dòu daøng cuûa ngöôøi meï vaø baèng moät söï minh baïch cuûa ngöôøi thaày (xem Eph 4: 15), luoân trung thaønh vôùi loøng töø bi ñöôïc toû baøy trong vieäc kenosis (töï huûy) cuûa Chuùa Kitoâ. Sö thaät ñaõ trôû thaønh xaùc phaøm trong caûnh yeáu ñuoái nhaân baûn, khoâng phaûi ñeå keát aùn noù maø ñeå cöùu vôùt noù (xem Ga 3: 16, 17).
30. Vieäc phuùc aâm hoùa laø traùch nhieäm chung cuûa moïi daân Chuùa, moãi ngöôøi theo thöøa taùc vaø ñaëc suûng cuûa mình. Khoâng coù chöùng töø haân hoan cuûa nhöõng ngöôøi keát hoân vaø cuûa caùc gia ñình, thì vieäc coâng boá naøy, cho duø ñöôïc thöïc hieän ñuùng ñaén ra sao, vaãn coù nguy cô bò hieåu laàm hoaëc maát huùt trong caùi loaïn ngaàu ngoân töø voán laø ñaëc ñieåm cuûa xaõ hoäi ngaøy nay (xem Novo Millennio Ineunte, 50). Trong nhieàu dòp khaùc nhau, caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng ñaõ nhaán maïnh raèng caùc gia ñình Coâng Giaùo, do chính ôn thaùnh cuûa Bí Tích Hoân Nhaân, ñöôïc môøi goïi trôû thaønh caùc taùc nhaân tích cöïc trong moïi hoaït ñoäng muïc vuï nhaân danh gia ñình.
31. Tính toái thöôïng cuûa ôn thaùnh caàn ñöôïc nhaán maïnh vaø sau ñoù, caùc khaû theå do Chuùa Thaùnh Thaàn ban phaùt trong bí tích naøy. Ñaây laø vaán ñeà giuùp ngöôøi ta caûm nghieäm ñöôïc raèng Tin Möøng Gia Ñình laø moät nieàm vui "traøn ngaäp coõi loøng vaø ñôøi soáng" vì trong Chuùa Kitoâ, chuùng ta "ñöôïc giaûi phoùng khoûi toäi loãi, buoàn ñau, troáng roãng noäi taâm, vaø coâ ñôn" (Evangelii Gaudium, 1). Nhôù tôùi Duï Ngoân Ngöôøi Gieo Goáng (xem Mt 13; 3), nhieäm vuï cuûa ta laø hôïp taùc vaøo vieäc gieo; phaàn coøn laïi laø cuûa Chuùa; ta cuõng khoâng neân queân raèng khi giaûng daïy veà gia ñình, Giaùo Hoäi laø daáu chæ maâu thuaãn.
32. Bôûi theá, coâng vieäc naøy keâu goïi moïi ngöôøi trong Giaùo Hoäi phaûi hoài taâm truyeàn giaùo, nghóa laø, khoâng döøng laïi ôû vieäc coâng boá moät söù ñieäp ñöôïc coi chæ coù tính lyù thuyeát, maø khoâng coù baát cöù lieân heä naøo vôùi nhöõng vaán ñeà thöïc cuûa ngöôøi ta. Ta phaûi lieân tuïc nhôù raèng cuoäc khuûng hoaûng ñöùc tin ñaõ daãn tôùi cuoäc khuûng hoaûng hoân nhaân vaø gia ñình vaø, do ñoù, vieäc löu truyeàn ñöùc tin töø cha meï xuoáng con caùi thöôøng bò giaùn ñoaïn. Neáu ta chòu ñöông ñaàu vôùi tình theá baèng moät ñöùc tin maïnh meõ, thì vieäc aùp ñaët moät soá vieãn aûnh vaên hoùa laøm suy yeáu gia ñình seõ chaúng quan troïng gì nöõa.
33. Hoài taâm cuõng caàn phaûi coù trong ngoân ngöõ ta söû duïng, laøm theá naøo ñeå noù töï chöùng toû ñöôïc yù nghóa höõu hieäu cuûa noù. Vieäc coâng boá caàn phaûi taïo ra moät traûi nghieäm trong ñoù Tin Möøng Gia Ñình ñaùp öùng ñöôïc caùc hoaøi mong saâu xa nhaát cuûa ngöôøi ta: ñaùp öùng phaåm giaù moãi ngöôøi vaø hoaøn toaøn thoaû maõn vieäc hoã töông, vieäc hieäp thoâng vaø sinh hoa keát traùi. Vieäc naøy khoâng chæ heä ôû vieäc ñöa ra moät soá luaät leä maø phaûi keát hôïp caùc giaù trò naøo ñaùp öùng ñöôïc caùc nhu caàu cuûa nhöõng ngöôøi thaáy mình soáng trong caùc quoác gia bò theá tuïc hoùa nhieàu nhaát.
34. Lôøi Chuùa laø nguoàn soáng vaø nguoàn linh ñaïo cho gia ñình. Moïi coâng trình muïc vuï nhaân danh gia ñình phaûi giuùp ngöôøi ta ñöôïc leân khuoân trong noäi taâm vaø ñöôïc ñaøo taïo trôû thaønh chi theå cuûa Giaùo Hoäi tieåu gia qua thoùi quen ñoïc Saùch Thaùnh baèng thaùi ñoä caàu nguyeän cuûa Giaùo Hoäi. Lôøi Chuùa khoâng nhöõng laø tin vui trong ñôøi soáng tö rieâng cuûa ngöôøi ta, maø coøn laø tieâu chuaån ñeå phaùn ñoaùn vaø laø aùnh saùng ñeå bieän phaân caùc thaùch ñoá ña daïng maø caùc vôï choàng vaø caùc gia ñình gaëp phaûi.
