Söù ñieäp Muøa Chay
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ naêm 2014
Söù ñieäp Muøa Chay cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ naêm 2014.
Vatican (Vat. 4-02-2014) - Saùng ngaøy 4 thaùng 2 naêm 2014, Ñöùc Hoàng Y Robert Sarah, ngöôøi Guineùe Equatoriale, beân Phi chaâu, Chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh Cor Unum (Ñoàng Taâm) ñaõ giôùi thieäu Söù ñieäp Muøa Chay ñaàu tieân cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ.
Sau ñaây laø toaøn vaên Söù Ñieäp Muøa Chay naêm 2014 cuûa Ñöùc Thaùnh Cha:
"Ngöôøi ñaõ trôû neân ngheøo
ñeå laøm cho anh em ñöôïc giaøu coù nhôø caùi ngheøo cuûa Ngöôøi"
(x. 2 Cr 8,9)
Anh chò em thaân meán,
Nhaân dòp Muøa Chay, toâi xin göûi ñeán anh chò em vaøi suy tö höõu ích ñeå giuùp anh chò em treân haønh trình hoaùn caûi cuûa caù nhaân cuõng nhö cuûa coäng ñoaøn. Toâi seõ döïa vaøo caâu noùi cuûa thaùnh Phaoloâ: "Quaû thaät, anh chò em bieát Ñöùc Gieâsu Kitoâ Chuùa chuùng ta ñaõ coù loøng quaûng ñaïi nhö theá naøo: Ngöôøi voán giaøu sang, nhöng ñaõ trôû neân ngheøo vì anh chò em, ñeå anh chò em ñöôïc trôû neân giaøu sang nhôø caùi ngheøo cuûa Ngöôøi" (2 Cr 8,9). Thaùnh Toâng ñoà vieát cho caùc Kitoâ höõu ôû Corintoâ ñeå khuyeán khích hoï quaûng ñaïi giuùp ñôõ caùc tín höõu ôû Jerusalem ñang tuùng thieáu. Nhöõng lôøi naøy cuûa thaùnh Phaoloâ noùi gì vôùi caùc Kitoâ höõu chuùng ta ngaøy nay? Lôøi môøi goïi soáng khoù ngheøo theo tinh thaàn Phuùc AÂm naøy coù yù nghóa gì ñoái vôùi chuùng ta ngaøy nay?
1. AÂn suûng cuûa Chuùa Kitoâ
Tröôùc heát, nhöõng lôøi aáy cho chuùng ta bieát ñöôøng loái cuûa Thieân Chuùa nhö theá naøo. Thieân Chuùa khoâng toû mình nôi quyeàn löïc vaø giaøu sang cuûa traàn theá, nhöng nôi söï yeáu ñuoái vaø ngheøo naøn: "Ngöôøi voán giaøu sang, nhöng ñaõ trôû neân ngheøo vì anh chò em...". Chuùa Kitoâ, Ngöôøi Con vónh cöûu cuûa Thieân Chuùa, ñoàng quyeàn naêng vaø vinh quang vôùi Chuùa Cha, ñaõ choïn trôû neân ngheøo khoù; Ngöôøi ñaõ ñeán giöõa chuùng ta vaø trôû neân gaàn guõi vôùi moãi ngöôøi chuùng ta; Ngöôøi ñaõ truùt boû vinh quang vaø huyû mình ra khoâng, ñeå trôû neân gioáng chuùng ta trong moïi söï (x. Pl 2,7; Dt 4,15). Thieân Chuùa laøm ngöôøi laø moät maàu nhieäm thaät cao caû! Vaø nguyeân nhaân cuûa taát caû nhöõng ñieàu aáy laø tình yeâu cuûa Ngöôøi, moät tình yeâu laø aân suûng, loøng quaûng ñaïi, öôùc muoán trôû neân gaàn guõi, moät tình yeâu chaúng do döï hieán thaân hy sinh cho ngöôøi mình yeâu. Baùc aùi, tình yeâu, coù nghóa laø chia seû soá phaän cuûa ngöôøi mình yeâu trong moïi söï. Tình yeâu laøm cho chuùng ta neân gioáng nhau, kieán taïo söï bình ñaúng, phaù ñoå caùc böùc töôøng vaø loaïi boû nhöõng ngaên caùch. Thieân Chuùa ñaõ laøm ñieàu aáy vôùi chuùng ta. Thaät vaäy, Chuùa Gieâsu "ñaõ laøm vieäc vôùi ñoâi tay con ngöôøi, ñaõ suy nghó baèng trí oùc con ngöôøi, ñaõ haønh ñoäng vôùi yù chí con ngöôøi, ñaõ yeâu thöông baèng quaû tim con ngöôøi. Sinh bôûi Trinh Nöõ Maria, Ngöôøi ñaõ thöïc söï trôû neân moät ngöôøi giöõa chuùng ta, gioáng nhö chuùng ta trong moïi söï, ngoaïi tröø toäi loãi" (Gaudium et Spes, 22).
