Khoùa hoäi hoïc veà truyeàn thoâng
cho caùc Giaùm Muïc Bolivia, Ecuador vaø Peruø
Khoùa hoäi hoïc veà truyeàn thoâng cho caùc Giaùm Muïc Bolivia, Ecuador vaø Peruø.
Phoûng vaán Ñöùc Toång Giaùm Muïc Claudio Maria Celli, Chuû tòch Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh veà truyeàn thoâng xaõ hoäi.
Bolivia (RG 31-08-2014; Vat. 16-09-2014) - Trong caùc ngaøy 1 ñeán 4 thaùng 9 naêm 2014 moät khoùa hoäi hoïc veà truyeàn thoâng ñaõ ñöôïc toå chöùc taïi Cochabamba beân Bolivia. Tham döï khoùa hoäi hoïc, do Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh veà Truyeàn Thoâng toå chöùc, coù caùc Giaùm Muïc ba nöôùc Bolivia, Ecuador vaø Peruø. Trong soá caùc thuyeát trình vieân cuõng coù Ñöùc Toång Giaùm Muïc Claudio Maria Celli, Chuû tòch Hoäi Ñoàng.
Bolivia roäng hôn 1 trieäu 98 ngaøn caây soá vuoâng, coù hôn 10 trieäu daân, 30% laø ngöôøi Quechua, 25% laø ngöôøi Aymara, 30% laø ngöôøi lai gioáng, vaø 15% laø ngöôøi AÂu chaâu. Tuy nhieân hôn phaân nöûa bao goàm 40 chuûng toäc baûn ñòa, trong ñoù coù caùc nhoùm chính sau ñaây: Tupi Guarani, Arawak, Tacanaù, Moseleùn, Zamucco, vaø Chapacura. Ngoaøi ra coøn coù caùc nhoùm khaùc khoâng thuoäc caùc gia ñình ngoân ngöõ chuyeân bieät nhö: Chiquitos, Yuracaneù, Cayudaba, Movima vv...
Taïi Bolivia, caùc ngöôøi sinh trong caùc vuøng ñaát phía ñoâng bao goàm hai phaàn ba dieän tích toaøn nöôùc, laø nhöõng ngöôøi goác aâu chaâu, lai gioáng hay ngöôøi daân baûn ñòa ñöôïc goïi laø Camba. Coøn nhöõng ngöôøi daân sinh soáng trong caùc vuøng nuùi Ande thì ñöôïc goïi laø ngöôøi Colla.
Treân bình dieän toân giaùo 75% toång soá daân theo Coâng Giaùo, soá coøn laïi bao goàm caùc tín höõu tin laønh hay caùc phong traøo vaø giaùo phaùi kitoâ khaùc. Giaùo Hoäi coâng giaùo coù 4 toång giaùo phaän, 7 giaùo phaän, 2 giaùo quaän vaø 5 giaùm quaûn. Giaùo Hoäi ñieàu khieån nhieàu tröôøng hoïc vaø ñaïi hoïc. Naêm 1988 Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II ñaõ vieáng thaêm muïc vuï Bolivia. Vò Hoàng Y tieân khôûi ngöôøi Bolivia laø Ñöùc Hoàng Y Julio Terrazas Sandoval, Toång Giaùm Muïc Santa Cruz de la Sierra.
Ecuador roäng hôn 283 ngaøn caây soá vuoâng, vôùi hôn 15 trieäu röôõi daân, 71.9% laø ngöôøi lai gioáng, 7.4% laø ngöôøi Montubi, töùc chuûng toäc laãn loän da traéng, da ñen vaø daân baûn ñòa, soáng trong vuøng duyeân haûi, 7.2% laø ngöôøi goác Phi chaâu, 7% laø caùc chuûng toäc baûn ñòa soáng taïi Ecuador töø hôn ngaøn naêm nay, 6.1% goàm nhöõng ngöôøi goác Taây Ban Nha, Ñöùc, Italia vaø Ba Lan, 0.4% goàm caùc chuûng toäc nhoû khaùc.
Treân bình dieän toân giaùo 80.44% toång soá daân Ecuador theo Coâng Giaùo, 11.3% theo Tin Laønh. Caùc nhoùm toân giaùo khaùc goàm giaùo phaùi Mormon 0.37%, Phaät giaùo 0.29% vaø 0.12% theo thuyeát duy linh. Cuõng coù vaøi traêm gia ñình Do thaùi vaø 1,800 tín höõu Hoài.
Peruø roäng hôn 1 trieäu 285 ngaøn caây soá vuoâng, coù hôn 29 trieäu daân, goàm 46% laø ngöôøi Amerindi tinh tuyeàn, 31% lai gioáng, 12% da traéng, 2% da ñen vaø 2% goác AÙ chaâu. Toân giaùo chính laø Coâng Giaùo chieám 81.3 %, Tin laønh chieám 12.5% caùc toân giaùo khaùc chieám 3.3% vaø 2.9% khoâng toân giaùo.