35. Ñoàng thôøi, nhieàu nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng nhaán maïnh tôùi caùch tieáp caän muïc vuï tích cöïc hôn ñoái vôùi söï phong phuù cuûa nhieàu kinh nghieäm toân giaùo ña daïng, maø khoâng coi thöôøng caùc khoù khaên noäi taïi. Trong caùc thöïc taïi toân giaùo khaùc nhau vaø trong tính ña daïng lôùn lao cuûa vaên hoùa voán laø ñaëc ñieåm cuûa caùc quoác gia, caùc khaû theå tích cöïc neân ñöôïc ñaùnh giaù ñaàu tieân, roài treân caên baûn naøy, ta môùi ñaùnh giaù caùc giôùi haïn vaø caùc thieáu soùt cuûa chuùng.
36. Hoân nhaân Kitoâ Giaùo laø moät ôn goïi caàn ñöôïc ñaûm nhaän sau khi chuaån bò thích ñaùng cho cuoäc haønh trình ñöùc tin baèng moät dieãn trình bieän phaân thoûa ñaùng vaø khoâng neân coi ñaây chæ laø moät truyeàn thoáng vaên hoùa hay moät ñoøi hoûi coù tính xaõ hoäi hay luaät leä. Bôûi theá, vieäc ñaøo taïo caàn phaûi ñoàng haønh vôùi caù nhaân vaø caëp [ñính hoân] sao cho kinh nghieäm ñôøi thöïc cuûa coäng ñoàng Giaùo Hoäi phaûi song haønh vôùi vieäc giaûng daïy noäi dung ñöùc tin.
37. Caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng nhieàu laàn keâu goïi phaûi coù cuoäc canh taân thaáu ñaùo trong thöïc haønh muïc vuï cuûa Giaùo Hoäi döôùi aùnh saùng Tin Möøng Gia Ñình thay vì chæ nhaán maïnh tôùi caùc caù nhaân nhö hieän nay. Vì lyù do naøy, caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng nhieàu laàn nhaán maïnh tôùi vieäc canh taân caùch huaán luyeän caùc linh muïc vaø caùc nhaân vieân muïc vuï khaùc baèng caùch cho caùc gia ñình tham döï nhieàu hôn vaøo dieãn trình naøy.
38. Caùc ngaøi cuõng nhaán maïnh khoâng keùm söï kieän naøy: phuùc aâm hoùa caàn phaûi leân aùn caùch roõ reät caùc nhaân toá vaên hoùa, xaõ hoäi, chính trò vaø kinh teá, nhö daønh nhieàu quan troïng quaù ñaùng cho luaän lyù thò tröôøng laø thöù ngaên caûn cuoäc soáng gia ñình chaân chính vaø daãn tôùi kyø thò, ngheøo ñoùi, loaïi tröø vaø baïo löïc. Thaønh thöû, caàn phaûi khai trieån vieäc ñoái thoaïi vaø hôïp taùc vôùi caùc thöïc theå xaõ hoäi cuõng nhö caàn phaûi khuyeán khích caùc Kitoâ höõu giaùo daân ñang can döï vaøo caùc laõnh vöïc vaên hoùa vaø chính trò xaõ hoäi.
Höôùng daãn caùc caëp ñính hoân chuaån bò cuoäc hoân nhaân cuûa hoï
39. Thöïc taïi xaõ hoäi phöùc taïp vaø caùc thay ñoåi ñang aûnh höôûng tôùi gia ñình ngaøy nay ñoøi coäng ñoàng Kitoâ höõu phaûi coá gaéng nhieàu hôn ñeå chuaån bò cho nhöõng ai saép söûa keát hoân. Taàm quan troïng cuûa caùc nhaân ñöùc phaûi ñöôïc keå ñeán, trong ñoù, ñöùc trong saïch (chastity) thöïc laø voâ giaù ñoái vôùi vieäc lôùn maïnh chaân chính cuûa tình yeâu giöõa hai ngöôøi. Veà phöông dieän naøy, caùc nghò phuï THÑ cuøng nhau nhaán maïnh tôùi vieäc toaøn boä coäng ñoàng phaûi can döï moät caùch saâu roäng hôn baèng caùch ñeà cao chính chöùng taù cuûa caùc gia ñình vaø bao goàm vieäc chuaån bò hoân nhaân trong caùc khoùa Khai Taâm Kitoâ Giaùo cuõng nhö nhaán maïnh tôùi moái noái keát giöõa bí ích hoân nhaân vaø caùc bí tích khaùc. Caùc ngaøi cuõng caûm thaáy caàn coù caùc chöông trình chuyeân bieät trong vieäc chuaån bò hoân nhaân, nhöõng chöông trình coù theå giuùp ngöôøi hoïc hoïc ñöôïc kinh nghieäm tham döï thöïc söï vaøo ñôøi soáng Giaùo Hoäi cuõng nhö thaáu ñaùo baøn tôùi caùc khía caïnh khaùc nhau cuûa cuoäc soáng gia ñình.
