Thöôïng Hoäi Ñoàng veà Gia Ñình
töôøng trình sau cuøng
Thöôïng Hoäi Ñoàng veà Gia Ñình: töôøng trình sau cuøng.
Roma (VietCatholic News 18-10-2014) - Ñeâm thöù Baåy 18 thaùng 10 naêm 2014, Thöôïng Hoäi Ñoàng veà Gia Ñình phieân ñaëc bieät ñaõ keát thuùc vôùi baûn töôøng trình sau cuøng, hay baûn töôøng trình cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng (Relatio Synodi), ñöôïc coâng boá chi tieát. Theo ñoù, ñaõ coù söï söûa ñoåi lôùn ñoái vôùi caû hai vaán ñeà ñoàng tính vaø ly dò taùi hoân so vôùi baûn töôøng trình giöõa khoaù hay coøn goïi laø baûn töôøng trình sau thaûo luaän (relatio post deceptationem).
Thöïc vaäy, caùc ñoaïn noùi veà hai vaán ñeà treân laø nhöõng ñeà muïc khoâng hoäi ñuû 2 phaàn 3 soá phieáu ñeå ñöôïc thoâng qua, maëc duø ñaõ ñöôïc söûa laïi vôùi nhöõng loái noùi thaän troïng hôn. Moät phaùt ngoân vieân cuûa Toøa Thaùnh cho raèng ñieàu naøy khoâng cho thaáy "moät ñoàng thuaän maïnh cuûa caû Thöôïng Hoäi Ñoàng".
Nhaø baùo John Allen nhaän ñònh veà vieäc naøy nhö sau: "Caên cöù vaøo cuoäc tranh luaän ñoâi khi raát caêng thaúng dieãn ra trong hai tuaàn cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng, taøi lieäu sau cuøng coù leõ phaûn aûnh trung thöïc caùc quan ñieåm ñaõ ñöôïc trình baøy: coù giaùm muïc saün saøng thay ñoåi thì cuõng coù giaùm muïc lo ngaïi tröôùc vieäc xaâm haïi tôùi truyeàn thoáng Coâng Giaùo.
Ñöùc Hoàng Y Raymundo Damasceno Assis, Toång Giaùm Muïc Aparecida, Ba Taây, cho raèng ñaây laø moät "taøi lieäu thoûa hieäp" nghóa laø phaûn aûnh coá gaéng dung hoaø khuynh höôùng muoán coù söï côûi môû lôùn hôn vaø khuynh höôùng baûo thuû lo laéng tröôùc vieãn aûnh giaùo huaán Giaùo Hoäi bò lu môø.
Ñieàu naøy xem ra cuõng phaûn aûnh vieãn kieán cuûa Ñöùc Phanxicoâ. Trong baøi dieãn vaên daøi 10 phuùt, Ñöùc Giaùo Hoaøng noùi raèng Giaùo Hoäi Coâng Giaùo caàn môû ra con ñöôøng trung dung giöõa "cöùng coûi choáng ñoái" vaø "thöông xoùt sai laàm". Ngaøi noùi theâm: Giaùo Hoäi khoâng neân "neùm ñaù ngöôøi toäi loãi, ngöôøi yeáu ñuoái vaø ngöôøi beänh hoaïn" maø cuõng khoâng neân "xuoáng khoûi thaäp giaù" baèng caùch töï thoûa hieäp vôùi "tinh thaàn theá gian".
Ngaøi ñöôïc Thöôïng Hoäi Ñoàng ñöùng leân hoan hoâ trong 5 phuùt ñoàng hoà, 1 kyû luïc chaêng?
Taøi lieäu naøy ñöôïc duøng ñeå höôùng daãn caùc cuoäc thaûo luaän trong suoát naêm tôùi ñeå chuaån bò cho Thöôïng Hoäi Ñoàng thoâng thöôøng veà gia ñình döï truø ñöôïc toå chöùc vaøo thaùng Möôøi naêm 2015. Sau ñoù, taát caû tuøy thuoäc Ñöùc Phanxicoâ quyeát ñònh.
