Thöôïng Hoäi Ñoàng veà Gia Ñình
coù hy voïng Phuùc Trình Sau Thaûo Luaän
seõ ñöôïc vieát laïi
Thöôïng Hoäi Ñoàng veà Gia Ñình, coù hy voïng Phuùc Trình Sau Thaûo Luaän seõ ñöôïc vieát laïi.
Roma (VietCatholic News 16-10-2014) - Thöïc ra, Phuùc Trình Sau Thaûo Luaän, coâng boá vaøo thöù Hai 13 thaùng 10 naêm 2014, ñöôïc vieát ra nhaèm muïc ñích ñeå caùc nhoùm thaûo luaän nhoû tieáp tuïc baøn luaän. Töø caùc ñoùng goùp cuûa caùc nhoùm naøy, uûy ban soaïn thaûo cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng, hieän goàm 8 thaønh vieân (khôûi ñaàu chæ coù 1, sau theâm 5, vaø môùi ñaây theâm Ñöùc Hoàng Y Napier cuûa Nam Phi, vaø Ñöùc Toång Giaùm Muïc Hart cuûa Melbourne), seõ toång hôïp ñeå hoaøn thaønh Baûn Töôøng Trình cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng (Relatio Synodi). Hieän coù nhieàu hy voïng, Baûn Töôøng Trình cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng naøy seõ khaùc vôùi Baûn Töôøng Trình Sau Thaûo Luaän hieän ñang gaây nhieàu tranh caõi gay gaét.
Daáu hieäu thöù nhaát laø vieäc cöû nhieäm Ñöùc Hoàng Y Napier, thuoäc Nam Phi, vaøo ban soaïn thaûo töôøng trình. Ai cuõng bieát caùc phaùt bieåu môùi ñaây cuûa Ñöùc Hoàng Y Kasper veà caùc Giaùo Hoäi Phi Chaâu cho ngöôøi ta moät caûm giaùc naëng neà hôn veà vieäc khoâng moät ñaïi dieän naøo cuûa Giaùo Hoäi naøy ôû trong ban soaïn thaûo caû, khieán cho Baûn Töôøng Trình Sau Thaûo Luaän coù nhieàu thieáu soùt ñaùng tieác, khoâng phaûn aûnh ñöôïc caùc quan ñieåm ñaõ ñöôïc phaùt bieåu taïi phoøng Thöôïng Hoäi Ñoàng, nhaát laø caùc quan ñieåm cuûa Giaùo Hoäi Phi Chaâu, moät Giaùo Hoäi naêng ñoäng nhöng bò coi laø baûo thuû veà tín lyù.
Theo John Allen, hai ngaøy tröôùc ñaây, Ñöùc Hoàng Y Napier phaùt bieåu taïi moät cuoäc hoïp baùo cuûa Vatican raèng "ñieàu khoâng ñuùng" laø cho raèng toaøn theå Thöôïng Hoäi Ñoàng ñöùng sau löng söù ñieäp cuûa taøi lieäu phaùt haønh hoâm thöù Hai.
Nhö moät vò Hoàng Y aån danh cho bieát: taïi Vatican II, Phi Chaâu ít leân tieáng. Nay ñaõ khaùc roài, hoï ñaõ ra khoûi boùng toái vaø cöông quyeát laøm cho tieáng noùi cuûa hoï ñöôïc laéng nghe, khoâng phaûi chæ taïi Phi Chaâu, maø taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng, taïi baát cöù ñaâu!
Tröôùc khi coù cöû nhieäm treân, nhieàu ngöôøi ghi nhaän ñaõ coù moät cuoäc ñaåy lui cuûa nhieàu nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng choáng laïi Baûn Töôøng Trình Sau Thaûo Luaän, ngay sau khi noù ñöôïc coâng boá. Theo Jimmy Akin, buoåi saùng hoâm sau, Toång Thö Kyù Thöôïng Hoäi Ñoàng ñaõ voäi vaõ thanh minh baèng caùch thöøa nhaän ñaõ coù moät huït haãng (misstep) lôùn vaø taøi lieäu ñaõ bò baùo chí töôøng trình khoâng ñuùng.
