Caùc hoïc giaû Hoài giaùo coâng boá
Thö ngoû göûi "Nhaø nöôùc Hoài giaùo"
Caùc hoïc giaû Hoài giaùo coâng boá Thö ngoû göûi "Nhaø nöôùc Hoài giaùo".
Iraq (WHÑ 28-09-2014) - Hôn 120 hoïc giaû Hoài giaùo treân khaép theá giôùi ñaõ cuøng kyù teân trong moät böùc thö ngoû göûi cho "caùc chieán binh vaø tín ñoà" cuûa Nhaø nöôùc Hoài giaùo, toá caùo toå chöùc naøy laø phi-Hoài giaùo; thö ngoû söû duïng chính caùc thuaät ngöõ cuûa Hoài giaùo.
Chuû yeáu döïa treân kinh Koran, böùc thö daøi 18 trang ñöôïc coâng boá hoâm thöù Tö (24 thaùng Chín naêm 2014) vaïch traàn tö töôûng cöïc ñoan cuûa caùc chieán binh, nhöõng keû ñaõ thaúng tay gieát ngöôøi vaø huyû dieät treân ñöôøng tieán ñeán vieäc thieát laäp moät nhaø nöôùc Hoài giaùo xuyeân quoác gia ôû Iraq vaø Syria.
Duø ñaõ ñöôïc dòch sang tieáng Anh, böùc thö vaãn coøn nghe nhö xa laï vôùi haàu heát ngöôøi Myõ, oâng Nihad Awad, giaùm ñoác ñieàu haønh Hoäi ñoàng Quan heä Myõ-Hoài giaùo, cho bieát. OÂng laø ngöôøi coâng boá böùc thö naøy taïi Washington vôùi 10 nhaø laõnh ñaïo phong traøo coå voõ caùc quyeàn veà toân giaùo vaø daân söï cho ngöôøi Hoài giaùo Hoa Kyø.
OÂng Awad cho bieát böùc thö vieát baèng tieáng AÛ Raäp, söû duïng caùc baûn vaên baûn toân giaùo raát coå vaø trích daãn caùc hoïc giaû toân giaùo coå ñieån maø ISIS (töø vieát taét ñeå chæ toå chöùc quaù khích naøy) ñaõ duøng ñeå chieâu moä caùc thanh nieân tham gia löïc löôïng cuûa hoï. "Böùc thö naøy khoâng daønh cho moïi ngöôøi".
OÂng noùi, ngay caû nhöõng ngöôøi Hoài giaùo chính thoáng cuõng coù theå thaáy noù khoù hieåu.
OÂng cho bieát böùc thö nhaèm laø baùc boû toaøn dieän, "töøng ñieåm moät", trieát thuyeát cuûa "Nhaø nöôùc Hoài giaùo" vaø baïo löïc maø noù gaây ra. Caùc taùc giaû cuûa böùc thö laø nhöõng nhaân vaät toân giaùo vaø trí thöùc noåi tieáng trong theá giôùi Hoài giaùo, trong ñoù coù Sheikh Shawqi Allam, ñaïi mufti cuûa Ai Caäp, vaø Sheikh Muhammad Ahmad Hussein, mufti cuûa Jerusalem vaø toaøn Palestine.
Ñaây khoâng phaûi laø laàn ñaàu tieân caùc nhaø laõnh ñaïo Hoài giaùo cuøng nhau leân aùn Nhaø nöôùc Hoài giaùo. Chaúng haïn vaøo tuaàn tröôùc, Chuû tòch Hoäi ñoàng Trung öông Hoài giaùo taïi Ñöùc, oâng Aiman Mazyek, ñaõ noùi vôùi ngöôøi Hoài giaùo ôû ñaây raèng hoï phaûi leân tieáng choáng laïi "nhöõng keû khuûng boá vaø gieát ngöôøi", ñoù laø nhöõng keû chieán ñaáu cho Nhaø nöôùc Hoài giaùo vaø nhöõng keû ñaõ dìm Hoài giaùo "xuoáng buøn".
