Ñöùc Phanxicoâ vaø anh em Nguõ Tuaàn

Ñöùc Phanxicoâ vaø anh em Nguõ Tuaàn.

Roma (VietCatholic News 28-07-2014) - Theo kyù giaû kyø cöïu Sandro Magister, khi tin töùc loan ra, vaø ñöôïc chính phaùt ngoân vieân Toøa Thaùnh, Cha Federico Lombardi, xaùc nhaän, raèng Ñöùc Phanxicoâ coù yù ñònh thöïc hieän chuyeán vieáng thaêm Caserta moät caùch tö rieâng ñeå gaëp gôõ moät ngöôøi baïn, voán laø muïc töû cuûa moät coäng ñoàng Tin Möøng ñòa phöông, thì thieân haï ai naáy ñeàu ngôõ ngaøng nhö bò seùt ñaùnh. Moät soá tín höõu coøn ñi ñeán choã quaù trôùn, ñe doïa seõ choáng ñoái ra maët. Phaûi maát caû tuaàn leã ngöôøi ta môùi thuyeát phuïc ñöôïc Ñöùc Phanxicoâ thay ñoåi lòch trình vaø phaân chia chuyeán vieáng thaêm thaønh hai giai ñoïan: giai ñoaïn ñaàu, coù tính coâng coäng, ñeå gaëp gôõ tín höõu Caserta vaøo thöù Baåy, 26 thaùng Baåy naêm 2014, vaø giai ñoaïn hai, coù tính tö rieâng, ñeå haøn huyeân vôùi ngöôøi baïn Tin Möøng vaøo thöù Hai 28 thaùng 7 naêm 2014 tieáp theo ñoù.

Ñöùc Giaùo Hoaøng ñaõ coù nhieàu saép xeáp caû haøng thaùng tröôùc ñaây ñeå coù cuoäc gaëp gôõ tö rieâng treân. Thöïc vaäy, ngaøi töøng nhaéc tôùi cuoäc gaëp gôõ naøy vôùi moät nhoùm tín höõu Caserta vaøo ngaøy 15 thaùng Gieâng naêm 2014, sau cuoäc yeát kieán chung taïi Coâng Tröôøng Nhaø Thôø Thaùnh Pheâroâ. Roài ngaøi coøn noùi tôùi noù moät laàn nöõa vaøo ngaøy 19 thaùng Saùu naêm 2014, trong moät cuoäc gaëp gôõ moät soá nhaø laõnh ñaïo Tin Möøng taïi Roâma, trong ñoù coù caû ngöôøi baïn ôû Caserta naøy laø muïc sö Giovanni Traettino, ngöôøi maø ngaøi töøng gaëp ôû Buenos Aires naêm 2006 khi coøn laø Toång Giaùm Muïc cuûa thuû ñoâ AÙ Caên Ñình.

Maø thöïc ra, cuoäc gaëp gôõ vôùi Muïc Sö Traettino ôû Caserta khoâng heà laø moät gaëp gôõ rieâng reõ, nhöng laø moät phaàn trong coá gaéng bao quaùt hôn cuûa Ñöùc Phanxicoâ nhaèm gaáy caûm tình vôùi caùc nhaø laõnh ñaïo khaép theá giôùi cuûa caùc phong traøo "Tin Möøng" (Evangelical) vaø Nguõ Tuaàn, laø hai giaùo phaùi ñang caïnh tranh ñaùng sôï vôùi Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, nhaát laø taïi Chaâu Myõ La Tinh: hoï ñang laáy ñi nhöõng khoái löôïng tín höõu to lôùn cuûa Coâng Giaùo.