Cuøng ngaøy, Sôû Thoâng Tin Vatican (VIS) cho coâng boá moät töôøng trình veà caùc lôøi chæ trích cuûa moät soá nghò phuï ñoái vôùi Baûn Töôøng Trình Sau Thaûo Luaän. Trong coù coù maáy ñieåm ñaùng chuù yù sau ñaây:
* Phaûi noùi nhieàu hôn veà caùc gia ñình vaãn luoân trung thaønh vôùi giaùo huaán Tin Möøng, caùm ôn hoï vaø khuyeán khích hoï veà caùc chöùng taù hoï ñoùng goùp.
* Phaûi nhaán maïnh raèng cuoäc hoân nhaân baát khaû tieâu, haïnh phuùc vaø trung thaønh laø töôi ñeïp, laø khaû höõu vaø luoân hieän höõu trong xaõ hoäi, cho neân phaûi traùnh vieäc chæ taäp chuù gaàn nhö duy nhaát vaøo caùc hoaøn caûnh gia ñình baát toaøn.
* Phaûi minh giaûi vaø thaêm doø saâu xa hôn nöõa "luaät tieäm tieán" hieän ñang coù nguy cô bò hieåu laàm.
* Lieân quan tôùi vieäc cho pheùp ngöôøi ly dò vaø taùi hoân daân söï ñöôïc laõnh nhaän caùc bí tích, coù öu tö cho raèng khoù coù theå ñöa ra ngoaïi leä maø caùc ngoaïi leä naøy khoâng trôû thaønh qui luaät thoâng thöôøng treân thöïc teá.
* Chöõ "toäi" gaàn nhö vaéng boùng trong Baûn Töôøng Trình Sau Thaûo Luaän. Baûn Töôøng Trình naøy caàn phaûn aûnh cung gioïng tieân tri trong lôøi leõ cuûa Chuùa Gieâsu, ñeå traùnh nguy cô chaïy theo naõo traïng cuûa theá giôùi ngaøy nay.
* Chæ neân chaøo ñoùn ngöôøi ñoàng tính vaø ngöôøi dò tính ñang soáng chung vôùi nhau moät caùch khoâng khieán ngöôøi ta coù caûm töôûng Giaùo Hoäi ñaùnh giaù tích cöïc vieäc hoï ñang laøm.
Noùi chung thì nhö theá, noùi rieâng, thì nhieàu nghò phuï ñaõ ñích danh leân tieáng phaûn ñoái moät soá khía caïnh cuûa Baûn Töôøng Trình Sau Thaûo Luaän.
Ñöùc Hoàng Y Raymond Burke: "Coù söï laãn loän lieân quan tôùi vaán ñeà nhöõng ngöôøi hieän soáng trong caùc cuoäc keát hôïp treân thöïc teá, hay nhöõng ngöôøi bò loâi cuoán ñoái vôùi ngöôøi cuøng phaùi ñang soáng vôùi nhau, vaø vieäc giaûi thích thieáu thoûa ñaùng cuûa Giaùo Hoäi veà caùc lieân heä naøy cho nhöõng ngöôøi lieân heä". Ngaøi noùi theâm: "chaéc moät ñieàu: toâi hy voïng raèng taøi lieäu naøy seõ ñöôïc hoaøn toaøn ñeå qua moät beân, vaø seõ coù moät coá gaéng ñeå trình baøy giaùo huaán vaø thöïc haønh muïc vuï chaân thöïc cuûa Giaùo Hoäi, hai ñieàu naøy phaûi luoân ñi ñoâi vôùi nhau trong taøi lieäu môùi".
Ñöùc Hoàng Y Gerhard Muller: "Baát xöùng, ñaùng xaáu hoå" vaø "hoaøn toaøn sai laàm". Ñoù laø nhaän ñònh nghieâm khaéc cuûa Ñöùc Hoàng Y Gerhard Muller, toång tröôûng Thaùnh Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin, veà caùi goïi laø "baûn töôøng trình" cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng veà Gia Ñình.
