Töôøng trình ñuùc keát caùc baøi phaùt bieåu taïi
Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc theá giôùi veà gia ñình
Töôøng trình ñuùc keát caùc baøi phaùt bieåu taïi Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc theá giôùi veà gia ñình.
Vatican (SD 13-10-2014) - Luùc 9 giôø saùng thöù hai 13 thaùng 10 naêm 2014, Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc theá giôùi khoùa ñaëc bieät veà gia ñình ñaõ nhoùm phieân khoaùng ñaïi thöù 11 ñeå nghe baûn Töôøng trình ñuùc keát yù kieán cuûa caùc nghò phuï phaùt bieåu trong tuaàn qua.
Tröôùc söï hieän dieän cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ vaø caùc nghò phuï, Ñöùc Hoàng Y Peter Erdoe, ngöôøi Hungari, Toång töôøng trình vieân, ñaõ ñoïc baûn töôøng trình ñuùc keát caùc yù kieán chính trong caùc baøi phaùt bieåu vaø suy tö cuûa 180 nghò phuï trong tuaàn ñaàu cuûa Coâng nghò Giaùm Muïc theá giôùi. Vaên baûn naøy ñöôïc duøng laøm caên baûn cho cho vieäc soaïn Vaên kieän chung keát cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc naøy.
Baûn töôøng trình ñeà ra 3 ñöôøng höôùng chæ ñaïo, ñoù laø laéng nghe boái caûnh xaõ hoäi vaø vaên hoùa trong ñoù caùc gia ñình ngaøy nay ñang soáng; sau ñoù laø ñoái chieáu vôùi nhöõng vieãn töôïng muïc vuï caàn ñeà ra vaø nhaát laø nhìn leân Chuùa Kitoâ, laéng nghe Tin Möøng cuûa Chuùa veà gia ñình.
- Gia ñình laø thöïc taïi "quan troïng vaø quí giaù", "laø nguoàn vui möøng vaø cuõng laø nôi coù thöû thaùch, nhöõng tình caûm saâu vaø vaø nhöõng quan heä nhieàu khi bò thöông toån, laø tröôøng daïy veà loøng nhaân ñaïo. Tröôùc tieân caàn laéng nghe gia ñình trong toaøn boä phöùc taïp cuûa thöïc taïi naøy. Chuû nghóa caù nhaân thaùi quaù, thöû thaùch lôùn veà coâ ñôn, tình caûm töï kyû gaén lieàn vôùi nhöõng tình caûm mong manh, "aùc moäng" vì coâng aên vieäc laøm baáp beânh, cuøng vôùi chieán tranh, naïn khuûng boá, di cö, ngaøy caøng laøm cho tình traïng nhieàu gia ñình bò suy thoaùi. Chính trong boái caûnh ñoù, Giaùo Hoäi phaûi mang laïi hy voïng vaø yù nghóa cho ñôøi soáng con ngöôøi ngaøy nay, giuùp hoï ngaøy caøng hieåu bieát giaùo lyù ñöùc tin nhöng ñoàng thôøi cuõng ñeà nghò vôùi hoï loøng töø bi Chuùa".
Tieáp ñeán laø höôùng nhìn leân Chuùa Kitoâ, Ñaáng taùi khaúng ñònh söï keát hieäp baát khaû phaân ly giöõa moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ, nhöng cuõng cho pheùp ñoïc giao öôùc hoân phoái trong söï lieân tuïc vaø môùi meû. Nguyeân taéc ôû ñaây phaûi laø nguyeân taéc tieäm tieán ñoái vôùi caùc ñoâi vôï choàng bò thaát baïi tronog hoân nhaân, trong moät vieãn töôïng bao goàm ñoái vôùi nhöõng hình thöùc baát toaøn cuûa thöïc taïi hoân phoái".
- Baûn töôøng trình ñöôïc Ñöùc Hoàng Y Erdoe tuyeân ñoïc cuõng ñeà caäp ñeán nhöõng tröôøng hôïp muïc vuï khaån caáp nhaát, caàn uûy thaùc vieäc cuï theå hoùa trong caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông, luoân luoân ôû trong tình hieäp thoâng vôùi Ñöùc Thaùnh Cha. Tröôùc heát coù vieäc loan baùo Tin Möøng gia ñình caàn thöïc hieän, khoâng phaûi ñeå leân aùn, nhöng laø chöõa laønh söï doøn moûng cuûa con ngöôøi. "Loan baùo Tin Möøng laø traùch nhieäm chung cuûa toaøn theå Daân Chuùa, moãi ngöôøi theo söù vuï vaø ñoaøn suûng rieâng. Neáu khoâng coù chöùng taù vui möøng cuûa caùc ñoâi vôï choàng vaø cuûa caùc gia ñình, thì vieäc loan baùo, cho duø laø ñuùng ñaén, cuõng coù nguy cô khoâng ñöôïc hieåu hoaëc bò chìm ñaém trong bieån caû nhöõng lôøi noùi voán laø ñaëc tính cuûa xaõ hoäi chuùng ta. Caùc gia ñình Coâng Giaùo ñöôïc keâu goïi trôû thaønh nhöõng chuû theå tích cöïc trong vieäc muïc vuï gia ñình".