Caùc Kitoâ höõu "Tin Möøng" vaø Nguõ Tuaàn, töøng thoaùt thai töø caùc giôùi Theä Phaûn moät theá kyû nay, ñaõ phaùt trieån moät caùch ñaày ngaïc nhieân. Ngöôøi ta öôùc löôïng raèng hieän nay hoï chieám gaàn moät phaàn ba cuûa khoaûng 2 tyû Kitoâ höõu treân theá giôùi, vaø ba phaàn tö soá ngöôøi Theä Phaûn. Vaø hoï coù maët trong caû Giaùo Hoäi Coâng Giaùo nöõa. Ngaøy 1 thaùng Saùu naêm 2014, taïi vaän ñoäng tröôøng Theá Vaän Hoäi Roâma, Ñöùc Phanxicoâ ñaõ gaëp 50,000 hoäi vieân cuûa Phong Traøo Canh Taân trong Chuùa Thaùnh Thaàn, nhoùm Ñaëc Suûng Coâng Giaùo quan troïng nhaát taïi YÙ.

Ba ngaøy sau, töùc ngaøy 4 thaùng Saùu naêm 2014, Ñöùc Giaùo Hoaøng coù moät cuoäc gaëp gôõ khaù laâu taïi truù sôû cuûa ngaøi laø Santa Marta vôùi moät soá nhaø laõnh ñaïo "Tin Möøng" cuûa Hoa Kyø, trong ñoù, coù nhaø giaûng tin möøng noåi tieáng treân truyeàn hình laø Joel Osteen, Muïc Sö Tim Timmons cuûa California, vaø chuû tòch Hoïc Vieän Westmont cuûa Tin Möøng, Gayle D. Beebe.

Ngaøy 24 thaùng Saùu naêm 2014 laïi coù moät cuoäc gaëp gôõ nöõa. Laàn naøy vôùi hai nhaø truyeàn giaûng tin möøng treân truyeàn hình laø James Robinson vaø Kenneth Copeland, vôùi Giaùm Muïc Anthony Palmer (vöøa töû naïn) cuûa Hieäp Thoâng Caùc Giaùo Hoäi Tin Möøng Giaùm Muïc, vôùi John vaø Carol Arnott cuûa Toronto, vaø vôùi nhieàu nhaø laõnh ñaïo noåi baät khaùc. Cuõng coù söï hieän dieän cuûa Geoff Tunnicliffe vaø Brian C. Stiller, ngöôøi tröôùc laø toång thö kyù vaø ngöôøi sau laø "ñaïi söù" cuûa Lieân Minh Tin Möøng Theá Giôùi. Cuoäc gaëp gôõ naøy keùo daøi 3 tieáng ñoàng hoà vaø tieáp tuïc qua caû böõa aên tröa, taïi phoøng aên cuûa Nhaø Santa Marta, trong ñoù, giöõa tieáng cöôøi roä, Ñöùc Phanxicoâ ñaõ "high five" (aùp caû baøn tay naêm ngoùn xoøe vaøo nhau) Muïc Sö Robinson.

Copeland vaø Osteen laø hai nhaø chuû ñaïo cuûa "thaàn hoïc thònh vöôïng" theo ñoù, ñöùc tin caøng lôùn maïnh thì söï giaàu coù caøng leân cao. Chính hoï cuõng laø nhöõng ngöôøi raát giaàu vaø soáng cuoäc soáng heát söùc xa xæ. Nhöng dòp treân, Ñöùc Phanxicoâ "tha" khoâng giaûng cho hoï nghe veà ngheøo khoù.

Thay vaøo ñoù, theo lôøi töôøng trình cuûa "ñaïi söù" Stiller, Ñöùc Giaùo Hoaøng ñaõ baûo ñaûm vôùi hoï raèng: "Toâi khoâng quan taâm tôùi vieäc caûi ñaïo anh em Tin Möøng qua Coâng Giaùo. Hieän coù quaù nhieàu hoïc lyù maø chuùng ta khoâng bao giôø seõ nhaát trí vôùi nhau ñöôïc. Nhöng ta haõy löu taâm tôùi vieäc bieåu loä tình yeâu cuûa Chuùa Gieâsu".

