Phoøng Tieäc Ly laø nôi Giaùo Hoäi khai sinh
vaø töø ñoù chaûy ra con suoái baùc aùi
trôû thaønh doøng soâng lôùn
Phoøng Tieäc Ly laø nôi Giaùo Hoäi khai sinh vaø töø ñoù chaûy ra con suoái baùc aùi trôû thaønh doøng soâng lôùn.
Jerusalem
(Vat. 27-05-2014) - Phoøng Tieäc Ly laø nôi Giaùo Hoäi khai sinh vaø
töø ñoù chaûy ra con suoái baùc aùi trôû thaønh doøng soâng lôùn.
Noù nhaéc nhôù hy leã, vieäc phuïc vuï, tình baïn, söï chia seû,
tình huynh ñeä, söï hoøa hôïp vaø bình an. Töø Phoøng Tieäc Ly
Giaùo Hoäi ñaõ khôûi haønh vôùi Baùnh ñöôïc beû ra giöõa caùc
baøn tay, vôùi caùc veát thöông cuûa Chuùa Gieâsu trong ñoâi maét,
vaø Chuùa Thaùnh Thaàn tình yeâu trong con tim.
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ cöû haønh thaùnh leã ñoàng teá vôùi caùc Hoàng Y, Thöôïng Phuï vaø Giaùm Muïc trong Phoøng Tieäc Ly luùc 17 giôø 20 chieàu thöù Hai 26 thaùng 5 naêm 2014. |
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ noùi nhö treân trong baøi giaûng thaùnh leã ñoàng teá vôùi caùc Hoàng Y, Thöôïng Phuï vaø Giaùm Muïc trong Phoøng Tieäc Ly luùc 17 giôø 20 chieàu thöù hai 26 thaùng 5 naêm 2014. Ñaây cuõng laø Sinh hoaït cuoái cuøng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ trong ngaøy thöù ba vieáng thaêm Thaùnh Ñòa.
Sau khi gaëp caùc linh muïc tu só nam nöõ trong Vöông cung thaùnh ñöôøng Gieätseâmani, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ troàng moät caây oâ liu beân caïnh caây oâ liu Ñöùc Phaoloâ VI ñaõ troàng caùch ñaây 50 naêm trong vöôøn Caây Daàu. Tieáp ñeán ngaøi ñaõ ñi xe tôùi Phoøng Tieäc Ly naèm caùch ñoù 2 caây soá trong thaønh coå Gieârusalem.
Phoøng Tieäc Ly laø chieác noâi cuûa Giaùo Hoäi khai sinh, nôi Chuùa Gieâsu Kitoâ ñaõ thaønh laäp chöùc Linh Muïc, caùc Bí tích Thaùnh Theå vaø Hoøa Giaûi. Töø "Coenaculum" tieáng La tinh aùm chæ nôi duøng böõa toái, nhöng noùi chung noù aùm chæ taàng treân nôi tieáp khaùch trong nhaø. Söï xaùc thöïc cuûa Phoøng Tieäc Ly ñaõ raát coå xöa, töø theá kyû thöù III. Vaøo theá kyû thöù IV coù moät nhaø thôø môùi ñöôïc xaây gaàn Phoøng Tieäc Ly goïi laø nhaø thôø "Thaùnh Sion". Naêm 614 nhaø thôø naøy bò ngöôøi Hoài taøn phaù, khi ngöôøi Hoài xaâm laêng Thaùnh Ñòa. Noù ñöôïc taùi thieát roài laïi bò ngöôøi Hoài phaù huûy. Khi Ñaïo Binh Thaäp Töï tôùi Thaùnh Ñòa, nhaø thôø ôû trong tình traïng ñoå naùt, chæ tröø nhaø nguyeän nguyeän hai taàng cuûa Phoøng Tieäc Ly. Ñaïo Binh Thaäp Töï Kitoâ ñaõ xaây moät vöông cung thaùnh ñöôøng ba gian doïc goàm "Phoøng beân treân, töùc Nhaø nguyeän Tieäc Ly, "nôi Ñöùc Maria nguû" vaø moät nhaø nguyeän beân döôùi kyû nieäm bieán coá Chuùa Gieâsu röûa chaân cho caùc moân ñeä.
