Ñöùc Phanxicoâ noùi vôùi
nhaø caàm quyeàn Jordan
Ñöùc Phanxicoâ noùi vôùi nhaø caàm quyeàn Jordan.
Jordan (VietCatholic News 25-05-2014) - Ñaøi phaùt thanh Vatican ngaøy 25 thaùng 5 naêm 2014 loan tin: Ñöùc Phanxicoâ ñaõ ñoïc dieãn vaên tröôùc caùc vò ñaïi dieän chính trò vaø toân giaùo cuõng nhö caùc nhaø ngoaïi giao haøng ñaàu taïi hoaøng cung Jordan. Trong baøi dieãn vaên naøy, ngaøi ca ngôïi Jordan veà loøng quaûng ñaïi ñoái vôùi ngöôøi tò naïn töø caùc nöôùc laùng gieàng, nhaát laø Syria, vaø caùc coá gaéng cuûa quoác gia naøy trong vieäc giuùp tìm ra moät neàn hoøa bình laâu beàn cho Trung Ñoâng. Ngaøi cuõng ñeà cao caùc coá gaéng cuûa Jordan trong vieäc coå vuõ ñoái thoaïi lieân toân vaø nhaán maïnh taàm quan troïng cuûa töï do toân giaùo, taïi Trung Ñoâng cuõng nhö treân toaøn theá giôùi. Sau ñaây laø nguyeân vaên lôøi ngaøi:
"Kính thöa Ñöùc Vua vaø Hoaøng Haäu
Kính thöa quyù vò
Kính thöa caùc hieàn huynh giaùm muïc
Thöa caùc baïn
Toâi taï ôn Thieân Chuùa ñaõ ban cho toâi cô hoäi naøy ñeå vieáng thaêm Vöông Quoác Hashim Jordan theo veát chaân caùc vò tieàn nhieäm cuûa toâi laø Phaoloâ VI, Gioan Phaoloâ II vaø Beâneâñíctoâ XVI. Toâi bieát ôn Ñöùc Vua Abdullah II veà nhöõng lôøi noàng naøn chaøo ñoùn cuûa ngaøi, laøm toâi haân hoan nhôù laïi cuoäc gaëp gôõ môùi ñaây giöõa chuùng ta taïi Vatican. Toâi xin kính chaøo caùc thaønh vieân cuûa Hoaøng Gia, chính phuû vaø nhaân daân Jordan, laõnh thoå heát söùc phong phuù veà lòch söû vaø coù taàm quan troïng raát lôùn veà toân giaùo ñoái vôùi Do Thaùi Giaùo, Kitoâ Giaùo vaø Hoài Giaùo.
Jordan ñaõ cung hieán moät ñoùn tieáp quaûng ñaïi ñoái vôùi soá lôùn caùc ngöôøi tò naïn Palestine vaø Iraq, cuõng nhö caùc ngöôøi tò naïn khaùc töø caùc mieàn ñang nhieãu nhöông, nhaát laø Syria laùng gieàng, bò tan hoang vì tranh chaáp ñaõ quaù laâu. Loøng quaûng ñaïi naøy ñaùng ñöôïc coäng ñoàng quoác teá ñaùnh giaù vaø hoã trôï. Trong phaïm vi khaû naêng cuûa mình, Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ñaõ tìm caùch cung caáp söï trôï giuùp cho caùc ngöôøi tò naïn vaø nhöõng ai caàn giuùp ñôõ, ñaëc bieät qua cô quan Caritas Jordan.
Duø thöøa nhaän, vôùi loøng aân haän saâu xa, caùc caêng thaúng traàm troïng ñang tieáp dieãn taïi Trung Ñoâng, toâi vaãn caùm ôn caùc nhaø caàm quyeàn cuûa Vöông Quoác veà taát caû moïi ñieàu quùi vò ñang laøm vaø toâi khuyeán khích caùc vò duy trì caùc coá gaéng cuûa mình trong vieäc möu tìm moät neàn hoøa bình laâu daøi cho caû vuøng. Muïc tieâu cao caû naøy khaån thieát ñoøi ta phaûi tìm cho ra moät giaûi phaùp hoøa bình cho cuoäc khuûng hoaûng taïi Syria, cuõng nhö moät giaûi phaùp coâng baèng cho cuoäc tranh chaáp Do Thaùi - Palestine.