Caùc nhaø laõnh ñaïo Hoài giaùo uûng hoä böùc thö naøy noùi raèng ñaây laø söï moät baùc boû tö töôûng "Nhaø nöôùc Hoài giaùo" chöa töøng coù cuûa caùc hoïc giaû toân giaùo hôïp taùc vôùi nhau. Böùc thö ñöôïc göûi tôùi keû caàm ñaàu töï phong cuûa toå chöùc naøy laø Abu Bakr al-Baghdadi, vaø "nhöõng chieán binh vaø tín ñoà cuûa toå chöùc töï xöng laø "Nhaø nöôùc Hoài giaùo".
Trong böùc thö, caùc chöõ "Nhaø nöôùc Hoài giaùo" ñöôïc ñaët trong ngoaëc keùp, vaø caùc nhaø laõnh ñaïo Hoài giaùo coâng boá böùc thö ñaõ ñeà nghò moïi ngöôøi khoâng söû duïng thuaät ngöõ naøy; vì hoï noùi noù theå hieän thöù logic voâ caên cöù cuûa nhoùm naøy, logic aáy cho raèng noù ñang baûo veä caùc quoác gia Hoài giaùo tröôùc nhöõng ngoaøi Hoài giaùo vaø ñang phuïc hoài Khilafa - laø nhaø nöôùc do moät nhaø laõnh ñaïo Hoài giaùo xöa kia ñaõ töøng kieåm soaùt nhöõng vuøng ñaát roäng lôùn ôû Trung Ñoâng.
"Xin ñöøng goïi hoï laø 'Nhaø nöôùc Hoài giaùo', bôûi vì hoï khoâng phaûi laø moät nhaø nöôùc vaø hoï khoâng phaûi laø moät toân giaùo", oâng Ahmed Bedier, moät ngöôøi Hoài giaùo, phaùt bieåu. OÂng laø Chuû tòch Lieân hieäp Tieáng noùi Hoa Kyø, moät toå chöùc phi lôïi nhuaän nhaèm khuyeán khích caùc nhoùm daân toäc thieåu soá tham gia vaøo ñôøi soáng daân söï.
Toång thoáng Obama cuõng ñöa ra quan ñieåm töông töï, khi duøng töø vieát taét ISIL ñeå goïi nhoùm naøy: "nhoùm ñöôïc goïi laø ISIL" trong baøi phaùt bieåu taïi Lieân hieäp quoác hoâm thöù Tö tröôùc ñoù. Trong baøi phaùt bieåu, oâng Obama cuõng phaân bieät nhoùm naøy vôùi Hoài giaùo.
Keå ra nhöõng toäi aùc cuûa toå chöùc naøy: hieáp daâm phuï nöõ haøng loaït, baén cheát treû em, gaây ra naïn ñoùi cho caùc nhoùm toân giaùo thieåu soá, oâng Obama keát luaän: "Khoâng coù Thieân Chuùa naøo dung tuùng loaïi khuûng boá naøy".
Sau ñaây laø toùm taét caùc ñieåm chính trong böùc thö noùi treân:
1. Hoài giaùo caám coâng boá caùc fatwa (phaùn quyeát döïa treân ñöùc tin Hoài giaùo) maø khoâng coù taát caû nhöõng kieán thöùc ñoøi hoûi caàn coù. Ngay caû caùc fatwa cuõng phaûi tuaân theo nguyeân lyù phaùp luaät Hoài giaùo theo quy ñònh taïi caùc vaên baûn coå ñieån. Hoài giaùo cuõng caám trích daãn moät phaàn cuûa moät caâu trong Kinh Koran ñeå ñöa ra moät phaùn quyeát maø khoâng xem xeùt moïi ñieàu Kinh Koran vaø Hadith daïy lieân quan ñeán vaán ñeà ñoù. Noùi caùch khaùc, coù nhöõng ñieàu kieän tieân quyeát chuû quan vaø khaùch quan raát chaët cheõ cho fatwa, vaø khoâng ñöôïc pheùp "trích rieâng" caâu naøo trong Kinh Koran ñeå laäp luaän cho hôïp lyù maø khoâng xeùt ñeán toaøn boä Kinh Koran vaø Hadith.
