Moät Giaùo hoaøng
moät Tröôûng laõo Hoài giaùo
vaø moät Rabbi Do Thaùi
Moät Giaùo hoaøng, moät Tröôûng laõo Hoài giaùo vaø moät Rabbi Do Thaùi.
Roma (WHÑ 07-05-2014) - Trong chuyeán haønh höông cuûa Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ ñeán Thaùnh Ñòa töø ngaøy 24 ñeán 26 thaùng 5 naêm 2014, coù hai nhaân vaät ñaëc bieät cuøng ñi vôùi ngaøi: Rabbi Abraham Skorka (Do thaùi giaùo) vaø Sheik Omar Abboud (Hoài giaùo). Ñoù laø hai ngöôøi baïn ôû Argentina maø Ñöùc giaùo hoaøng töøng laøm vieäc chung trong coâng cuoäc ñoái thoaïi lieân toân khi ngaøi coøn laø Toång giaùm muïc Buenos Aires.
Hoï ñaõ quen bieát nhau hôn 20 naêm nay. Rabbi Abraham Skorka, gaàn ñaây ñöôïc goïi caùch thaân thöông laø "Rabbi cuûa Giaùo hoaøng", laø Giaùm ñoác Chuûng vieän ñaøo taïo caùc Rabbi ôû Buenos Aires. Tình baïn cuûa oâng vôùi vò Giaùo hoaøng töông lai, khi ñoù laø Toång Giaùm muïc Buenos Aires, ñaõ naûy sinh söï hôïp taùc laâu daøi vaø toát ñeïp veà ñoái thoaïi lieân toân. Theo doøng thôøi gian, hoï ñaõ cuøng nhau baøn ñeán nhieàu vaán ñeà ñöôïc theá giôùi hieän ñaïi ñaët ra cho ngöôøi Do Thaùi vaø Kitoâ höõu, chaúng haïn nhö chuû nghóa toân giaùo quaù khích, chuû nghóa voâ thaàn, söï cheát, naïn dieät chuûng Do Thaùi, vaán ñeà ñoàng tính vaø chuû nghóa tö baûn. Caùc cuoäc trao ñoåi cuûa hoï ñöôïc phoå bieán roäng raõi vaøo luùc aáy qua chöông trình truyeàn hình ñòa phöông "Kinh Thaùnh, cuoäc ñoái thoaïi ngaøy nay" vaø sau ñoù ñöôïc in thaønh saùch nhan ñeà "Veà Trôøi vaø Ñaát" (Sobre el Cielo y la Tierra).
Töø khi Ñöùc Toång giaùm muïc Bergoglio trôû thaønh Giaùo hoaøng Phanxicoâ, tình baïn cuûa hoï caøng theâm ñaäm ñaø. Moät caàu noái ñaõ ñöôïc thieát laäp giöõa Chuûng vieän Rabbi vaø caùc Ñaïi hoïc Giaùo hoaøng Roma. Trong moät cuoäc traû lôøi phoûng vaán Vatican Insider vaøo thaùng Gieâng naêm 2014, Rabbi Skorka ñaõ noùi veà cuoäc ñoái thoaïi lieân toân vaø tình baïn vôùi Ñöùc giaùo hoaøng nhö sau: "Chuùng toâi mong muoán mang laïi yù nghóa cho Cuoäc ñoái thoaïi vaø cho lónh vöïc taâm linh, cho caùc hoaït ñoäng cuûa taâm hoàn nhö cuoäc tìm kieám Thieân Chuùa (...). Ñieàu khaùc bieät ngaøy nay laø ngöôøi baïn cuûa toâi ñaõ trôû thaønh Giaùo hoaøng, nhöng chuùng toâi vaãn tieáp tuïc daán thaân, vaø baây giôø laø treân phaïm vi toaøn caàu".
Caû Ñöùc giaùo hoaøng vaø Rabbi chia seû moät giaác mô chung: "cuøng nhau caàu nguyeän" vaø "chöùng toû cho theá giôùi thaáy raèng ñieàu aáy khaû thi". Ngaøy 17 thaùng 01 naêm 2014 trong moät böõa aên tröa ôû Nhaø khaùch Santa Marta, giaác mô naøy baét ñaàu trôû thaønh hieän thöïc khi hoï quyeát ñònh cuøng nhau thöïc hieän chuyeán haønh höông lòch söû ñeán Amman, Bethlehem vaø Jerusalem. Cuøng nhau ñeán caàu nguyeän taïi Böùc töôøng Than khoùc, nôi thaùnh thieâng nhaát cuûa Do Thaùi giaùo sau Nuùi Ñeàn Thaùnh (Har haBaùyit), vaø ñeán Bethlehem, nôi Chuùa Kitoâ sinh ra, moät trong nhöõng ñòa ñieåm linh thaùnh nhaát cuûa Kitoâ giaùo.
