Keát thuùc cuoäc vieáng thaêm
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ taïi Haøn Quoác
Keát thuùc cuoäc vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ taïi Haøn Quoác.
Roma (Vat. 18-08-2014) - Chieàu ngaøy 18 thaùng 8 naêm 2014, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ veà ñeán Roma baèng an, keát thuùc toát ñeïp cuoäc vieáng thaêm 5 ngaøy cuûa ngaøi taïi Haøn quoác nhaân dòp Ñaïi hoäi giôùi treû Coâng Giaùo AÙ chaâu kyø 6 vaø toân phong 124 vò töû ñaïo leân baäc chaân phöôùc.
Döôùi ñaây laø moät soá hoaït ñoäng cuoái cuøng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha taïi Haùn Thaønh:
Gaëp
gôõ caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ gaëp gôõ caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo baïn. Ñöùc Thaùnh Cha laàn löôït baét tay chaøo thaêm 12 vò laõnh ñaïo toân giaùo, baét ñaàu laø Ñöùc Toång Giaùm Muïc Anh giaùo cuûa giaùo phaän Haùn Thaønh, roài caùc vò chuû tòch Giaùo Hoäi Tin Laønh Luther, Tin Laønh Tröôûng Laõo ôû Haøn Quoác, tieáp ñeán laø caùc vò laõnh ñaïo Phaät giaùo. |
Luùc gaàn 9 giôø ngaøy 18 thaùng 8 naêm 2014, ngaøi giaõ töø toøa Söù Thaàn Toøa Thaùnh ôû Haùn thaønh ñeå ñeán Nhaø Thôø chính toøa Minh Ñoång caùch ñoù 3 caây soá röôõi. Thaùnh ñöôøng naøy ñöôïc döïng leân taïi nôi caàu nguyeän cuûa caùc coäng ñoàng Coâng Giaùo ñaàu tieân ôû Haøn Quoác töø naêm 1784, töùc laø ñaõ 230 naêm nay, vaø ñöôïc thaùnh hieán vaøo naêm 1898, daâng kính Ñöùc Meï Voâ Nhieãm nguyeân toäi. ÔÛ taàng haàm cuûa thaùnh ñöôøng coù haøi coát cuûa nhieàu vò töû ñaïo Haøn quoác trong theá kyû 19.
Ñeán toøa Giaùm Muïc cuõ caïnh thaùnh ñöôøng, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñöôïc cha sôû Nhaø thôø Chính Toøa ñoùn tieáp vaø höôùng daãn vaøo phoøng khaùch ñeå gaëp gôõ caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo baïn. Ñöùng tröôùc böùc hoïa caùc vò töû ñaïo Haøn Quoác, cuõng laø chuû ñeà cuûa cuoäc vieáng thaêm naøy, Ñöùc Thaùnh Cha laàn löôït baét tay chaøo thaêm 12 vò laõnh ñaïo toân giaùo, baét ñaàu laø Ñöùc Toång Giaùm Muïc Anh giaùo cuûa giaùo phaän Haùn Thaønh, roài caùc vò chuû tòch Giaùo Hoäi Tin Laønh Luther, Tin Laønh Tröôûng Laõo ôû Haøn Quoác, tieáp ñeán laø caùc vò laõnh ñaïo Phaät giaùo vaø ñaïi dieän cuûa caùc coäng ñoàng Kitoâ khaùc. Ñaëc bieät Ñöùc Toång Giaùm Muïc Chính Thoáng ñaõ taëng Ñöùc Thaùnh Cha thaùnh giaù Bizantine, ngaøi ñaëc bieät haøi loøng veà moùn quaø naøy vaø cho bieát seõ duøng ñeå ban pheùp laønh cuoái leã.
