Tuyeân boá chung
cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ
vaø Thöôïng Phuï Ñaïi Keát Barthoâloâmeâoâ I
Tuyeân boá chung cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ vaø Thöôïng Phuï Ñaïi Keát Barthoâloâmeâoâ I.
Jerusalem (VietCatholic News 26-05-2014) - "Cuoäc gaëp gôõ anh em cuûa chuùng toâi hoâm nay laø moät böôùc môùi meû vaø caàn thieát treân haønh trình tieán tôùi hôïp nhaát laø ñieàu chæ coù Chuùa Thaùnh Thaàn môùi coù theå daãn chuùng toâi tôùi ñöôïc, söï hôïp nhaát cuûa hieäp thoâng trong tính ña daïng hôïp phaùp".
Sau ñaây laø tuyeân boá chung do Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ vaø Thöôïng Phuï Ñaïi Keát Barthoâloâmeâoâ I ñöa ra, khi caùc ngaøi gaëp nhau ngaøy 25 thaùng 5 naêm 2014 taïi Ñaát Thaùnh, ñeå ñaùnh daáu 50 naêm cuoäc gaëp gôõ cuûa caùc vò tieàn nhieäm caùc ngaøi, laø Ñöùc Phaoloâ VI vaø Ñöùc Athenagoras.
1. Gioáng nhö caùc vò tieàn nhieäm ñaùng kính cuûa chuùng toâi laø Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI vaø Ñöùc Thöôïng Phuï Ñaïi Keát Athenagoras, nhöõng vò ñaõ gaëp gôõ nhau taïi ñaây, taïi Gieârusalem naøy, 50 naêm tröôùc ñaây, chuùng toâi, Giaùo Hoaøng Phanxicoâ vaø Thöôïng Phuï Ñaïi Keát Barthoâloâmeâoâ, cuõng cöông quyeát gaëp nhau taïi Ñaát Thaùnh "nôi Ñaáng Cöùu Chuoäc chung cuûa chuùng toâi, laø Chuùa Kitoâ, ñaõ soáng, ñaõ giaûng daïy, ñaõ cheát, ñaõ soáng laïi, vaø ñaõ leân trôøi, maø töø ñoù, Ngöôøi ñaõ sai Chuùa Thaùnh Thaàn xuoáng treân Giaùo Hoäi non treû" (Thoâng Caùo Chung cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI vaø Ñöùc Thöôïng Phuï Athenagoras, coâng boá sau cuoäc gaëp gôõ ngaøy 6 thaùng Gieâng naêm 1964). Cuoäc hoäi ngoä cuûa chuùng toâi, moät cuoäc gaëp gôõ khaùc cuûa caùc Giaùm Muïc Caùc Giaùo Hoäi Roâma vaø Constantinople, ñöôïc laàn löôït thaønh laäp bôûi hai Toâng Ñoà Anh Em Pheâroâ vaø Anreâ, laø moät nguoàn vui thieâng lieâng saâu saéc ñoái vôùi chuùng toâi. Noù ñem laïi moät cô hoäi ñaày tính quan phoøng ñeå suy nieäm veà chieàu saâu vaø chieàu chaân thöïc trong caùc daây noái keát hieän coù giöõa chuùng toâi; caùc daây noái keát naøy quaû laø hoa traùi cuûa cuoäc haønh trình ñaày ôn thaùnh maø treân ñoù Chuùa töøng höôùng daãn chuùng toâi keå töø ngaøy dieãm phuùc caùch nay 50 naêm.
