Ngaøy thöù ba chuyeán toâng du Thaùnh Ñòa
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
Söù ñieäp Ñoái thoaïi lieân toân
Soáng tình huynh ñeä
vaø Haân hoan phuïc vuï Hoäi Thaùnh
Ngaøy thöù ba chuyeán toâng du Thaùnh Ñòa cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ: Söù ñieäp Ñoái thoaïi lieân toân, Soáng tình huynh ñeä vaø Haân hoan phuïc vuï Hoäi Thaùnh.
Israel (WHÑ 27-05-2014) - Ngaøy 26 thaùng 05 naêm 2014, chuyeán toâng du Thaùnh Ñòa cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ böôùc sang ngaøy thöù ba, cuõng laø ngaøy cuoái cuøng.
Chöông trình laøm vieäc cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong ngaøy thöù ba toâng du Thaùnh Ñòa hoaøn toaøn dieãn ra treân laõnh thoå quoác gia Israel, goàm:
(1) Thaêm vò Ñaïi giaùo tröôûng Hoài giaùo taïi Gieârusalem, (2) Vieáng Böùc töôøng Phía Taây taïi Gieârusalem, (3) Ñaët voøng hoa töôûng nieäm taïi Nuùi Herzl (tieáng Do Thaùi laø Har Hazikaron, Nuùi Töôûng nieäm), (4) Vieáng Yad Vashem, Ñaøi töôûng nieäm naïn nhaân Do Thaùi bò thaûm saùt trong Ñeä II Theá chieán, (5) Thaêm chính thöùc hai vò Giaùo tröôûng Do Thaùi giaùo taïi Trung taâm Heichal Shlomo ôû Gieârusalem, (6) Thaêm chính thöùc Toång thoáng Nhaø nöôùc Israel taïi Dinh Toång thoáng ôû Gieârusalem, (7) Hoäi kieán rieâng vôùi Thuû töôùng Israel taïi Trung taâm Notre Dame ôû Gieârusalem, (8) AÊn tröa vôùi phaùi ñoaøn cuøng ñi taïi Trung taâm Notre Dame, (9) Thaêm vaø hoäi kieán rieâng vôùi Thöôïng phuï Giaùo chuû Constantinopolis taïi nhaø thôø Chính thoáng giaùo Viri Galileai ôû Nuùi Caây Daàu, (10) Gaëp gôõ caùc linh muïc, chuûng sinh, nam nöõ tu só taïi nhaø thôø Gethsemane döôùi chaân Nuùi Caây Daàu, (11) Ñoàng teá vôùi haøng Giaùo phaåm vaø phaùi ñoaøn cuøng ñi taïi Phoøng Tieäc ly ôû Gieârusalem, (12) Keát thuùc chuyeán toâng du: Chaøo töø bieät taïi phi tröôøng quoác teá Ben Gurion ôû Tel Aviv. Maùy bay caát caùnh luùc 20g15 (giôø ñòa phöông) taïi Tel Aviv vaø veà ñeán Roma luùc 23g00 (giôø Roma).
Thaêm vò Ñaïi Giaùo tröôûng Hoài giaùo taïi Gieârusalem: "Chuùng ta cuøng ñöông ñaàu vôùi nhöõng thaùch ñoá chung"
Saùng thöù Hai 26 thaùng 05 naêm 2014, môû ñaàu chöông trình laøm vieäc ngaøy thöù ba chuyeán toâng du thaùnh Ñòa, luùc 8g15 (giôø ñòa phöông), Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñeán thaêm vò Ñaïi giaùo tröôûng Hoài giaùo taïi Gieârusalem, Ngaøi Muhammed Hussein.