Ñöùc Thaùnh Cha cuõng öùng khaåu noùi baèng tieáng Taây Ban Nha vaø ñöôïc Cha John Chong Che Chon, giaùm tænh doøng Teân phieân dòch, qua ñoù ngaøi caùm ôn caùc vò ñaõ coù loøng quí meán ñeán gaëp ngaøi, vaø ngaøi noùi theâm raèng:
"Cuoäc ñôøi laø moät haønh trình daøi, vaø cuõng laø moät haønh trình maø ta khoâng theå ñi moät mình. Caàn ñoàng haønh vôùi anh chò em tröôùc nhan Chuùa. Vì theá toâi caùm ôn anh em vì cöû chæ ñoàng haønh naøy tröôùc maët Chuùa. Ñoù laø ñieàu maø Chuùa ñaõ yeâu caàu toå phuï Abraham. Chuùng ta laø anh em, chuùng ta haõy nhìn nhaän nhau nhö anh em vaø ñoàng haønh vôùi nhau. Xin Chuùa chuùc laønh cho chuùng ta vaø xin anh em cuõng vui loøng caàu nguyeän cho toâi nöõa!"
Theo caùc quan saùt vieân veà toân giaùo, quan heä giöõa caùc tín ngöôõng vaø toân giaùo khaùc nhau taïi Haøn Quoác ñöôïc coi laø thaân höõu, ít laø beà maët nhö vaäy, vaø ít khi xaûy ra nhöõng caêng thaúng nhö moät soá nôi khaùc treân theá giôùi. Ñieàu maø hoï khoâng noùi, ñoù laø neáu söï thaân thieän aáy laø keát quaû cuûa tinh thaàn bao dung toân giaùo ñaùng ca ngôïi, thì cuõng coù tình traïng döûng döng ñoái vôùi toân giaùo ñang gia taêng. Moät cuoäc thaêm doø dö luaän môùi ñaây cho thaáy gaàn moät nöûa daân Haøn quoác khoâng tuyeân xöng tín ngöôõng naøo. Tình traïng naøy giuùp ta hieåu ñöôïc nhieàu lôøi keâu goïi ÑTC ñöa ra trong cuoäc vieáng thaêm, ngaøi laø moät khuoân maët môùi trong söï troáng roãng veà tín ngöôõng nôi nhieàu ngöôøi ôû Haøn quoác.
Thaùnh leã caàu cho hoøa bình vaø hoøa giaûi
Sau cuoäc gaëp gôõ vôùi caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ tieán vaøo Nhaø thôø chính toøa ñeå cöû haønh thaùnh leã luùc gaàn 10 giôø ñeå caàu nguyeän cho hoøa bình vaø hoøa giaûi ôû baùn ñaûo Trieàu Tieân. Ñaây laø moät chuû ñeà raát nhaïy caûm ñoái vôùi daân toäc Haøn quoác: töø hôn 60 naêm nay, baùn ñaûo naøy vaãn coøn bò chia caùch vôùi vuøng phi quaân söï roäng 4 caây soá vôùi nhöõng thaùp canh, haøng raøo keõm gai vaø caùc binh só voõ trang.
Nhö
moät bieåu töôïng söï chia reõ ñau thöông naøy, ngöôøi ta ñaõ
ñaët moät maõo gai laøm baèng nhöõng ñoaïn theùp gai vaø ñaët
döôùi chaân töôïng Ñöùc Meï Fatima trong Nhaø thôø chính toøa
Minh Ñoång, beân döôùi coù haøng chöõ baèng tieáng la tinh "Ut
unum sint, Öôùc gì chuùng ñöôïc hieäp nhaát".
Sau Thaùnh leã, taïi nhaø thaùnh cuûa Nhaø thôø chính toøa, Ñöùc Thaùnh Cha baét tay chaøo töø bieät taát caû 35 Giaùm Muïc Haøn quoác chuaån bò leân ñöôøng trôû veà Roma. |
Tröôùc thaùnh leã, khi tieán tôùi gaàn baøn thôø, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ döøng laïi chaøo moät nhoùm 7 phuï nöõ cao nieân, ngoài treân gheá laên ôû haøng ñaàu tröôùc baøn thôø. Hoï thuoäc vaøo soá 54 phuï nöõ soáng soùt trong soá haøng traêm ngaøn phuï nöõ Haøn quoác bò quaân Nhaät Baûn baét laøm hoä lyù, nhöõng noâ leä tình duïc cho caùc binh só Nhaät, trong thôøi theá chieán thöù II. Cho ñeán nay caùc phuï nöõ naøy ñaõ nhieàu laàn ñoøi chính phuû Nhaät xin loãi vaø boài thöôøng, nhöng khoâng keát quaû. Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ caàm tay caùc baø cuï vaø chuù yù laéng nghe hoï keå laïi thaân phaän ñau thöông cuûa hoï vaø an uûi hoï.
