Vua vöông quoác Bahrain
hieán taëng Giaùo Hoäi coâng giaùo
moät mieáng ñaát ñeå xaây nhaø thôø chính toøa
Vua vöông quoác Bahrain hieán taëng Giaùo Hoäi coâng giaùo moät mieáng ñaát ñeå xaây nhaø thôø chính toøa.
Phoûng vaán Ñöùc Cha Camillo Ballin, Giaùm quaûn toâng toøa vuøng baéc A raäp.
AÛ Raäp ((RG 22-08-2014; Vat. 8-09-2014) - Trong caùc ngaøy haï tuaàn thaùng 8 vöøa qua vua Hamad Bin Isa Al Khalifa cuûa vöông quoác Bahrain ñaõ hieán taëng Giaùo Hoäi coâng giaùo moät khu ñaát roäng 9.000 meùt vuoâng ñeå xaây nhaø thôø chính toøa daâng kính Ñöùc Baø A Raäp. Chính Ñöùc Cha Camillo Ballin Giaùm quaûn toâng toøa vuøng baéc A raäp ñaõ cho bieát nhö treân trong cuoäc phoûng vaán daønh cho ñaøi Vaticaêng ngaøy 22 thaùng 8 naêm 2014. Nhaø thôø chính toøa seõ coù hình baùt giaùc, gioáng leàu daân Do thaùi döïng trong sa maïc Sinai xöa kia.
Vuøng baéc A raäp thuoäc quyeàn giaùm quaûn cuûa Ñöùc Cha Ballin bao goàm Bahrain, Kuweit, Qatar vaø A raäp Sauñi.
Vöông quoác Bahrain laø moät quaàn ñaûo roäng 750 caây soá vuoâng, coù gaàn 1.3 trieäu daân, 80% theo Hoài giaùo, 10% theo Kitoâ giaùo vaø 10% theo caùc toân giaùo khaùc. Al Bahrain coù nghóa laø "vöông quoác cuûa hai bieån". Hoài ñaàu theá kyû 16 noù bò ngöôøi Boà Ñaøo Nha chieám ñoùng, sang ñaàu theá kyû 17 ngöôøi daân noåi loaïn ñaùnh ñuoåi ngöôøi Boà. Bahrain tuøy thuoäc vöông quoác Ba Tö. Vaøo tieàn baùn theá kyû 18 khi trieàu ñaïi Safavít beân Ba Tö suïp ñoå, Bahrain ñoäc laäp vaø do boä toäc Huwala cai trò. Naêm 1735 trieàu ñaïi môùi Cagiari cuûa Ba Tö taùi chieám Bahrain, vaø naêm 1754 caùc thaønh phaàn cuûa trieàu ñaïi Makhtur trôû thaønh caùc thoáng ñoác cha truyeàn con noái döôùi söï giaùm saùt cuûa Ba Tö. Naêm 1783 döôùi söï laõnh ñaïo cuûa boä laïc Bani Utub, ngöôøi daân Bahrain cuøng vôùi ngöôøi daân Qatar noåi leân choáng laïi trieàu ñaïi Makhtur vaø ñöôïc hoaøn toaøn ñoäc laäp khoûi ngöôøi Ba Tö. Nhöng neàn ñoäc laäp khoâng keùo daøi vì Bahrain laïi bò Sultan Oman ñaùnh chieám naêm 1802. Naêm 1822 laïi xaûy ra moät cuoäc noåi loaïn khaùc do gia toäc Al Khalifa laõnh ñaïo, vaø taùi laäp neàn ñoäc laäp.
