Phoûng vaán Ñöùc Cha Nunzio Galantino
veà Ngaøy caàu nguyeän
cho caùc tín höõu kitoâ bò baùch haïi
Phoûng vaán Ñöùc Cha Nunzio Galantino, Toång thö kyù Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Italia veà Ngaøy caàu nguyeän cho caùc tín höõu kitoâ bò baùch haïi.
Roma (RG 15-08-2014; Vat. 25-08-2014) -Ngaøy 15 thaùng 8 naêm 2014 laø Ngaøy caàu nguyeän cho moïi kitoâ höõu bò baùch haïi treân toaøn theá giôùi, do Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Italia phaùt ñoäng, nhaèm ñaùp laïi lôøi môøi goïi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, cuõng nhö hôïp tieáng vôùi caùc lôøi toá caùo cuûa ngaøi. Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ nhieàu laàn khaúng ñònh raèng "ngaøy nay coù nhieàu kitoâ höõu bò baùch haïi hôn laø trong caùc theá kyû ñaàu" cuûa lòch söû Giaùo Hoäi. Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Italia vieát trong thoâng caùo: "Vì theá moïi coäng ñoaøn giaùo hoäi ñeàu ñöôïc môøi goïi "hieäp lôøi caàu nguyeän nhö daáu chæ cuï theå cuûa vieäc chia seû vôùi nhöõng ai bò thöû thaùch vì caùc cuoäc baùch haïi ngaët ngheøo... Chuùng ta khoâng theå im laëng, ñaëc bieät tröôùc moät AÂu chaâu lo ra, thôø ô, muø loøa vaø caâm nín tröôùc caùc cuoäc baùch haïi, maø ngaøy nay naïn nhaân laø haøng ngaøn kitoâ höõu".
Ngaøy caàu nguyeän naøy ñaõ ñöôïc toå chöùc Caritas Roma vaø coäng ñoàng thaùnh Egidio cuõng nhö nhieàu giaùo xöù, phong traøo vaø hoäi ñoaøn höôûng öùng. Trong caùc thaùnh leã treân toaøn nöôùc ñaõ coù lôøi caàu ñaëc bieät caùc cho kitoâ höõu vuøng Trung Ñoâng.
Nhö ñaõ bieát, trong thôøi gian qua caùc löïc löôïng hoài thaùnh chieán cuûa Califat hoài giaùo ISIS beân Irak ñaõ ra leänh cho caùc tín höõu kitoâ phaûi theo Hoài giaùo, hay traû thueá toân giaùo, hoaëc laø ra ñi. Caùc löïc löôïng Hoài ISIS ñaõ khoâng chæ taøn saùt caùc kitoâ höõu, maø coøn saùt haïi caû tín höõu cuûa caùc nhoùm toân giaùo thieåu soá khaùc nöõa, trong ñoù coù caùc ngöôøi hoài Yizidi, cuõng nhö Sunnít vaø Sciít. Sau khi thaønh phoá Mosul bò caùc löïc löôïng hoài ñaùnh chieám, nhaø cuûa caùc kitoâ höõu bò hoï ñaùnh daáu baèng chöõ N, aùm chæ tín höõu kitoâ maø hoï goïi laø Nazareni, nhöõng ngöôøi theo Ñöùc Gieâsu thaønh Nazaret.
Ñaõ coù 100,000 kitoâ höõu phaûi boû nhaø cöûa ruoâng vöôøn, caùc phöông tieän di chuyeån, bò caùc löïc löôïng hoài thaùnh chieán cöôùp boùc taát caû tieàn baïc, taøi saûn vaø ra ñi vôùi hai baøn tay traéng. Ngöôøi giaø, treû em, phuï nöõ, ngöôøi beänh boàng beá nhau höôùng veà thaønh phoá Erbil trong vuøng Kurdistan laùnh naïn, khoâng thöïc phaåm, khoâng nöôùc uoáng, khoâng thuoác men.