2. Cuoäc gaëp gôõ anh em cuûa chuùng toâi hoâm nay laø moät böôùc môùi meû vaø caàn thieát treân haønh trình tieán tôùi hôïp nhaát laø ñieàu chæ coù Chuùa Thaùnh Thaàn môùi coù theå daãn chuùng toâi tôùi ñöôïc, söï hôïp nhaát cuûa hieäp thoâng trong tính ña daïng hôïp phaùp. Vôùi loøng bieát ôn saâu xa, chuùng toâi nhôù laïi caùc böôùc tieán maø Chuùa ñaõ giuùp chuùng toâi thöïc hieän ñöôïc. Caùi oâm hoân ñöôïc trao ñoåi giöõa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI vaø Ñöùc Thöôïng Phuï Athenagoras taïi Gieârusalem naøy, sau nhieàu theá kyû laëng thinh, ñaõ doïn ñöôøng cho moät cöû chæ quan troïng, ñoù laø vieäc caát boû khoûi kyù öùc vaø khoûi taâm trí Giaùo Hoäi caùc haønh vi tuyeät thoâng hoã töông naêm 1054. Tieáp theo vieäc naøy laø vieäc trao ñoåi thaêm vieáng giöõa caùc Toøa Roâma vaø Toøa Constantinople, laø vieäc thö töø thöôøng xuyeân vaø sau ñoù, laø quyeát ñònh do Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II vaø Ñöùc Thöôïng Phuï Dimitrios, caû hai ñeàu ñöôïc toân kính töôûng nhôù, coâng boá nhaèm khôûi dieãn cuoäc ñoái thoaïi chaân lyù giöõa ngöôøi Coâng Giaùo vaø ngöôøi Chính Thoáng Giaùo. Trong nhöõng naêm thaùng naøy, Thieân Chuùa, nguoàn maïch moïi bình an vaø yeâu thöông, voán daïy chuùng ta coi nhau nhö thaønh vieân cuûa cuøng moät gia ñình Kitoâ Giaùo, döôùi cuøng moät Chuùa vaø Ñaáng Cöùu Theá laø Chuùa Gieâsu Kitoâ, vaø yeâu thöông nhau, ngoõ haàu chuùng ta coù theå tuyeân xöng nieàm tin cuûa chuùng ta vaøo cuøng moät Tin Möøng cuûa Chuùa Kitoâ, nhö caùc Toâng Ñoà ñaõ tieáp nhaän, vaø ñöôïc caùc Coâng Ñoàng Chung vaø caùc Giaùo Phuï phaùt bieåu vaø löu truyeàn cho chuùng ta. Duø yù thöùc troïn veïn ñöôïc vieäc chöa ñaït tôùi muïc tieâu hieäp thoâng hoaøn toaøn, hoâm nay chuùng toâi vaãn xaùc nhaän söï cam keát cuûa chuùng toâi trong vieäc tieáp tuïc tieán böôùc vôùi nhau höôùng veà söï hôïp nhaát maø Chuùa Kitoâ, Chuùa chuùng ta, töøng caàu vôùi Chuùa Cha ñeå "chuùng neân moät" (Ga 17:21).
3. Vì yù thöùc roõ raèng hôïp nhaát ñöôïc baøy toû trong tình yeâu Thieân Chuùa vaø tình yeâu tha nhaân, neân chuùng toâi heát söùc troâng mong tôùi ngaøy trong ñoù cuoái cuøng chuùng toâi ñöôïc cuøng nhau tham döï chung baøn tieäc Thaùnh Theå. Theo giaùo huaán cuûa Thaùnh Ireâneâ thaønh Lyon (Choáng Caùc Laïc Giaùo, IV,18,5, PG 7,1028), laø Kitoâ höõu, chuùng toâi ñöôïc môøi goïi chuaån bò tieáp nhaän hoàng phuùc hieäp thoâng Thaùnh Theå baèng caùch tuyeân xöng cuøng moät ñöùc tin, chuyeân chaêm caàu nguyeän, hoài höôùng noäi taâm, canh taân ñôøi soáng vaø ñoái thoaïi huynh ñeä. Nhôø thöïc hieän ñöôïc muïc tieâu haèng hy voïng naøy, chuùng toâi seõ baøy toû cho theá giôùi thaáy tình yeâu cuûa Thieân Chuùa, moät tình yeâu maø nhôø noù, chuùng toâi ñöôïc thöøa nhaän laø moân ñeä ñích thöïc cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ (Xem Ga 13:35).
4. Ñeå ñaït ñöôïc muïc ñích treân, cuoäc ñoái thoaïi thaàn hoïc do UÛy Ban Hoãn Hôïp Quoác Teá ñaûm nhieäm ñaõ mang laïi moät ñoùng goùp neàn taûng cho vieäc möu caàu söï hieäp thoâng troïn veïn giöõa ngöôøi Coâng Giaùo vaø ngöôøi Chính Thoáng Giaùo. Suoát caùc thôøi kyø sau ñoù cuûa caùc Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II vaø Beâneâñíctoâ XVI, vaø cuûa Ñöùc Thöôïng Phuï Dimitrios, tieán ñoä trong caùc cuoäc gaëp gôõ thaàn hoïc cuûa chuùng ta heát söùc coù chaát löôïng. Ngaøy nay, töï ñaùy loøng, chuùng toâi xin noùi leân söï ñaùnh giaù cao cuûa chuùng toâi ñoái vôùi caùc thaønh töïu töø tröôùc tôùi nay, cuõng nhö ñoái vôùi caùc coá gaéng hieän thôøi. Ñaây khoâng phaûi chæ ñôn thuaàn laø moät thao taùc lyù thuyeát, maø laø moät thao taùc trong söï thaät vaø tình yeâu, moät thao taùc ñoøi phaûi hieåu bieát saâu saéc caùc truyeàn thoáng cuûa nhau ngoõ haàu hieåu ñöôïc chuùng vaø hoïc hoûi ñöôïc töø chuùng. Do ñoù, chuùng toâi xin quaû quyeát moät laàn nöõa raèng cuoäc ñoái thoaïi thaàn hoïc khoâng ñi tìm moät maãu soá chung thaàn hoïc thaáp nhaát ñeå döïa vaøo ñoù maø ñaït thoûa hieäp, maø ñuùng hôn laø vieäc thaâm haäu hoùa vieäc ta naém ñöôïc toaøn boä söï thaät maø Chuùa Kitoâ voán ñaõ ban cho Giaùo Hoäi cuûa Ngöôøi, moät söï thaät maø chuùng toâi chöa bao giôø ngöng ñeå hieåu toát hôn nhôø tuaân theo caùc thuùc ñaåy cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Töø ñoù, chuùng toâi cuøng quaû quyeát vôùi nhau raèng loøng trung thaønh cuûa chuùng toâi vôùi Chuùa ñoøi chuùng toâi phaûi gaëp nhau trong tình anh em vaø ñoái thoaïi chaân thöïc. Cuoäc theo ñuoåi chung nhö theá naøy khoâng daãn chuùng toâi ra xa söï thaät; ñuùng hôn, nhôø trao ñoåi caùc hoàng aân, nhôø Chuùa Thaùnh Thaàn höôùng daãn, noù seõ daãn chuùng toâi vaøo moïi söï thaät (xem Ga 16:13).