Trong dieãn vaên ñaùp töø, Ñöùc Thaùnh Cha baøy toû loøng bieát ôn Ngaøi Ñaïi giaùo tröôûng, Hoäi ñoàng toái cao vaø coäng ñoàng Hoài giaùo ñaõ cho ngaøi cô hoäi ñöôïc ñeán thaêm moät nôi thaùnh vaø neâu roõ muïc ñích chuyeán toâng du cuûa ngaøi:
"Toâi raát öôùc ao ñöôïc laøm ngöôøi haønh höông vieáng nhöõng nôi ñaõ töøng chöùng kieán söï hieän dieän cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ nôi traàn gian. Nhöng cuoäc haønh höông cuûa toâi seõ khoâng hoaøn taát neáu khoâng ñöôïc gaëp gôõ nhöõng con ngöôøi vaø caùc coäng ñoàng soáng taïi Ñaát naøy. Vì theá toâi ñaëc bieät vui möøng ñöôïc ñeán vôùi quyù vò, nhöõng anh em tín höõu Hoài giaùo thaân meán".
Ñöùc Thaùnh Cha noùi ñeán toå phuï Abraham, vò toå phuï ñöùc Tin cuûa caùc Kitoâ höõu vaø cuûa anh em Hoài giaùo, ñoàng thôøi nhaán maïnh taám göông haønh höông cuûa ñaáng toå phuï vaãn soi chieáu haønh trình traàn theá cuûa caùc tín höõu Kitoâ vaø Hoài giaùo:
"Trong cuoäc haønh höông nôi traàn theá, chuùng ta khoâng ñôn ñoäc. Chuùng ta vöôït qua nhöõng neûo ñöôøng cuøng vôùi tín ñoà thuoäc nieàm tin khaùc; luùc naøy chuùng ta cuøng ñi vôùi hoï moät chaëng ñöôøng, coøn luùc khaùc, ta laïi cuøng hoï nghæ ngôi giaây laùt, laáy laïi söùc. Cuoäc gaëp gôõ cuûa chuùng ta hoâm nay laø nhö theá. Vì vaäy toâi ñaëc bieät bieát ôn quyù vò ñaõ laáy loøng hieáu khaùch maø laøm cho giaây phuùt naøy, trong cuoäc haønh höông cuûa cuoäc ñôøi chuùng ta, cuûa coäng ñoaøn chuùng ta, thaønh moät thôøi gian ñoùn tieáp, nghæ ngôi. Chuùng ta ñang soáng cuoäc ñoái thoaïi, trao ñoåi trong tinh thaàn huynh ñeä, giuùp chuùng ta ñöôïc phuïc hoài vaø mang laïi cho chuùng ta moät söùc maïnh môùi ñeå ñöông ñaàu vôùi nhöõng thaùch ñoá chung ñang ñaët ra tröôùc chuùng ta".
Keát thuùc ñaùp töø, Ñöùc Thaùnh Cha baøy toû nguyeän öôùc:
"Anh em thaân meán, caùc baïn thaân meán, töø nôi thaùnh naøy, toâi chaân thaønh caàu mong cho moïi ngöôøi vaø moïi coäng ñoàng ñang ñeán vôùi toå phuï Abraham: Mong sao chuùng ta bieát toân troïng vaø yeâu thöông nhau nhö anh em, chò em! Mong sao chuùng ta hoïc bieát nhaän ra nhöõng noãi ñau khoå cuûa moïi ngöôøi! Mong sao khoâng coù ai laïm duïng Danh Thieân Chuùa qua vieäc söû duïng baïo löïc! Mong sao chuùng ta cuøng nhau phuïc vuï coâng lyù vaø hoøa bình!".