Ñoàng haønh vôùi caùc caëp keát hoân trong caùc naêm ñaàu hoân nhaân cuûa hoï
40. Caùc naêm ñaàu keát hoân laø thôøi kyø quan yeáu vaø nhaäy caûm trong ñoù, caùc caëp vôï choàng yù thöùc roõ hôn caùc thaùch ñoá vaø yù nghóa cuûa cuoäc soáng löùa ñoâi. Do ñoù, vieäc ñoàng haønh muïc vuï caàn ñi quaù beân kia vieäc cöû haønh Bí Tích (Familiaris Consortio, Phaàn III). Veà phöông dieän naøy, caùc vôï choàng nhieàu kinh nghieäm coù taàm quan troïng lôùn lao trong baát cöù sinh hoaït muïc vuï naøo. Giaùo xöù laø nôi lyù töôûng ñeå nhöõng vôï choàng nhieàu kinh nghieäm naøy coù theå phuïc vuï caùc vôï choàng non treû hôn. Vôï choàng naøo cuõng caàn ñöôïc khích leä trong vieäc côûi môû chaøo ñoùn hoàng phuùc con caùi. Cuõng caàn nhaán maïnh tôùi taàm quan troïng cuûa linh ñaïo gia ñình vaø vieäc caàu nguyeän nhaèm khuyeán khích caùc vôï choàng gaëp gôõ thöôøng xuyeân ñeå coå vuõ söï lôùn maïnh trong ñôøi soáng thieâng lieâng vaø trong tình lieân ñôùi qua caùc ñoøi hoûi cuï theå cuûa cuoäc soáng. Caùc vieäc phuïng vuï coù yù nghóa, caùc thöïc haønh ñaïo ñöùc vaø Thaùnh Theå cöû haønh cho toaøn boä caùc gia ñình ñaõ ñöôïc caùc nghò phuï nhaéc tôùi nhö laø caùc nhaân toá quan yeáu ñoái vôùi vieäc phaùt huy coâng trình phuùc aâm hoùa nhôø gia ñình.
Chaêm soùc muïc vuï cho caùc caëp keát hoân daân söï hay soáng chung vôùi nhau
41. Duø lieân tuïc coâng boá vaø coå vuõ hoân nhaân Kitoâ Giaùo, Thöôïng Hoäi Ñoàng vaãn khuyeán khích vieäc bieän phaân muïc vuï ñoái vôùi caùc tình huoáng cuûa raát nhieàu ngöôøi khoâng coøn soáng thöïc taïi naøy nöõa. Ñi vaøo ñoái thoaïi muïc vuï vôùi nhöõng ngöôøi naøy laø ñieàu caàn coù ñeå phaân bieät ñöôïc caùc yeáu toá naøo trong ñôøi soáng hoï coù theå daãn hoï tôùi choã côûi môû hôn ñoái vôùi Tin Möøng Gia Ñình trong söï vieân maõn cuûa noù. Caùc muïc töû phaûi nhaän dieän ñöôïc caùc yeáu toá naøo coù theå coå xuùy vieäc phuùc aâm hoùa vaø söï lôùn maïnh veà nhaân baûn vaø taâm linh. Moät yeáu toá môùi trong sinh hoaït muïc vuï ngaøy nay laø maãn caûm ñoái vôùi caùc yeáu toá tích cöïc cuûa caùc cuoäc hoân nhaân theo daân luaät vaø caùc cuoäc soáng chung, tuy coù nhieàu dò bieät hieån nhieân. Duø trình baøy söù ñieäp Kitoâ Giaùo moät caùch roõ raøng, Giaùo Hoäi vaãn caàn chæ roõ caùc yeáu toá xaây döïng trong caùc tình huoáng naøy, caùc tình huoáng chöa hay khoâng coøn töông hôïp vôùi söù ñieäp vöøa noùi nöõa.
42. Caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng cuõng nhaän ñònh raèng taïi nhieàu quoác gia "ñang coù söï gia taêng con soá nhöõng ngöôøi soáng chung vôùi nhau ad experimentum (ñeå thöû nghieäm), trong nhöõng cuoäc keát hôïp khoâng ñöôïc caû giaùo luaät laãn daân luaät nhìn nhaän" (Instrumentum Laboris, 81). Taïi moät soá quoác gia, ñieàu naøy ñaëc bieät xaåy ra trong caùc cuoäc hoân nhaân truyeàn thoáng, do söï saép xeáp giöõa hai gia ñình vaø thöôøng ñöôïc cöû haønh qua nhieàu giai ñoaïn khaùc nhau. Nhieàu quoác gia khaùc ñang chöùng kieán söï gia taêng lieân tuïc con soá nhöõng ngöôøi, sau khi soáng chung vôùi nhau moät thôøi gian daøi, yeâu caàu ñöôïc cöû haønh cuoäc hoân nhaân cuûa hoï trong Giaùo Hoäi. Chæ ñôn giaûn soáng chung vôùi nhau thöôøng laø moät löïa choïn döïa treân thaùi ñoä toång quaùt muoán choáng ñoái baát cöù ñieàu gì coù tính ñònh cheá hay döùt khoaùt; nhöng noù cuõng ñaõ ñöôïc choïn trong khi chôø ñôïi coù nhieàu an toaøn hôn cho cuoäc soáng (coâng aên vieäc laøm vaø thu nhaäp oån ñònh). Sau cuøng, taïi moät soá quoác gia, caùc cuoäc hoân nhaân treân thöïc teá (de facto) hieän raát nhieàu, khoâng phaûi vì hoï baùc boû caùc giaù trò Kitoâ Giaùo lieân quan tôùi gia ñình vaø hoân nhaân maø chuû yeáu chæ vì vieäc cöû haønh hoân nhaân laø ñieáu quaù maéc moû. Thaønh thöû, caûnh ngheøo veà vaät chaát thöôøng daãn ngöôøi ta tôùi caùc cuoäc keát hôïp treân thöïc teá.
43. Taát caû caùc tình huoáng treân ñoøi moät giaûi ñaùp xaây döïng, tìm caùch bieán chuùng thaønh nhöõng cô hoäi coù theå daãn tôùi moät cuoäc hoân nhaân thöïc söï vaø moät gia ñình phuø hôïp vôùi Tin Möøng. Caùc caëp naøy caàn ñöôïc chaêm soùc vaø höôùng daãn moät caùch kieân nhaãn vaø kín ñaùo. Bieát ñieàu naøy, nhöng chöùng taù cuûa caùc gia ñình Kitoâ höõu chaân chính vaãn laø ñieàu ñaëc bieät loâi cuoán vaø quan troïng nhö laø caùc taùc nhaân trong coâng trình phuùc aâm hoùa cuûa gia ñình.