Trong thôøi gian naøy Bahrain kyù caùc hieäp öôùc vôùi Anh quoác ñeå ñöôïc Anh quoác baûo veä khoûi caùc taán coâng töø beân ngoaøi, nhöng chöa phaûi laø cheá ñoä baûo hoä. Nam 1869 ñeá quoác Ottoman traûi roäng söï thoáng trò cuûa hoï doïc bôø duyeân haûi A raäp cuûa vuøng Vònh Ba Tö, vaø vôùi söï can thieäp cuûa Anh quoác Bahrain ñöôïc höôûng quy cheá chö haàu. Vôùi söï suïp ñoå cuûa ñeá quoác Ottoman naêm 1916 Bahrain trôû thaønh vuøng baûo hoä cuûa Anh quoác cho tôùi naêm 1971, roài ñöôïc ñoäc laäp. Ñöôøng höôùng cai trò mang tính caùch truyeàn thoáng hoài giaùo gioáng A Raäp Sauñi. Bahrain ñaõ ñoàng yù cho Hoa Kyø coù caên cöù quaân söï treân laõnh thoå cuûa mình ñeå chöùng minh cho thaáy mình phoø Taây phöông. Tuy coù Hieán phaùp naêm 1973 nhöng naêm 1975 Hieán phaùp bò taïm ngöng. Naêm 2011 vua Hamad Bin Isa Al Khalifa tuyeân boá tình traïng khaån caáp vì caùc ñuïng ñoä giöõa caùc nhoùm Sciít ñöôïc Iran uûng hoä vaø caùc nhom Sunnít ñöôïc A raäp Sauñi yeåm trôï. Caùc cuoäc ñuïng ñoä ñaõ khieán cho 3 ngöôøi cheát vaø 200 ngöôøi bò thöông. Tieán trình caùch maïng ñang tieáp tuïc khoâng chæ coù tính caùch toân giaùo nhöng cuõng coù tính caùch kinh teá, xaõ hoäi nhaát laø chính trò phaùp ñònh vaø lieân quan tôùi caùc quyeàn töï do daân söï.
Sau ñaây chuùng toâi xin göûi tôùi quùy vò vaø caùc baïn baøi phoûng vaán Ñöùc Cha Ballin veà tin vui naøy vaø veà tình hình caùc kitoâ höõu vuøng Trung Ñoâng.
Hoûi: Thöa Ñöùc Cha Giaùm quaûn, tin vui noùi treân laø moät daáu hieäu tích cöïc. Ñöùc Cha coù theå cho bieát theâm chi tieát veà söï kieän naøy hay khoâng?
Ñaùp: Maûnh ñaát ñeå xaây nhaø thôø chính toøa do vua Bahrain, Hamad Bin Isa Al Khalifa taëng cho Giaùo Hoäi coâng giaùo roäng 9.000 meùt vuoâng. Nhaø vua raát haøi loøng vaø lieân tuïc hoûi toâi tin töùc veà vieäc xaây caát nhaø thôø. Vaø khi toâi baùo cho nhaø vua bieát nhaø thôø seõ ñöôïc daâng kính Ñöùc Baø A raäp, thì nhaø vua raát sung söôùng. Nhaø thôø Ñöùc Baø A raäp laø chò em vôùi nhaø thôø Ñöùc Baø Fatima vaø nhaø thôø Loä Ñöùc.
Hoûi: Coâng vieäc xaây caát ñaõ tôùi ñaâu roài thöa Ñöùc Cha, noù ñaõ ñöôc khôûi söï chöa?
Ñaùp: Chöa. Caùc coâng vieäc xaây caát chöa baét ñaàu. Trong luùc naøy chuùng toâi môùi ñaõ chæ toå chöùc moät cuoäc thi ñeå choïn döï aùn: moät kieán truùc sö ngöôøi YÙ ñaõ thaéng cuoäc thi. OÂng ñaõ thöïc hieän moät sô ñoà raát ñôn sô dieãn taû chieác leàu cuûa ngöôøi Do thaùi trnog thôøi Xuaát Haønh. Trong sa maïc Sinai khi ngöôøi do thaùi muoán thì hoï coù theå tôùi leàu ñeå gaëp Thieân Chuùa. Ñoù laø moät nhaø thôø hình baùt giaùc, bôûi vì soá taùm laø con soá dieãn taû söï vónh cöûu. Nhö theá khi chuùng ta ñeán nhaø thôø vaø gaëp gôõ vôùi Thieân Chuùa, laø chuùng ta tham döï vaøo söï vónh cöûu maø chuùng ta ñöôïc môøi goïi höôùng tôùi. Ñaây laø moät nhaø thôø coù 2.300 choã ngoài, beân traùi coù nhaø nguyeän ñaët Thaùnh Theå, beân phaûi laø nhaø nguyeän kính Ñöùc Meï A raäp, roài coù moät nhaù nguyeän khaùc nöõa daønh cho vieäc giaûi toäi vaø sau cuøng nhaø nguyeän thöù tö daønh cho thang maùy, nhö vaäy ñeå tín höõu coù theå töø choã ñaäu xe döôùi haàm leân nhaø thôø.
