Cuoäc ñoái thoaïi giöõa hai Giaùo Hoäi
Anh giaùo vaø Coâng giaùo
Cuoäc ñoái thoaïi giöõa hai Giaùo Hoäi Anh giaùo vaø Coâng giaùo.
Phoûng vaán Ñöùc Toång Giaùm Muïc David Moxon, giaùm ñoác Trung taâm Anh giaùo taïi Roma.
Roma (RG 14-05-2014; Vat. 10-06-2014) - Trong caùc ngaøy trung tuaàn thaùng 5 naêm 2014 UÛy ban quoác teá Anh giaùo Coâng giaùo ñaõ nhoùm hoïp taïi Durban beân Nam Phi trong giai ñoaïn ba cuûa cuoäc ñoái thoaïi giöõa hai Giaùo Hoäi. Giai ñoaïn ba cuûa cuoäc ñoái thoaïi naûy sinh sau cuoäc gaëp gôõ giöõa Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI vaø Ñöùc Toång Giaùm Muïc Anh giaùo Rowan Williams taïi Roma hoài naêm 2006. Trong ñòp naøy hai vò ñaõ ra tuyeân ngoân chung baày toû öôùc mong tieáp tuïc cuoäc ñoái thoaïi ñaïi keát ñaõ baét ñaàu hoài naêm 1970 vôùi vieäc thaønh laäp UÛy ban quoác teá ñoái thoaïi Anh giaùo Coâng giaùo I, vaø tieáp tuïc töø naêm 1983 vôùi UÛy ban quoác teá ñoái thoaïi Anh giaùo Coâng giaùo II, nhaèm thaéng vöôït caùc chia reõ, haäu quûa cuûa vuï ly giaùo hoài theá kyû XVI. Phieân hoïp cuoái cuøng cuûa UÛy ban quoác teá ñoái thoaïi Anh giaùo Coâng giaùo III ñaõ dieãn ra trong caùc ngaøy töø 29 thaùng 4 ñeán muøng 7 thaùng 5 naêm 2013 taïi Rio de Janeiro, beân Brasil. Baûn töôøng trình nhö keát quûa cuûa giai ñoaïn ñoái thoaïi thöù ba naøy lieân quan tôùi ñeà taøi Giaùo Hoäi nhö söï Hieäp thoâng, taïi ñòa phöông vaø treân bình dieän hoaøn vuõ.
Sau ñaây chuùng toâi xin göûi tôùi quùy vò vaø caùc baïn moät soá nhaän ñònh cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc David Moxon, giaùm ñoác Trung taâm Anh giaùo taïi Roma, kieâm ñaïi dieän Ñöùc Toång Giaùm Muïc Canterbury, veà vaàn ñeà naøy.
Ñöùc Cha David John Moxon sinh naêm 1951 taïi Palmerston North beân Niu Dilen, vaø ñaõ töøng theo hoïc taïi ñaïi hoïc Massey ôû Canterrbury beân Anh quoác. Cho ñeán cuoái naêm 2012 Ñöùc Cha Moxon laø Giaùm Muïc giaùo phaän Waikato beân Niu Dilen. Hoài thaùng 12 naêm 2012 ngaøi ñaõ ñöôïc ñeà nghò vaøo hai chöùc vuï noùi treân vaø ñaõ baét ñaàu laøm vieäc vaøo thaùng 5 naêm 2013. Tin Ñöùc Toång Giaùm Muïc Moxon chaáp nhaän lôøi ñeà nghò naøy ñaõ khieán cho Ñöùc Toång Giaùm Muïc Rowam Williams raát vui möøng, vì theo ngaøi Ñöùc Cha Moxon laø moät trong ít ngöôøi coù ñuû moïi ñöùc tính vaø khaû naêng thích hôïp ñeå chu toaøn hai nhieäm vuï naøy.
Nhö laø ngöôøi ñaïi dieän Ñöùc Toång Giaùm Muïc Canterburys, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Moxon vöøa ñaëc traùch lieân laïc vôùi Toøa Thaùnh vaø Ñöùc Giaùo Hoaøng vöøa ñieàu khieån Trung taâm Anh giaùo taïi Roma. Trung taâm naøy gioáng nhö moät loaïi "toøa ñaïi söù" thaêng tieán söï hieäp nhaát kitoâ qua caùc sinh hoaït tieáp ñoùn, caàu nguyeän vaø giaùo duïc phaùt huy ñaïi keát.