2. Hoài giaùo caám ñöa ra phaùn quyeát phaùp lyù veà baát cöù ñieàu gì maø khoâng naém vöõng ngoân ngöõ AÛ Raäp.
3. Hoài giaùo caám ñôn giaûn hoùa caùc vaán ñeà Shari'ah (luaät Hoài giaùo) maø khoâng xeùt ñeán caùc khoa hoïc Hoài giaùo chính thöùc.
4. Hoài giaùo cho pheùp [caùc hoïc giaû] coù yù kieán khaùc veà caùc vaán ñeà, ngoaïi tröø nhöõng nguyeân taéc cô baûn cuûa toân giaùo maø taát caû caùc ngöôøi Hoài giaùo phaûi bieát.
5. Hoài giaùo caám laøm ngô thöïc teá cuûa thôøi hieän ñaïi khi ñöa ra caùc quyeát ñònh phaùp lyù.
6. Hoài giaùo caám gieát ngöôøi voâ toäi.
7. Hoài giaùo caám gieát caùc söù giaû, ñaïi söù, caùc nhaø ngoaïi giao; do ñoù khoâng ñöôïc pheùp gieát caùc nhaø baùo vaø nhaân vieân cöùu trôï.
8 Jihad trong Hoài giaùo laø chieán tranh töï veä. Khoâng ñöôïc pheùp tieán haønh Jihad maø khoâng coù nguyeân nhaân ñuùng ñaén, muïc ñích ñuùng ñaén vaø caùc luaät leä ñuùng ñaén.
9. Hoài giaùo caám tuyeân boá ngöôøi naøo laø khoâng phaûi Hoài giaùo, tröø khi oâng/anh (hay baø/chò) aáy coâng khai tuyeân boá hoï khoâng tin.
10. Hoài giaùo caám laøm haïi hoaëc ngöôïc ñaõi -baèng baát cöù caùch naøo- caùc Kitoâ höõu hoaëc "Daân toäc cuûa Thaùnh Kinh" naøo.
11. Baét buoäc phaûi coi ngöôøi Yazidis laø Daân toäc cuûa Thaùnh Kinh.
12. Hoài giaùo caám taùi laäp cheá ñoä noâ leä. Cheá ñoä naøy ñaõ bò baõi boû theo söï ñoàng thuaän chung.
13. Hoài giaùo caám cöôõng baùch caûi ñaïo.
14. Hoài giaùo caám phuû nhaän quyeàn cuûa phuï nöõ.
15. Hoài giaùo caám phuû nhaän quyeàn cuûa treû em.
16. Hoài giaùo caám ban haønh hình phaït phaùp lyù (hudud) maø khoâng theo ñuùng thuû tuïc ñeå baûo ñaûm söï coâng baèng vaø loøng thöông xoùt.
17. Hoài giaùo caám tra taán.
18. Hoài giaùo caám haønh xaùc ngöôøi cheát.
19. Hoài giaùo caám gaùn haønh vi xaáu xa cho Thieân Chuùa.
20. Hoài giaùo caám trieät haï moà maû vaø ñeàn thôø cuûa nhaø Tieân tri vaø Caùc baïn.
21. Hoài giaùo caám noåi daäy baèng vuõ trang vì baát cöù lyù do naøo khaùc hôn laø vì ngöôøi laõnh ñaïo minh nhieân khoâng tin vaø khoâng cho pheùp moïi ngöôøi caàu nguyeän.
22. Hoài giaùo caám tuyeân boá moät Khilafa maø khoâng caàn ñöôïc taát caû caùc tín ñoà Hoài giaùo ñoàng thuaän.
23. Hoài giaùo cho pheùp trung thaønh vôùi toå quoác cuûa mình.
24. Sau khi Vò Tieân Tri qua ñôøi, Hoài giaùo khoâng ñoøi buoäc ngöôøi naøo phaûi di cö ñeán baát cöù ñaâu.
(Lauren Markoe, huffingtonpost.com)
Vuõ Bình