Ngaøy muøng 3 thaùng 8 naêm 2014 caùc löïc löôïng hoài ISIS ñaõ ñaùnh chieám vaøi ñòa ñieåm chính coù moû daàu löûa, vaø kieåm soaùt ñöôïc 7 nôi, coäng theâm 2 nhaø maùy loïc daàu quan trong khaùc nöõa, vaø nhieàu ñoaïn oáng daãn daàu höôùng sang Thoå Nhó Kyø cho pheùp löïc löôïng ISIS baùn moãi ngaøy 10,000 thuøng daàu thoâ ñeå coù tieàn taøi trôï cho cuoäc chieán cuûa hoï. Töø nhieàu thaùng qua caùc nhoùm thaùnh chieán Takfirít Sunnít ISIS ñaõ tieán ñaùnh Siria, roài töø thaùng 6 naêm 2014 hoï ñaõ ñaùnh chieám nhieàu vuøng beân Irak, trong ñoù coù thaønh phoá Mosul vaø vuøng bình nguyeân Ninive, giôø ñaây hoï muoán tieán chieám Erbil, laø thuû phuû cuûa vuøng töï trò Kurdistan.
Tröôùc söï ñe doïa cuûa caùc löïc löôïng ISIS muoán tieán ñaùnh Erbil, töø hôn 10 ngaøy qua toång thoáng Barack Obama ñaõ ra leänh cho khoâng löïc Hoa Kyø baét ñaàu thöïc hieän caùc phi vuï boû bom caùc traïi binh vaø nôi aån truù cuûa löïc löôïng ISIS ñeå ngaên chaën ñaø tieàn cuûa hoï, baûo veä toøa laõnh söï vaø haøng ngaøn ngöôøi Myõ sinh soáng taïi ñaây. Thaät ra, Kurdistan laø vuøng chöùa 10% daàu löûa toaøn Irak, laø quoác gia ñöùng haøng thöù 7 treân theá giôùi veà daàu löûa. Kurdistan saûn xuaát 1/4 toång soá löôïng daàu thoâ cuûa Irak vaø laø nôi coù caùc haõng khai thaùc daàu cuûa nhieàu nöôùc, ñöùng ñaàu laø hai haõng Exxon vaø Chrevron. Noùi ñuùng ra Hoa Kyø coù 11 haõng khai thaùc daàu hoûa, Canada 6, Thoå Nhó Kyø 2, Anh quoác 3 coäng vôùi moät haõng Anh-Phaùp, caùc Vöông quoác thoáng nhaát A raäp 2, Nga 2 trong ñoù coù Gazprom, Phaùp 1 laø haõng Total. Caùc nöôùc AÙo, Taây Ban Nha, Hungaria, Na Uy, Trung Quoác vaø AÁn Ñoä, Nam Haøn vaø Taân Guinea moãi nöôùc coù 1 haõng. Haõng cuûa Trung Quoác laø Sinopec, vaø haõng cuûa AÁn Ñoä laø Reliance.
Chính vì theá ngöôøi ta coù caûm töôûng laø söï can thieäp naøy cuûa Hoa Kyø coù muïc ñích baûo veä caùc lôïi nhuaän cuûa cuûa Hoa Kyø vaø caùc nöôùc coù haõng khai thaùc daàu löûa taïi Irak, hôn laø beânh vöïc caùc kitoâ höõu vaø caùc nhoùm thieåu soá. Daàu sao ñi nöõa trong luùc naøy caùc löïc löôïng ISIS cuõng bò caàm chaân bôûi caùc vuï boû bom cuûa Hoa Kyø.
Sau ñaây chuùng toâi xin göûi tôùi quùy vò vaø caùc baïn baøi phoûng vaán Ñöùc Cha Nunzio Galantino, Toång thö kyù Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Italia.
Hoûi: Thöa Ñöùc Cha, ñaâu laø lyù do ñaõ khieán cho Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Italia ñaõ ñöa ra saùng kieán Ngaøy caàu nguyeän cho caùc tín höõu kitoâ bò baùch haïi treân theá giôùi?
