Phieân hoïp thöù 2 cuûa
Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc theá giôùi veà gia ñình
Phieân hoïp thöù 2 cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc theá giôùi veà gia ñình.
Vatican (Vat. 7-10-2014) - Luùc 9 giôø saùng thöù ba, 7 thaùng 10 naêm 2014, Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc theá giôùi khoùa ngoaïi thöôøng thöù III veà "nhöõng thaùch ñoá muïc vuï gia ñình trong boái caûnh loan baùo Tin Möøng" ñaõ nhoùm phieân khoaùng ñaïi thöù 3 tröôùc söï hieän dieän cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ vaø 180 nghò phuï. Ñöùc Hoàng Y Antonio Luis Tagle, Toång Giaùm Muïc Manila, chuû toïa phieân hoïp theo löôït.
Ñöùc Hoàng Y loan baùo chuû ñeà cuûa phieân hoïp laø "Tin Möøng gia ñình vaø luaät töï nhieân" (I, 3) vaø "gia ñình vaø ôn goïi cuûa con ngöôøi trong Chuùa Kitoâ' (I, 4) nhö ñaõ ñöôïc trình baøy trong chöông 3 vaø 4 thuoäc phaàn thöù I cuûa taøi lieäu laøm vieäc.
Sau lôøi giôùi thieäu cuûa Ñöùc Hoàng Y Tagle, ñoâi vôï choàng döï thính vieân George vaø Cynthia Campos ngöôøi Philippines ñaõ trình baøy chöùng töø. OÂng George laø Giaùm ñoác toå chöùc "Caùc ñoâi vôï choàng vì Chuùa Kitoâ" vaø baø Cynthia laø thaønh vieân cuûa toå chöùc naøy. Caû hai ñeàu thuoäc toång giaùo phaän Manila.
Chuùng toâi seõ töôøng thuaät noäi dung phieân hoïp naøy trong baûn tin tôùi.
Hoïp baùo cuûa Cha Lombardi
Khaùc vôùi caùc coâng nghò Giaùm Muïc theá giôùi tröôùc ñaây, laàn naøy Vaên phoøng Toång thö kyù Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc khoâng phoå bieán caùc baûn toùm taét baøi phaùt bieåu do chính nghò phuï thöïc hieän. Traùi laïi, moãi ngaøy ñeàu coù moät cuoäc hoïp baùo ngaén ñeå töôøng trình toång quaùt cho giôùi baùo chí nhöõng gì ñaõ ñöôïc trình baøy trong phieân hoïp.
Tröa thöù hai 6 thaùng 10 naêm 2014, sau phieân khoaùng ñaïi thöù I, cha Lombardi Giaùm ñoác Phoøng baùo chí Toøa Thaùnh, ñaõ chuû toïa cuoäc hoïp baùo naøy vôùi söï tham döï cuûa Ñöùc Hoàng Y Peter Erdoe, ngöôøi Hungari, Toång tröôøng trình cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc, Ñöùc Hoàng Y Andreù Vingt-Trois, Toång Giaùm Muïc Paris laø ngöôøi ñaõ chuû toïa phieân hoïp thöù I, vaø Ñöùc Hoàng Y Bruno Forte, Toång thö kyù ñaëc bieät cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc ñang tieán haønh.
Ñöùc Hoàng Y Peter Erdoe
Ngoû lôøi vôùi giôùi baùo chí, Ñöùc Hoàng Y Peter Erdoe noùi ñeán moät vaøi thay ñoåi trong phöông phaùp cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc, vì Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ thay ñoåi qui luaät cuûa Coâng nghò Giaùm Muïc, chaúng haïn ngaøi qui ñònh raèng töø nay ngoân ngöõ chính thöùc cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc laø tieáng YÙ, thay vì tieáng la tinh nhö töø tröôùc ñeán nay, dó nhieân laø coù phaàn thoâng dòch. Söï thay ñoåi naøy cuõng laøm cho coâng vieäc cuûa Toång töôøng trình vieân deã daøng hôn. Trong nhöõng Coâng nghò Giaùm Muïc tröôùc ñaây, caùc nghò phuï phaûi nghe baøi töôøng trình caû tieáng ñoàng hoà baèng tieáng la tinh, vaø ñoù laø ñieàu khoâng deã daøng ñoái vôùi moïi ngöôøi.