Naêm 1187 thaønh Gieârsusalem bò thaát thuû vaø rôi vaøo tay Saladino. Ngöôøi Hoài cho pheùp kitoâ höõu haønh höông thaêm vieáng vaø caùc linh muïc coù theå cöû haønh thaùnh leã trong Phoøng Tieäc Ly. Khi caùc tu só Phanxicoâ tôùi Thaùnh Ñòa naêm 1335 vöông cung thaùnh ñöôøng do Ñaïo binh Thaäp töï xaây bò boû hoang vaø haàu nhö bò taøn phaù hoaøn toaøn. Sau nhieàu thöông thuyeát daøi vaø khoù khaên vôùi Sultan Ai Caäp vaø traû moät soá tieàn raát lôùn, vua Roberto cuûa vöông quoác Napoli vaø hoaøng haäu Sancia ñaõ thaønh coâng trong vieäc giao cho caùc tu só doøng Phanxicoâ troâng coi Nhaø Tieäc Ly. Caùc tu só taùi thieát vôùi söï trôï giuùp cuûa caùc ngheä só ñaûo Chypre, theo moâ hình ñaàu tieân hai taàng. Caùc tu só cuõng xaây moät tu vieän beân caïnh cho caùc anh em ñaëc traùch quaûn trò caùc nôi thaùnh taïi Gieârusalem vaø Beátleâhem. Cha beà treân tu vieän ñöôïc nhaän chöùc laø "Ngöôøi canh giöõ Nuùi Sion".
Naêm 1524 ngöôøi Hoài chieám caùc phoøng beân döôùi Phoøng Tieäc Ly, vì cho ñoù laø "Moä cuûa ngoân söù Ñavít". Tieáp ñeán ñeá quoác Ottoman ra saéc leänh laáy laïi caû Phoøng Tieäc Ly ôû taàng treân, vaø buoäc caùc tu só Phanxicoâ phaûi boû caû tu vieän beân caïnh. Phoøng Tieäc Ly bò bieán thaønh ñeàn thôø Hoài giaùo, vaø chính quyeàn hoài caám caùc kitoâ höõu lui tôùi nôi naøy.
Trong phoøng beân döôùi coù moät moä kyû nieäm khoâng haøi coát goïi laø "Moä vua Ñavít", laø ñích ñieåm haønh höông cuûa tín höõu Do thaùi coù khuynh höôùng quoác gia, caû khi thieáu neàn taûng lòch söû vaø khaûo coå lieân quan tôùi moä vua Ñavít taïi ñaây. Nhaø nguyeän phía tröôùc, xöa kia laø nhaø nguyeän ghi nhôù bieán coá Chuùa Gieâsu röûa chaân cho caùc moân ñeä, bieán thaønh hoäi ñöôøng do thaùi.
Nhaø nguyeän Tieäc Ly beân treân daøi 15.3 meùt roäng 9.4 meùt ñöôïc taùi thieát theo kieåu Goâtích hoài theá kyû XIV, coù moät caàu thang noái lieàn taàng döôùi vôùi taàng treân goàm 8 baäc daãn leân nhaø nguyeän kyû nieäm bieán coá Chuùa Thaùnh Thaàn hieän xuoáng. Ngöôøi ta cuõng thaáy caùi "Mihrab" xaây naêm 1929, khi nhaø nguyeän bò bieán thaønh ñeàn thôø Hoài giaùo, chæ cho tín höõu Hoài giaùo thaáy höôùng thaønh phoá La Mecca. Ñöùc Phaoloâ VI ñaõ caàu nguyueän taïi ñaây ngaøy muøng 5 thaùng gieâng naêm 1964, Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ daâng thaùnh leã taïi ñaây ngaøy 23 thaùng 3 naêm 2000, vaø Ñöùc Bieån Ñöùc XVI ngaøy 12 thaùng 5 naêm 2009.