5. AÁy theá nhöng, ngay khi thöïc hieän cuoäc haønh trình höôùng tôùi hieäp thoâng troïn veïn, chuùng toâi voán ñaõ coù boån phaän phaûi ñöa ra chöùng taù chung cho tình yeâu Thieân Chuùa daønh cho moïi ngöôøi baèng caùch cuøng nhau laøm vieäc ñeå phuïc vuï nhaân loaïi, nhaát laø ñeå beânh vöïc phaåm giaù cuûa con ngöôøi nhaân baûn ôû moïi giai ñoaïn cuûa ñôøi ngöôøi vaø tính thaùnh thieâng cuûa gia ñình ñaët caên baûn treân hoân nhaân, coå vuõ hoøa bình vaø ích chung, vaø ñaùp öùng caùc ñau ñôùn ñang tieáp tuïc laøm khoå theá giôùi chuùng ta. Chuùng toâi nhìn nhaän raèng ñoùi keùm, ngheøo khoå, muø chöõ, phaân phoái baát coâng caùc taøi nguyeân caàn phaûi ñöôïc thöôøng xuyeân giaûi quyeát. Nhieäm vuï cuûa chuùng toâi laø tìm caùch cuøng nhau xaây döïng moät xaõ hoäi coâng baèng vaø nhaân aùi trong ñoù khoâng ai caûm thaáy bò loaïi tröø hay bò ñaåy ra beân leà.
6. Xaùc tín saâu xa cuûa chuùng toâi laø töông lai cuûa gia ñình nhaân loaïi cuõng tuøy thuoäc caùch ta baûo veä hoàng aân taïo döïng maø Thieân Chuùa ñaõ uûy thaùc cho ta, baûo veä moät caùch vöøa khoân ngoan vöøa caûm thoâng, vôùi coâng lyù vaø ngay thaúng. Do ñoù, trong thoáng hoái, chuùng toâi thöøa nhaän vieäc ñoái xöû sai laàm vôùi haønh tinh cuûa mình, moät vieäc ngang vôùi vieäc phaïm toäi tröôùc maët Thieân Chuùa. Chuùng toâi xin taùi khaúng ñònh traùch nhieäm vaø boån phaän cuûa chuùng toâi phaûi phaùt huy caûm thöùc khieâm toán vaø chöøng möïc ñeå moïi ngöôøi caûm nhaän ñöôïc nhu caàu toân troïng saùng theá vaø baûo veä noù caùch caån maät. Chuùng toâi cuøng nhau ñöa ra cam keát seõ naâng cao yù thöùc veà vieäc quaûn lyù saùng theá; chuùng toâi keâu goïi moïi ngöôøi thieän chí caân nhaéc caùc phöông caùch soáng bôùt phí phaïm ñi vaø nhieàu thanh ñaïm hôn, chöùng toû mình ít tham lam ñi vaø nhieàu ñaïi löôïng hôn ñeå baûo veä theá giôùi cuûa Thieân Chuùa vaø gaây ích lôïi cho daân cuûa Ngöôøi.