Trong soá nhöõng ngöôøi hieän dieän taïi Thaùnh leã, ñaëc bieät coù baø Toång thoáng Phaùc Caän Hueä vaø moät soá quan chöùc chính quyeàn.
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
Trong baøi giaûng, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñeà ra nhöõng ñöôøng höôùng cuï theå caàn phaûi thi haønh trong noã löïc kieán taïo hoøa bình vaø hoøa giaûi taïi Baùn ñaûo Trieàu Tieân, loaïi boû naõo traïng nghi kî, ñoái nghòch vaø caïnh tranh, nhaát laø xaùc tín raèng ñieàu khoâng theå döôùi nhaõn giôùi con ngöôøi, vaãn laø ñieàu coù theå ñoái vôùi Thieân Chuùa. Ngaøi noùi:
"Cuoäc vieáng thaêm cuûa toâi ñaït tôùi cao ñieåm trong vieäc cöû haønh Thaùnh Leã naøy, trong ñoù chuùng ta caàu xin Chuùa ôn hoøa bình vaø hoøa giaûi. Kinh nguyeän naøy coù aâm höôûng ñaëc bieät trong baùn ñaûo Trieàu Tieân. Thaùnh Leã hoâm nay chuû yeáu laø caàu nguyeän cho söï hoøa giaûi trong gia ñình Trieàu Tieân. Trong Tin Möøng, Chuùa Gieâsu noùi vôùi chuùng ta veà söùc maïnh lôøi caàu nguyeän cuûa chuùng ta khi hai hoaëc ba ngöôøi hoïp nhau nhaân danh Chuùa ñeå xin ñieàu gì (Xc Mt 18,19-20). Toaøn theå moät daân toäc daâng lôøi khaån nguyeän thoáng thieát leân trôøi cao thì caøng maïnh meõ theá naøo!
Baøi ñoïc thöù I trong Thaùnh Leã naøy trình baøy lôøi Chuùa höùa taùi laäp trong söï hieäp nhaát vaø thònh vöôïng moät daân toäc bò phaân taùn vì tai öông vaø chia reõ. Ñoái vôùi chuùng ta, gioáng nhö ñoái vôùi daân toäc Israel, ñaây laø moät lôøi höùa ñaày hy voïng: lôøi höùa aáy chæ cho chuùng ta moät töông lai maø Chuùa ñang chuaån bò cho chuùng ta ngay töø baây giôø. Nhöng lôøi höùa aáy gaén lieàn maät thieát vôùi moät meänh leänh: meänh leänh haõy trôû veà cuøng Thieân Chuùa vaø thaønh taâm tuaân phuïc luaät Chuùa (Xc Dnl 30,2-3). Hoàng aân hoøa giaûi, hieäp nhaát vaø hoøa bình cuûa Chuùa gaén lieàn vôùi ôn hoaùn caûi; ñaây laø moät söï bieán ñoåi taâm hoàn, coù theå thay ñoåi cuoäc soáng vaø lòch söû cuûa chuùng ta, trong tö caùch laø caù nhaân cuõng nhö daân toäc.
"Trong Thaùnh Leã naøy, dó nhieân chuùng ta laéng nghe lôøi höùa aáy trong kinh nghieäm lòch söû cuûa daân toäc Trieàu Tieân, moät kinh nghieäm chia reõ vaø xung ñoät keùo daøi ñaõ hôn 60 naêm nay. Nhöng lôøi Thieân Chuùa tha thieát môøi goïi hoaùn caûi cuõng ñöôïc gôûi ñeán caùc moân ñeä Chuùa Kitoâ ôû Haøn quoác haõy cöùu xeùt chaát löôïng söï ñoùng goùp cuûa mình cho vieäc xaây döïng moät xaõ hoäi coâng chính vaø nhaân baûn hôn. Chuùa môøi goïi moãi ngöôøi chuùng ta haõy suy nghó xem anh chò em ñang laøm chöùng taù, trong tö caùch laø caù nhaân cuõng nhö coäng ñoaøn veà söï daán thaân theo tinh thaàn Tin Möøng, cho nhöõng ngöôøi ngheøo khoå, nhöõng ngöôøi ôû ngoaøi leà xaõ hoäi, nhöõng ngöôøi khoâng coù coâng aên vieäc laøm, hoaëc bò gaït ra ngoaøi söï thònh vöôïng cuûa nhieàu ngöôøi. Chuùa cuõng keâu goïi chuùng ta, trong tö caùch laø Kitoâ höõu, cuõng nhö laø ngöôøi daân Haøn quoác, haõy quyeát lieät loaïi tröø moät naõo traïng döïa treân ngôø vöïc, ñoái nghòch vaø caïnh tranh, vaø toát hôn haõy taïo ñieàu kieän cho moät neàn vaên hoùa ñöôïc nhaøo naën baèng giaùo huaán cuûa tin Möøng vaø nhôø nhöõng giaù trò truyeàn thoáng cao quí nhaát cuûa daân toäc Trieàu Tieân.