Nhöõng thay ñoåi ñaùng keå khaùc trong phöông phaùp lieân quan ñeán noäi dung vaø caùch thöùc soaïn baûn töôøng trình tröôùc khi thaûo luaän, nhaát laø vì sau khi nhaän ñöôïc Taøi lieäu laøm vieäc, caùc Nghò Phuï ñöôïc yeâu caàu göûi tröôùc baøi phaùt bieåu cuûa mình veà Vaên phoøng Toång thö kyù tröôùc cuoái thaùng 9 naêm 2014. Vì theá, nhieàu baøi phaùt bieåu ñaõ ñöôïc göûi veà, vaø döïa treân caùc vaên baûn ñoù, chuùng toâi dang soaïn baøi töôøng trình sau cuoäc thaûo luaän. Dó nhieân cuõng caàn theo doõi caùc baøi phaùt bieåu cuûa caùc nghò phuï trong nhöõng ngaøy taïi taïi Hoäi tröôøng Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc, vì khoâng phaûi taát caû caùc nghò phuï ñeàu trình baøy gioáng nhö ñaõ vieát treân giaáy vaø göûi veà tröôùc, ngoaøi ra cuõng coù nhöõng baøi phaùt bieåu töï do. Toùm laïi laø phaûi thu thaäp taát caû ñeå soaïn baûn töôøng trình sau cuoäc thaûo luaän. Khi soaïn baûn töôøng trình tröôùc cuoäc thaûo luaän, chuùng toâi cuõng coù theå ñeå yù ñeán noäi dung cuûa moät soá baøi phaùt bieåu treân giaáy ñaõ ñöôïc göûi veà. Chuùng toâi nghó, nhö theá coù theå nhaéc ñeán vaén taét moät soá laäp tröôøng quan troïng töø nhöõng caâu traû lôøi, vaø dó nhieân chuùng toâi cuõng döïa treân Taøi lieäu laøm vieäc. Vaên kieän naøy thöïc ra ñaõ laø keát quaû cuûa cuoäc ñuùc keát caùc baûn traû lôøi töø caùc nôi göûi veà. Vì theá coù theå noùi laø toaøn Giaùo Hoäi ñöôïc tham khaûo yù kieán hai laàn. Toùm laïi coâng vieäc cuûa chuùng toâi nhö töôøng trình vieân laø toång hôïp nhöõng gì ñöôïc trình baøy, vaø noùi moät caùch thô phuù hôn, coâng vieäc ñoù heä taïi "laéng nghe tieáng noùi cuûa Giaùo Hoäi hoaøn vuõ".
Ñöùc Hoàng Y Vingt-Trois
Tieáp lôøi Ñöùc Hoàng Y Erdoe, Ñöùc Hoàng Y Andreù Vingt-Trois, Toång Giaùm Muïc Paris, moät trong 3 vò Chuû tòch thöøa uûy, laø ngöôøi ñaõ chuû toïa phieân khoaùng ñaïi ñaàu tieân cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc saùng thöù hai 6 thaùng 10 naêm 2014, ñaõ leân tieáng löu yù caùc kyù giaû veà caùm doã muoán dieãn taû kinh nghieäm cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc theo kinh nghieäm mình ñaõ coù veà caùc cuoäc thaûo luaän taïi quoác hoäi.
Ñöùc Hoàng Y noùi: "Trong cuoäc thaûo luaän taïi quoác hoäi, ngöôøi ta coá gaéng ñaït tôùi moät muïc ñích laø ñi tôùi moät ña soá vaø moät thieåu soá. Caùc cheá ñoä daân chuû, hay ít laø caùc cheá ñoä "maëc boä aùo daân chuû", noùi laø ña soá thaéng thieåu soá vaø thieåu soá phaûi phuïc tuøng ña soá. Nhöng coâng vieäc taïi Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc khoâng phaûi nhö vaäy. Caùc nghò phuï ôû ñaây khoâng phaûi ñeå ñaït ñöôïc ña soá töø nhöõng laäp tröôøng ñöôïc trình baøy. Caùc vò ôû ñoù laø ñeå laøm vieäc, laøm sao phaùt trieån ñöôïc moät yù chí chung trong Giaùo Hoäi. YÙ chí naøy laø ñoäng vieân veà nhöõng muïc tieâu roõ raøng vaø chính xaùc bao nhieâu coù theå, vaø phaàn coøn laïi thì ñeå cho caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông thi haønh.