Khi töï yù trôû neân ngheøo, Chuùa Gieâsu khoâng tìm kieám caùi ngheøo vì chính noù, nhöng nhö thaùnh Phaoloâ ñaõ noùi: "ñeå anh chò em trôû neân giaøu sang nhôø caùi ngheøo cuûa Ngöôøi". Ñaây khoâng phaûi laø moät kieåu chôi chöõ hay moät khaåu hieäu! Nhöng laø toùm taét loâ-gích cuûa Thieân Chuùa, loâ-gích cuûa tình yeâu, loâ-gích cuûa Nhaäp theå vaø Thaäp giaù. Thieân Chuùa khoâng laøm cho ôn cöùu ñoä töø trôøi cao rôi xuoáng cho chuùng ta, nhö ai ñoù laøm phuùc boá thí töø cuûa dö thöøa, chaúng coù yù nghóa vò tha vaø ñaïo ñöùc. Tình yeâu cuûa Chuùa Kitoâ thì khaùc! Khi Chuùa Gieâsu böôùc xuoáng soâng Gioâñan ñeå cho Gioan Taåy Giaû laøm pheùp röûa, Ngöôøi laøm theá khoâng phaûi vì caàn thoáng hoái hay hoaùn caûi; Ngöôøi laøm ñieàu aáy ñeå ôû giöõa daân chuùng laø nhöõng ngöôøi caàn ôn tha thöù, ôû giöõa chuùng ta laø nhöõng ngöôøi toäi loãi, vaø gaùnh laáy toäi loãi cuûa chuùng ta. Ngöôøi ñaõ choïn con ñöôøng aáy ñeå an uûi chuùng ta, cöùu roãi chuùng ta, giaûi thoaùt chuùng ta khoûi tình traïng khoán khoå. Thaät laø aán töôïng khi Thaùnh Toâng Ñoà noùi raèng chuùng ta ñöôïc giaûi thoaùt khoâng phaûi nhôø söï giaøu sang cuûa Chuùa Kitoâ, nhöng nhôø caùi ngheøo cuûa Ngaøi, duø raèng Thaùnh Phaoloâ bieát roõ "nhöõng söï phong phuù khoân löôøng cuûa Chuùa Kitoâ" (Ep 3,8), "laø ngöôøi ñöôïc thöøa keá moïi söï" (Dt 1,2).
Nhö theá ñaâu laø caùi ngheøo maø Chuùa Gieâsu duøng ñeå giaûi thoaùt chuùng ta vaø laøm cho chuùng ta trôû neân giaøu sang? Ñoù laø caùch Ngöôøi yeâu thöông chuùng ta, caùch Ngöôøi trôû neân ngöôøi thaân caän cuûa chuùng ta nhö ngöôøi Samaritanoâ nhaân laønh ñeán gaàn ngöôøi bò boû maëc dôû soáng dôû cheát beân veä ñöôøng (x. Lc 10,25tt). Ñieàu mang laïi cho chuùng ta töï do ñích thöïc, ôn cöùu ñoä ñích thöïc vaø haïnh phuùc ñích thöïc laø loøng thöông xoùt, nhaân laønh vaø chia seû cuûa tình yeâu cuûa Ngöôøi. Caùi ngheøo cuûa Chuùa Kitoâ laøm cho chuùng ta neân giaøu coù laø ôû choã Ngöôøi ñaõ laøm ngöôøi, mang laáy nhöõng yeáu ñuoái vaø toäi loãi cuûa chuùng ta ñeå baøy toû loøng thöông xoùt voâ bieân cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi chuùng ta. Caùi ngheøo cuûa Chuùa Kitoâ laø söï giaøu sang lôùn nhaát: söï giaøu sang cuûa Chuùa Gieâsu laø söï giaøu sang cuûa loøng tín thaùc voâ bieân nôi Thieân Chuùa Cha, tín thaùc trong moïi luùc, luoân öôùc muoán vaø chæ laøm theo thaùnh yù Chuùa Cha vaø vinh danh Cha. Chuùa Gieâsu giaøu sang nhö moät treû em giaøu sang khi caûm thaáy ñöôïc yeâu thöông vaø yeâu thöông cha meï, vaø chaúng bao giôø nghi ngôø tình yeâu thöông aâu yeám cuûa cha meï. Söï giaøu sang cuûa Chuùa Gieâsu ôû choã laø Con Thieân Chuùa; töông quan ñoäc nhaát cuûa Ngöôøi vôùi Chuùa Cha chính laø ñaëc aân cao caû nhaát cuûa Ñaáng Meâsia ngheøo khoù naøy. Khi Chuùa Gieâsu môøi goïi chuùng ta mang laáy "aùch nheï nhaøng" cuûa Ngöôøi, Ngöôøi môøi goïi chuùng ta trôû neân giaøu coù theâm baèng "caùi ngheøo giaøu sang" vaø "söï giaøu sang ngheøo khoù" cuûa Ngöôøi, chia seû Thaàn Khí con thaûo vaø huynh ñeä cuûa Ngöôøi, trôû neân con caùi trong Ngöôøi Con, vaø anh chò em trong ngöôøi Anh Tröôûng Töû (x. Rm 8,29).