- Baûn töôøng trình nhaán maïnh raèng vieäc chuaån bò hoân nhaân Kitoâ laø ñieàu thieát yeáu, vì hoân nhaân naøy khoâng phaûi chæ laø moät truyeàn thoáng vaên hoùa hoaëc moät ñoøi hoûi xaõ hoäi, nhöng laø moät quyeát ñònh theo ôn goïi. Khoâng nhaém laøm cho chu kyø huaán luyeän trôû neân phuùc taïp, muïc ñích nhaém tôùi ôû ñaây laø ñi vaøo chieàu saâu, chöù khoâng giôùi haïn vaøo nhöõng ñöôøng höôùng toång quaùt, traùi laïi cuõng caàn canh taân vieäc ñaøo taïo linh muïc veà vaán ñeà gia ñình, nhôø söï can döï cuûa chính caùc gia ñình. Caùc nghò phuï cuøng ñeà nghò phaûi thaùp tuøng caùc gia ñình sau khi heát hoân, laø thôøi kyø sinh töû vaø teá nhò, trong ñoù caùc ñoâi vôï choàng chín muøi söï yù thöùc veà bí tích, yù nghóa vaø nhöõng thaùch ñoá veà bí tích naøy.
Ñoàng thôøi Giaùo Hoäi cuõng phaûi khích leä vaø naâng ñôõ caùc giaùo daân daân thaân trong laõnh vöïc vaên hoùa, chính trò vaø trong xaõ hoäi, ñeå khoâng queân toá giaùc nhöõng yeáu toá ngaên caûn ñôøi soáng gia ñình chaân thöïc, vaïch roõ nhöng kyø thò, ngheøo ñoùi, loaïi tröø vaø baïo löïc.
- Veà nhöõng ngöôøi ly thaân, ly dò vaø ly dò taùi hoân, Ñöùc Hoàng Y Erdoe nhaán maïnh raèng 'khoâng phaûi laø ñieàu khoân ngoan khi nghó ñeán nhöõng giaûi phaùp ñoäc nhaát, theo tieâu chuaån 'hoaëc phaûi coù taát caû hoaëc khoâng ñöôïc gì heát'; vì theá phaûi tieáp tuïc cuoäc ñoái thoaïi trong caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông, trong nieàm toân troïng vaø yeâu meán ñoái vôùi moãi gia ñình bò thöông toån, nghó ngay ñeán ngöôøi vôï hoaëc choàng bò boû rôi moät caùch baát coâng, traùnh nhöõng thaùi ñoä kyø thò vaø phaûi baûo veä caùc treû em. "Ñieàu quan troïng laø chaáp nhaän moät caùch löông thieän vaø xaây döïng nhöõng haäu quaû cuûa vieäc ly thaân hoaëc ly dò ñoái vôùi con caùi: con caùi khoâng theå trôû thaønh moät "ñoà vaät" ñeå tranh giaønh, vaø caàn phaûi tìm kieám nhöõng hình thöùc toát ñeïp nhaát ñeå con caùi coù theå vöôït thaéng chaán thöông do söï phaân reõ gia ñình vaø coù theå taêng tröôûng bao nhieâu coù theå trong thanh thaûn".
- Veà vieäc cöùu xeùt nhanh choùng caùc ñôn xin tuyeân boá hoân nhaân voâ hieäu, Ñöùc Hoàng Y Erdoe nhaéc laïi nhöõng ñeà nghò ñaõ ñöôïc caùc nghò phuï ñeà ra trong khoùa hoïop: nghóa laø khoâng caàn phaûi coù 2 phaùn quyeát ñoàng thuaän vôùi nhau, xaùc ñònh theå thöùc haønh chaùnh ôû caáp giaùo phaän ñeå tuyeân boá hoân nhaân voâ hieäu, khôûi söï vieäc xeùt xöû ñôn giaûn trong trong nhöõng vuï hoân phoái voâ hieäu toû töôøng, ñaëc bieät chuù yù ñeán ñöùc tin cuûa nhöõng ngöôøi keát hoân ñeå nhaän xeùt xem bí tích hoân phoái cuûa hoï coù thaønh söï hay khoâng. Taát caû nhöõng ñieàu ñoù ñoøi nhaân vieân giaùo só vaø giaùo daân taïi toøa aùn hoân phoái ñöôïc chuaån bò thích hôïp, vaø caùc Giaùm Muïc ñòa phöông coù traùch nhieäm nhieàu hôn".