Hoûi: Nhaø thôø cuõng coù moät thaùp chuoâng coù theå troâng thaáy töø xa chöù thöa Ñöùc Cha?
Ñaùp: Vaâng coù thaùp chuoâng, nhöng toâi thích khoâng tröng baày caùc Thaùnh Giaù hay caùc daáu chæ toân giaùo khaùc. Khoâng phaûi vì bò caám hay vì nhaø vua khoâng muoán nhö vaäy, nhöng bôûi vì toâi khoâng mnoán laøm daáy leân caùc phaûn öùng coù theå coù töø phía caùc ngöôøi hoài cöïc ñoan.
Hoûi: Laø Giaùm Quaûn toâng toøa Ñöùc Cha cuõng ñaûm traùch vieäc ñaøo taïo caùc chuûng sinh nöõa, coù ñuùng theá khoâng?
Ñaùp: Ñuùng theá. Trong vuøng toâi giaùm quaûn coù 50 linh muïc. Chuùng toâi gaêp gôõ nhau hai laàn moãi naêm. Raát tieác laø chuùng toâi khoâng coù cô sôû toân giaùo naøo, vì theá chuùng toâi phaûi hoïp nhau trong khaùch saïn. Do ñoù toâi ñaõ nghó tôùi vieäc xaây moät caên nhaø coù khoaûng 60 phoøng cho caùc buoåi tónh taäm hoäi hoïp cuûa caùc linh muïc, giaùo daân, caùc thöøa taùc vieân Thaùnh Theå. Caàn coù moät choã ñeå chuùng toâi hoäi hoïp vaø laø trung taâm cho taát caû moïi nöôùc cuûa Toøa giaùm quaûn, vì theá chuùng toâi ñaõ choïn vöông quoác Bahrain. Vaø ñieàu naøy cho pheùp toâi di chuyeån raát töï do giöõa caùc nöôùc A raäp ñaõ ñöôïc giao phoù cho toâi. Ngoaøi Bahrain Toøa giaùm quaûn toâng toøa Baéc A Raäp coøn bao goàm Kuweit, Qatar, vaø A Raäp Sauñi.
Hoûi: Trong nhöõng ngaøy naøy Vua Bahrain cuõng ñaõ göûi ñieän tín chia buoàn vôùi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ vì caùi cheát cuûa ngöôøi vôï vaø hai con nhoû cuûa chaùu ruoät ngaøi. Caû ñieàu naøy nöõa cuõng laø moät daáu chæ quan troïng coù ñuùng theá khoâng?
Ñaùp: Vaâng ñuùng theá, nhöng khoâng phaûi chæ coù vaäy. Caû cuoäc hoäi kieán giöõa nhaø vua vaø Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ taïi Vaticaêng ngaøy 19 thaùng 5 naêm nay cuõng ñaõ raát tích cöïc. Toâi xaùc tín raèng nhaø vua ñaõ raát haøi loøng. Thaät theá, sau chuyeán vieáng thaêm nhaø vua ñaõ muoán gaëp toâi ñeå caùm ôn toâi ñaõ coäng taùc saép xeáp toå chöùc cuoäc gaëp gôõ vôùi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ.
Hoûi: Thöa Ñöùc Cha Pallin, coù theå ñoùng goùp cho vieäc xaây caát nhaø thôø chính toøa "Ñöùc Baø A raäp" nhö theá naøo? Coù theå quyeân goùp ngaân khoaûn moät caùch töï phaùt hay khoâng?
Ñaùp: Vaâng, coù theå ñoùng goùp baèng baát cöù caùch naøo. Chaúng haïn, toâi ñaõ ñeà nghò caùc phuï nöõ coù teân thaùnh laø Maria coù theå daâng cuùng 10 Euros cho vieäc xaây nhaø cuûa Meï Maria. Cuõng coù theå ñoùng goùp baèng caùch göûi soá tieàn daâng cuùng vaøo soá tröông muïc cuûa Doøng Comboni vaø ghi chuù "cho Ñöùc Cha Pallin".
