Ñöùc Giaùo Hoaøng nghieâm khaéc leân aùn
vieäc baùch haïi Kitoâ höõu Trung Ñoâng
Ñöùc Giaùo Hoaøng nghieâm khaéc leân aùn vieäc baùch haïi Kitoâ höõu Trung Ñoâng.
Roma (VietCatholic News 20-10-2014) - Theo tin Ñaøi Vatican, saùng thöù hai 20 thaùng 10 naêm 2014, Ñöùc Phanxicoâ ñaõ trieäu taäp moät maät nghò hoäi Hoàng Y taïi Vatican. Thoaït ñaàu muïc ñích maât nghò hoäi naøy chæ laø ñeå baøn moät soá aùn phong thaùnh, trong ñoù coù aùn phong thaùnh cho vò toâng ñoà ngöôøi baûn xöù Sri Lanka, chaân phuùc Joseph Vaz, nhöng sau ñoù, Ñöùc Phanxicoâ ñaõ nôùi roäng nghò trình ñeå baøn veà cuoäc khuûng hoaûng ñang tieáp dieãn taïi Trung Ñoâng.
Sau cuoäc hoïp buoåi saùng, caùc vò tham döï, trong ñoù coù caùc thöôïng phuï caùc Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Trung Ñoâng, ñaõ nhaân dòp naøy noùi roäng tôùi caùc thaùch ñoá cuûa caùc Kitoâ höõu khaép vuøng Trung Ñoâng, toû baøy loøng bieát ôn ñoái vôùi söï gaàn guõi thieâng lieâng cuûa Giaùo Hoäi Hoaøn Vuõ vôùi caùc coäng ñoàng ñang raát ñau khoå cuûa caùc vò, nhaéc laïi nhu caàu phaûi coå vuõ ñoái thoaïi, baûo veä quyeàn cuûa moïi ngöôøi baát keå thoáng thuoäc toân giaùo, vaø tìm caùc giaûi phaùp bieát toân troïng vaø ñaåy xa thieän ích chung.
Trong lôøi phaùt bieåu vôùi caùc vò Hoàng Y hieän dieän luùc khai maïc phieân hoïp, Ñöùc Phanxicoâ leân aùn tinh thaàn döûng döng xem ra ñang raát thònh haønh, bieán vieäc hy sinh con ngöôøi cho caùc quyeàn lôïi khaùc thaønh ñieàu dó nhieân. Ngaøi noùi "tình traïng baát coâng naøy ñoøi coäng ñoàng quoác teá moät ñaùp öùng thích ñaùng vaø lôøi caàu nguyeän lieân læ cuûa chuùng ta". Ngaøi keát luaän baèng caùch cho hay: "toâi chaéc chaén raèng, vôùi söï phuø giuùp cuûa Chuùa, nhieàu suy tö vaø gôïi yù thöïc ñaùng giaù seõ xuaát hieän, nhaèm giuùp caùc anh chò em ñang ñau khoå cuûa ta, vaø cuõng nhaèm ñöông ñaàu vôùi bi kòch giaûm thieåu söï hieän dieän cuûa Kitoâ höõu taïi vuøng ñaát nôi Ngöôøi sinh haï vaø töø ñoù Kitoâ höõu ñaõ lan truyeàn".
Ñænh cao cuûa cuoäc thaûo luaän sau ñoù laø baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc Hoàng Y Quoác Vuï Khanh, Pietro Parolin, trong ñoù, ngaøi trình baøy moät caùi nhìn toùm taét cuoäc hoäi hoïp cuûa caùc söù thaàn Toøa Thaùnh trong vuøng dieãn ra hoài ñaàu thaùng Möôøi naêm 2014. Trình baøy trong 6 ñieåm, baøi dieãn vaên nhaán maïnh raèng noùi chung vaø noùi rieâng ñoái vôùi caùc coäng ñoàng Kitoâ höõu hieän dieän trong vuøng, tình hình hieän nay khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc: "Caùc nguyeân taéc caên baûn, nhö giaù trò söï soáng con ngöôøi, nhaân phaåm, töï do toân giaùo, vaø soáng chung hoøa bình giöõa caùc daân toäc vaø giöõa caùc caù nhaân ñang bò ñe doïa".
Baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc Hoàng Y Parolin moâ taû tieáp tình hình toång quaùt veà chính trò taïi khaép Trung Ñoâng nhö laø cöïc kyø phöùc taïp vaø ña dieän, ñaëc bieät löu yù tôùi nhu caàu khaån thieát phaûi ñaït cho ñöôïc moät neàn hoøa bình coâng chính vaø laâu daøi giöõa Israel vaø Palestine, tôùi caùc cuoäc khuûng hoaûng ñang tieáp dieãn taïi Iraq vaø Syria (vaø vai troø cuûa caùc theá löïc khaùc trong vuøng ñoái vôùi caùc cuoäc khuûng hoaûng naøy, nhaát laø Iran). Chính trong boái caûnh naøy, Ñöùc Hoàng Y quay qua vaán ñeà söû duïng söùc maïnh ñeå chaën ñöùng gaây haán vaø baûo veä Kitoâ höõu cuõng nhö caùc nhoùm khaùc ñang laø naïn nhaân cuûa baùch haïi. Ñöùc Hoàng Y noùi: "Veà phöông dieän naøy, ñaõ coù lôøi nhaán maïnh ñi nhaán maïnh laïi raèng ñöôïc pheùp chaën ñöùng keû gaây haán baát chính, tuy nhieân, luoân phaûi nhaát quaùn vôùi luaät phaùp quoác teá, nhö Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ töøng quaû quyeát".