Hieän nay Phoøng Tieäc Ly laø sôû höõu cuûa chính quyeàn Israel, nhöng naèm döôùi quyeàn taøi phaùn cuûa UÛy ban hoài quaûn trò caùc nôi thaùnh Hoài giaùo cuûa Giordania vaø chæ ñöôïc duøng cho cac leã nghi toân giaùo, vaø vua Abdullah II laø thuû laõnh toái cao cuûa UÛy ban naøy.
Caùc tu só Phanxicoâ ñaõ doïn moät baøn thôø vôùi caùc gheá cho caùc vò ñoàng teá. Giaûng trong thaùnh leã kính Chuùa Thaùnh Thaàn Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
Anh em thaân meán, thaät laø moät ôn lôùn lao Chuùa ban cho chuùng ta, ñöôïc tuï hoïp nhau nôi ñaây trong Phoøng Tieäc Ly ñeå cöû haønh Bí tích Thaùnh Theå. Nôi ñaây Chuùa Gieâsu ñaõ aên böõa Tieäc Chieàu sau heát vôùi caùc Toâng Ñoà; nôi ngaøi ñaõ hieän ra giöõa caùc vò sau khi soáng laïi; nôi Chuùa Thaùnh Thaàn ñaõ hieän xuoáng vôùi quyeàn löïc treân Meï Maria vaø caùc moân ñeä. Ñaây laø nôi Giaùo Hoäi sinh ra vaø ra ñi. Töø ñaây Giaùo Hoäi ñaõ khôûi haønh vôùi Baùnh ñöôïc beû ra giöõa caùc baøn tay, vôùi caùc veát thöông cuûa Chuùa Gieâsu trong ñoâi maét, vaø Chuùa Thaùnh Thaàn tình yeâu trong con tim. Chuùa Gieâsu phuïc sinh ñöôïc Chuùa Cha göûi ñeán trong Phoøng Tieäc Ly thoâng truyeån cho caùc Toâng Ñoà cuøng Thaàn Khí cuûa Ngöôøi, vaø vôùi söùc maïnh naøy Ngaøi göûi caùc vò ra ñi canh taân göông maët cuûa traùi ñaát (x. Tv 104,30).
Ñi ra, khôûi haønh khoâng coù nghóa laø queân laõng. Giaùo Hoäi ñi ra giöõ gìn kyù öùc nhöõng ñieàu ñaõ xaûy ra; Chuùa Thaùnh Thaàn nhaéc cho Giaùo Hoäi nhôù töøng lôøi noùi, töøng cöû chæ vaø veùn môû yù nghóa cuûa chuùng. Phoøng Tieäc Ly nhaéc cho chuùng ta bieát vieäc phuïc vuï vaø röûa chaân maø Chuùa Gieâsu ñaõ thaønh toaøn, nhö maãu göông cho caùc moân ñeä Ngöôøi. Röûa chaân cho nhau coù nghóa laø tieáp ñoùn nhau, chaáp nhaän nhau, yeâu thöông nhau, phuïc vuï laãn nhau. Coù nghóa laø phuc vuï ngöôøi ngheøo, ngöôøi ñau yeáu, ngöôøi bò loaïi tröø. Vôùi Thaùnh Theå Phoøng Tieäc Ly nhaéc chuùng ta nhôù tôùi hy leã. Trong moãi buoåi cöû haønh Thaùnh Theå Chuùa Gieâsu töï hieán cho Thieân Chuùa Cha vì chuùng ta, ñeå chuùng ta cuõng coù theå hieäp nhaát vôùi Ngöôøi, daâng cuoäc soáng, coâng vieäc laøm, caùc vui buoàn khoå ñau cuûa chuùng ta cho Thieân Chuùa, daâng moïi söï nhö hy leã tinh thaàn.