Toâi xin möôïn dòp naøy ñeå nhaéc laïi loøng kính troïng vaø quí meán saâu xa cuûa toâi ñoái vôùi coäng ñoàng Hoài Giaùo vaø söï ñaùnh giaù cao cuûa toâi ñoái vôùi taøi laõnh ñaïo cuûa Ñöùc Vua trong vieäc phaùt huy caùi hieåu toát hôn veà caùc nhaân ñöùc ñöôïc Hoài Giaùo truyeàn daïy vaø moät baàu khí soáng chung thanh thaûn giöõa caùc tín höõu cuûa nhieàu toân giaùo khaùc nhau. Toâi bieát ôn vieäc Jordan hoã trôï moät soá caùc saùng kieán quan troïng nhaèm taêng tieán cuoäc ñoái thoaïi vaø hieåu bieát lieân toân giöõa ngöôøi Do Thaùi, Kitoâ höõu vaø Hoài Giaùo. Caùch rieâng, toâi nghó tôùi Söù Ñieäp Amman vaø söï hoã trôï ñöa ra trong khuoân khoå Toå Chöùc Lieân Hieäp Quoác ñoái vôùi vieäc cöû haønh haøng naêm Tuaàn Leã Hoøa Hôïp Lieân Tín Ngöôõng Theá Giôùi.
Toâi cuõng muoán ñöa ra lôøi chaøo hoûi aâu yeám ñoái vôùi caùc coäng ñoàng Kitoâ Giaùo töøng coù maët taïi ñaát nöôùc naøy keå töø thôøi caùc toâng ñoà, goùp phaàn vaøo ích chung cuûa xaõ hoäi maø hoï voán laø thaønh phaàn troïn veïn. Duø ngaøy nay, caùc Kitoâ höõu laø moät thieåu soá veà soá löôïng, nhöng söï hieän dieän cuûa hoï laø moät söï hieän dieän coù yù nghóa vaø ñöôïc traân quùi trong laõnh vöïc giaùo duïc vaø chaêm soùc y teá, nhôø caùc tröôøng hoïc vaø beänh vieän cuûa hoï. Hoï ñöôïc tuyeân xöng ñöùc tin cuûa mình moät caùch hoøa bình, trong moät baàu khí toân troïng töï do toân giaùo. Töï do toân giaùo naøy thöïc söï laø moät nhaân quyeàn neàn taûng vaø toâi khoâng theå khoâng baøy toû nieàm hy voïng raèng noù seõ ñöôïc duy trì taïi khaép Trung Ñoâng vaø treân toaøn theá giôùi. Quyeàn töï do toân giaùo "bao goàm töï do ñöôïc theo löông taâm cuûa mình trong caùc vaán ñeà toân giaùo, caû treân bình dieän caù nhaân laãn treân bình dieän taäp theå, vaø, cuøng moät luùc, töï do thôø phöôïng... [Noù cuõng bao goàm] töï do löïa choïn toân giaùo mình phaùn ñoaùn laø ñuùng vaø bieåu loä caùc nieàm tin cuûa mình nôi coâng coäng" (Ecclesia in Medio Oriente, 26). Caùc Kitoâ höõu töï coi mình laø, vaø thöïc söï laø, caùc coâng daân troïn veïn, vaø trong tö caùch aáy, hoï tìm caùch, cuøng vôùi caùc ñoàng baøo Hoài Giaùo cuûa mình, goùp phaàn ñaëc thuø cuûa mình vaøo xaõ hoäi nôi hoï sinh soáng.
Sau cuøng, toâi xin heát loøng caàu khaån hoøa bình vaø thònh vöôïng xuoáng treân Vöông Quoác Jordan vaø nhaân daân cuûa noù. Toâi caàu xin cho chuyeán vieáng thaêm cuûa toâi seõ giuùp taêng tieán vaø cuûng coá caùc lieân heä toát ñeïp vaø thaân höõu giöõa Kitoâ höõu vaø ngöôøi Hoài Giaùo.
Toâi xin caùm ôn quùi vò veà söï tieáp ñoùn lòch söï cuûa quùi vò. Xin Thieân Chuùa toaøn naêng vaø töø bi ban haïnh phuùc vaø tröôøng thoï cho Ñöùc Vua, Hoaøng haäu vaø xin Ngöôøi chuùc phuùc traøn treà cho Gioùañaêng. Chaøo Bình An!"
Dieãn vaên chaøo möøng cuûa quoác vöông Jordan
Sau nhieàu lôøi thöa cuøng Thieân Chuùa, Tieân Tri Mohammad vaø trích daãn Koraêng, Quoác Vöông Abdullah II ñaõ ngôû lôøi nhö sau vôùi Ñöùc Phanxicoâ:
"Kính thöa Ñöùc Thaùnh Cha,
Nhaân danh moïi ngöôøi Jordan, toâi xin chaøo möøng ngaøi!
Quaû laø nieàm vinh döï ñaëc bieät khi cuoäc haønh höông cuûa ngaøi khôûi ñaàu töø ñaây, töø Jordan, laõnh thoå cuûa ñöùc tin, laõnh thoå cuûa tình baèng höõu.