Ngaøi quyeát ñònh cho coâng boá soá phieáu cuûa töøng ñoaïn. Coù ngöôøi nghó raèng ñieàu naøy chöùng toû vieäc côûi môû ñoái vôùi ngöôøi ñoàng tính vaø ly dò taùi hoân vaãn coøn laø nhöõng vaán ñeà ñöôïc tranh caõi ra sao.
Nhö moïi ngöôøi ñaõ roõ: thöù Hai 13 thaùng 10 naêm 2014, khuynh höôùng caáp tieán döôøng nhö thaéng theá vôùi baûn töôøng trình giöõa khoùa. Hoâm thöù Naêm 16 thaùng 10 naêm 2014, Ñöùc Hoàng Y Reinhard Marx cuûa Ñöùc coøn cho raèng: "haõy laáy tröôøng hôïp hai ngöôøi ñoàng tính ñaõ soáng vôùi nhau caû 35 naêm nay vaø vaãn coøn chaêm soùc cho nhau, ngay caû vaøo luùc cuoái ñôøi, laøm sao toâi coù theå baûo ñieàu naøy voâ giaù trò ñöôïc?".
Nhöõng loái noùi nhö treân ñaõ thuùc ñaåy caùc nghò phuï khaùc phaûn coâng, vì caùc ngaøi lo aâu tröôùc vieäc nhöõng kieåu noùi nhö "chaøo ñoùn" vaø "coù nhieàu yeáu toá tích cöïc" bò hieåu laàm nhö theå Giaùo Hoäi khoâng coøn nhaát quaùn ñoái vôùi giaùo huaán luaân lyù cuûa mình nöõa.
Ñeán giöõa tuaàn, khuynh höôùng baûo thuû ñaõ ñuû maïnh khieán Thöôïng Hoäi Ñoàng phaûi cho coâng boá phuùc trình thaûo luaän taïi caùc nhoùm nhoû, laø caùc nhoùm tranh luaän veà baûn töôøng trình giöõa khoùa kia.
Nhoùm do Ñöùc Hoàng Y Robert Sarah cuûa Guinea, chaúng haïn, nhaán maïnh raèng "ñoàng haønh muïc vuï vôùi moät ngöôøi khoâng coù nghóa laø hôïp thöùc hoùa hình thöùc tính duïc hay loái soáng cuûa hoï".
Keát cuïc, taøi lieäu sau cuøng noùi nhö sau: ngöôøi ñoàng tính phaûi ñöôïc "chaøo ñoùn moät caùch toân troïng vaø teá nhò' khoâng neân "bò kyø thò moät caùch baát coâng"; nhöng ñoàng thôøi cuõng quaû quyeát raèng "khoâng coù caên baûn naøo" ñeå so saùnh "duø laø xa xoâi" caùc moái lieân heä ñoàng tính naøy vôùi cuoäc hoân nhaân giöõa 1 ngöôøi ñaøn oâng vaø 1 ngöôøi ñaøn baø.
Veà nhöõng ngöôøi Coâng Giaùo ly dò vaø taùi hoân daân söï, töôøng trình sau cuøng cho hay: vieäc cho pheùp hoï röôùc leã ñöôïc caû hai phe nhieät tình tranh luaän vaø keát cuïc, Thöôïng Hoäi Ñoàng ñaõ quyeát ñònh ñeå noù laïi cho moät cuoäc nghieân cöùu thaáu ñaùo hôn.
Rieâng thuû tuïc tuyeân boá hoân nhaân voâ hieäu, ñaïi ña soá caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng uûng hoä moät heä thoáng nhanh hôn, ñôn giaûn hôn vaø lyù töôûng nhaát laø mieãn phí. Tuyeân boá voâ hieäu laø tuyeân boá raèng moät cuoäc phoái hôïp chöa bao giôø laø hoân nhaân caû vì thieáu moät trong nhöõng ñieàu laøm noù thaønh söï. Treân thöïc teá, lôøi tuyeân boá naøy cho pheùp ngöôøi ta keát hoân laàn thöù hai trong Giaùo Hoäi.