Ñöùc Hoàng Y Wilfrid Napier: Phaûn öùng cuûa truyeàn thoâng ñoái vôùi taøi lieäu, moät soá goïi baûn töôøng trình laø moät thay ñoåi tuyeät vôøi trong caùch tieáp caän cuûa Giaùo Hoäi ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ñoàng tính, ñaõ taïo neân "moät söï boái roái nôi caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng. Chuùng toâi hieän phaûi laøm vieäc töø moät vò theá gaàn nhö khoâng theå cöùu vaõn ñöôïc nöõa... Söù ñieäp ñaõ ñöôïc truyeàn ñi raèng ñaây laø ñieàu coâng ñoàng noùi, ñaây laø ñieàu Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ñang noùi, nhöng noù khoâng heà laø ñieàu chuùng toâi ñang noùi". Ngaøi theâm: "baát keå chuùng toâi coù coá gaéng söûa laïi ñieàu ñoù ra sao, nhöng ñaây laø kinh nghieäm cuûa toâi vôùi truyeàn thoâng: moät khi ñieàu ñoù ra tôùi tai coâng chuùng, thì khoâng coøn caùch naøo laáy laïi noù nöõa. Y heät nhö quùy baïn, toâi raát ngaïc nhieân khi noù ñöôïc coâng boá. Quùy baïn (baùo giôùi) coù taøi lieäu tröôùc chuùng toâi, neân chuùng toâi khoù maø ñoàng yù".
Ñöùc Hoàng Y George Pell noùi vôùi taäp san Coâng Giaùo The Tablet: Taøi lieäu naøy laø moät "baûn toùm löôïc khoâng ñaày ñuû" nhöõng gì caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng noùi laø caàn "ñöôïc naâng cao vaø ñöôïc söûa ñuùng". Ngaøi theâm raèng sau khi Baûn Töôøng Trình ñöôïc coâng boá, 3 phaàn 4 caùc tham döï vieân taïi phoøng Thöôïng Hoäi Ñoàng töøng coù tham luaän ñaõ neâu leân nhieàu vaán naïn ñoái vôùi baûn vaên. Ngaøi theâm: "khi tìm caùch toû loøng töø bi, nhieàu ngöôøi muoán môû roäng giaùo huaán Coâng Giaùo veà hoân nhaân theo höôùng hoaøn toaøn töï do, maø caùc hoa traùi ai trong chuùng ta cuõng ñaõ thaáy nôi caùc truyeàn thoáng Kitoâ Giaùo khaùc... Ñieàu kyø quaùi laø trong taøi lieäu ít coù nhaéc tôùi giaùo huaán Thaùnh Kinh vaø giaùo huaán huaán quyeàn veà hoân nhaân, tính duïc, gia ñình... Traùch nhieäm hieän nay laø phaûi laøm an loøng nhöõng ngöôøi Coâng Giaùo thöïc haønh ñaïo raèng thay ñoåi tín lyù laø ñieàu khoâng theå coù; laø phaûi thuùc giuïc ngöôøi ta hít thaät saâu, roài nghæ vaø laøm vieäc ñeå ngaên ngöøa chia reõ vaø cöïc ñoan hoùa caùc phe phaùi".
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Stanislaw Gadecki: "(noù ñöôïc vieát) nhö theå quan ñieåm cuûa theá gian thaéng theá vaø moïi söï baát toaøn ñeàu seõ daãn tôùi hoaøn haûo", ñoù laø nhaän ñònh cuûa vò chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Ba Lan. Ngaøi noùi tieáp "(trong moät cuoäc thaûo luaän veà baûn töôøng trình) ñaõ coù söï chuù yù tôùi khoâng haún nhöõng ñieàu taøi lieäu naøy noùi maø laø nhöõng gì noù khoâng noùi. Noùi veà caùc ngoaïi leä thöïc teá, nhöng cuõng caàn phaûi trình baøy söï thaät chöù". Ngaøi nhaán maïnh raèng luùc naøo cuõng chæ taäp chuù vaøo loøng thöông xoùt cuõng laø moät vaán ñeà. "noù taïo cho ngöôøi ta coù caûm töôûng giaùo huaán cuûa Giaùo Hoäi laø baát nhaân xöa nay, nhö theå giaùo huaán veà xoùt thöông chæ môùi baét ñaàu coù töø luùc naøy".