Ñaùp: Söï caàn thieát naûy sinh töø tình traïng theâ thaûm maø caùc tín höõu kitoâ ñang phaûi soáng, nhöng khoâng phaûi chæ coù caùc tín höõu kitoâ, maø caû caùc nhoùm thieåu soá Yazidi nöõa, nhaát laø beân Irak. Vaø khoâng phaûi chæ taïi Irak maø thoâi, nhöng coøn taïi nhieàu nöôùc khaùc treân theá giôùi nhö beân Siria, Nigeria vaø nhieàu nôi khaùc. Nhö theá, raát tieác ñoøi hoûi naøy naûy sinh töø lòch söû, vaø nhö laø caùc Giaùm Muïc chuùng toâi ñaõ can thieäp. Nhöng laàn naøy thaät laø thích hôïp thöùc tænh moät chuùt taát caû moïi kitoâ höõu moät caùch roõ raøng hôn, cöông quyeát hôn lieân quan tôùi vaán ñeà naøy. YÙ thöùc naûy sinh töø söï caàn thieát khoâng ñöôïc pheùp vaø khoâng theå ñeå cho caùc anh chi em naøy ñau khoå moät mình, vaø chòu ñöïng taát caû nhöõng gì hoï ñang phaûi gaùnh chòu.
Hoûi: Söï höôûng öùng cuûa giaùo daân trong caùc giaùo phaän Italia coù laäp töùc khoâng thöa Ñöùc Cha?
Ñaùp: Coù, caùc giaùo phaän ñaõ höôûng öùng töùc khaéc, nhöng khoâng phaûi chæ coù caùc giaùo phaän, maø caû caùc phong traøo hieäp hoäi vaø caùc nhoùm nöõa. Söï ñaùp öùng ñaõ raát laø mau leï, ñoàng thanh vaø haêng say nöõa, trong nghóa chuùng toâi caûm thaáy sö caàn thieát cuøng nhau höôùng tôùi, cuøng nhau traû lôøi, cuøng nhau caàu nguyeän cho caùc tình traïng naøy. Do ñoù toâi nghó raèng ñaây laø moät thôøi ñieåm quan troïng. Quan troïng bôûi vì lôøi caàu nguyeän cuûa chuùng toâi laø moät lôøi caàu nguyeän loäi cuoán taát caû vaøo trong daán thaân cuï theå.
Hoûi: Tín höõu coâng giaùo Italia coù thöïc söï yù thöùc ñöôïc thaûm caûnh soáng cuûa caùc kitoâ höõu Irak khoâng? Hoï coù nhaän thöùc ñöôïc caùc thaûm traïng cuûa caùc kitoâ höõu naøy khoâng, thöa Ñöùc Cha?
Ñaùp: Coù chöù. Nhöng toâi ngaïc nhieân thaáy ñaøi truyeàn hình nhaø nöôùc Italia vaø caùc ñaøi truyeàn hình khaùc, ñaõ thöùc giaác hôi treã ñoái vôùi caùc vaán ñeà naøy. Caùm ôn Chuùa laø nhaät baùo "Töông Lai" vaø caùc phöông tieän truyeàn thoâng coâng giaùo ñaõ khoâng ngöøng gaây yù thöùc ñoái vôùi tình traïng naøy. Caùch ñaây ít ngaøy toâi coù noùi chuyeän vôùi cha Samir, laø cha sôû giaùo xöù ñang tieáp ñoùn haøng ngaøn ngöôøi kitoâ tî naïn beân Irak, cha ñaõ noùi vôùi toâi: "Trong luùc naøy, hôn laø caàn löông thöïc, chaên meàn, trong luùc naøy chuùng toâi coù theå ñöông ñaàu vôùi caùc thöïc taïi vaät chaát naøy. Vaán ñeà nghieâm troïng ñoù laø xin haõy trôï giuùp chuùng toâi vôùi caùc phöông tieän truyeàn thoâng, xin haõy giuùp chuùng toâi taïo ra yù thöùc, xin giuùp chuùng toâi laøm cho theá giôùi bieát caùc thaûm caûnh chuùng toâi ñang phaûi soáng. Ñaây khoâng phaûi laø moät söï kieän rôøi raïc, nhöng laø moät söï kieän lieân luïy tôùi raát nhieàu ngöôøi... Söï taøn aùc naøy, baïo löïc naøy ñöôïc yeåm trôï bôûi moät yù chí cöông quyeát töø phía caùc löïc löôïng cuûa nhaø nöôùc Hoài, thaønh laäp moät caliphaùt Hoài.
Hoûi: Trong caùc tröôøng hôïp naøy söï phaãn noä cuûa xaõ hoäi daân söï phaûi tuyeät ñoái, coù ñuùng theá khoâng thöa Ñöùc Cha?