Taïi ñaây, 50 naêm tröôùc, ngöôøi cha quaù coá cuûa toâi laø Quoác Vöông Hussein ñaõ ñoùn tieáp Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI, cuoäc vieáng thaêm moät nöôùc Hoài Giaùo laàn ñaàu tieân cuûa moät vò giaùo hoaøng.
Taïi ñaây, 14 naêm veà tröôùc, toâi ñöôïc ñaëc aân tieáp ñoùn Thaùnh Gioan Phaoloâ II; vaø 5 naêm tröôùc ñaây, Ñöùc Giaùo Hoaøng Beâneâñíctoâ XVI.
Taïi ñaây, ngaøy hoâm nay, ngöôøi Hoài Giaùo vaø ngöôøi Kitoâ Giaùo ñang xaây döïng moät töông lai chung, treân cô sôû chung cuûa loøng kính troïng nhau, cuûa hoøa bình vaø cuûa loøng toân suøng Thieân Chuùa.
Kính thöa Ñöùc Thaùnh Cha,
Cô sôû chung laø choã maø nhöõng böôùc ñi keá tieáp cuûa toaøn theå nhaân loaïi phaûi baét ñaàu.
Trong thôøi hieän ñaïi cuûa chuùng ta, chuùng ta ñang phaûi ñoái dieän vôùi nhieàu thaùch ñoá lôùn lao coù tính hoaøn caàu. Khoâng nhoû laø thieät haïi khuûng khieáp do tranh chaáp phe phaùi vaø lieân toân gaây ra. Nhöng Thieân Chuùa ñaõ ban cho ta moät söï choáng ñôõ khoâng ai thaéng noåi. Nôi naøo caùc nhaø yù thöùc heä gieo raéc u meâ vaø baát tín, caùc tieáng noùi chung cuûa chuùng ta coù theå ñem tôùi hieåu bieát vaø thieän chí. Nôi naøo ñôøi soáng bò tan naùt vì baát coâng vaø baïo löïc, caùc coá gaéng ñoaøn keát cuûa ta coù theå mang laïi haøn gaén vaø hy voïng.
Thöïc vaäy, theá giôùi raát giaàu nhöõng con ngöôøi thieän chí, nhöõng ngöôøi luoân tìm caùch duy trì phaåm giaù con ngöôøi vaø söï soáng chung hoøa bình. Xin cho pheùp toâi ñöôïc thöøa nhaän, vôùi loøng bieát ôn, taøi laõnh ñaïo cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong chính nghóa naøy. Ngaøi ñaõ daán thaân cho ñoái thoaïi, nhaát laø vôùi Hoài Giaùo. Ngöôøi Hoài Giaùo khaép nôi ñaùnh giaù cao caùc söù ñieäp quí meán vaø baèng höõu cuûa ngaøi. Thöa Ñöùc Thaùnh Cha, ngoaøi vieäc laø ngöôøi keá nhieäm Thaùnh Pheâroâ, ngaøi coøn trôû thaønh löông taâm cho toaøn theá giôùi.
Töø ngaøy trôû thaønh giaùo hoaøng, ngaøi voán nhaéc nhôù chuùng toâi, baèng lôøi vaø baèng vieäc laøm, raèng "giaùo hoaøng" (pontiff) nghóa laø "ngöôøi baéc caàu". Ngöôøi Jordan, cuõng theá, laø nhöõng ngöôøi baéc caàu. Coâng vieäc cuûa chuùng toâi bao goàm caùc haønh ñoäng cuï theå vaø rôø moù ñöôïc, trong nhieàu naêm qua.
Möôøi naêm tröôùc ñaây, toâi ñöôïc vinh döï ban haønh Söù Ñieäp Amman, taùi khaúng ñònh lôøi keâu goïi cuûa Hoài Giaùo muoán coù söï hoøa hôïp, nhaân töø vaø coâng lyù phoå quaùt, vaø roõ raøng baùc boû caùc chuû tröông laàm laãn cuûa nhöõng ngöôøi gieo raéc haän thuø vaø chia reõ.
Jordan cuõng laø queâ höông cuûa saùng kieán naêm 2007 töïa laø "Lôøi Chung", suy tö veà hai giôùi raên vó ñaïi cuûa caû Hoài Giaùo laãn Kitoâ Giaùo: yeâu Thieân Chuùa vaø yeâu ngöôøi laân caän. Ngöôøi thuoäc hai toân giaùo chuùng ta, chieám quaù phaân nöûa nhaân loaïi, laø nhöõng ngöôøi laân caän cuûa nhau, khaép moïi nôi. "Lôøi Chung" ñaõ ñem laïi cuoäc ñoái thoaïi môùi giöõa chuùng ta. Hai nghò hoäi Coâng Giaùo - Hoài Giaùo chính ñaõ dieãn ra, moät taïi Vatican vaø moät taïi Jordan. Nghò hoäi thöù ba seõ dieãn ra taïi Roâma vaøo thaùng Möôøi Moät tôùi, neáu Thieân Chuùa muoán.