Chaêm soùc caùc gia ñình tan vôõ (nhöõng ngöôøi ly thaân, ly dò, ly dò vaø taùi hoân vaø caùc gia ñình coù cha meï ñôn leû)
44. Caùc caëp vôï choàng coù vaán ñeà trong moái lieân heä cuûa hoï neân coù khaû naêng troâng caäy vaøo söï giuùp ñôõ vaø höôùng daãn cuûa Giaùo Hoäi. Coâng trình muïc vuï coù tính baùc aùi vaø thöông xoùt neân tìm caùch giuùp ñôõ hoï tìm laïi ñöôïc vaø phuïc hoài ñöôïc caùc moái lieân heä cuûa hoï. Kinh nghieäm cho thaáy vôùi söï trôï giuùp thích ñaùng cuõng nhö caùc haønh vi hoøa giaûi nhôø ôn thaùnh, moät phaàn traêm raát lôùn caùc cuoäc hoân nhaân coù vaán ñeà ñaõ tìm ñöôïc giaûi phaùp thoûa ñaùng. Bieát caùch tha thöù vaø caûm nhaän ñöôïc söï tha thöù laø kinh nghieäm caên baûn cuûa ñôøi soáng gia ñình. Söï tha thöù giöõa vôï choàng vôùi nhau cho pheùp hoï traûi nghieäm ñöôïc moät tình yeâu maõi maõi khoâng bao giôø qua ñi (xem 1 Cor 13:8). Ñoâi khi, ñieàu naøy khaù khoù khaên, nhöng nhöõng ai töøng tieáp nhaän söï tha thöù cuûa Thieân Chuùa ñeàu ñöôïc ban cho söùc maïnh ñeå coù theå cung hieán söï tha thöù chaân chính voán taùi taïo con ngöôøi.
45. Söï caàn thieát cuûa caùc choïn löïa can ñaûm veà muïc vuï ñaõ trôû neân raát hieån nhieân taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng. Baèng caùch maïnh meõ taùi xaùc nhaän loøng trung thaønh cuûa caùc vò ñoái vôùi Tin Möøng Gia Ñình vaø baèng caùch nhìn nhaän raèng ly thaân vaø ly dò luoân laø nhöõng veát thöông gaây ñau ñôùn saâu xa cho vôï choàng vaø con caùi hoï, caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng thaáy nhu caàu khaån thieát phaûi khôûi dieãn moät dieãn trình muïc vuï môùi ñaët caên baûn treân thöïc taïi yeáu ñuoái hieän thôøi trong gia ñình, vì thöôøng bieát raèng caùc caëp vôï choàng "laâm" vaøo caùc tình huoáng ñau ñôùn naøy hôn laø töï yù choïn löïa chuùng. Do ñoù, phaûi xem xeùt caùc giaûi phaùp baèng nhieàu caùch khaùc nhau, nhö Thaùnh Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II voán gôïi yù (xem Familiaris Consortio, 84).
46. Treân heát, moïi gia ñình phaûi ñöôïc ñoái xöû vôùi loøng kính troïng vaø thöông yeâu vaø ñöôïc ñoàng haønh treân ñöôøng löõ haønh cuûa hoï nhö Chuùa Kitoâ ñaõ ñoàng haønh cuøng caùc moân ñeä treân ñöôøng Emmau. Moät caùch ñaëc bieät, lôøi leõ cuûa Ñöùc Phanxicoâ coù theå aùp duïng vaøo caùc tình huoáng naøy: "Giaùo Hoäi seõ phaûi daãn khôûi moïi ngöôøi, linh muïc, tu só vaø giaùo daân, vaøo 'ngheä thuaät ñoàng haønh' naøy, moät ngheä thuaät daïy ta bieát boû deùp ra tröôùc khi böôùc vaøo laõnh ñòa thaùnh thieâng cuûa ngöôøi khaùc (xem Ex 3: 5). Nhòp ñoä ñoàng haønh naøy phaûi vöõng chaõi ñeàu ñaën vaø coù tính traán an, phaûn aûnh söï gaàn guõi vaø caûm thöông, laø thöù, cuøng moät luùc, vöøa chöõa laønh vöøa giaûi phoùng vaø khích leä söï lôùn maïnh trong cuoäc soáng Kitoâ höõu" (Evangelii Gaudium, 169).