Hoûi: Caùc tín höõu kitoâ vuøng Trung Ñoâng ñang phaûi soáng trong moät tình traïng voâ cuøng theâ thaûm. Noù coù gaây ra caùc dö aâm naøo trong caùc nöôùc thuoäc Toøa giaùm quaûn cuûa Ñöùc Cha hay khoâng?
Ñaùp: Vua Bahrain ñaõ tuyeân boá saün saøng trôï giuùp 200 gia ñình kitoâ Mossul vaø cuõng saün saøng ñoùn tieáp hoï taïi Bahrain. Ñieàu naøy cho thaáy söï quaûng ñaïi cuûa nhaø vua ñoái vôùi caùc kitoâ höõu. Hieän nay tình traïng theâ thaûm naøy chöa lan traøn tôùi chuùng toâi. Phaûn öùng cuûa caùc ngöôøi hoài laø choáng laïi Nhaø Nöôùc Hoài ISIS taïi Irak vaø Siria. Taát caû moïi ngöôøi Hoài ñeàu choáng laïi caùc löïc löôïng ISIS, nhaát laø caùc ngöôøi hoài hoøa hoaõn. Caû caùc ngöôøi hoài cöïc ñoan cuõng ñaõ khoâng baày toû yù kieán moät caùch tích cöïc, toâi ñaõ khoâng tìm thaáy treân baùo chí caùc lôøi tuyeân boá uûng hoä Nhaø Nöôùc Hoài ISIS, taïi Bahrain cuõng nhö Kuweit vaø nôi khaùc. Toâi tin raèng ôû neàn taûng cuûa noù coù moät lyù do chính trò khieán cho caùc chính quyeàn A raäp khaùc chuù yù. Nghóa laø: Nhaø Nöôùc Hoài giaùo naøy muoán gì? Noù coù muïc ñích gì? Muïc ñích cuûa noù coù thaät söï laø Hoài giaùo khoâng hay coù moät phong traøo chính trò laøm naûy sinh ra noù? Vaø ai laø ngöôøi uûng hoä noù? Vieäc trôû laïi vôùi moät quoác gia hoài giaùo Caliphat laø moät töôûng töôïng thuaàn tuùy, vì noù seõ khoâng bao giôø ñöôïc baát cöù quoác gia A raäp naøo chaáp thuaän.
Hoûi: Ñöùc Cha coù muoán ñöa ra lôøi keâu goïi khoan nhöôïng toân giaùo vaø baûo veä caùc nhoùm thieåu soá, khoâng phaûi chæ coù caùc kitoâ höõu thoâi khoâng?
Ñaùp: Moïi nhoùm thieåu soá phaûi ñöôïc naâng ñôõ, vì moïi ngöôøi ñeàu laø thu taïo cuûa Thieân Chuùa, duø laø kitoâ höõu hay khoâng. Caû caùc anh em hoài giaùo cuõng coù caùc nhoùm thieåu soá. Vaø moïi nhoùm thieåu soá ñeàu coù quyeàn hieän höõu, ñeàu coù quyeàn soáng, bôûi vì moãi ngöôøi laø moät nhaân vò, vaø nhö theá taïi sao hoï laïi phaûi chòu caùc aùp böùc, bò xöû baén, bò gieát ngay töùc khaéc, bò cöôùp boùc, bò caùc aùp ñaët toân giaùo? Taïi sao? Moãi moät ngöôøi phaûi ñöïôc töï do löïa choïn toân giaùo mình muoán, soáng theo söï toân troïng cuûa nhaân vò, cuûa xaõ hoäi con ngöôøi, theo caùc nhaân quyeàn. Moãi moät ngöôøi ñeàu ñaõ ñöôïc Thieân Chuùa tao döïng neân, vaø nhö laø thuï taïo cuûa Thieân Chuùa, hoï coù quyeàn soáng cuoäc soáng nhaân baûn vaø toân giaùo cuûa mình, nhö hoï muoán.
(RG 22-8-2014)
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)