Kyù giaû Andrea Gagliarducci thì cho hay ñang coù lôøi keâu goïi baûn töôøng trình cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng phaûi phaûn aûnh caùc quan taâm vaø ñeà nghò ñöôïc neâu ra trong caùc nhoùm nhoû. OÂng thuaät laïi lôøi cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc Zbignev Stankevics cuûa Riga, Latvia raèng "Hieän nay, gia ñình ñang chòu söùc taán coâng raát maïnh cuûa yù thöùc heä. Nhieäm vuï chính cuûa caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng khoâng phaûi thöïc hieän nhöõng vuï côûi môû bò ñònh nghóa moät caùch ngheøo naøn, maø laø aùp duïng giaùo huaán cuûa Giaùo Hoäi, moät laàn nöõa vaøo tình theá ngaøy nay". Ngaøi noùi theâm: "chaéc chaén chuùng ta phaûi giaûi quyeát caùc thaùch ñoá hieän nay bao nhieâu coù theå; nhöng khoâng ñöôïc ñaùnh maát caên tính Coâng Giaùo cuûa mình, vaø khoâng ñöôïc baùc boû söï thaät veà hoân nhaân".
Nhö ñaõ töôøng trình tröôùc ñaây, theo Ñöùc Toång Giaùm Muïc Joseph Kurtz, moät trong caùc töôøng trình vieân cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng, töø caùc cuoäc thaûo luaän nhoùm naøy, ñaõ coù ba gôïi yù ñaùng löu yù: phaûi nhaán maïnh tôùi giaù trò tích cöïc cuûa gia ñình Kitoâ Giaùo; phaûi baûo ñaûm ñeå lôøi leõ cuûa Giaùo Hoäi coù tính chaøo ñoùn vaø ñuïng tôùi taâm can ngöôøi ta; vaø phaûi baûo ñaûm sao cho vieäc chaêm soùc muïc vuï phaûi baét reã trong veû ñeïp cuûa giaùo huaán Giaùo Hoäi vaø giaùo huaán Thaùnh Kinh.
Gagliarducci cuõng cho hay: trong moät cuoäc ñaøm ñaïo vôùi haõng tin CNA, moät nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng ñaõ cho bieát nhoùm cuûa ngaøi ñaõ "caên baûn vieát laïi phaàn daãn nhaäp cuûa baûn töôøng trình, ñaõ caét boû lôøi trích daãn veà 'haït gioáng söï thieän', vì ñaõ trích daãn sai ngöõ caûnh vaø coù theå gaây hieåu laàm, vaø ñaõ yeâu caàu raèng phaûi nhaán maïnh nhieàu hôn tôùi caùc göông maãu tích cöïc cuûa tín höõu".
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Salvatore Fisichella, chuû tich Hoäi Ñoàng Giaùo Hoaøng Coå Vuõ Taân Phuùc AÂm Hoùa cho hay nhoùm cuûa ngaøi "cuõng thaûo luaän caùc chuû ñeà chöa ñöôïc thaûo luaän thích ñaùng taïi phoøng Thöôïng Hoäi Ñoàng". Ngaøi noùi theâm: "chuùng toâi ñeà nghò raèng caùc dieãn trình tuyeân boá hoân nhaân voâ hieäu phaûi ñöôïc mieãn phí, vì khoâng bao giôø neân nghe noùi laø Giaùo Hoäi ñöôïc traû tieàn môùi chòu tuyeân boá voâ hieäu: ñieàu naøy khieán tín höõu nghó aùn voâ hieäu laø ñieàu coù theå mua ñöôïc baèng tieàn".
Ñöùc Toång Giaùm Muïc cuõng nhaán maïnh ñieàu naøy nöõa: "(taøi lieäu) ít chuù yù tôùi caùc phöông phaùp keá hoaïch hoùa gia ñình caùch töï nhieân: gaàn nhö coù caû moät hình thöùc taåy chay vieäc giaùo duïc veà keá hoaïch hoùa gia ñình caùch töï nhieân".