Phoøng Tieäc Ly nhaéc chuùng ta nhôù tôùi tình baïn. Chuùa Gieâsu noùi vôùi nhoùm Möôøi Hai: "Thaày khoâng goïi caùc con laø toâi tôù... nhöng laø baïn höõu" (Ga 15,15). Chuùa laøm cho chuùng ta trôû thaønh baïn cuûa Ngöôøi, kyù thaùc cho chuùng ta yù muoán cuûa Thieân Chuùa Cha vaø ban chính Ngöôøi cho chuùng ta. Ñoù laø kinh nghieäm ñeïp nhaát cuûa kitoâ höõu, vaø moät caùch ñaëc bieät cuûa linh muïc: trôû thaønh baïn cuûa Chuùa Gieâsu.
Tieáp
tuïc baøi giaûng thaùnh leã cöû haønh trong Phoøng Tieäc Ly Ñöùc
Thaùnh Cha noùi: Phoøng Tieäc Ly nhaéc nhôù cuoäc töø bieät vaø
lôøi höùa gaëp laïi caùc baïn cuûa Ngöôøi: "Khi Thaày seõ ñi
roài.... Thaày seõ laïi ñeán vaø ñem caùc con ñi vôùi Thaày, ñeå
Thaày ôû ñaâu thì caùc con cuõng ôû ñoù" (Ga 14,3). Chuùa
Gieâsu khoâng rôøi chuùng ta, Ngöôøi khoâng bao giôø boû rôi
chuùng ta, Ngöôøi ñi tröôùc chuùng ta trong nhaø cuûa Chuùa Cha vaø
Ngöôøi muoán ñem chuùng ta tôùi ñoù. Tuy nhieân Phoøng Tieäc Ly
cuõng nhaèc nhôù tôùi ñieàu tieâu cöïc, Ñöùc thaùnh Cha noùi:
Tröôùc khi böôùc vaøo cöûa maùy bay, Ñöùc Thaùnh Cha quay laïi giô tay chaøo moïi ngöôøi. Ngaøi baét tay caùc nhaân vieân phi haønh ñoaøn tröôùc khi vaøo gheá ngoài. |
Nhöng Phoøng Tieäc Ly cuõng nhaéc nhôù söï nhoû nhen, tính toø moø "ai laø ngöôøi phaûn boäi?", söï phaûn boäi. Vaø moïi ngöôøi trong chuùng ta, chöù khoâng luoân luoân phaûi laø ngöôøi khaùc, coù theå soáng laïi caùc thaùi ñoä naøy, khi chuùng ta nhìn ngöôøi anh em vôùi söï töï maõn, khi chuùng ta phaùn xeùt hoï, khi chuùng ta phaûn hoäi Chuùa Gieâsu vôùi caùc toäi loãi cuûa chuùng ta.
Phoøng Tieäc Lî nhaéc nhôû söï chia seû, tình huynh ñeä, söï hoøa hôïp, söï bình an giöõa chuùng ta. Ñaõ coù bieát bao nhieâu tình yeâu thöông, bieát bao nhieâu ñieàu thieän ñaõ naûy sinh töø Phoøng Tieäc Ly! Bieát bao nhieâu baùc aùi ñaõ xuaát phaùt töø ñaây, nhö moät doøng soâng chaûy töø nguoàn, ban ñaàu chæ laø moät con suoái nhoû roài lan roäng vaø trôû thaønh con soâng lôùn... Taát caû caùc Thaùnh ñaõ kín muùc töø ñaây; doøng soâng lôùn söï thaùnh thieân cuûa Giaùo Hoäi luoân luoân baét nguoàn töø ñaây, luoân luoân môùi meû, töø Traùi Tim Chuùa Kitoâ, töø Thaùnh Theå, töø Thaàn Khí Thaùnh cuûa Ngöôøi.