Hoûi: Thöa Ñöùc Toång Giaùm Muïc Moxon, xin Ñöùc Cha cho bieát Baûn töôøng trình ñeà caäp tôùi caùc vaán ñeà naøo trong cuoäc ñoái thoaïi giöõa hai Giaùo hoäi Anh giaùo vaø Coâng giaùo?
Ñaùp: Baûn töôøng trình seõ ñeà caäp tôùi ba vaán ñeà: chuùng ta coù chung nhöõng gì, vaø taïi sao chuùng ta laïi laøm chung vôùi nhau nhöõng gì chuùng ta ñang laøm? Chuùng ta ñang laøm vieäc gì hieän nay, chuùng ta khoâng hoaøn toaøn ñoàng yù vôùi nhau nhöng chuùng ta coù theå troâng thaáy moät tieàm naêng ñoàng thuaän hay khoâng? Vaø sau cuøng chuùng ta ñang khoâng ñoàng yù vôùi nhau veà caùi gì, chuùng ta coù theå ñoàng yù vôùi nhau veà caùi gì? Toâi tin laø chuùng ta coù theå laøm ñöôïc caùc böôùc tieán lôùn.
Nhöng beân caïnh ñieàu naøy, chuùng toâi cuõng seõ nhìn vaøo "phong traøo ñaïi keát thu nhaän", moät phong traøo ñaïi keát roäng môû, laø moät phöông phaùp, theo ñoù chuùng ta tieán laïi gaàn nhau, giöõa caùc Giaùo Hoäi vaø coäng ñoaøn khaùc nhau treân theá giôùi, trong tinh thaàn coäng taùc, naâng ñôõ vaø hoïc hoûi vôùi nhau. Ñaây laø phöông theá hôn laø noäi dung. Nhöng toâi töôûng töôïng raèng baûn töôøng trình döï kieán moät phaàn thöù hai, taäp trung nôi vieäc tieáp nhaän phong traøo ñaïi keát. ÔÛ ñaây taïi Roma coù raát nhieàu thí duï: vieäc choáng laïi caùc hình thöùc noâ leä hieän ñaïi vaø vieäc buoân baùn ngöôøi, noù laø moät thí duï chính xaùc cuï theå veà phöông phaùp ñaïi keát.
Hoûi: Thöa Ñöùc Cha, Ñöùc Cha ñaõ noùi raèng UÛy ban ñaõ ñi ñöôïc moät nöûa ñöôøng roài trong vieäc soaïn thaûo baûn töôøng trình naøy. Khi naøo thì noù seõ keát thuùc?
Ñaùp: Toâi nghó caàn phaûi hai ba naêm nöõa, vaø toâi tin raèng sau cuøng chuùng ta seõ coù moät taøi lieäu raát hay, khoâng phaûi chæ lieân quan tôùi nhöõng ngöôøi lieân heä trong cuoäc ñoái thoaïi ñaïi keát. Toâi hy voïng noù seõ laø moät taøi lieäu, trong ñoù ngöôøi ta coù theå tìm thaáy moät neàn thaàn hoïc soaïn thaûo ñöôïc chia seû, moät neàn thaàn hoïc chia seû treân kieåu chuùng ta ñöa ra caùc quyeát ñònh, moät neàn thaàn hoïc chia seû lieân quan tôùi caùc söù meänh chung, vaø hy voïng ngöôøi ta coù theå troâng thaáy trong ñoù moät loaïi saùch höôùng daãn cho söï coäng taùc vôùi nhau treân laõnh thoå, moãi ngöôøi trong nhaø mình.