47. Ñoái vôùi vieäc höôùng daãn nhöõng ngöôøi ly thaân, ly dò hay bò boû rôi, ñieàu khoâng theå thieáu laø phaûi ñaëc bieät bieän phaân. Chuû yeáu phaûi toû loøng kính troïng ñoái vôùi söï ñau khoå cuûa nhöõng ngöôøi phaûi ly thaân, ly dò hay bò boû rôi moät caùch baát coâng, hay nhöõng ngöôøi phaûi chòu söï ñoái xöû taøn teä cuûa choàng hay cuûa vôï, ñeán laøm cuoäc soáng cuûa hoï hoaøn toaøn bò giaùn ñoaïn. Tha thöù moät baát coâng nhö theá khoâng phaûi laø ñieàu deã daøng, nhöng ôn thaùnh vaãn giuùp cho haønh trình naøy thaønh coù theå. Nhö theá, hoaït ñoäng muïc vuï caàn qui höôùng vaøo vieäc hoøa giaûi hay trung gian giaûi quyeát caùc dò bieät, moät vieäc coù theå dieãn ra taïi "caùc trung taâm laéng nghe nhau" ñöôïc chuyeân bieät thieát laäp taïi caùc giaùo phaän. Cuøng moät luùc, caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng cuõng nhaán maïnh tôùi söï caàn thieát phaûi baøn, moät caùch trung thaønh vaø xaây döïng, tôùi caùc haäu quaû cuûa ly thaân hay ly dò ñoái vôùi con caùi, duø trong tröôøng hôïp naøo cuõng vaãn laø caùc naïn nhaân voâ toäi cuûa tình huoáng. Khoâng ñöôïc bieán con caùi thaønh "ñoái töôïng" ñeå tranh chaáp. Thay vaøo ñoù, phaûi tìm ñuû moïi caùch thích ñaùng ñeå baûo ñaûm vieäc chuùng coù theå vöôït qua ñöôïc côn chaán thöông tan vôõ gia ñình naøy vaø lôùn leân moät caùch thanh thaûn bao nhieâu coù theå. Trong baát cöù tröôøng hôïp naøo, Giaùo Hoäi cuõng luoân coù nhieäm vuï phaûi chæ roõ söï baát coâng raát thöôøng lieân heä vôùi vieäc ly dò. Caàn phaûi ñaëc bieät löu yù tôùi vieäc höôùng daãn caùc gia ñình coù cha meï ñôn leû. Phuï nöõ trong tình huoáng naøy caàn ñöôïc trôï giuùp ñaëc bieät ñeå hoï chu toaøn traùch nhieäm cung caáp maùi aám vaø döôõng duïc con caùi.
48. Moät soá lôùn caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng nhaán maïnh tôùi söï caàn thieát phaûi laøm sao cho thuû tuïc trong caùc vuï aùn tuyeân boá voâ hieäu deã naèm trong taàm tay vaø ñôõ maát thì giôø hôn. Trong soá nhieàu ñieàu, caùc ngaøi ñeà nghò mieãn chuaån ñoøi hoûi phaûi coù aùn ñeä nhò caáp (second instance) môùi tuyeân aùn; khaû theå thieát laäp thuû tuïc haønh chaùnh döôùi quyeàn taøi phaùn cuûa giaùm muïc giaùo phaän; vaø moät dieãn trình ñôn giaûn hôn duøng cho nhöõng tröôøng hôïp trong ñoù tính voâ hieäu ñaõ hieån nhieân roõ raøng. Tuy nhieân, moät soá nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng choáng laïi ñeà nghò naøy, vì caùc ngaøi thaáy raèng noù khoâng baûo ñaûm ñöa ra ñöôïc moät phaùn quyeát ñaùng tin. Duø trong tröôøng hôïp naøo, caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng cuõng nhaán maïnh tôùi ñaëc ñieåm haøng ñaàu cuûa vieäc phaûi baûo ñaûm söï thaät veà tính thaønh söï cuûa daây hoân phoái. Trong soá caùc ñeà nghò khaùc, vai troø maø ñöùc tin ñoùng nôi nhöõng ngöôøi keát hoân coù theå ñöôïc xem xeùt khi phaûi quaû quyeát tính thaønh söï cuûa Bí Tích Hoân Nhaân, trong khi vaãn chuû tröông raèng cuoäc hoân nhaân giöõa hai Kitoâ höõu ñaõ röûa toäi luoân luoân laø moät bí tích.
49. Trong vieäc ñôn giaûn hoùa thuû tuïc phaùn quyeát caùc vuï aùn veà hoân nhaân, nhieàu nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng yeâu caàu phaûi chuaån bò ñuû con soá nhaân vieân, caû giaùo só laãn giaùo daân, hoaøn toaøn chaêm chuù vaøo coâng vieäc, ñieàu naøy ñoøi vò giaùm muïc giaùo phaän nhieàu traùch nhieäm hôn; ngaøi coù theå chæ ñònh trong giaùo phaän mình caùc coá vaán ñöôïc huaán luyeän caùch ñaëc bieät nhaèm ñöa ra caùc yù kieán mieãn phí cho caùc beân lieân heä veà tính thaønh söï hoân nhaân. Vieäc laøm naøy coù theå dieãn ra taïi moät vaên phoøng hay bôûi nhöõng ngöôøi coù chuyeân moân (xem Dignitas Connubii, 113, 1).
50. Nhöõng ngöôøi ly dò maø khoâng taùi hoân, nhöõng ngöôøi thöôøng laøm chöùng cho lôøi theà höùa trung thaønh vôùi cuoäc hoân nhaân cuûa mình, phaûi ñöôïc khuyeán khích ñeå tìm ñöôïc cuûa nuoâi trong Thaùnh Theå maø hoï caàn ñeán ñeå naâng ñôõ hoï trong traïng thaùi soáng hieän thôøi. Coäng ñoàng vaø caùc muïc töû ñòa phöông phaûi ñoàng haønh vôùi nhöõng ngöôøi naøy moät caùch aân caàn, nhaát laø khi hoï coù con caùi hay khi gaëp khoù khaên taøi chaùnh traàm troïng.
51. Cuõng theá, nhöõng ai ly dò vaø taùi hoân cuõng ñoøi ñöôïc bieän phaân caån thaän vaø ñöôïc ñoàng haønh vôùi loøng kính troïng lôùn lao. Ngoân töø vaø taùc phong coù theå khieán hoï caûm thaáy trôû thaønh ñoái töôïng cuûa kyø thò caàn ñöôïc xa traùnh, trong khi phaûi khuyeán khích hoï tham döï vaøo ñôøi soáng coäng ñoàng. Söï chaêm soùc cuûa coäng ñoàng Kitoâ höõu ñoái vôùi nhöõng ngöôøi naøy khoâng neân bò coi nhö laøm suy yeáu ñöùc tin vaø chöùng töø cuûa mình ñoái vôùi tính baát khaû tieâu cuûa hoân nhaân, nhöng, chính nhôø caùch naøy, coäng ñoàng ñöôïc coi laø ñang noùi leân loøng baùc aùi cuûa mình.
52. Caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng cuõng xem xeùt khaû theå cho ngöôøi ly dò vaø taùi hoân ñöôïc pheùp laõnh nhaän caùc Bí Tích Thoáng Hoái vaø Thaùnh Theå. Moät soá nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng nhaán maïnh tôùi vieäc phaûi duy trì caùc qui ñònh hieän nay, vì moái lieân heä taïo laäp giöõa vieäc tham döï Thaùnh Theå vaø vieäc hieäp thoâng vôùi Giaùo Hoäi cuõng nhö giaùo huaán veà ñaëc ñieåm baát khaû tieâu cuûa hoân nhaân. Caùc nghò phuï khaùc bieåu loä moät phöông thöùc coù tính caù theå hoùa nhieàu hôn, cho pheùp laõnh caùc bí tích treân trong moät soá tình huoáng vaø döôùi nhöõng ñieàu kieän ñöôïc xaùc ñònh roõ, chuû yeáu laø trong caùc tình huoáng khoâng theå ñaûo ngöôïc ñöôïc vaø caùc tình huoáng lieân quan tôùi boån phaän luaân lyù ñoái vôùi con caùi laø nhöõng ngöôøi coù theå phaûi chòu caùc ñau khoå baát coâng. Vieäc laõnh nhaän caùc bí tích naøy coù theå dieãn ra neáu tröôùc ñoù ñaõ thöïc haønh vieäc thoáng hoái, theå thöùc do giaùm muïc giaùo phaän ñònh ñoaït. Ñeà taøi naøy caàn ñöôïc khaûo saùt thaáu ñaùo, luoân löu yù tôùi vieäc phaân bieät giöõa tình huoáng toäi loãi khaùch quan vaø nhöõng hoaøn caûnh giaûm khinh, vì xeùt raèng "vieäc coù theå bò quy traùch vaø chòu traùch nhieäm ñoái vôùi moät haønh ñoäng coù theå giaûm ñi hay thaäm chí bò tieâu huûy do thieáu hieåu bieát, sô suaát, do aùp löïc, sôï haõi, do thoùi quen, do taâm lyù baát oån, do caùc nhaân toá taâm lyù hay xaõ hoäi" (Saùch GL cuûa GHCG, 1735).
53. Moät soá nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng chuû tröông raèng caùc ngöôøi ly dò vaø taùi hoân hay nhöõng ngöôøi soáng chung vôùi nhau coù theå höõu hieäu chaïy tôùi vôùi vieäc röôùc leã thieâng lieâng. Caùc vò khaùc ñaët caâu hoûi: nhö theá, taïi sao hoï laïi khoâng theå röôùc leã "caùch bí tích". Keát cuïc, caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng yeâu caàu raèng moät cuoäc nghieân cöùu theâm veà thaàn hoïc ñoái vôùi vaán ñeà naøy coù theå chæ roõ ñöôïc caùc ñieåm chuyeân bieät cuûa caû hai hình thöùc vaø söï lieân keát cuûa chuùng vôùi neàn thaàn hoïc veà gia ñình.
54. Caùc vaán ñeà lieân quan tôùi caùc cuoäc hoân nhaân hoãn hôïp thöôøng ñöôïc neâu ra trong tham luaän cuûa caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng. Caùc dò bieät trong caùc qui ñònh veà hoân nhaân trong caùc Giaùo Hoäi Ñoâng Phöông taïo ra nhieàu vaán naïn nghieâm troïng trong moät soá tröôøng hôïp, ñoøi phaûi xem xeùt tôùi nôi tôùi choán trong coâng trình ñaïi keát. Cuõng töông töï nhö theá, söï ñoùng goùp cuûa cuoäc ñoái thoaïi vôùi caùc toân giaùo khaùc cuõng laø ñieàu quan troïng ñoái vôùi caùc cuoäc hoân nhaân lieân toân.
Chuù taâm muïc vuï ñoái vôùi nhöõng ngöôøi coù xu höôùng ñoàng tính luyeán aùi
55. Moät soá gia ñình coù caùc thaønh vieân coù xu höôùng ñoàng tính. Veà phöông dieän naøy, caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng töï hoûi söï chuù taâm muïc vuï naøo coù theå thích ñaùng ñoái vôùi hoï maø vaãn phuø hôïp vôùi giaùo huaán Giaùo Hoäi: "Tuyeät ñoái khoâng heà coù moät cô sôû naøo ñeå coi caùc cuoäc keát hôïp ñoàng tính laø töông töï hay thaäm chí coù theå xa xa so saùnh caùch naøo ñoù vôùi keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa daønh cho hoân nhaân vaø gia ñình". Tuy theá, nhöõng ngöôøi nam nöõ coù xu höôùng ñoàng tính caàn ñöôïc tieáp nhaän vôùi loøng kính troïng vaø maãn caûm. "Moïi daáu hieäu kyø thò baát coâng ñoái vôùi hoï caàn ñöôïc xa traùnh" (Thaùnh Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin, Caùc Xem Xeùt Lieân Quan Tôùi Caùc Ñeà Nghò Nhìn Nhaän Hôïp Leä Caùc Cuoäc Keát Hôïp Giöõa Nhöõng Ngöôøi Ñoàng Tính, 4)
56. Gaây aùp löïc veà phöông dieän naøy ñoái vôùi caùc Muïc Töû cuûa Giaùo Hoäi laø ñieàu hoaøn toaøn khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc: ñieàu naøy cuõng nhö theá ñoái vôùi caùc toå chöùc quoác teá chuyeân lieân keát vieäc vieän trôï taøi chaùnh cuûa hoï cho caùc quoác gia ngheøo vôùi vieäc thoâng qua caùc ñaïo luaät nhaèm thieát laäp ra caùc "cuoäc hoân nhaân" giöõa nhöõng ngöôøi cuøng moät giôùi tính.