Khoùa hoäi hoïc veà truyeàn thoâng noùi treân ñaõ ñöôïc söï höôûng öùng cuûa nhieàu Giaùm Muïc. Noù thöïc tieãn vaø caàn thieát vì cho tôùi nay trong laõnh vöïc truyeàn thoâng Giaùo Hoäi Coâng Giaùo keå laø chaäm treã so vôùi caùc Giaùo Hoäi Tin Laønh. Thaät ra phaûi noùi raèng nhieàu Giaùm Muïc coâng giaùo chöa yù thöùc ñuû veà taàm quan troïng vaø ích lôïi cuûa caùc phöông tieän truyeàn thoâng trong vieäc rao giaûng Tin Möøng vaø loan baùo Chuùa Kitoâ cho moïi ngöôøi. Trong caùc Giaùo Hoäi treân theá giôùi coù leõ chæ coù haøng Giaùm Muïc Brasil laø xaùc tín nhaát ñoái vôùi vieäc söû duïng caùc phöông tieän truyeàn thoâng cho vieäc loan baùo Tin Möøng. Giaùo Hoäi Brasil coù hôn 190 ñaøi phaùt thanh coâng giaùo. Giaùo phaän naøo cuõng coù ñaøi phaùt thanh rieâng vaø do chính caùc tín höõu taøi trôï. Ngoaøi caùc tieát muïc rieâng lieân quan tôùi caùc sinh hoaït giaùo phaän, caùc ñaøi phaùt thanh naøy ñöôïc noái vôùi ñaøi Vaticaêng vaø phaùt laïi chöông trình tieáng Boà Ñaøo Nha cuûa ñaøi Vaticaêng, qua ñoù tín höõu coù theå bieát tin töùc cuûa Giaùo Hoäi hoaøn vuõ vaø caùc sinh hoaït cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng vaø cuûa Toøa Thaùnh.
Sau ñaây chuùng toâi xin göûi tôùi quùy vò vaø caùc baïn baøi phoûng vaán Ñöùc Toång Giaùm Muïc Claudio Maria Celli daønh cho phoùng vieân Sergio Centofanti cuûa ñaøi Vaticaêng ngaøy 31 thaùng 8 naêm 2014.
Hoûi: Thöa Ñöùc Cha Chuû tòch, ñaâu laø muïc ñích cuûa khoùa hoäi hoïc naøy taïi Cochabamba beân Bolivia?
Ñaùp: Khoùa hoäi hoïc coù söï tham döï cuûa caùc chuyeân vieân truyeàn thoâng nhaém muïc ñích giuùp caùc Giaùm Muïc hieåu ñieàu gì ñang xaûy ra treân theá giôùi truyeàn thoâng ngaøy nay, ñoàng thôøi cuõng giuùp caùc vò taùi khaùm phaù ra söù meänh truyeàn thoâng cuûa Giaùo Hoäi. Neáu Giaùo Hoäi maø khoâng truyeàn thoâng, thì khoâng phaûi laø Giaùo Hoäi, bôûi vì söù meänh rieâng ñích thaät cuûa Giaùo Hoäi laø loan baùo Tin Möøng, rao giaûng Chuùa Gieâsu trong theá giôùi ngaøy nay. Vaø Giaùo Hoäi phaûi laøm ñieàu ñoù baèng caùch söû duïng taát caû moïi phöông tieän mình coù trong tay. Lieân quan tôùi ñieåm naøy toâi luoân thích nhaéc tôùi ñieàu Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI ñaõ ñeà caäp ñeán trong Toâng huaán "Loan baùo Tin Möøng" naêm 1975: "Giaùo Hoäi seõ caûm thaáy mình coù loãi tröôùc maët Chuùa, neáu khoâng söû duïng taát caû caùc phöông tieän, maø kyõ thuaät ñaët ñeå trong taàm tay, ñeå loan baùo Tin Möøng".
Hoûi: Ñaâu laø con ñöôøng maø Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh veà Truyeàn Thoâng ñang laøm vôùi caùc Giaùm Muïc chaâu Myõ Latinh?
Ñaùp: Vôùi caùc Giaùm Muïc chaâu Myõ Latinh chuùng toâi ñang laøm moät loä trình loaïi naøy: ñoù laø taùi khaùm phaù ra söï caàn thieát naøy, söù meänh maïnh meõ naøy maø Giaùo Hoäi coù ñoù laø loan baùo Tin Möøng. Quùy vò chaéc chaén nhôù raèng caùc Giaùm Muïc chaâu Myõ Latinh ñaõ nhoùm hoäi nghi taïi Aparecida, vaø caùc ngaøi ñaõ vieát trong taøi lieäu chung keát raèng moãi moät moân ñeä cuûa Chuùa Gieâsu ñeàu phaûi laø thöøa sai trong moâi tröôøng soáng cuûa mình, vaø ñieàu naøy laïi caøng phaûi ñuùng hôn cho caùc Giaùm Muïc coù söù meänh chuû chaên beân trong coäng ñoaøn caùc moân ñeä cuûa Chuùa Gieâsu.