Vieáng
Yad Vashem, Ñaøi töôûng nieäm naïn nhaân Do Thaùi bò thaûm saùt
trong Ñeä II Theá chieán: "Ñöøng bao giôø xaûy ra nöõa"
Ñöùc Thaùnh Cha ñeán Yad Vashem, Ñaøi Töôûng nieäm saùu trieäu ngöôøi Do Thaùi bò phaùt xít Ñöùc gieát haïi trong cuoäc Ñaïi thaûm saùt (Holocaust) hoài Ñeä II theá chieán. Ñöùc Thaùnh Cha ñaët voøng hoa töôûng nieäm vaø ñoïc moät ñoaïn Cöïu öôùc. |
Sau khi vieáng Böùc töôøng Phía Taây vaø ñaët Voøng hoa töôûng nieäm taïi Nuùi Herzl, ñuùng 10g00 saùng ngaøy 26 thaùng 05 naêm 2014, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñeán Yad Vashem, Ñaøi Töôûng nieäm saùu trieäu ngöôøi Do Thaùi bò phaùt xít Ñöùc gieát haïi trong cuoäc Ñaïi thaûm saùt (Holocaust) hoài Ñeä II theá chieán. Taïi ñaây, Toång thoáng, Thuû töôùng vaø vò Giaùo tröôûng chuû tòch Hoäi ñoàng Yad Vashem ngheânh ñoùn Ñöùc Thaùnh Cha.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñaët voøng hoa töôûng nieäm vaø ñoïc moät ñoaïn Cöïu öôùc. Ngaøi chia seû vôùi moïi ngöôøi hieän dieän:
"Taïi Ñaøi töôûng nieäm naøy, chuùng ta nghe voïng laïi lôøi Chuùa hoûi: 'Añam, ngöôi ñang ôû ñaâu?'. Caâu hoûi mang troïn noãi nieàm cuûa moät ngöôøi Cha maát con. Ngöôøi Cha thaáu hieåu moái nguy cuûa vieäc söû duïng töï do; Ngaøi bieát con caùi mình coù theå bò hö maát, nhöng coù leõ Ngaøi khoâng theå hình dung söï hö hoûng laïi lôùn ñeán vaäy, vöïc thaúm laïi saâu ñeán vaäy! Taïi ñaây, tröôùc cuoäc Ñaïi thaûm saùt voâ cuøng bi thaûm, caâu hoûi 'Ngöôi ñang ôû ñaâu?' voïng leân nhö moät tieáng noùi yeáu ôùt töø ñaùy vöïc thaúm hun huùt".
Ñöùc Thaùnh Cha keát thuùc baøi phaùt bieåu baèng lôøi nguyeän:
"Xin Chuùa laáy loøng thöông xoùt nhôù ñeán chuùng con. Xin ban cho chuùng con ôn bieát xaáu hoå nhöõng gì loaøi ngöôøi chuùng con ñaõ laøm, xaáu hoå vì ñaõ toân thôø chính mình, ñaõ khinh thöôøng vaø huûy hoaïi thaân xaùc ñaõ ñöôïc Chuùa döïng neân töø ñaát vaø duøng hôi thôû cuûa chính Chuùa maø ban cho söï soáng. Xin ñöøng bao giôø ñeå ñieàu naøy xaûy ra nöõa, laïy Chuùa, ñöøng bao giôø nöõa!".
Thaêm chính thöùc hai vò Giaùo tröôûng Do Thaùi giaùo taïi Trung taâm Heichal Shlomo ôû Gieârusalem: "Chuùng ta cuøng nhau laøm chöùng cho chöông trình taïo döïng cuûa Chuùa"
Luùc 10g45, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñeán Trung taâm Heichal Shlomo, caïnh Ñaïi Hoäi ñöôøng Do Thaùi giaùo ôû Gieârusalem, thaêm hai vò Giaùo tröôûng Do Thaùi Yitzhak Yosef vaø David Lau.