Caùc vò giaùm muïc Phi Chaâu cuõng neâu ra "nhöõng ñieåm noùng khoâng coù" trong baûn töôøng trình giöõa khoùa. Ñöùc Cha Nicolas Djomo Lola cuûa Tshumbe, thuoäc Coäng Hoøa Daân Chuû Congo, lieät keâ moät trong caùc ñieåm noùng ñoù laø "chuù yù tôùi caùc treû em khoâng coù gia ñình vì chieán tranh".
Khoù khaên laém môùi toång hôïp ñöôïc caùc ñoùng goùp taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng
Theo Nicole Winfield cuûa haõng tin AP, Ñöùc Hoàng Y Timothy Dolan cuûa New York cho raèng quan ñieåm cuûa Ñöùc Hoàng Y Burke phaûn aûnh quan ñieåm "cuûa moät soá raát ñoâng nhöõng ngöôøi cho hay, roài, taøi lieäu naøy soaïn khaù dôû, caàn phaûi duyeät laïi phaàn lôùn. Theo toâi, ngaøi ñuùng, ngaøi ñaõ ñöùng veà phía maø nhieàu giaùm muïc, trong ñoù coù toâi, caûm thaáy phaûi vieát laïi phaàn lôùn baûn töôøng trình naøy".
Ñöùc Hoàng Y Toång Töôøng Trình Vieân, Peter Erdo, thì beânh vöïc baûn töôøng trình nhöng thöøa nhaän noù coù nhieàu vaán ñeà vaø cho bieát noù caàn ñöôïc tu chính. Noùi vôùi Ñaøi Phaùt Thanh Vatican, ngaøi cho bieát 16 vieân chöùc soaïn thaûo baûn töôøng trình phaûi chaät vaät laém môùi toång hôïp ñöôïc quan ñieåm cuûa 30-40 giaùm muïc veà baát cöù chuû ñeà chuyeân bieät naøo; hoï coøn phaûi voäi vaøng hoaøn taát noù ñuùng thôøi haïn. Ngaøi thöøa nhaän coù nhöõng tröôøng hôïp baûn töôøng trình noùi laø "nhieàu" giaùm muïc ñaõ ñöa ñeà nghò naøy ñeà nghò noï, nhöng thöïc ra chæ coù "moät vaøi" vò.
Ngaøi cuõng chính thöùc cho bieát chính Ñöùc Cha Bruno Forte ñaõ vieát caùc phaàn veà ñoàng tính luyeán aùi. Vò giaùo phaåm naøy xöa nay coù tieáng laø ngöôøi beânh vöïc ngöôøi trong caùc hoaøn caûnh baát bình thöôøng duø vaãn trung thaønh vôùi tín lyù Coâng Giaùo.
Ñaõ ñaønh, Ñöùc Cha Forte vaø caùc thaønh vieân khaùc trong ban soaïn thaûo söû duïng ñöôïc nhieàu taøi lieäu hôn caùc vò giaùm muïc, vì hoï naém saün trong tay taát caû caùc baûn tham luaän vieát tay ñöôïc chính caùc vò giaùm muïc ñeä trình tröôùc phieân hoïp. Taát caû caùc baûn vieát ñoùng goùp naøy ñeàu ñöôïc ñöa vaøo baûn töôøng trình sau thaûo luaän, duø chöa ñöôïc caùc vò giaùm muïc noùi ra trong 4 phuùt moãi vò ñöôïc pheùp noùi. Chính Cha Lombardi cuõng nhìn nhaän raèng chæ coù moät trong soá 265 baøi tham luaän "noùi" taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng ñeà caäp tôùi ngöôøi ñoàng tính maø thoâi.
Tuy nhieân, Winfield cho raèng "khoâng coù caùch chi bieát vò giaùm muïc hay caùc vò giaùm muïc naøo ñeà nghò nhöõng ñieàu naøy hay phaûi chaêng chuùng phaûn aûnh quan nieäm rieâng cuûa Ñöùc Cha Forte".
Vuõ Vaên An