Hoûi: Thöa Ñöùc Cha Chuû tòch Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh veà Truyeàn Thoâng, ñaâu laø thaùch ñoá lôùn ngay nay ñoái vôùi Giaùo Hoäi?
Ñaùp: Theo toâi thì thaùch ñoá lôùn ngaøy nay ñoù laø cuõng taùi khaùm phaù ra raèng chuùng ta khoâng chæ coù caùc phöông tieän truyeàn thoâng trong tay - nhö ngaøy tröôùc vaøo thôøi Coâng Ñoàng Chung Vaticaêng II, caùc phöông tieän truyeàn thoâng ñaõ voâ cuøng ñôn sô, ñaõ chæ coù baùo chí, truyeàn thanh truyeàn hình vaø xineâ - nhöng maø ngaøy nay caùc kyõ thuaät soá môùi meû ñaõ taïo ra moät moâi tröôøng, ñaõ laøm naûy sinh ra moät ñaïi luïc vi tính. Vaø thaùch ñoá lôùn ñoái vôùi Giaùo Hoäi laø xem mình coù theå loan baùo Tin Möøng nhö theá naøo, loan baùo Chuùa Gieâsu chính trong moâi tröôøng soáng ñoù, maø ngaøy nay chuùng ta goïi laø "ñaïi luïc soá". Quùy vò cöù nghó tôùi caùc maïng löôùi xaõ hoäi, maø daân chuùng soáng ôû trong ñoù heát giôø naøy sang giôø khaùc, hoï ôû trong maïng - ñoù, thaùch ñoá lôùn ñoái vôùi Giaùo Hoäi laø xem mình coù theå loan baùo Tin Möøng nhö theá naøo trong boái caûnh naøy. Taïi sao vaäy? Bôûi vì trong moâi tröôøng soáng naøy, coù nhieàu ngöôøi hieän dieän vaø hoï seõ khoâng coù phöông tieän khaùc ñeå laéng nghe söù ñieäp Tin Möøng, neáu khoâng phaûi laø qua moät ai ñoù coù cuøng ñaïi luïc vi tính aáy. Vaø trong ñaïi luïc naøy, moät laàn nöõa, cuøng lôøi loan baùo Tin Möøng aáy höôùng tôùi hoï.
Hoûi: Thöa Ñöùc Cha, trong caùc quoác gia chaâu Myõ Latinh coù bieát bao nhieâu caûnh ngheøo tuùng. Laøm theá naøo ñeå ñeán vôùi nhöõng ngöôøi ngheøo khoå nhaát vôùi caùc phöông tieän truyeàn thoâng?
Ñaùp: Trong boái caûnh soáng naøy, trong moâi tröôøng naøy, chuùng ta coù phaàn lôùn caùc vuøng ngoaïi bieân cuûa cuoäc soáng, maø Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ noùi tôùi, vaø noù raát laø thaät. Vaø ñoái vôùi chung ta ñoù laø lyù do cuûa moät suy tö saâu xa. Ñoù laø lôøi môøi goïi maø Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ höôùng tôùi chuùng ta vôùi söù ñieäp cho Ngaøy quoác Teá Truyeàn Thoâng. Nghóa laø chuùng ta phaûi taïo ra moät neàn vaên hoùa gaëp gôõ. Ñieàu Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ noùi thaät laø hay ñeïp: ñoù laø caùc cöûa nhaø thôø phaûi roäng môû, ñeå ngöôøi qua ñöôøng coù theå vaøo, nhöng cuõng ñeå cho caùc moân ñeä cuûa Chuùa nhaän thöùc ra raèng söù meänh cuûa hoï laø ñi ra, ñi ra ñeå gaëp gôõ con ngöôøi nam nöõ ngaøy nay. Ñöùc Thaùnh Cha duøng kieåu noùi "caùc vuøng ngoaïi bieân cuoäc soáng". Theo toâi, ñieàu quan troïng ñoù laø nhaän thöùc raèng Giaùo Hoäi phaûi ôû beân caïnh con ngöôøi, phaûi soáng gaàn guõi vôùi con ngöôøi. Ñoù laø lyù do taïi sao trong söù ñieäp naêm nay Ñöùc Thaùnh Cha noùi tôùi truyeàn thoâng nhö söï gaàn guõi. Ñoù, truyeàn thoâng ñoái vôùi chuùng ta coù nghóa ñoù: gaàn guõi con ngöôøi nam nöõ ngaøy nay, maø trong noãi vaát vaû cuûa cuoäc soáng hoï ñi treân caùc con ñöôøng cuûa chuùng ta; vaø chuùng ta phaûi ôû beân caïnh hoï, khoâng phaûi ñeå phaùn xeùt, nhöng ñeå chia seû, ñoàng haønh treân cuøng moät con ñöôøng.
(RG 31-8-2014)
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)