Tuy nhieân, ngaøi cuõng noùi vôùi hoï raèng ngaøi hoïc ñöôïc khaù nhieàu töø Muïc Sö Traettino raèng Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, vôùi söï hieän dieän aùp ñaûo cuûa noù, hieän haønh ñoäng quaù nhieàu nhö moät trôû ngaïi ñoái vôùi söï phaùt trieån vaø vieäc laøm chöùng cuûa caùc coäng ñoàng naøy. Vaø cuõng chính vì lyù do naøy, ngaøi ñaõ tôùi thaêm coäng ñoàng Tin Möøng taïi Caserta: "ñeå toû lôøi xin loãi veà söï khoù khaên gaây ra cho coäng ñoàng cuûa hoï".

Trong caùc trieàu giaùo hoaøng cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II vaø ñaëc bieät hôn cuûa Ñöùc Beâneâñíctoâ XVI, caùc nhaø Tin Möøng Hoa Kyø, noùi chung khaù baûo thuû, ñaõ khoâng nhaán maïnh tôùi chuû nghóa choáng giaùo hoaøng theo truyeàn thoáng cuûa hoï vaø ñaõ tìm ñöôïc nhieàu ñieåm gaëp nhau vôùi Giaùo Hoäi Coâng Giaùo trong cuoäc chieán ñaáu chung ñeå baûo veä töï do toân giaùo, baûo veä söï soáng vaø gia ñình.

Ñöùc Phanxicoâ khoâng döøng laïi laâu ôû caùc vaán ñeà vöøa keå trong caùc cuoäc gaëp gôõ maáy tuaàn qua. Tuy nhieân, thaùng Ba vöøa qua, ngaøi ñaõ coù cuoäc gaëp gôõ ngaén nguûi taïi Roâma vôùi gia ñình Green suøng ñaïo vaø raát "Tin Möøng", chuû nhaân cuûa Hobby Lobby, maø Toái Cao Phaùp Vieän Hoa Kyø vöøa xöû cho hoï thaéng vuï kieän choáng chæ thò chaêm soùc y teá cuûa chính Phuû Obama ñoøi caùc chuû nhaân phaûi cung caáp ngöøa thai vaø phaù thai trong caùc keá hoaïch chaêm soùc y teá cuûa hoï.

Böõa tröa vôùi Ñöùc Giaùo Hoaøng

Nhö treân ñaõ noùi, "ñaïi söù" Stiller ñaõ coù baøi töôøng thuaät buoåi aên tröa vôùi Ñöùc Phanxicoâ taïi Nhaø Santa Marta. Stiller cho hay ñaây laø laàn thöù hai oâng ñöôïc dieän kieán Ñöùc Phanxicoâ. "Ngay töø ñaàu, söï duyeân daùng cuûa ngaøi ñaõ laøm moïi ngöôøi chuùng toâi thoaûi maùi. Khi töø phoøng chaøo ñoùn böôùc vaøo phoøng ñaøm luaän, ngaøi döøng laïi ôû cöûa ñeå baät ñeøn. Toâi nhaän thaáy ñoâi haøi giaùo hoaøng ñaõ khoâng coøn, thay theá vaøo ñoù laø ñoâi giaày vôùi nhöõng chieác daây toøng teng. Luùc aên tröa, dieãn ra taïi phoøng aên, khoâng phaûi caùc ngöôøi boài baøn roùt ñoà uoáng cho chuùng toâi; chính Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ roùt cho Geoff Tunnicliffe, Toång Thö Kyù Lieân Minh Tin Möøng Theá Giôùi, vaø toâi. Söï hieän dieän cuûa ngaøi ñaõ phaù boû moïi phoâ baøy vaø nghi thöùc long troïng. Ngöôøi ta caàn töï nhaéc nhôû mình raèng ngoài phía beân kia baøn aên, vôùi nuï cöôøi luoân nôû trong moïi khoaûnh khaéc haân hoan, chính laø moät trong nhöõng ngöôøi gaây aûnh höôûng nhieàu nhaát treân heá giôùi. Söï noåi tieáng cuûa ngaøi ñaõ bò neùt bình thöôøng heát söùc töø nhaân laøm cho im laëng. AÛnh höôûng cuûa ngaøi bò tình aâu yeám ngöôøi khaùc cuûa ngaøi bao vaây. Quyeàn löïc cuûa ngaøi nghieâng veà ngöôøi ngheøo, nhöõng ngöôøi bò chaø ñaïp döôùi chaân".