Phieân hoïp khoaùng ñaïi thöù 2
Luùc 5 giôø chieàu thöù hai 6 thaùng 10 naêm 2014, Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc ñaõ nhoùm phieân khoaùng ñaïi thöù 2 vôùi söï hieän dieän cuûa Ñöùc Thaùnh Cha vaø 180 nghò phuï vaø baøn veà chuû ñeà: 'YÙ ñònh cuûa Thieân Chuùa veà hoân nhaân vaø gia ñình" (I, 1), vaø "Vieäc hieåu bieát vaø ñoùn nhaän Kinh Thaùnh vaø caùc vaên kieän cuûa Giaùo Hoäi veà hoân nhaân vaø gia ñình" (I, 2). Hai ñeà taøi naøy thuoäc chöông thöù I vaø thöù II trong phaàn thöù I cuûa Taøi lieäu laøm vieäc.
Chöùng töø cuûa oâng baø Ron vaø Mavis Pirola
Môû ñaàu moïi ngöôøi ñaõ nghe chöùng töø cuûa oâng baø Ron vaø Mavis Pirola ngöôøi Australia, döï thính vieân taïi Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc naøy. OÂng baø laø ñoàng giaùm ñoác Hoäi ñoàng Coâng Giaùo Australia veà hoân nhaân vaø gia ñình. Hoï keå laïi kinh nghieäm trong gia ñình veà vieäc soáng caêng thaúng giöõa moät beân laø khaúng ñònh chaân lyù, vaø beân kia laø söï caûm thoâng vaø töø bi. Cuï theå laø ngöôøi con trai cuûa OÂng baø Pirola laø moät ngöôøi ñoàng tính luyeán aùi. Moät hoâm, nggöôøi con aáy noùi laø muoán ñöa ngöôøi baïn trai cuûa anh ta veà nhaø. OÂng baø laø ngöôøi hoaøn toaøn tin töôûng vaø chaáp nhaän giaùo huaán cuûa Giaùo Hoäi, nhöng phaûi laøm sao tröôùc yeâu caàu cuûa ngöôøi con? OÂng baø bò giaèng co giöõa moät beân laø toân troïng vaø chaáp nhaän chaân lyù vaø giaùo huaán cuûa Hoäi Thaùnh, vaø beân kia laø töø bi yeâu thöông ngöôøi con. OÂng baø bieát raèng caùc chaùu muoán oâng baø ñoùn nhaän ñöùa con vaø baïn trai cuûa anh ta trong gia ñình. Vì theá caâu traû lôøi cuûa oâng baø coù theå ñöôïc toùm taét trong caâu: "Ñoù laø con chuùng toâi!".
Theo oâng baø Ron vaø Mavis Pirola, ñieàu naøy coù theå laø "kieåu maãu loan baùo Tin Möøng cho caùc giaùo xöù khi gaëp nhöõng hoaøn caûnh töông töï". Vai troø cuûa Giaùo Hoäi laø laøm cho theá giôùi nhaän bieát tình thöông cuûa Thieân Chuùa.
OÂng baø döï thính vieân coøn keå theâm raèng: "Moät ngöôøi baïn gaùi cuûa chuùng toâi ly dò vaø cho bieát laø nhieàu khi khoâng caûm thaáy hoaøn toaøn ñöôïc ñoùn nhaän trong giaùo xöù cuûa baø. Nhöng baø vaãn ñi döï leã thöôøng xuyeân vaø khoâng than thôû gì vôùi caùc con cuûa baø. Ñoái vôùi giaùo xöù, baø laø moät göông maãu veà söï can ñaûm daán thaân ñöông ñaàu vôùi nhöõng nghòch caûnh. Töø nhöõng ngöôøi nhö baø chuùng ta hoïc caùch nhaän ra raèng taát caû chuùng ta mang nhöõng thöông tích noäi taâm trong cuoäc soáng cuûa mình. YÙ thöùc veà nhöõng veát thöông noäi taâm cuûa mình, giuùp chuùng ta raát nhieàu trong vieäc giaûm bôùt xu höôùng xeùt ñoaùn ngöôøi khaùc, moät thaùi ñoä caûn trôû vieäc loan baùo Tin Möøng".
Noäi dung phaùt bieåu cuûa caùc nghò phuï
Sau chöùng töø cuûa oâng baø Pirola, moät soá nghò phuï ñaõ phaùt bieåu yù kieán, moãi vò toái ña laø 4 phuùt. Noäi dung caùc baøi phaùt bieåu cuûa caùc nghò phuï coù theå toùm taét nhö sau:
Ñi töø tieàn ñeà gia ñình laø teá baøo cô baûn cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi, laø chieác noâi cuûa tình yeâu nhöng khoâng, vaø vieäc noùi veà hoân nhaân vaø gia ñình bao haøm moät söï giaùo duïc veà loøng chung thuûy, nhieàu nghò phuï nhaán maïnh raèng caàn phaûi baûo veä gia ñình vì töông lai cuûa nhaân loaïi tuøy thuoäc gia ñình.