Ñöùc Hoàng Y noùi tieáp "Duø sao, ta cuõng ñaõ thaáy roõ raèng giaûi quyeát vaán ñeà khoâng theå phoù maëc duy nhaát cho phöông thöùc quaân söï ñöôïc". Noùi chuyeân bieät tôùi söï ñe doïa do caùi töï goïi laø Nhaø Nöôùc Hoài Giaùo Trò ñaët ra, Ñöùc Hoàng Y Parolin cho hay "Phaûi löu yù tôùi caùc nguoàn naâng ñôõ caùc hoaït ñoäng khuûng boá qua söï hoã trôï ít nhieàu coù tính caùch chính trò, cuõng nhö qua vieäc mua baùn daàu hoûa, cung caáp vuõ khí vaø kyõ thuaät baát hôïp phaùp". Sau ñoù, ngaøi nhaéc laïi vieäc Ñöùc Thaùnh Cha leân aùn vieäc buoân baùn vuõ khí vaø cho raèng "Vaøo moät luùc ñaëc bieät nghieâm troïng nhö hieän nay, caên cöù vaøo con soá ñang gia taêng caùc naïn nhaân do caùc tranh chaáp ñang hoaønh haønh taïi Trung Ñoâng gaây ra, coäng ñoàng quoác teá khoâng theå kheùp maét tröôùc nan ñeà naøy, moät nan ñeà lieân quan tôùi ñaïo ñöùc hoïc moät caùch saâu xa".
Vieäc caùc Kitoâ höõu troán chaïy khoûi vuøng naøy laø moät taäp chuù chính nöõa trong baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc Hoàng Y Parolin; ngaøi nhaéc laïi raèng vai troø neàn taûng cuûa caùc Kitoâ höõu trong vuøng laø vai troø cuûa "ngöôøi kieán taïo hoøa bình, hoaø giaûi, vaø phaùt trieån" nhaát laø qua tröôøng hoïc, vieän moà coâi, beänh vieän vaø nhieàu coâng trình baùc aùi khaùc, nhaèm phuïc vuï baát cöù ai vaø moïi ngöôøi, baát luaän saéc toäc hay tín ngöôõng.
Vai troø cuûa Giaùo Hoäi trong moâi tröôøng xaõ hoäi vaø vaên hoùa phöùc taïp cuûa Trung Ñoâng, vaø nhaát laø cuûa caùc quoác gia ña soá theo Hoài Giaùo, laø moät ñieåm taäp chuù khaùc nöõa. Ñöùc Hoàng Y Parolin töôøng trình raèng caùc tham döï vieân trong cuoäc hoäi hoïp cuûa caùc söù thaàn Toaø Thaùnh ñaõ löu yù moät vaán ñeà caên baûn, ñoù laø "coù söï thieáu söï taùch bieät giöõa toân giaùo vaø nhaø nöôùc, giöõa laõnh vöïc toân giaùo vaø laõnh vöïc daân chính, moät coät noái laøm cho cuoäc soáng trôû neân khoù khaên cho caùc nhoùm thieåu soá khoâng theo Hoài Giaùo vaø ñaëc bieät cho thieåu soá Kitoâ Giaùo. Cho neân, ñieàu quan troïng laø ñoùng goùp vaøo caùc coá gaéng ñeå nuoâi döôõng yù nieäm phaân bieät hai laõnh vöïc naøy trong theá giôùi Hoài Giaùo".