Vieäc truyeàn sinh vaø caùc thaùch ñoá trong vieäc suy giaûm sinh xuaát
57. Ngaøy nay, vieäc truyeàn baù naõo traïng muoán giaûm thieåu vieäc sinh saûn con ngöôøi cho phuø hôïp vôùi keá hoaïch cuûa caù nhaân hay cuûa caùc caëp vôï choàng laø ñieàu deã quan saùt thaáy. Ñoâi khi, caùc nhaân toá kinh teá quaû laø naëng neà, goùp phaàn vaøo vieäc giaûm thieåu sinh xuaát ñaùng keå, moât vieäc suy giaûm laøm suy yeáu cô caáu xaõ hoäi, do ñoù, phaù hoaïi lieân heä giöõa caùc theá heä vaø laøm cho vieãn töôïng töông lai trôû neân khoâng chaéc chaén.
Vieäc côûi môû chaøo ñoùn söï soáng laø moät ñoøi hoûi voán noäi taïi ngay trong tình yeâu vôï choàng. Veà phöông dieän naøy, Giaùo Hoäi hoã trôï moïi gia ñình bieát chaáp nhaän, döôõng duïc vaø aâu yeám ñuøm boïc caùc ñöùa con khuyeát taät nhieàu caùch cuûa mình.
58. Vieäc muïc vuï trong laõnh vöïc naøy caàn khôûi ñaàu baèng caùch laéng nghe ngöôøi ta vaø nhìn nhaän veû ñeïp vaø söï thaät cuûa vieäc côûi môû voâ ñieàu kieän ñoái vôùi söï soáng, moät ñieàu caàn thieát neáu muoán soáng troïn veïn cuoäc soáng nhaân baûn. Ñieàu naøy ñöôïc duøng laøm caên baûn cho moät giaùo huaán thích ñaùng lieân quan tôùi caùc phöông phaùp töï nhieân ñeå sinh saûn coù traùch nhieäm, laø caùc phöông phaùp giuùp vôï choàng soáng moái lieân heä yeâu ñöông cuûa hoï caùch hoaø ñieäu vaø coù yù thöùc trong moïi khía caïnh cuûa noù, cuøng vôùi traùch nhieäm sinh ra söï soáng môùi. Veà phöông dieän naøy, ta neân trôû laïi vôùi söù ñieäp cuûa Chaân Phuùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI trong thoâng ñieäp Humanae Vitae, moät söù ñieäp voán nhaán maïnh tôùi vieäc phaûi kính troïng phaåm giaù con ngöôøi khi löôïng ñònh caùc phöông phaùp ñieàu hoøa sinh ñeû veà phöông dieän luaân lyù. Vieäc nhaän con nuoâi, nhaän treû moà coâi vaø treû bò boû rôi vaø coi chuùng nhö con cuûa mình laø moät hình thöùc ñaëc bieät cuûa vieäc toâng ñoà gia ñình (xem Apostolicam Actuositatem, III, 11), vaø vaãn thöôøng ñöôïc Huaán Quyeàn keâu goïi vaø khuyeán khích (xem Familiaris Consortio, III, II; Evangelium Vitae, IV, 93). Quyeát ñònh nhaän con nuoâi hay nhaän nuoâi naáng treû em noùi leân tính hoa traùi ñaëc thuø cuûa ñôøi soáng vôï choàng, chöù khoâng haún chæ trong tröôøng hôïp hieám muoän. Quyeát ñònh nhö theá chöùng toû moät daáu hieäu maïnh meõ cuûa tình yeâu gia ñình, moät cô hoäi ñeå laøm chöùng cho ñöùc tin cuûa mình vaø phuïc hoài phaåm giaù laøm con cho nhöõng ngöôøi bò töôùc maát phaåm giaù naøy.
59. Caûm giôùi tính caàn ñöôïc trôï giuùp, caû trong hoân nhaân, nhö caùch theá ñeå tröôûng thaønh trong coá gaéng khoâng ngöøng thaâm haäu hoùa vieäc chaáp nhaän ngöôøi khaùc vaø khoâng ngöøng hieán mình moãi luùc moät troïn veïn hôn. Vieäc naøy caàn ñeán caùc chöông trình huaán luyeän nhaèm nuoâi döôõng cuoäc soáng löùa ñoâi vaø taàm quan troïng cuûa giaùo daân nhaèm cung caáp vieäc ñoàng haønh, moät vieäc ñoøi moät cuoäc soáng laøm chöùng taù. Göông saùng cuûa moät tình yeâu trung thaønh vaø saâu saéc chaéc chaén laø moät trôï giuùp lôùn lao; moät tình yeâu ñöôïc bieåu loä qua dòu daøng vaø kính troïng; moät tình yeâu coù khaû naêng lôùn leân vôùi thôøi gian; vaø laø moät tình yeâu taïo ra ñöôïc moät caûm nghieäm huyeàn nhieäm sieâu vieät, ngay trong taùc ñoäng côûi môû ñoùn chaøo vieäc sinh saûn söï soáng môùi.