Ngoaøi ra, töø nhieàu phía, ngöôøi ta thaáy caàn phaûi thích öùng ngoân ngöõ cuûa Giaùo Hoäi, ñeå ñaïo lyù cuûa Hoäi thaùnh veà gia ñình, veà söï soáng, tính duïc, ñöôïc hieåu ñuùng ñaén: caàn ñoái thoaïi vôùi theá giôùi, noi göông Coâng ñoàng chung Vatican 2, nghóa laø coù thaùi ñoä côûi môû pheâ bình, nhöng chaân thaønh. Lyù do vì neáu Giaùo Hoäi khoâng laéng nghe theá giôùi, thì theá giôùi cuõng chaúng nghe Giaùo Hoäi. Vaø cuoäc ñoái thoaïi coù theå döïa treân nhöõng ñeà taøi quan troïng nhö phaåm giaù bình ñaúng giöõa ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ, söï phuû nhaän baïo löïc.
Coù nghò phuï noùi: chuùng ta khoâng phaûi giaûi thích Tin Möøng, nhöng laø chöùng toû Tin Möøng vaø nhaát laø caàn coù söï can döï cuûa giaùo daân trong vieäc loan baùo Tin Möøng, neâu roõ ñoaøn suûng truyeàn giaùo cuûa giaùo daân. Vieäc loan baùo Tin Möøng khoâng theå laø moät lyù thuyeát xuoâng, nhöng phaûi laøm sao ñeå chính caùc gia ñình laøm chöùng taù cuï theå veà veû ñeïp vaø veà chaân lyù Phuùc AÂm, Thaùch ñoá ôû ñaây laø ñi töø moät theá töï veä tôùi moät thaùi ñoä ñeà nghò vaø tích cöïc, nghóa laø taùi ñaåy maïnh khaû naêng ñeà nghò gia saûn ñöùc tin vôùi moät ngoân ngöõ môùi, hy voïng, nhieät thaønh, haêng say, trình baøy chöùng taù coù söùc thuyeát phuïc, baéc nhöõng nhòp caàu giöõa ngoân ngöõ cuûa Giaùo Hoäi vaø ngoân ngöõ cuûa xaõ hoäi. Theo nghóa ñoù coù nghò phuï ñeà nghò söû duïng vieâc huaán giaùo Kinh Thaùnh hôn laø thaàn hoïc suy lyù, vì noùi ñuùng ra, con ngöôøi khoâng coøn thoûa maõn vì söï ích kyû vaø tìm kieám nhöõng lyù töôûng. Cuõng vì con ngöôøi muoán haïnh phuùc vaø Kitoâ höõu bieát raèng haïnh phuùc laø chính Chuùa Kitoâ, nhöng hoï khoâng tìm ñöôïc ngoân ngöõ thích hôïp ñeå noùi ñieàu ñoù cho theá giôùi. Traùi laïi Giaùo Hoäi phaûi coù söùc thu huùt, laøm vieäc ñeå thu huùt, vôùi thaùi ñoä thaân thieän ñoái vôùi theá giôùi.
- Veà nhöõng ñoâi vôï choàng gaëp khoù khaên, coù nghò phuï nhaán maïnh raèng Giaùo Hoäi phaûi gaàn guõi hoï trong söï caûm thoâng, tha thöù vaø töø bi: loøng töø bi laø phaåm tính ñaàu tieân cuûa Thieân Chuùa, nhöng caàn nhìn söï töø bi trong boái caûnh coâng lyù, chæ nhö theá ta môùi toân troïng thöïc söï toaøn boä keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa.
Hoân nhaân ñang vaø vaãn coøn laø bí tích baát khaû phaân ly, nhöng vì chaân lyù laø Chuùa Kitoâ, moät ngoâi vò, chöù khoâng phaûi laø moät toaøn boä caùc qui luaät, neân ñieàu quan troïng laø duy trì nhöõng nguyeân taéc, tuy thay ñoåi nhöõng hình thöùc cuï theå trong vieäc aùp duïng. Toùm laïi nhö Ñöùc Giaùo Hoaøng Bieån Ñöùc 16 ñaõ noùi, ñoù laø "söï môùi meû trong söï lieân tuïc": Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc naøy khoâng ñaët laïi vaán ñeà ñaïo lyù, nhöng suy tö veà Muïc Vuï, töùc laø veà söï phaân ñònh tinh thaàn ñeå aùp duïng ñaïo lyù aáy tröôùc nhöõng thaùch ñoá cuûa gia ñình ngaøy nay. Theo nghóa ñoù loøng töø bi khoâng loaïi boû caùc giôùi raên, nhöng laø chìa khoùa ñeå giaûi thích caùc giôùi raên.