- Veà vieäc cho nhöõng tín höõu ly dò taùi hoân ñöôïc röôùc leã, vò Toång töôøng trình vieân lieät keâ nhöõng ñeà nghò chính ñöôïc trình baøy trong Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc nhö: duy trì kyû luaät hieän haønh, thöïc hieän moät söï côûi môû nhieàu hôn ñoái vôùi nhöõng tröôøng hôïp ñaëc bieät, baát khaû phaân ly maø khoâng gaây ra nhöõng baát coâng hoaëc ñau khoå môùi; hoaëc choïn con ñöôøng thoáng hoái: caàn thöïc hieän haønh trình naøy döôùi traùch nhieäm cuûa Giaùm Muïc giaùo phaän, tröôùc khi ñöôïc laõnh nhaän caùc bí tích.
Vaán ñeà röôùc leã thieâng lieâng vaãn coøn bò boû ngoû, vaø caùc nghò phuï keâu goïi ñaøo saâu hôn veà thaàn hoïc, cuõng vaäy caàn suy tö saâu hôn veà caùc cuoäc hoân nhaân hoãn hôïp vaø nhöõng vaán ñeà heä troïng lieân quan tôùi kyû luaät khaùc cuûa caùc Giaùo Hoäi Chính Thoáng veà hoân phoái.
- Veà nhöõng ngöôøi ñoàng tính luyeán aùi, trong Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc, coù caùc nghò phuï nhaán maïnh raèng nhöõng ngöôøi ñoàng tính luyeán aùi laø nhöõng ngöôøi coù naêng khieáu vaø chaát löôïng coù theå coáng hieán cho coäng ñoaøn Kitoâ: Giaùo Hoäi phaûi trôû thaønh caên nhaø ñoùn tieáp hoï; nhöng Giaùo Hoäi vaãn quyeát lieät khoâng chaáp nhaän söï keát hieäp ñoàng tính luyeán aùi vaø nhöõng söùc eùp cuûa cac toå chöùc quoác teá ñaët ñieàu kieän moät quoác gia phaûi ban haønh caùc qui luaät chòu aûnh höôûng cuûa yù thöùc heä gender, giôùi tính, thì môùi ñöôïc nhaän vieän trôï taøi chaùnh... Giaùo Hoäi cuõng ñaëc bieät chuù yù ñeán caùc treû em soáng vôùi caùc caëp ñoàng phaùi, vaø taùi khaúng ñònh raèng caàn ñaët leân haøng ñaàu nhöõng yeâu saùch vaø quyeàn lôïi cuûa caùc treû em.
- Phaàn cuoái cuûa baûn töôøng trình coù ñeà caäp ñeán caùc ñeà taøi cuûa thoâng ñieäp Humanae vitae (Söï soáng con ngöôøi) do Ñöùc Phaoloâ 6 ban haønh naêm 1968, vaø taäp trung vaøo vaán ñeà côûi môû ñoái vôùi söï soáng, vaø ñònh nghóa söï côûi môû naøy nhö moät "ñoøi hoûi noäi taïi cuûa tình yeâu vôï choàng".
- Nhieàu nghò phuï nhaán maïnh söï caàn thieát phaûi coù moät ngoân ngöõ thöïc teá cuï theå, bieát giaûi thích veû ñeïp vaø chaân lyù côûi môû ñoùn nhaän hoàng aân con caùi, vaø nhôø söï giaùo duïc thích hôïp veà caùc phöông phaùp ñieàu hoøa sinh saûn töï nhieân, vaø söï ñaû thoâng haøi hoøa vaø yù thöùc giöõa ñoâi vôï choàng trong moïi chieàu kích.
Ñöùc Hoàng Y Erdoe khoâng queân ghi nhaän raèng cuoäc ñoái thoaïi trong Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc dieãn ra trong baàu khoâng khí töï do vaø laéng nghe nhau. Ngaøi cho bieát nhöõng suy tö trình baøy treân ñaây chöa phaûi laø quyeát ñònh, vì haønh trình cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc seõ ñöôïc tieáp noái trong khoùa hoïp thöôøng leä nhoùm vaøo thaùng 10 naêm 2015, cuõng veà ñeà taøi gia ñình.
Sau baøi töôøng trình cuûa Ñöùc Hoàng Y Erdoe, caùc nghò phuï ñöôïc 10 phuùt giaûi lao tröôùc khi trao ñoåi yù kieán veà baøi naøy. Roài ban chieàu, töø luùc 4 giôø röôõi, caùc nghò phuï nhoùm hoïp vaø thaûo luaän trong caùc nhoùm nhoû theo caùc sinh ngöõ khaùc nhau. (SD 13-10-2014)
G. Traàn Ñöùc Anh, OP
(Radio Vatican)