Döôõng duïc vaø vai troø gia ñình trong vieäc phuùc aâm hoùa
60. Moät trong caùc thaùch ñoá neàn taûng maø caùc gia ñình ngaøy nay ñang phaûi ñoái dieän chaéc chaén laø thaùch ñoá döôõng duïc con caùi; thaùch ñoá naøy caøng trôû neân khoù khaên vaø phöùc taïp hôn bôûi thöïc taïi vaên hoùa vaø aûnh höôûng lôùn lao cuûa truyeàn thoâng ngaøy nay. Do ñoù, phaûi aân caàn ñoái vôùi nhu caàu vaø hoaøi mong cuûa caùc gia ñình coù khaû naêng laøm chöùng baèng ñôøi soáng haøng ngaøy cuûa hoï raèng gia ñình laø nôi ñeå naåy nôû trong vieäc cuï theå vaø thieát yeáu löu truyeàn caùc nhaân ñöùc giuùp ñem laïi khuoân hình cho cuoäc soáng ta. Nhö theá, cha meï phaûi ñöôïc töï do choïn loái giaùo duïc cho con caùi mình, theo caùc xaùc tín rieâng cuûa hoï.
61. Veà phöông dieän naøy, Giaùo Hoäi coù theå ñoùng moät vai troø giaù trò trong vieäc hoã trôï caùc gia ñình, baét ñaàu vôùi vieäc Khai Taâm Kitoâ Giaùo, baèng caùch trôû thaønh caùc coäng ñoaøn chaøo ñoùn. Hôn bao giôø heát, ngaøy nay, caùc coäng ñoaøn naøy phaûi trôï giuùp caùc cha meï trong vieäc döôõng duïc con caùi caû trong caùc tình huoáng phöùc taïp laãn cuoäc soáng haøng ngaøy, ñoàng haønh vôùi chuùng, ñoàng haønh vôùi caùc thieáu nieân vaø ngöôøi treû trong dieãn trình phaùt trieån cuûa chuùng qua caùc chöông trình muïc vuï ñöôïc baûn vò hoùa, coù khaû naêng daãn khôûi ñeå chuùng hieåu ñöôïc yù nghóa troïn veïn cuûa söï soáng vaø khuyeán khích chuùng bieát quyeát ñònh vaø laõnh traùch nhieäm, bieát soáng trong aùnh saùng Tin Möøng. Trong söï dòu daøng, trong loøng töø bi vaø maãn caõm maãu thaân cuûa ngaøi, Ñöùc Maria coù khaû naêng nuoâi döôõng nhaân loaïi ñoùi khaùt vaø chính söï soáng. Bôûi ñoù, caùc gia ñình vaø caùc Kitoâ höõu neân caäy nhôø söï caàu baàu cuûa ngaøi. Vieäc muïc vuï vaø vieäc suøng kính Ñöùc Meï laø moät khôûi ñieåm thích ñaùng ñeå ta coâng boá Tin Möøng Gia Ñình.
Keát luaän
62. Caùc suy nghó ñeà ra treân ñaây, voán laø hoa traùi cuûa coâng trình THÑ dieãn ra trong töï do hoaøn toaøn vaø trong tinh thaàn laéng nghe nhau, coù muïc ñích neâu ra caùc vaán ñeà vaø cho thaáy caùc quan ñieåm caàn ñöôïc khai trieån vaø minh xaùc sau naøy qua vieäc suy nghó taïi caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông trong naêm tröôùc khi khai maïc Phieân Hoïp Toaøn Theå Thöôøng Leä Thöù XIV cuûa THÑ Giaùm Muïc döï tính vaøo Thaùng Möôøi, naêm 2015, ñeå baøn veà Ôn Goïi vaø Söù Meänh cuûa Gia Ñình trong Giaùo Hoäi vaø trong Theá Giôùi Hieän Thôøi. Chuùng khoâng phaûi laø caùc quyeát ñònh ñaõ ñöa ra vaø cuõng khoâng phaûi laø nhöõng ñeà taøi deã daøng. Tuy nhieân, trong cuoäc haønh trình hôïp ñoaøn cuûa caùc giaùm muïc vaø vôùi söï can döï cuûa toaøn theå Daân Chuùa, Chuùa Thaùnh Thaàn seõ höôùng daãn ta tìm ra ñöôøng tieán tôùi söï thaät vaø thöông xoùt ñoái vôùi moïi ngöôøi. Ñoù laø öôùc nguyeän cuûa Ñöùc GH Phanxicoâ ngay töø ñaàu coâng vieäc cuûa chuùng toâi, khi ngaøi môøi goïi chuùng toâi phaûi can ñaûm trong ñöùc tin vaø phaûi khieâm nhöôøng oâm laáy söï thaät trong ñöùc aùi.
Soá phieáu cho töøng soá cuûa Baûn Töôøng Trình Cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng
Toång soá hieän dieän: 183
(khoâng coù soá chæ phieáu traéng)
Ñoàng yù - Khoâng ñoàng yù
1. 175 1
2. 179 0
3. 178 1
4. 180 2
5. 177 3
6. 175 5
7. 170 9
8. 179 1
9. 171 8
10. 174 8
11. 173 6
12. 176 3
13. 174 7
14. 164 18
15. 167 13
16. 171 8
17. 174 6
18. 175 5
19. 176 5
20. 178 3
21. 181 1
22. 160 22
23. 169 10
24. 170 11
25. 140 39
26. 166 14
27. 147 34
28. 152 27
29. 176 7
30. 178 2
31. 175 4
32. 176 5
33. 175 7
34. 180 1
35. 164 17
36. 177 1
37. 175 2
38. 178 1
39. 176 4
40. 179 1
41. 125 54
42. 143 37
43. 162 14
44. 171 7
45. 165 15
46. 171 8
47. 164 12
48. 143 35
49. 154 23
50. 169 8
51. 155 19
52. 104 74
53. 112 64
54. 145 29
55. 118 62
56. 159 21
57. 169 5
58. 167 9
59. 172 5
60. 174 4
61. 178 1
62. 169 8
Vuõ Vaên An