Hoûi: Thöa Ñöùc Cha, coù leõ Ñöùc cha ñaõ nghe moät trong caùc vò Toång Giaùm Muïc Canterbury tieàn nhieäm ñaõ noùi raèng nhieàu ngöôøi coi caùc cuoäc ñoái thoaïi cuûa UÛy ban quoác teá ñoái thoaïi Anh giaùo Coâng giaùo naøy ñaõ dieãn ra töø 40 naêm nay, khoâng quan troïng, bôûi vì chuùng ñaõ khoâng saûn xuaát ra ñöôïc caùc keát quûa lôùn lao naøo, vaø raèng neáu ngöôøi ta seõ khoâng troâng thaáy caùc tieán boä cuï theå, ngöôøi ta seõ maát heát söï chuù yù vaøo saùng kieán ñaïi keát. Ñöùc Cha nghó sao veà nhaän xeùt naøy?
Ñaùp: Toâi nghó raèng noù laø moät thaùch ñoá nghieâm chænh, vaø toâi seõ traû lôøi nhö trong tö caùch laø thaønh vieân cuûa UÛy ban naøy: ñaõ coù nhieàu keát quûa naûy sinh töø caùc cuoäc ñoái thoaïi naøy, trong ñoù coù moät maïng môùi goïi taét laø IARCUM "UÛy ban quoác teá Anh giaùo Coâng giaùo veà söï hieäp nhaát vaø Söù meänh", laø UÛy ban ñaõ ñöôïc thaønh laäp ñeå quaûng caùo, thaêng tieán vaø giaùo duïc tín höõu lieân quan tôùi caùc keát quûa ñaït ñöôïc trong caùc cuoäc ñoái thoaïi. Chuùng coù theå lieân quan tôùi caùc ñóa Video DVD, nghieân cöùu caùc trang ñòa chæ treân maïng, baát cöù ai treân theá giôùi giôø ñaây ñeàu coù theå troâng thaáy nhöõng gì ñaõ ñöôïc thoûa thuaän vaø ñaït ñöôïc giöõa hai Giaùo Hoäi. Vaø chuùng ta ñang noùi tôùi 80% cuûa söï thoûa thuaän lieân quan tôùi Ñaïo lyù chung, ñieàu maø khoâng coù ngöôøi daân naøo coù theå nghó raèng ñaõ ñaït ñöôïc.
Chuùng toâi coù moät thoûa thuaän lieân quan tôùi Bí tích Thaùnh Theå, chuùng toâi coù caùc thoûa thuaän lieân quan tôùi Bí tích Röûa Toäi, Chöùc Linh Muïc - noùi moät caùch noøng coát - Theá roài chuùng toâi cuõng coù moät thoûa thuaän lieân quan tôùi söï hieäp thoâng cuûa Giaùo Hoäi. Taát caû nhöõng ñieàu naøy ñaõ khoâng coù caùch ñaây 40 naêm. Chuùng ta coù theå chuû söï chung caùc leã nghi hoân phoái, chuùng ta coù theå chia seû phuïng vuï Lôøi Chuùa ñaïi keát, phuïng vuï ngaøy Thöù Tö leã Tro. Caùch ñaây 40 naêm thì taát caû nhöõng ñieàu naøy ñaõ khoâng theå nghó tôùi ñöôïc. Thieân Chuùa böôùc ñi trong lòch söû nhöng theo caùc thaäp nieân: khoâng theå ño löôøng caùc böôùc ñi cuûa Ngöôøi töøng naêm ñöôïc. Tuy nhieân, toâi phaûi noùi raèng caû chuùng ta nöõa cuõng ñang ñöùng tröôùc moät caùi gì môùi meû thöïc sö, seõ ñem laïi caùc hoa traùi: ñoù laø söï coäng taùc trong caùc vieäc truyeàn giaùo. Toâi nghó raèng vieäc truyeàn giaùo phaûi laø ñaàu maùy môùi cuûa phong traøo ñaïi keát; söï daán thaân chung cho coâng lyù, söï phaùt trieån, coâng taùc rao truyeàn Tin Möøng seõ luoân ngaøy caøng hieån nhieân vaø ñöôïc khích leä hôn. Nhö toâi ñaõ noùi, moät thí duï saùng ngôøi laø thoûa thuaän toaøn dieän veà teä naïn noâ leä môùi vaø vieäc buoân ngöôøi nhö laø toäi phaïm choáng laïi nhaân loaïi, vaø môùi ñaây hai Giaùo Hoäi Coâng giaùo vaø Anh giaùo seõ goùp phaàn vaøo vieäc ñaït ñöôïc trong moät maïng löôùi töï do toaøn caàu.