Theo "ñaïi söù" Stiller, hai ôn phuùc heát söùc noåi baät nôi ngaøi ñaõ ñöôïc bieåu loä. "Tröôùc nhaát caùc baûn naêng vaø ôn phuùc cuûa ngaøi raát hieån nhieân. Toâi hoûi ngaøi: 'khi ra maét treân bancoâng Quaûng Tröôøng Nhaø Thôø Thaùnh Pheâroâ sau khi ñöôïc baàu, ngaøi coù döï kieán seõ yeâu caàu moïi ngöôøi hieän dieän taïi quaûng tröôøng caàu nguyeän cho ngaøi vaø sau ñoù ngaøi cuùi ñaàu trong thinh laëng khoâng?' Ngaøi cöôøi traû lôøi: 'khoâng, luùc ñoù, toâi caûm thaáy Chuùa Thaùnh Thaàn höôùng daãn toâi laøm ñieàu ñoù'. Neân toâi hoûi: 'khi laøm theá, ngaøi caûm nhaän ra sao?' Ngaøi nhìn vaøo toâi roài mæm cöôøi 'toâi heát söùc bình an'".

Roài caùc vò noùi tôùi caùc Kitoâ höõu bò chaø ñaïp, bò caùc chính phuû ñaøn aùp hay caùc khoái ña soá thuoäc caùc tín ngöôõng khaùc xöû teä. "Ngaøi laéng nghe roài keå moät caâu truyeän ñaùng löu yù. Trong caùc naêm lui tôùi Roâma tröôùc ñaây, ngaøi trôû thaønh baïn cuûa moät muïc sö YÙ. Daàn daø, ngaøi bieát ñöôïc raèng Giaùo Hoäi vaø vò muïc sö naøy caûm thaáy quyeàn löïc vaø söï hieän dieän cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, moät söï hieän dieän 'naëng kyù', ñang caûn trôû yù muoán lôùn maïnh vaø laøm nhaân chöùng cuûa hoï. Do ñoù, ngaøi quyeát ñònh ñi vieáng Giaùo Hoäi naøy vaø ñöa ra lôøi xin loãi veà söï khoù khaên ñaõ gaây cho coäng ñoàng cuûa hoï".

Nhöng, theo Stiller, song song vôùi hoàng aân ñaày yeâu thöông vaø taän tuïy muïc vuï cuûa ngaøi laø ñöùc tính tieân tri, ngoân söù: khoâng phaûi ñeå baùo tröôùc vieäc töông lai maø laø ñeå noùi thaúng lôøi Thieân Chuùa. "Böõa aên tröa vôùi chuùng toâi dieãn ra chæ vaøi ngaøy sau khi ngaøi coâng boá lôøi keát aùn nghieâm khaéc taïi Calabria, mieàn nam nöôùc YÙ, ñoái vôùi boïn mafia vì caùi toäi 'thôø toäi aùc' cuûa chuùng; ngaøi long troïng cho hay moïi thöù keû cöôùp ñeàu bò Giaùo Hoäi Coâng Giaùo thöïc teá keát vaï tuyeät thoâng. Vôùi taàm côõ ñoäng ñaát, lôøi tuyeân boá naøy chaéc chaén seõ laøm ruùng ñoäng caùc coäng ñoàng nôi Giaùo Hoäi Coâng Giaùo vaø boïn cöôùp soáng beân caïnh nhau caû haøng theá kyû nay. Hoï ñang thaáy raèng Ñöùc Phanxicoâ khoâng phaûi chæ laø moät linh muïc thaân thieän, ñaày tinh thaàn muïc vuï ñeán töø Nam Myõ".