Ñöùc Thaùnh Cha baøy toû söï traân troïng cuûa ngaøi tröôùc thaønh quaû cuûa cuoäc ñoái thoaïi Coâng giaùo-Do Thaùi giaùo töø Coâng ñoàng Vatican II ñeán nay, ñoàng thôøi mong muoán thuùc ñaåy moái quan heä giöõa hai toân giaùo coù cuøng moät nguoàn goác seõ coøn thaét chaët hôn nöõa qua nhöõng haønh ñoäng thieát thöïc:
"Vieäc cuøng nhau hieåu bieát veà di saûn tinh thaàn cuûa chuùng ta, ñeà cao nhöõng ñieåm töông ñoàng, toân troïng nhöõng gì chöa ñoàng thuaän, seõ giuùp ñöa chuùng ta tieán ñeán moái quan heä gaàn guõi hôn, chính laø öôùc nguyeän chuùng ta kyù thaùc nôi Chuùa. Cuøng nhau, chuùng ta seõ coù theå ñoùng goùp lôùn cho söï nghieäp hoøa bình. Cuøng nhau, chuùng ta coù theå laøm chöùng, giöõa moät theá giôùi ñang thay ñoåi nhanh choùng naøy, veà taàm quan troïng baát dieät cuûa chöông trình taïo döïng cuûa Chuùa. Cuøng nhau, chuùng ta chaéc chaén choáng laïi ñöôïc moïi hình thöùc cuûa chuû nghóa baøi Do Thaùi vaø caùc loaïi phaân bieät ñoái xöû. Xin Thieân Chuùa giuùp chuùng ta ñöôïc tin töôûng vöõng böôùc theo ñöôøng loái cuûa Ngaøi!".
Hoäi kieán Toång thoáng Israel: "Caàn kieân quyeát khöôùc töø nhöõng gì khoâng vun ñaép hoøa bình"
Sau cuoäc vieáng thaêm hai vò Giaùo tröôûng Do Thaùi, Ñöùc Thaùnh Cha ñeán Dinh Toång thoáng Israel chaøo thaêm Toång thoáng Shimon Peres.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ goïi Toång thoáng Shimon Peres laø "ngöôøi cuûa hoøa bình" vaø laø "ngöôøi kieán taïo hoøa bình". Chính vì vaäy, ngaøi chia seû vôùi Toång thoáng Shimon Peres töï do toân giaùo laø yeáu toá caên baûn xaây döïng neàn hoøa bình taïi Israel noùi rieâng vaø taïi Trung Ñoâng noùi chung:
"Caàn phaûi kieân quyeát khöôùc töø taát caû nhöõng gì ñi ngöôïc laïi vieäc xaây ñaép hoøa bình vaø nhöõng moái quan heä ñaùng ñöôïc toân troïng giöõa caùc tín ñoà Do Thaùi, Kitoâ vaø Hoài giaùo. Ví duï, vieäc döïa vaøo baïo löïc vaø khuûng boá, moïi hình thöùc phaân bieät ñoái xöû döïa treân söï khaùc bieät veà chuûng toäc, toân giaùo, nhöõng noã löïc nhaèm aùp ñaët quan ñieåm rieâng baát chaáp quyeàn lôïi cuûa ngöôøi khaùc, moïi bieåu hieän cuûa chuû nghóa baøi Do Thaùi, nhöõng bieåu hieän choáng laïi caù nhaân hoaëc nhöõng nôi thôø phöôïng cuûa ngöôøi Do Thaùi, Kitoâ giaùo hay Hoài giaùo".
Gaëp gôõ caùc linh muïc, chuûng sinh, nam nöõ tu só taïi nhaø thôø Gethsemane: "Caùc con ñöôïc Chuùa môøi goïi haõy haân hoan böôùc theo Ngaøi treân mieàn ñaát thaùnh naøy"
Vaøo luùc 16g00, sau cuoäc hoäi kieán rieâng vôùi Ñöùc Thöôïng phuï Chính thoáng giaùo, Ñöùc Thaùnh Cha gaëp gôõ caùc linh muïc, chuûng sinh, nam nöõ tu só taïi nhaø thôø Gethsemane, döôùi chaân Nuùi Caây Daàu.