Ngoaøi ra, trong Coâng nghò cuõng nhaán maïnh raèng caàn phaûi cöùu xeùt nhöõng tình traïng baát toaøn vôùi loøng toân troïng: ví duï nhöõng caëp nam nöõ soáng chung khoâng keát hoân, nhöng hoï soáng trong söï chung thuûy vaø vôùi tình yeâu thöông, trình baøy nhöõng yeáu toá thaùnh hoùa vaø söï thaät. Vì theá ñieàu thieát yeáu laø tröôùc tieân caàn nhìn nhöõng yeáu toá tích cöïc, ñeå Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc mang laïi can ñaûm vaø hy voïng cho caû nhöõng hình thöùc baát toaøn cuûa gia ñình, nhöõng hình thöùc coù theå ñeà cao giaù trò theo nguyeân taéc tieäm tieán. Caàn thöïc söï yeâu meán caùc gia ñình gaëp khoù khaên.
Trong boái caûnh moät xaõ hoäi maø ngöôøi ta toân thôø caùi toâi cuûa mình, ñöa tôùi söï giaûi tröø gia ñình, caàn neâu roõ söï ñaùnh maát yù nghóa Giao Öôùc giöõa con ngöôøi vôùi Thieân Chuùa. Do ñoù vieäc loan baùo veû ñeïp cuûa gia ñình, khoâng theå laø moät khoa thaåm myõ, trình baøy moät lyù töôûng thuaàn tuùy phaûi baét chöôùc, nhöng phaûi trình baøy taàm quan troïng söï söï daán thaân chung keát döïa treân Giao Öôùc cuûa ñoâi vôï choàng vôùi Thieân Chuùa.
- Moät ñieåm thieát yeáu khaùc laø söï phuû nhaän thaùi ñoä giaùo só trò, nhieàu khi Giaùo Hoäi döôøng nhö quan taâm tôùi quyeàn bính hôn laø phuïc vuï vaø vì theá khoâng soi saùng cho taâm hoàn con ngöôøi. Do ñoù caàn taùi noi göông Chuùa Kitoâ, tìm laïi söï khieâm toán: vieäc caûi toå Giaùo Hoäi phaûi baét ñaàu baèng vieäc caûi toå giaùo só, vì neáu caùc tín höõu thaáy caùc vò muïc töû noi göông Chuùa Kitoâ, thì hoï seõ taùi gaàn guõi vôùi Giaùo Hoäi, vaø nhö theá Giaùo Hoäi coù theå ñi töø tình traïng chæ loan baùo Tin Möøng ñeå trôû thaønh ngöôøi loan baùo Tin Möøng.
Vaø caùc nghò phuï cuõng baøn veà ñeà taøi giaù trò thieát yeáu caûu tính duïc trong hoân nhaân: thöïc vaäy ngöôøi ta noùi raát nhieàu ñeå pheâ bình tính duïc ngoaøi hoân nhaân, ñeán ñoä tính duïc trong hoân nhaân döôøng nhö laø moät söï nhaân nhöôïng ñoái vôùi moät söï baát toaøn. Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc nhaán maïnh tôùi söï caàn thieát phaûi huaán luyeän kyõ löôõng hôn cho caùc Linh Muïc, caùc chính saùch beânh vöïc gia ñình vaø ñaåy maïnh vieäc thoâng truyeàn ñöùc tin giöõa loøng gia ñình.
Trong giôø thaûo luaän töï do töø 6 ñeán 7 giôø chieàu, coù 2 ñeà nghò ñöôïc ñöa ra: xin Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm Muïc göûi moät söù ñieäp khích leä vaø quí meán ñoái vôùi caùc gia ñình ôû Irak, ñang bò ñe doïa vì cuoäc taøn saùt do traøo löu Hoài giaùo cuoàng tín gaây ra vaø phaûi chaïy troán ñeå khoâng töø boû ñöùc tin. Ñeà nghò naøy ñöôïc ña soá caùc nghò phuï boû phieáu chaáp thuaän.
Ñeà nghò thöù hai laø caàn suy tö veà haøng giaùo só coù gia ñình trong caùc Giaùo Hoäi Ñoâng phöông, hoï cuõng thöôøng soáng nhöõng cuoäc khuûng hoaûng gia ñình, vaø coù theå ñi tôùi choã yeâu caàu ñöôïc ly dò.
G. Traàn Ñöùc Anh, OP
(Radio Vatican)