Nhieàu ngöôøi cho raèng vôùi keát quaû treân, vieäc côûi môû cuûa Giaùo Hoäi ñaõ bò chaën ñöùng. Thöïc ra khoâng ñuùng nhö theá. Vieäc côûi môû nay ñaõ ñöôïc chính thöùc nhìn nhaän vaø tieáp tuïc ñöôïc khai trieån treân thöïc teá. Ñoù laø nhaän ñònh cuûa Ñöùc Hoàng Y Luis Antonio Tagle cuûa Phi Luaät Taân. Ngaøi noùi: "Moät soá ngöôøi döôøng nhö coù caûm thöùc cho raèng vieäc chaøo ñoùn, khung trôøi vöøa ñöôïc môû ra, boãng nhieân ñaõ bò ñoùng laïi. Ñieàu naøy khoâng ñuùng vieäc côûi môû vaãn coøn ñoù".
John Allen cho raèng ngoân ngöõ thoûa hieäp noùi leân hai ñieàu: Thöù nhaát, nhö ngöôøi giaùo daân YÙ, oâng Francesco Miano noùi vaøo hoâm thöù Naêm 16 thaùng 10 naêm 2014, coù moät söï caêng thaúng roõ raøng caû beân trong Thöôïng Hoäi Ñoàng laãn trong Giaùo Hoäi roäng lôùn hôn giöõa söï thaät vaø loøng thöông xoùt. Moïi ngöôøi ñoàng yù chuùng phaûi ñi ñoâi vôùi nhau, nhöng coù söï khaùc nhau lôùn giöõa nhöõng ngöôøi nhaán maïnh tôùi ñieåm naøy hay ñieåm noï.
Thöù hai, khoâng coù lyù do naøo ñeå tin raèng caùc dò bieät vöøa noùi seõ ñöôïc dung hoaø tröôùc khi Thöôïng Hoäi Ñoàng thoâng thöôøng veà Gia Ñình ñöôïc khai maïc vaøo thaùng Möôøi naêm 2015.
Nicole Winfield cuûa AP, tuy hôi thaát voïng veà vieäc Thöôïng Hoäi Ñoàng khoâng ñi maïnh hôn theo chieàu höôùng uûng hoä ngöôøi ñoàng tính vaø ly dò taùi hoân, nhöng trung thöïc töôøng trình raèng caùc nghò phuï gaàn nhö nhaát trí nhaán maïnh tôùi vieäc phaûi khaúng ñònh tín lyù cuûa Giaùo Hoäi veà hoân nhaân vaø gia ñình moät caùch troïn veïn hôn vaø phaûi ñeà cao caùc gia ñình Coâng Giaùo trung thaønh vôùi tín lyù aáy laøm göông maãu, phaûi khuyeán khíc hoï thay vì taäp chuù vaøo caùc vaán ñeà gia ñình vaø caùc cuoäc keát hôïp khoâng hôïp leä.
Coâ cuõng töôøng trình noäi dung cuûa Söù Ñieäp Thöôïng Hoäi Ñoàng, trong ñoù coù caâu: "Chuùa Kitoâ muoán Giaùo Hoäi cuûa Ngöôøi laø moät caên nhaø vôùi caùnh cöûa luoân luoân môû ñeå chaøo ñoùn moïi ngöôøi, khoâng loaïi tröø ai".
Ñöùc Hoàng Y Wilfrid Fox Napier cuûa Nam Phi, ngöôøi goùp coâng soaïn baûn töôøng trình sau cuøng, noùi vôùi Ñaøi Phaùt Thanh Vatican raèng taøi lieäu naøy cho thaáy moät "vieãn kieán chung" maø baûn töôøng trình giöõa khoùa khoâng coù. Ngaøi cho raèng caùc laõnh vöïc chính khieán ngöôøi ta lo ngaïi laø "trình baøy caùc cuoäc keát hôïp ñoàng tính nhö theå chuùng laø moät ñieàu heát söùc tích cöïc" vaø gôïi yù cho raèng ngöôøi ly dò vaø taùi hoân coù theå röôùc leã khoâng caàn aùn voâ hieäu.
Vuõ Vaên An