Stiller nhaän ñònh theâm raèng: "toâi bieát nhieàu ngöôøi seõ laáy laøm ngaïc nhieân khoâng bieát lieäu chuùng toâi coù thieáu bieän phaân hay khoâng khi ñi aên tröa vôùi ngöôøi ñöùng ñaàu moät Giaùo Hoäi bò hoï coi laø laïc giaùo. Laø moät ngöôøi Tin Möøng, toâi raát roõ taàm quan troïng cuûa Caûi Caùch vaø vai troø ñöôïc coäng ñoàng chuùng toâi thuû dieãn trong vieäc loan baùo Tin Möøng. Chuùng toâi taùn döông caùi hieåu cuûa mình veà Thaùnh Kinh, coi noù nhö thaåm quyeàn duy nhaát vaø toái haäu, veà chöùc linh muïc cuûa moïi tín höõu, veà giaây phuùt ban söï soáng cuûa vieäc taùi sinh vaø söï töï do cuûa caùc Giaùo Hoäi vaø thöøa taùc vuï laø phaùt sinh döôùi söï linh höùng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Khoâng ai löu yù tôùi vieäc vaën laïi ñoàng hoà. Cuõng theá, xaây döïng moät Giaùo Hoäi hôïp nhaát khoâng phaûi laø vieäc coù theå laøm ñöôïc vaø cuõng chaúng phaûi laø vieäc coù lôïi cho chuùng toâi. Nhöõng keá saùch nhö theá khoâng daãn chuùng toâi tôùi vieäc chu toaøn lôøi caàu nguyeän cuûa Chuùa Gieâsu trong Gioan 17 raèng: chuùng toâi neân moät trong Chuùa Kitoâ.

"Phaûn chöùng cuûa toâi ñoái vôùi nhöõng ai muoán baùc boû tình baèng höõu vôùi Ñöùc Giaùo Hoaøng laø nhö sau. Ñoái vôùi nhöõng ngöôøi Tin Möøng vaø Theä Phaûn, thuoäc moïi hình thöùc vaø taàm côõ, tö caùch vaø ñòa vò cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo laø ñieàu quan troïng. Trong soá hôn hai tyû Kitoâ höõu, phaân nöûa coù lieân heä vôùi Vatican. Khoaûng 600 trieäu ngöôøi laø Tin Möøng vaø 550 trieäu ngöôøi khaùc laø thaønh vieân cuûa Hoäi Ñoàng Caùc Giaùo Hoäi Theá Giôùi (bao goàm Chính Thoáng Giaùo). Nhö moät cô cheá hoaøn caàu, ôn goïi cuûa chuùng toâi laø coù nhöõng tieáp xuùc vôùi caùc coäng ñoàng Kitoâ Giaùo vaø caùc tín ngöôõng lôùn khaùc. Thaûo luaän vôùi Roâma khoâng laøm thieät haïi gì caùc cam keát tín lyù cuûa chuùng toâi hôn laø gaëp gôõ caùc vò ñöùng ñaàu caùc toân giaùo khaùc. Chuùng toâi laøm vieäc naøy nhö moät vai troø töï nhieân vaø quan troïng cuûa ôn goïi cuûa mình. Taïi nhöõng nôi ngöôøi Tin Möøng bò kyø thò, coù ñöôïc söï lieân keát chính thöùc naøy seõ giuùp chuùng toâi ñaët vaán ñeà vaø yeâu caàu ñöôïc traû lôøi maø neáu khaùc ñi, chuùng toâi khoâng bao giôø coù ñöôïc.

"Trong coäng ñoàng ñöùc tin theá giôùi, coâng vieäc vaø vai troø cuûa moãi coäng ñoàng Kitoâ Giaùo ñeàu quan troïng. Vì 50 phaàn traêm nhöõng ngöôøi töï goïi mình laø Kitoâ höõu coù lieân heä vôùi Roâma, neân khi thaåm quyeàn thieâng lieâng vaø ñaïo ñöùc cuûa hoï bò suy giaûm thì vieäc naøy hieån nhieân coù aûnh höôûng tôùi toaøn theá giôùi. Khi Roâma maát höôùng, khi thoái naùt trôû thaønh ñaëc ñieåm cho caùc hoaït ñoäng taøi chaùnh cuûa hoï, khi caùc tai tieáng tình duïc laáy maát aûnh höôûng tinh thaàn cuûa hoï, khi hoï lu môø trong vieäc maïnh meõ tuyeân döông baûn chaát ñöùc tin, taát caû chuùng ta ñeàu maát maùt.