Tuy nhieân, vò Rabbi cuõng yù thöùc raèng chuyeán vieáng thaêm naøy seõ laø moät "thaùch ñoá thöïc söï": quaû thöïc ngöôøi Israel vaø ngöôøi Palestine, ngöôøi Do Thaùi, Kitoâ höõu vaø ngöôøi Hoài giaùo ñang chôø ñôïi raát nhieàu nôi Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ. Hoài thaùng Gieâng, Rabbi Skorka ñaõ phaùt bieåu taïi Ñaïi hoïc Giaùo hoaøng Gregoriana veà chuyeán ñi naøy: "Ñieàu toâi mong ñôïi, ñieàu toâi caàu xin Thieân Chuùa, vaø ñieàu toâi heát loøng hy voïng, trong söï thaän troïng vaø hieåu bieát - bôûi vì caùc cö daân cuûa mieàn ñaát naøy coù quaù nhieàu khoå ñau - laø Ñöùc giaùo hoaøng seõ ñem ñeán moät thoâng ñieäp hoøa bình vaø truyeàn caûm höùng hoaø bình cho moïi ngöôøi (...) Roõ raøng laø ñieàu naøy chaúng deã daøng". Vaø Rabbi noùi theâm: "Khoâng theå giaûi quyeát heát moïi vaán ñeà, ñieàu ñoù khoâng theå ñöôïc. Nhöng toâi hy voïng ngaøi seõ ñeå laïi moät daáu chæ hoøa bình cho caùc daân toäc".
Omar Abboud laø cöïu Toång thö kyù cuûa Trung taâm Hoài giaùo Argentina. OÂng cuõng laø giaùm ñoác cuûa Hoïc Vieän Ñoái thoaïi Lieân toân, ñöôïc Ñöùc hoàng y Bergoglio uûng hoä töø naêm 2006. Laø baïn thaâm nieân vôùi Ñöùc Giaùo hoaøng, hoï töøng cuøng hoaït ñoäng khoâng meät moûi cho coâng cuoäc ñoái thoaïi ôû Argentina. Söï kieän oâng cuøng ñi vôùi Ñöùc giaùo hoaøng ñeán Thaùnh Ñòa trong phaùi ñoaøn Vatican, laø keát quaû cuûa tình baèng höõu thaâm giao vaø söï hôïp taùc chaët cheõ naøy.
Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ seõ xuaát hieän tröôùc cöû toaï goàm ngöôøi Do Thaùi, Kitoâ höõu vaø ngöôøi Hoài giaùo, cuøng vôùi hai ngöôøi baïn cuõ cuûa ngaøi thuoäc Vieän Ñoái thoaïi Buenos Aires. Vò Tröôûng laõo Hoài giaùo Omar Abboud giaûi thích: "Saùng kieán naøy, theo höôùng baûn saéc daân toäc chuùng toâi, laø keát quaû do nhieàu nhaø chöùc traùch vaø laõnh ñaïo toân giaùo caån thaän vun troàng, nhôø söï thuùc ñaåy cuûa Ñöùc hoàng y Bergoglio vaøo thôøi baáy giôø, ñaõ kieán taïo neân khoâng gian cho neàn vaên hoùa gaëp gôõ ñöôïc naûy sinh". Tuy nhieân Omar Abboud cuõng thaän troïng nhaán maïnh: "Dó nhieân, Buenos Aires naèm ôû beân kia traùi ñaát, caùch xa vôùi nhöõng caêng thaúng ôû Trung Ñoâng haøng ngaøn kiloâmeùt". Nhöng coù nhieàu ñieàu ngöôøi ta mong ñôïi nôi cuoäc ñoái thoaïi naøy: "Ñoái thoaïi giöõa caùc toân giaùo khoâng phaûi ñôn thuaàn laø moät "buoåi trình dieãn tröôùc oáng kính". Traùi laïi, ñoù laø moät söï daán thaân ñích thöïc vaø coù neàn taûng vöõng chaéc, moät cuoäc daán thaân ñang ñöôïc xaây döïng, bôûi vì chuùng toâi bieát raèng chuùng toâi khoâng theå tieán böôùc neáu khoâng coù cuoäc ñoái thoaïi naøy".
Ñoái thoaïi vaø caàu nguyeän: ñoù laø hai coät truï thieát yeáu ñoái vôùi Ñöùc Toång giaùm muïc Bergoglio cuõng nhö vôùi Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ. Omar Abboud cho bieát Ñöùc Toång giaùm muïc Bergoglio ñaõ yù thöùc ñöôïc tính chaát "phoøng ngöøa" cuûa ñoái thoaïi nhö theá naøo. Chaúng haïn hoài thaùng 11 naêm 2012, khi coù söï caêng thaúng baïo löïc giöõa Israel vaø Palestine, vò Giaùo hoaøng töông lai ñaõ môøi ngöôøi Do Thaùi, ngöôøi Hoài giaùo, Tin Laønh vaø Chính Thoáng Hy Laïp ñeán Nhaø thôø chính toaø Buenos Aires ñeå cuøng nhau caàu nguyeän cho hoøa bình.
(Nguoàn: http://fr.lpj.org)
Minh Ñöùc