Hoûi: Thöa Ñöùc Cha Moxon, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ vaø Ñöùc Toång Giaùm Muïc Welby xem ra laø nhöõng ngöôøi ñaàu tieân chuù taâm tôùi caùc saùng kieán cuï theå trong laõnh vöïc truyeàn giaùo. Ñieàu naøy coù aûnh höôûng moät caùch naøo ñoù treân kieåu höôùng daãn caùc cuoäc ñoái thoaïi thaàn hoïc hay khoâng?
Ñaùp: Toâi nghó laø coù, vaø noát neàn taûng ñaõ laø baøi giaûng maø Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ noùi hoài thaùng gieâng taïi Vöông cung thaønh ñöôøng thaùnh Phaoloâ ngoaïi thaønh, trong Tuaàn caàu nguyeän cho söï hieäp nhaát giöõa caùc tín höõu kitoâ. Trong ñòp ñoù ngaøi ñaõ noùi raèng: "Giôø ñaây chuùng ta phaûi laøm vieäc vôùi nhau, nhö theå laø söï hieäp nhaát ñaõ laø moät thöïc taïi, chöù khoâng böôùc tôùi söï hieäp nhaát nhö laø moät ñích ñieåm ôû ngoaøi chaân trôøi". Chuùng ta haõy böôùc ñi baây giôø ñaây trong tinh thaàn hieäp nhaát. Nhö toâi ñaõ noùi, chuùng ta coù moät bí tích Röûa Toäi chung, vaø ñieàu naøy dieãn taû möùc ñoä hieäp thoâng khaùc nöõa! Cuøng nhau böôùc ñi trong caên tính röûa toäi cuûa chuùng ta, trong söï hieäp thoâng röûa toäi, coù nghóa laø chuùng ta coù theå ñaït tôùi moät keát quaû lôùn baây giôø ñaây. Vaø Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ cuõng ñaõ noùi vôùi chuùng ta raèng: "Anh em haõy soáng, haõy noùi vaø haõy haønh ñoäng nhö theå laø ñieàu coù theå baây giôø". Vaø toâi tin raèng ñieàu naøy laø laø kieåu tieáp caän môùi cuûa moät söï hieåu bieát hoaøn toaøn môùi meû.
Hoûi: Chuùng ta hy voïng seõ mau troâng thaáy Ñöùc Toång Giaùm Muc Canterbury taïi Roma naøy, sau caùc cuoäc gaëp gôõ cuûa UÛy ban quoác teá ñoái thoaïi Anh giaùo Coâng giaùo. Ñöùc Cha coù caùc hy voïng naøo trong cuoäc gaëp gôõ naøy?
Ñaùp: Noù khieân toâi raát xuùc ñoäng. Cuoäc gaëp gôõ ñaàu tieân hoài thaùng 7 naêm 2013 ñaõ voâ cuøng höõu ích: söï ñoàng thanh ñaõ laäp töùc, ñaõ haàu nhö coù moät tia löûa toùe ra... toâi ñaõ hieän dieän taïi ñoù vaø toâi ñaõ troâng thaáy. Hai vò laø hai ngöôøi thöïc söï haøi loøng veà söï hieän dieän vaø ñoàng haønh cuûa nhau. Hai vò ôû treân cuøng moät laøn soùng. Khi ngöôøi ta noùi tôùi muïc vuï, rao giaûng Tin Möøng, caùc nhu caàu cuûa theá giôùi, öu tieân cho ngöôøi ngheøo, söï chaân thaønh, soáng moät caùch ñôn sô, trong saùng, tình traïng deã bò thöông tích, noùi vôùi tình yeâu thöông vaø söï thaät... ñaõ coù söï ñoàng vaän ngay laäp töùc. Toâi nghó raèng taát caû nhöõng ñieàu ñoù laàn naøy vaøo thaùng 6 coù theå ñöôïc ñaåy leân caùc möïc ñoä cao hôn nöõa.
(RG 14-5-2014)
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)