Ñaây laø hoaït ñoäng cuoái cuøng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong chuyeán toâng du ba ngaøy taïi Thaùnh Ñòa. Ngaøi muoán daønh thôøi gian cuoái cuûa chuyeán toâng du ñeå gaëp gôõ caùc linh muïc, tu só, nhöõng ngöôøi aâm thaàm vaø kieân nhaãn phuïc vuï Giaùo hoäi taïi moät nôi raát khoù khaên. Ñöùc Thaùnh Cha khích leä caùc linh muïc, tu só vaø chuûng sinh:
"Chuùa khoâng bao giôø boû rôi chuùng ta. Chuùng ta ñöøng ñeå noãi sôï haõi hay söï chaùn naûn laán löôùt chuùng ta nhöng haõy ñeå cho loøng can ñaûm vaø tin töôûng thuùc ñaåy chuùng ta tieán böôùc treân haønh trình cuoäc soáng vaø söù vuï".
Ñöùc Thaùnh Cha traân troïng söï hieän dieän cuûa caùc linh muïc, tu só taïi Thaùnh Ñòa, giuùp Giaùo hoäi thöïc thi söù maïng cuûa mình:
"Caùc con ñöôïc Chuùa môøi goïi haõy haân hoan böôùc theo Ngaøi treân mieàn ñaát thaùnh naøy. Ñoù laø moät ôn Chuùa ban vaø cuõng laø traùch nhieäm caùc con gaùnh vaùc. Söï hieän dieän nôi maûnh ñaát naøy cuûa caùc con laø heát söùc caàn thieát. Toaøn theå Hoäi Thaùnh bieát ôn caùc con vaø naâng ñôõ caùc con baèng lôøi caàu nguyeän".
* * *
Sau cuoäc gaëp gôõ caùc linh muïc, chuûng sinh, nam nöõ tu só taïi nhaø thôø Gethsemane, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ daâng Thaùnh leã ñoàng teá vôùi haøng Giaùo phaåm vaø phaùi ñoaøn cuøng ñi taïi Phoøng Tieäc Ly ôû Gieârusalem.
Trong baøi giaûng Thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ duøng hình aûnh Phoøng Tieäc Ly ñeå noùi ñeán nhieàu ñieàu: veà söï phuïc vuï, hy sinh, veà tình baïn, veà lôøi töø bieät cuûa Chuùa Gieâsu, veà thoùi nhoû nhen, toïc maïch vaø söï phaûn boäi, veà söï chia seû, tình huynh ñeä, söï hoaø hôïp vaø bình an; vaø veà söï ra ñôøi cuûa moät gia ñình môùi laø Giaùo hoäi. Töø Phoøng Tieäc Ly Giaùo hoäi ñaõ ra ñi, nhôø ñöôïc hôi thôû ban söï soáng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn thuùc ñaåy. Quy tuï beân Meï Chuùa Gieâsu ñeå caàu nguyeän, Giaùo hoäi luoân soáng trong nieàm troâng ñôïi laïi ñöôïc traøn ñaày Chuùa Thaùnh Thaàn. Ñöùc Thaùnh Cha keát thuùc baøi giaûng baèng lôøi nguyeän xin: "Laïy Chuùa, xin göûi Thaùnh Thaàn Chuùa ñeán vaø xin canh taân boä maët traùi ñaát".
Ñuùng 19g30 (giôø Gieârusalem), Ñöùc Thaùnh Cha ñaùp tröïc thaêng töø Nuùi Scopus bay ñeán phi tröôøng quoác teá Ben Gurion ôû Tel Aviv.
20g00, Chính phuû Israel thay maët nhaân daân cöû haønh nghi thöùc chaøo töø bieät Ñöùc Thaùnh Cha.
20g15, maùy bay chôû Ñöùc Thaùnh Cha caát caùnh, rôøi Tel Aviv, trôû veà Roma, keát thuùc chuyeán toâng du ba ngaøy taïi Thaùnh Ñòa.
Moät chuyeán toâng du ñaày aép chöông trình laøm vieäc vaø ñaày aép nieàm hy voïng vaøo nhöõng thaønh quaû cuûa coâng cuoäc xaây döïng hoøa bình cho Trung Ñoâng vaø theá giôùi, toân troïng töï do toân giaùo, hieäp nhaát caùc Kitoâ höõu vaø ñoái thoaïi chaân thaønh vôùi caùc toân giaùo.
Thaønh Thi