"Trong Tin Möøng ngaøy leã hoâm nay, Thaùnh Pheâroâ hoûi Chuùa: neáu ngöôøi anh em cuûa con phaïm loãi choáng laïi con, thì con phaûi tha thöù cho hoï bao nhieâu laàn? Coù ñeán 7 laàn khoâng? Chuùa ñaùp: "Thaày khoâng noùi con phaûi tha thöù ñeán 7 laàn, nhöng laø 77 laàn 7" (Mt 18,21-22). Nhöõng lôøi naøy ñi thaúng vaøo troïng taâm söù ñieäp hoøa giaûi vaø hoøa bình maø Chuùa Gieâsu ñeà ra. Khi tuaân theo meänh leänh cuûa Chuùa, haèng ngaøy chuùng ta xin Cha treân trôøi tha thöù toäi loãi chuùng ta, "nhö chuùng con cuõng tha keû coù nôï chuùng con". Neáu chuùng ta khoâng saün saøng laøm nhö theá, thì laøm sao chuùng ta coù theå thaønh thöïc caàu xin ôn hoøa bình vaø hoøa giaûi?
"Chuùa
Gieâsu yeâu caàu chuùng ta haõy tin raèng tha thöù laø caùnh cöûa
daãn ñeán hoøa giaûi. Khi daïy chuùng ta haõy tha thöù cho anh em
chuùng ta khoâng chuùt deø daët, Chuùa yeâu caàu chuùng ta thöïc
hieän moät ñieàu hoaøn toaøn quyeát lieät, nhöng Ngaøi cuõng ban cho
chuùng ta ôn thaùnh ñeå laøm ñieàu aáy. Xeùt theo nhaõn giôùi con
ngöôøi, ñieàu aáy döôøng nhö khoâng theå thöïc hieän ñöôïc,
khoâng theå theo ñuoåi vaø thaäm chí hoaøn toaøn laøm cho chuùng ta
kinh tôûm, nhöng Chuùa laøm cho ñieàu aáy coù theå thöïc hieän
ñöôïc vaø coù thaønh quaû nhôø quyeàn naêng voâ bieân thaäp giaù
cuûa Ngaøi. Thaäp giaù Chuùa Kitoâ toû loä quyeàn naêng cuûa Thieân
Chuùa coù theå laáp ñaày moïi chia reõ, haøn gaén moïi veát thöông
va taùi laäp nhöõng lieân heä nguyeân thuûy cuûa tình huynh ñeä.