Thöa Ñöùc Thaùnh Cha,
Laø haäu dueä thöù 41 cuûa Tieân Tri Mohammad (hoøa bình vaø chuùc laønh xuoáng treân ngaøi), toâi töøng coá gaéng duy trì tinh thaàn ñích thöïc cuûa Hoài Giaùo, Hoài Giaùo cuûa hoøa bình. Nhieäm vuï ñoái vôùi nhaø Hashim cuûa toâi traûi daøi qua vieäc baûo veä Caùc Thaùnh Ñieåm cuûa Kitoâ Giaùo laãn Hoài Giaùo taïi Jordan vaø taïi Gieârusalem. Laø ngöôøi baûo veä, toâi cam keát duy trì Thaønh Thaùnh, laøm nôi thôø phöôïng cuûa moïi ngöôøi vaø, neáu Thieân Chuùa muoán, laøm nhaø an toaøn cho moïi coäng ñoàng thuoäc moïi theá heä.
Naêm ngoaùi, Jordan ñaõ trieäu taäp moät hoäi nghò vuøng coù tính lòch söû veà caùc thaùch ñoá ñang ñoái dieän vôùi caùc Kitoâ höõu AÛ Raäp. Xin cho toâi noù thaúng thaén raèng caùc coäng ñoàng Kitoâ Giaùo AÛ Raäp laø thaønh phaàn yeáu tính cuûa Trung Ñoâng.
ÔÛ ñaây, taïi Jordan naøy, di saûn Kitoâ giaùo laâu ñôøi ñang hieän höõu moät caùch hoøa hôïp vôùi di saûn vaø caên tính Hoài Giaùo. Chuùng toâi traân quùi di saûn naøy. Thöa Ñöùc Thaùnh Cha, chuùng toâi haân hoan vì ngaøi, cuõng nhö caùc vò tieàn nhieäm cuûa ngaøi, seõ thöïc hieän chuyeán haønh höông tôùi nôi Chuùa Gieâsu Kitoâ (hoøa bình xuoáng treân Ngaøi) chòu pheùp röûa taïi Beâtani beân kia Soâng Jordan.
Thöa Ñöùc Thaùnh Cha,
Hoøa bình theá giôùi tuøy vaøo söï hieåu bieát vaø chung soáng cuûa moïi ngöôøi, thuoäc moïi tín göôõng. Ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu naøy, naêm 2010, chuùng toâi coù daãn khôûi tuaàn leã môùi taïi LHQ, ñöôïc toå chöùc haøng naêm goïi laø "Tuaàn Leã Hoøa Hôïp Lieân Tín Ngöôõng Theá Giôùi". Ñeå bieát ôn, chuùng toâi ñaõ laäp moät giaûi thöôûng haøng naêm, naêm nay seõ ñöôïc caáp cho giôùi treû vaø caùc toå chöùc taïi AÁn Ñoä, Phi Luaät Taân, Uganda vaø Ai Caäp.
Thöa Ñöùc Thaùnh Cha
Trong nhöõng ngaøy saép tôùi, öôùc gì chuùng ta tieáp tuïc laøm vieäc vôùi nhau ñeå cuûng coá söï hoøa hôïp vaø ñöông ñaàu vôùi caùc thaùch ñoá. Tình nhaân loaïi vaø söï khoân ngoan cuûa ngaøi coù theå ñoùng goùp ñaëc bieät cho vieäc laøm dòu cuoäc khuûng hoaûng tò naïn Syria vaø gaùnh naëng ñang ñeø leân caùc nöôùc laùng gieàng chuû nhaø nhö Jordan. Chuùng ta phaûi giuùp Syria laáy laïi töông lai cuûa hoï, chaám döùt vieäc ñoå maùu, vaø tìm ra moät giaûi phaùp chính trò hoaø bình.
Caùc haønh ñoäng vaø hoã trôï cuûa ngaøi cuõng tieáp tuïc ñöôïc caàn tôùi giuùp cho ngöôøi Palestine vaø ngöôøi Do Thaùi Giaùo giaûi quyeát ñöôïc cuoäc tranh chaáp laâu daøi cuûa hoï. Nguyeân traïng 'coâng lyù bò khöôùc töø' daønh cho ngöôøi Palestine; sôï ngöôøi khaùc; sôï thay ñoåi; ñoù laø con ñöôøng daãn tôùi huûy dieät laãn nhau, chöù khoâng toân troïng laãn nhau. Cuøng nhau, chuùng ta coù theå giuùp caùc nhaø laõnh ñaïo cuûa caû hai phe bieát ñöa caùc bieän phaùp can ñaûm nhaèm ñaït ñöôïc hoøa bình, coâng lyù vaø soáng chung..."
Vuõ Vaên An