Ñöùc Hoàng Y Parolin tieáp ñoù keâu goïi coäng ñoàng quoác teá ñöøng baát ñoäng hay döûng döng nöõa tröôùc tình theá hieän nay. Ngaøi noùi: "Trong tröôøng hôïp ñaëc bieät coù nhöõng vi phaïm vaø xaâm phaïm do caùi goïi laø Nhaø Nöôùc Hoài Giaùo Trò thöïc hieän, coäng ñoàng quoác teá, qua Lieân Hieäp Quoác vaø caùc cô caáu ñang hieän höõu vì nhöõng vuï khaån tröông töông töï, phaûi haønh ñoäng ñeå ngaên ngöøa nhöõng vuï dieät chuûng môùi coù theå coù vaø trôï giuùp raát nhieàu ngöôøi tò naïn". Ngaøi giaûi thích: "Vieäc baûo veä caùc Kitoâ höõu vaø moïi nhoùm thieåu soá toân giaùo hay saéc toäc khaùc phaûi ñöôïc ñaët trong boái caûnh baûo veä con ngöôøi vaø toân troïng nhaân quyeàn, nhaát laø nhöõng quyeàn töï do toân giaùo vaø töï do löông taâm. Trong baát cöù tröôøng hôïp naøo, nhu caàu phaùt huy vaø phaùt trieån yù nieäm coâng daân, laøm ñieåm qui chieáu cho ñôøi soáng xaõ hoäi, nhaèm baûo ñaûm quyeàn cuûa caùc nhoùm thieåu soá baèng caùc phöông tieän thoûa ñaùng veà phaùp cheá, ñaõ trôû thaønh hieån nhieân".
Ñöùc Hoàng Y Parolin keát luaän baøi dieãn vaên cuûa ngaøi baèng moät lôøi nhaén nhuû vaø keâu goïi: Giaùo Hoäi khaép theá giôùi, vaø moïi Kitoâ höõu khaép nôi, coù nghóa vuï phaûi naâng ñôõ anh chò em mình trong Chuùa Kitoâ baèng lôøi caàu nguyeän vaø moïi phöông theá khaû höõu, vaø khích leä caùc anh chò em naøy tieáp tuïc coù maët moät caùch coù yù nghóa vì lôïi ích cuûa toaøn boä xaõ hoäi Trung Ñoâng. Ngaøi noùi: "Ta khoâng neân queân raèng moïi söï ñeàu tuøy thuoäc Thieân Chuùa vaø ôn thaùnh cuûa Ngöôøi, nhöng ta caàn haønh ñoäng nhö theå moïi söï tuøy thuoäc ta, tuøy thuoäc lôøi caàu nguyeän vaø tình lieân ñôùi cuûa ta. Do ñoù, taát caû chuùng ta ñeàu ñöôïc keâu goïi laøm vieäc cho hoøa bình treân theá giôùi, cho vieäc tieáp tuïc vaø phaùt trieån söï hieän dieän cuûa caùc coäng ñoàng Kitoâ Giaùo taïi Trung Ñoâng vaø cho thieän ích chung cuûa nhaân loaïi".
Ñöùc Phanxicoâ toá caùo naïn khuûng boá "tröôùc ñaây, chöa ai daùm nghó tôùi"
Trong maät nghò hoäi Hoàng Y noùi treân, Ñöùc Phanxicoâ raát buoàn veà soá phaän caùc Kitoâ höõu taïi Trung Ñoâng, nhaát laø taïi Iraq vaø Syria. Ngaøi noùi: "Chuùng ta khoâng theå naøo chòu ñöïng ñöôïc khi nghó tôùi Trung Ñoâng khoâng coù söï hieän dieän cuûa caùc Kitoâ höõu, nhöõng ngöôøi suoát 2,000 naêm qua ñaõ tuyeân xöng danh Chuùa Gieâsu".
Ngaøi noùi theâm: "chuùng ta ñang chöùng kieán hieän töôïng khuûng boá vôùi nhöõng chieàu kích chöa ai nghó tôùi tröôùc ñaây. Nhieàu anh chò em chuùng ta ñang bò baùch haïi vaø ñang bò buoäc phaûi rôøi nhaø cöûa moät caùch taøn aùc... Tình theá baát coâng naøy ñoøi coäng ñoàng quoác teá phaûi ñaùp öùng thoaû ñaùng vaø ñoøi chuùng ta phaûi caàu nguyeän nöõa".
Ñöùc Giaùo Hoaøng taùi khaúng ñònh öôùc nguyeän cuûa Giaùo Hoäi muoán coù hoøa bình trong vuøng vaø keâu goïi coäng ñoàng quoác teá tìm ra giaûi phaùp cho cuoäc tranh chaáp qua "ñoái thoaïi, hoøa giaûi vaø cam keát chính trò". Ñoàng thôøi, ngaøi cho hay: "chuùng toâi muoán ñem laïi söï hoã trôï lôùn nhaát coù theå cho caùc coäng ñoàng Kitoâ Giaùo, ñeå duy trì vieäc hoï ôû laïi trong vuøng".
Trong cuoäc hoïp baùo sau ñoù, Cha Lombardi cho bieát trong maät nghò hoäi, coù söï hieän dieän cuûa 86 vò Hoàng Y, thöôïng phuï vaø caáp laõnh ñaïo cuûa Phuû Quoác Vuï Khanh. Caùc ngaøi keâu goïi coäng ñoàng quoác teá giuùp caùc coäng ñoàng Kitoâ höõu Trung Ñoâng cô hoäi trôû veà queâ quaùn caøng sôùm caøng toát baèng caùch thöïc hieän "caùc vuøng an toaøn" nhö taïi Bình Nguyeân Niniveâ.
Vuõ Vaên An