Ñöùc Thaùnh Cha vaãy tay chaøo töø bieät vaø chuaån bi leân maùy bay trôû veà Roma. |
Vì theá, ñaây laø söù ñieäp maø toâi ñeå laïi cho anh chò em vaøo cuoái cuoäc vieáng thaêm cuûa toâi taïi Haøn quoác naøy. Anh chò em haõy tín thaùc nôi quyeàn naêng cuûa thaäp giaù Chuùa Kitoâ! Haõy ñoùn nhaän aân hoøa giaûi cuûa Chuùa trong taâm hoàn anh chò em vaø chia seû ôn aáy vôùi ngöôøi khaùc! Toâi xin anh chò em haõy laøm chöùng taù moät caùch ñaày thuyeát phuïc veà söù ñieäp hoøa giaûi cuûa Chuùa Kitoâ trong gia ñình, coäng ñoaøn vaø trong moãi laõnh vöïc cuûa ñôøi soáng quoác gia. Toâi tín thaùc raèng trong tinh thaàn thaân höõu vaø coäng taùc vôùi caùc tín höõu Kitoâ khaùc, vôùi tín ñoà caùc toân giaùo khaùc, vôùi taát caû nhöõng ngöôøi nam nöõ thieän chí voán quan taâm ñeán töông lai cuûa xaõ hoäi Haøn quoác, anh chò em seõ laø men cuûa Nöôùc Chuùa ôû traàn theá naøy. Khi aáy kinh nguyeän cuûa chuùng ta cho hoøa bình vaø hoøa giaûi seõ bay leân cuøng Thieân Chuùa töø caùc taâm hoàn thanh khieát hôn, ñeå nhôø ôn Chuùa, ñaït ñöôïc thieän ích quí giaù maø taát caû chuùng ta ñeàu khao khaùt.
"Vì vaäy, chuùng ta haõy caàu nguyeän ñeå naûy sinh nhöõng cô hoäi môùi ñoái thoaïi, gaëp gôõ vaø khaéc phuïc nhöõng khaùc bieät, ñeå coù moät söï quaûng ñaïi lieân tuïc trong vieäc cung caáp trôï giuùp nhaân ñaïo cho nhöõng ngöôøi tuùng thieáu, vaø ñeå coù söï nhìn nhaän ngaøy caøng roäng lôùn hôn ñoái vôùi nhöõng thöïc taïi naøy: moïi ngöôøi daân Trieàu tieân ñeàu laø anh chò em vôùi nhau, laø thaønh phaàn cuûa moät gia ñình duy nhaát, moät daân toäc duy nhaát.
Trong phaàn keát luaän baøi giaûng, Ñöùc Thaùnh Cha noàng nhieät caùm ôn Baø Toång Thoáng, chính quyeàn Haøn quoác cuõng nhö taát caû nhöõng ngöôøi, döôùi baát kyø hình thöùc naøo, ñaõ laøm cho cuoäc vieáng thaêm cuûa ngaøi ñöôïc thöïc hieän. Ngaøi noùi:
"Ñaëc bieät toâi muoán ngoû lôøi ñích thaân caùm ôn caùc linh muïc Haøn quoác, haèng ngaøy hoaït ñoäng phuïc vuï Tin Möøng vaø xaây döïng Daân Chuùa trong nieàm tin, caäy, meán. Toâi xin anh em, trong tö caùch laø Söù giaû cuûa Chuùa Kitoâ vaø laø ngöôøi phuïc vuï tình thöông hoøa giaûi cuûa Chuùa (Xc 2 Cr 5,18-20) tieáp tuïc kieán taïo nhöõng moái giaây toân troïng, tín nhieäm vaø coäng taùc hoøa hôïp trong caùc giaùo xöù chuùng ta, giöõa anh em vaø vôùi caùc GM cuûa anh em. Taám göông yeâu thöông khoâng chuùt deø daët cuûa anh em ñoái vôùi Chuùa, loøng trung thaønh vaø taän tuïy cuûa anh em ñoái vôùi söù vuï, cuõng nhö söï daán thaân baùc aùi cuûa anh em ñoái vôùi nhöõng ngöôøi tuùng thieáu, goùp phaàn raát lôùn vaøo coâng cuoäc hoøa giaûi vaø hoøa bình taïi ñaát nöôùc naøy".
Cuoái thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ nhaéc ñeán Ñöùc Hoàng Y Fernando Filoni Toång tröôûng Boä truyeàn giaùo, ñaëc söù cuûa ngaøi taïi Irak. Ngaøi noùi: "Leõ ra Ñöùc Hoàng Y cuõng coù maët taïi ñaây, nhöng Ñöùc Hoàng Y ñöôïc göûi sang Irak ñeå baøy toû söï gaàn guõi cuûa toâi vaø cuûa Giaùo Hoäi ñoái vôùi caùc tín höõu Kitoâ vaø daân chuùng Irak bò baùch haïi..