Ñaùp: Vaâng, quùy vò noùi ñuùng. Söï phaãn noä cuûa xaõ hoäi daân söï phaûi tuyeät ñoái.
Thaät ra, toâi coù caûm töôûng raèng ñoâi khi vieäc thoâng tin töùc tôùi quùa treã. Chuùng ta taát caû ñaõ ñeå cho mình sôï haõi phaûi can thieäp vaøo caùc thöïc taïi naøy. Toâi coù caûm töôûng raèng chaâu AÂu ñaõ töøng luoân luoân saün saøng ñöa ra caùc lôøi khuyeân, lieân quan tôùi caû chuoái caàn phaûi ñöa vaøo thò tröôøng nhö theá naøo, nhöng tröôùc caùc thöïc taïi naøy thì laïi ñöa ra caùc ñeà nghò cho thaáy mình ôû ngoaøi leà. Xem ra raát laø quan troïng ñeà nghò cuûa Ñöùc Thöôïng Phuï Louis Sako vaø caùc Giaùm Muïc Irak ñang baày toû ñoái vôùi caùc kitoâ höõu Taây AÂu, ñaëc bieät ñoái vôùi Giaùo Hoäi coâng giaùo AÂu chaâu, ñang chuyeån ñoäng raát maïnh, cuøng vôùi phong traøo do haõng thoâng taán Asia News phaùt ñoäng: "Haõy nhaän nuoâi moät kitoâ höõu Mosul ñeå giuùp caùc tín höõu kitoâ ôû laïi trong nöôùc Irak".
Hoûi: Thöa Ñöùc Cha, noùi chung ngöôøi ta ñang chuyeån ñoäng: Giaùo Hoäi Italia ñaõ cho bieát saün saøng tieáp ñoùn caùc ngöôøi bò baùch haïi ñaõ rôøi boû Irak. Theo Ñöùc Cha, caùc gia ñình vaø caùc caù nhaân coù theå trôï giuùp caùc kitoâ höõu Irak bò baùch haïi nhö theá naøo?
Ñaùp: Caùc giaûi phaùp cho thaûm caûnh naøy khoâng ñoàng ñeàu cho taát caû moïi ngöôøi. Nghóa laø töø vaøi phía ngöôøi ta xin trôï giuùp vaät chaát, töø caùc phía khaùc ngöôøi ta xin cho bieát caùc traïi tî naïn ôû ñaâu vaø can thieäp vôùi caùc nhaân vieân hieän dieän trong caùc traïi tî naïn ñoù. Töø phía khaùc nöõa, nhö cha Samir thuoäc giaùo xöù Thaùnh Giuse, thì ñang noùi: "haõy giuùp chuùng toâi khieán cho taát caû moïi ngöôøi yù thöùc ñöôïc qua vieäc thoâng tin töùc cho bieát nhöõng gì ñang xaûy ra". Nhö theá, "vieäc phaûi laøm gì" thuoäc nhieàu bình dieän khaùc nhau. Tröôùc heát toâi xin noùi raèng: chuùng toâi khoâng ngöøng ñöa tin töùc, chuùng toâi khoâng ngöøng cho bieát nhöõng gì ñang xaûy ra beân Irak, chuùng toâi khoâng ngöøng laøm cho ngöôøi ta hieåu raèng söï giaän döõ saùt nhaân vaø baùch haïi naøy khoâng ngöng vaø khoâng coù yù ngöøng laïi tí naøo caû. Chuùng toâi baét ñaàu laøm baèng caùch laäp ñi laäp laïi caùc thoâng tin naøy: chuùng toâi baét ñaàu vôùi ngaøy caàu nguyeän 15 thaùng 8 ñeå gaây yù thöùc nhieàu hôn nöõa. Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Italia chuùng toâi ñaõ trích ra ngaân khoaûn trôï giuùp, vì theá vaán ñeà töùc thôøi, trong luùc naøy ñaây, laø phaûi laøm sao chaën ñöùng söï taøn saùt ñieân loaïn naøy, laøm theá naøo ñeå toaøn theá giôùi ñeàu chuù yù, nhaát laø loâi keùo söï chuù yù cuûa Taây Phöông ñoái vôùi thaûm caûnh naøy cuûa caùc anh chò em kitoâ Irak.
(RG 15-8-2014)
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)