Sau cuøng Phoøng Tieäc Ly nhaéc chuùng ta nhôù tôùi söï khai sinh cuûa gia ñình môùi, Giaùo Hoäi, do Chuùa Gieâsu phuïc sinh thaønh laäp. Moät gia ñình coù moät Baø Meï laø Ñöùc Trinh Nöõ Maria. Caùc gia ñình kitoâ thuoäc ñaïi gia ñình naøy, vaø tìm thaáy trong ñoù aùnh saùng vaø söùc maïnh ñeå böôùc ñi vaø canh taân, qua caùc nhoïc meät vaø thöû thaùch cuûa cuoäc soáng. Taát caû moïi con caùi Thieân Chuùa thuoäc moïi daân toäc vaø ngoân ngöõ ñeàu ñöôïc môøi goïi thuoäc gia ñình naøy, taát caû laø anh em vaø laø con caùi cuûa moät Cha duy nhaát ôû treân trôøi. Ñoù laø chaân trôøi cuûa Phoøng Tieäc Ly: chaân trôøi cuûa Chuùa phuïc sinh vaø cuûa Giaùo Hoäi.
Töø ñaây Giaùo Hoäi ra ñi, ñöôïc linh hoaït bôûi Thaàn Khí. Tuï taäp caàu nguyeän vôùi Meï Chuùa Gieâsu, Giaùo Hoäi luoân soáng trôû laïi söï chôø ñôïi Thaùnh Thaàn ñöôïc tuoân ñoå xuoáng moät laàn nöõa: Laäy Chuùa, xin Thaàn Khí Chuùa xuoáng vaø canh taân maët ñaàt (c. Tv 104,30).
Sau Thaùnh Leã Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ baét tay chaøo caùc tu só nam nöõ vaø giaùo daân hieän dieän beân ngoaøi, keå caû maáy caûnh saùt. Tieáp ñeán ngaøi ñi xe ñeán nuùi Scopus caùch ñoù 5 caây soá ñeå laáy tröïc thaêng bay veà phi tröôøng Ben Gourion ôû Tel Aviv. Taïi ñaây leã nghi töø bieät ñaõ dieãn ra luùc 8 giôø chieàu. Ñöùc Thaùnh Cha, toång thoáng Perez vaø Thuû töôùng Netanyahu ñaõ duyeät haøng chaøo danh döï. Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ baét tay töø bieät caùc giôùi chöùc ñaïo ñôøi vaø caû caùc caûnh saùt vieân vaø nhaân vieân phuïc vuï phi tröôøng.
Toång thoáng vaø Thuû töôùng Israel ñaõ tieãn Ñöùc Thaùnh Cha tôùi taän chaân thang maùy bay. Khi baét tay töø bieät Ñöùc Thaùnh Cha Thuû töôùng Netanyahu ñaõ noùi: "Xin Ñöùc Thaùnh Cha caàu nguyeän cho chuùng toâi, vaø chuùng toâi cuõng caàu nguyeän cho ngaøi". Leân tôùi cöûa maùy bay Ñöùc Thaùnh Cha coøn quay laïi giô tay chaøo moïi ngöôøi. Ngaøi baét tay caùc nhaân vieân phi haønh ñoaøn tröôùc khi vaøo gheá ngoài. Trong khi chôø ñôïi maùy bay caát caùnh, oáng kính ñaøi truyeàn hình Israel cho thaáy Ñöùc Thaùnh Cha ñoïc baùo. Chieác maùy bay cuûa haõng haøng khoâng El Al B777 cuûa Israel ñaõ rôøi phi tröôøng Tel Aviv luùc 8 giôø 20 toái thöù Hai 26 thaùng 5 naêm 2014 vaø ñaùp xuoáng phi tröôøng Ciampino luùc 11 giôø ñeâm thöù Hai 26 thaùng 5 naêm 2014. Töø ñoù Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñi tröïc thaêng veà Vaticaêng keát thuùc chuyeán vieáng thaêm Thaùnh Ñòa ba ngaøy.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)