Ñöùc Hoàng Y Anreâ Lieâm Chu Chaùnh (Yeom Soo-jung), Toång Giaùm Muïc giaùo phaän Haùn Thaønh, ñaõ ñaïi dieän moïi ngöôøi caùm ôn Ñöùc Thaùnh Cha vì cuoäc vieáng thaêm taïi Haøn Quoác trong 5 ngaøy qua vaø nhaän xeùt raèng ñaëc bieät ñoái vôùi caùc baïn treû AÙ chaâu, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ toû ra moät vò Muïc Töû nhaân laønh thaùp tuøng vaø ñoàng haønh vôùi hoï. Vaø taïi Haùn Thaønh Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ toân phong chaân phöôùc cho caùc vò töû ñaïo cuûa chuùng con, Phaoloâ Duaãn Trì Trung vaø 123 baïn. Vôùi bieán coá naøy, Giaùo Hoäi taïi Haøn Quoác coù theâm 124 vò chaân phöôùc töû ñaïo ngoaøi 103 vò hieån thaùnh. Vì theá, con caûm thaáy caøng coù traùch nhieäm naëng neà hôn ñôùi vôùi coâng cuoäc loan baùo Tin Möøng. Xin Ñöùc Thaùnh Cha caàu cho chuùng con ñeå chuùng con daán thaân thöïc hieän hoøa bình troïn veïn taïi baùn ñaûo cuûa chuùng con vaø treân theá giôùi.
Sau leã, taïi nhaø thaùnh cuûa Nhaø thôø chính toøa, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chaøo töø bieät taát caû 35 Giaùm Muïc Haøn quoác vaø ngaøi laøm pheùp baûng hieäu seõ ñöôïc gaén vaøo Toøa Giaùm Muïc môùi xaây taïi ñaây, vaø xuoáng taàng haàm nhaø thôø chính toøa Minh Ñoång ñeå caàu nguyeän tröôùc di haøi cuûa caùc vò töû ñaïo ñöôïc an taùng taïi ñaây.
Giaõ töø
Lieàn ñoù Ñöùc Thaùnh Cha ñi tôùi caên cöù khoâng quaân Haùn Thaønh caùch ñoù 20 caây soá ñeå ñaùp maùy bay trôû veà Roma. Taïi saân bay, Toång thoáng Phaùc Caän Hueä cuøng vôùi caùc quan chöùc chính quyeàn, giaùo quyeàn vaø moät nhoùm tín höõu ñaõ tieãn bieät ÑTC trong nghi thöùc ñôn sô, nhöng cuõng coù haøng quaân danh döï.
Chieác maùy bay Boeing 777 cuûa haõng haøng khoâng Haøn Quoác, caát caùnh luùc 1 giôø tröa giôø ñòa phöông ñeå bay veà Roma.
Cuõng nhö chuyeán ñi, khi maùy bay vaøo khoâng phaän 11 nöôùc, Ñöùc Thaùnh Cha ñeàu cho göûi ñieän vaên chaøo möøng vò quoác tröôûng vaø nhaân daân lieân heä. Ñaëc bieät ñieän vaên göûi Chuû tòch Taäp Caän Bình cuûa Trung Quoác, Ñöùc Thaùnh Cha vieát:
"Treân ñöôøng trôû veà Roma sau chuyeán vieáng thaêm cuûa toâi taïi Haøn Quoác, toâi muoán laäp laïi vôùi OÂng chuû tòch vaø ñoàng baøo cuûa oâng nhöõng lôøi caàu chuùc toát ñeïp nhaát cuûa toâi, ñoàng thôøi toâi khaån caàu phuùc laønh cuûa Thieân Chuùa treân ñaát nöôùc cuûa OÂng".
Sau 12 giôø bay, vöôït qua quaõng ñöôøng daøi 8,970 caây soá, maùy bay chôû Ñöùc Thaùnh Cha, 30 ngöôøi thuoäc ñoaøn tuøy tuøng vaø 72 kyù giaû thuoäc 11 nöôùc, ñaõ ñaùp xuoáng phi tröôøng Ciampino cuûa Roma luùc gaàn 6 giôø chieàu ngaøy 18 thaùng 8 naêm 2014. Lieàn ñoù ngaøi ñaõ ñaùp tröïc thaêng veà Vatican, keát thuùc chuyeán vieáng thaêm thöù 3 taïi nöôùc ngoaøi.
G. Traàn Ñöùc Anh, OP
(Radio Vatican)