7. Hieän cuõng ñang coù nhu caàu caáp thieát caàn phaûi coù söï hôïp taùc höõu hieäu vaø ñaày daán thaân cuûa caùc Kitoâ höõu ngoõ haàu baûo veä ôû khaép nôi quyeàn ñöôïc phaùt bieåu coâng khai nieàm tin cuûa mình vaø ñöôïc ñoái xöû coâng baèng khi coå vuõ ñieàu ñöôïc Kitoâ Giaùo tieáp tuïc cung hieán cho xaõ hoäi vaø neàn vaên hoùa ñöông ñaïi. Veà phöông dieän naøy, chuùng toâi môøi goïi moïi Kitoâ höõu coå vuõ cuoäc ñoái thoaïi chaân chính vôùi Do Thaùi Giaùo, Hoài Giaùo vaø caùc truyeàn thoáng toân giaùo khaùc. Döûng döng vaø u meâ hoã töông chæ coù theå daãn tôùi vieäc khoâng tin töôûng nhau vaø chaúng may coøn caû tranh chaáp nöõa.
8. Töø thaønh thaùnh Gieârusalem naøy, chuùng toâi xin baøy toû quan taâm saâu xa cuûa chuùng toâi ñoái vôùi tình hình cuûa caùc Kitoâ höõu taïi Trung Ñoâng vaø ñoái vôùi quyeàn cuûa hoï ñöôïc laø nhöõng coâng daân ñaày ñuû treân chính queâ höông cuûa hoï. Vôùi taâm tình tín thaùc, chuùng toâi höôùng leân Thieân Chuùa toaøn naêng vaø hay thöông xoùt trong lôøi caàu nguyeän cho hoøa bình taïi Ñaát Thaùnh vaø taïi Trung Ñoâng noùi chung. Ñaëc bieät, chuùng toâi xin caàu nguyeän cho caùc Giaùo Hoäi ôû Ai Caäp, Syria, vaø Iraq, laø caùc Giaùo Hoäi ñang heát söùc ñau khoå do caùc bieán coá gaàn ñaây gaây ra. Chuùng toâi khuyeán khích moïi phía, baát keå xaùc tín toân giaùo, tieáp tuïc haønh ñoäng cho hoøa giaûi vaø cho vieäc thöøa nhaän chính ñaùng caùc quyeàn cuûa ngöôøi ta. Chuùng toâi tin chaéc raèng khoâng phaûi vuõ khí maø laø ñoái thoaïi, tha thöù vaø hoaø giaûi môùi laø caùc phöông theá khaû höõu ñaït ñöôïc hoøa bình.
9. Trong boái caûnh lòch söû ñaùnh daáu baèng baïo löïc, döûng döng vaø vò kyû, nhieàu ngöôøi nam nöõ ngaøy nay caûm thaáy hoï ñaõ maát heát phöông höôùng. Chính nhôø chöùng taù chung cuûa chuùng toâi ñoái vôùi tin möøng Phuùc AÂm maø chuùng toâi coù khaû naêng giuùp ñöôïc ngöôøi cuûa thôøi ta taùi khaùm phaù ra con ñöôøng daãn tôùi chaân lyù, coâng lyù vaø hoøa bình. Hôïp nhaát trong caùc yù ñònh cuûa mình, vaø nhôù laïi göông saùng, caùch nay ñaõ 50 naêm, cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI vaø cuûa Ñöùc Thöôïng Phuï Athenagoras, chuùng toâi keâu goïi moïi Kitoâ höõu, cuøng vôùi caùc tín höõu cuûa moïi truyeàn thoáng toân giaùo vaø moïi ngöôøi thieän chí, nhìn nhaän tính khaån tröông cuûa thôøi ñieåm naøy khieán ta buoäc phaûi ñi tìm söï hoøa giaûi vaø hôïp nhaát cho gia ñình nhaân loaïi, trong khi vaãn toân troïng troïn veïn caùc dò bieät hôïp phaùp, vì lôïi ích cuûa moïi con ngöôøi vaø cuûa caùc theá heä töông lai.
10. Khi thöïc hieän chuyeán haønh höông chung naøy tôùi ñòa ñieåm nôi cuøng moät Chuùa chuùng toâi laø Chuùa Gieâsu Kitoâ ñaõ bò ñoùng ñinh, ñöôïc choân caát vaø ñaõ soáng laïi, chuùng toâi khieâm cung phoù thaùc cho söï baàu cöû cuûa Ñöùc Maria chí thaùnh troïn ñôøi ñoàng trinh caùc böôùc ñi trong töông lai cuûa chuùng toâi treân ñöôøng höôùng tôùi söï hôïp nhaát vieân maõn, phoù thaùc toaøn theå gia ñình nhaân loaïi cho tình yeâu voâ taän cuûa Thieân Chuùa.
"Xin Chuùa ñeå khuoân maët Ngöôøi chieáu roïi leân anh em, vaø toû loøng nhaân töø ñoái vôùi anh em! Chuùa nhìn anh em caùch nhaân töø vaø ban hoøa bình cho anh em!" (Daân Soá 6:25-26).
Gieârusalem, ngaøy 25 thaùng 5 naêm 2014
Vuõ Vaên An