"Baïn coù lyù khi hoûi chuùng toâi, trong tö caùch nhöõng ngöôøi Tin Möøng, chuùng toâi muoán thaáy thöù Giaùo Hoäi Coâng Giaùo naøo. Taïi böõa aên tröa hoâm nay, toâi coù hoûi Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ xem ngaøi daønh cho phong traøo tin möøng moät taâm tình nhö theá naøo. Ngaøi mæm cöôøi, bieát roõ haäu yù cuûa caâu toâi hoûi, neân ñaõ nhaän ñònh: "Toâi khoâng quan taâm tôùi vieäc caûi ñaïo anh em Tin Möøng qua Coâng Giaùo. Toâi muoán ngöôøi ta tìm ñöôïc Chuùa Gieâsu ngay trong coäng ñoàng cuûa hoï. Hieän coù quaù nhieàu hoïc lyù maø chuùng ta khoâng bao giôø seõ nhaát trí vôùi nhau ñöôïc. Nhöng ta haõy löu taâm tôùi vieäc bieåu loä tình yeâu cuûa Chuùa Gieâsu".

Caùc vò cuõng thaûo luaän vieäc laøm theá naøo, trong söï dò bieät, vaãn tìm ñöôïc söï hôïp nhaát vaø söùc maïnh. Duøng kieåu noùi cuûa thaàn hoïc gia Theä Phaûn ngöôøi Thuïy Só laø Oscar Cullman, caùc vò ñaõ suy tö vieäc laøm theá naøo "'tính ña dieän sau khi ñöôïc hoøa giaû' (reconciled diverstiy) coù theå giuùp chuùng ta duy trì ñöôïc caùch hieåu rieâng cuûa mình veà vieäc Chuùa Kitoâ ñaõ thöïc hieän ôn cöùu roãi ra sao".

Stiller khoâng cho bieát gì veà quan ñieåm cuûa ñoâi beân, chæ cho bieát: sau ñoù, caùc vò ñaõ chuyeån qua caùc vaán ñeà coù tính hoaøn caàu khaùc nhö töï do toân giaùo, coâng lyù vaø nhieàu vaán ñeà khaùc coù lieân heä tôùi phuùc lôïi cuûa moïi ngöôøi.

Cuoái cuøng, Stiller cho hay: "chuùng ta ñang ôû giöõa moät ñaïi bieán ñoäng toân giaùo khaép theá giôùi. Trung Ñoâng ñang treân bôø cuûa moät ñieàu gì khoâng roõ. Hoài Giaùo ñang treân ñaø gia taêng. Chöùng taù Tin Möøng ñang thaåm thaáu khaép nam baùn caàu. Vaäy töông lai seõ ra sao?

"Moät vò giaùo hoaøng sinh ñoäng, coù tính sinh töû veà thieâng lieâng, cöùng raén trong vieäc laõnh ñaïo ñaïo ñöùc vaø coù khaû naêng giaùm saùt theá giôùi hieäp thoâng cuûa ngaøi quaû laø moät ñieàu chuû yeáu. Nhöõng ñieàu ngaøi noùi vaø laøm ñeàu coù aûnh höôûng maïnh meõ ñoái vôùi taát caû chuùng ta.

"Ngöôøi Tin Möøng khoâng caàn aån nuùp phía sau sôï haõi, khoâng daùm daán thaân. Laøm vieäc chung trong laõnh vöïc ñau khoå vaø trong caùc vaán ñeà cuûa con ngöôøi vôùi caùc Kitoâ höõu coù truyeàn thoáng khaùc vaø ñoïc baûn vaên Thaùnh Kinh caùch khaùc khoâng heà vi phaïm baûn saéc vaø caùc ñieàu chuùng ta tin töôûng".

Vuõ Vaên An

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page