Ngöôøi ta baûo raèng chæ coù moät ñieàu ñaùng tieác thöïc söï, ñoù laø khoâng ñöôïc neân thaùnh (L. Bloy); chuùng ta cuõng coù theå noùi raèng chæ coù moät söï khoán khoå thöïc söï, ñoù laø khoâng soáng nhö con caùi Thieân Chuùa vaø nhö anh chò em cuûa Chuùa Kitoâ.
2. Chöùng taù cuûa chuùng ta
Haún chuùng ta nghó raèng "con ñöôøng" ngheøo aáy laø con ñöôøng cuûa Chuùa Gieâsu, coøn chuùng ta laø nhöõng ngöôøi ñeán sau Ngöôøi, chuùng ta coù theå cöùu vôùt theá giôùi baèng nhöõng phöông theá thích hôïp hôn cuûa con ngöôøi. Khoâng phaûi theá. Thôøi naøo vaø nôi naøo Thieân Chuùa cuõng cöùu roãi con ngöôøi vaø theá giôùi nhôø caùi ngheøo cuûa Chuùa Kitoâ, Ñaáng trôû neân ngheøo trong caùc Bí tích, trong Lôøi Ngöôøi vaø trong Giaùo hoäi cuûa Ngöôøi, laø moät daân goàm nhöõng ngöôøi ngheøo. Söï giaøu sang cuûa Thieân Chuùa ñeán vôùi chuùng ta khoâng phaûi qua söï giaøu sang cuûa chuùng ta, nhöng luoân luoân vaø chæ qua caùi ngheøo cuûa baûn thaân vaø coäng ñoaøn chuùng ta, ñöôïc Thaùnh Thaàn cuûa Chuùa Kitoâ laøm cho soáng ñoäng.
Noi göông Thaày Chí Thaùnh, caùc Kitoâ höõu chuùng ta ñöôïc môøi goïi nhìn ñeán tình caûnh khoán khoå cuûa anh chò em chuùng ta, chaïm ñeán, gaùnh laáy vaø laøm nhöõng gì cuï theå ñeå xoa dòu noãi khoán khoå aáy. Khoán khoå khoâng ñoàng nghóa vôùi ngheøo: khoán khoå laø ngheøo maø khoâng coù nieàm tin töôûng, khoâng ñöôïc naâng ñôõ, khoâng coù hy voïng. Coù ba loaïi khoán khoå: khoán khoå veà vaät chaát, veà luaân lyù vaø veà taâm linh. Khoán khoå vaät chaát thöôøng ñöôïc goïi chung laø caùi ngheøo vaø taùc ñoäng ñeán nhöõng ngöôøi soáng trong nhöõng ñieàu kieän nghòch laïi vôùi phaåm giaù con ngöôøi: ñoù laø nhöõng ngöôøi thieáu caùc quyeàn lôïi vaø nhu caàu cô baûn nhö löông thöïc, nöôùc, veä sinh, vieäc laøm, cô hoäi phaùt trieån vaø taêng tröôûng veà vaên hoùa. Tröôùc noãi khoán khoå naøy, Giaùo hoäi ñem ñeán söï phuïc vuï cuûa mình (diakonia), ñeå ñaùp öùng nhöõng nhu caàu vaø baêng boù nhöõng veát thöông laøm ñaõ xaáu xí khuoân maët cuûa nhaân loaïi. Nôi ngöôøi ngheøo vaø ngöôøi bò boû rôi, chuùng ta nhìn thaáy khuoân maët cuûa Chuùa Kitoâ; khi yeâu thöông vaø giuùp ñôõ ngöôøi ngheøo laø chuùng ta yeâu meán vaø phuïng söï Chuùa Kitoâ. Nhöõng noã löïc cuûa chuùng ta cuõng nhaèm ñeå chaám döùt nhöõng vuï vi phaïm phaåm giaù con ngöôøi, nhöõng kyø thò vaø laïm duïng treân theá giôùi, thöôøng laø nguoàn goác gaây ra noãi khoán khoå. Khi quyeàn löïc, sa hoa vaø tieàn baïc trôû thaønh thaàn töôïng, chuùng seõ chieám quyeàn öu tieân tröôùc nhu caàu phaân phoái cuûa caûi caùch coâng baèng. Vì theá, löông taâm chuùng ta phaûi hoaùn caûi, trôû veà vôùi coâng lyù, bình ñaúng, vôùi ñieàu ñoä vaø chia seû.
Khoâng keùm phaàn gaây lo aâu laø tình traïng khoán khoå veà luaân lyù. Ñoù laø tình traïng noâ leä cho taät xaáu vaø toäi loãi. Coù bieát bao gia ñình ñau khoå vì coù moät thaønh vieân trong gia ñình, thöôøng laø ngöôøi treû, noâ leä cho röôïu, ma tuùy, côø baïc hay daâm oâ! Bieát bao ngöôøi khoâng coøn thaáy ñöôïc yù nghóa cuoäc soáng hay vieãn töôïng cho töông lai, bao ngöôøi ñaõ maát nieàm hy voïng! Vaø bao ngöôøi bò ñaåy vaøo hoaøn caûnh khoán khoå veà luaân lyù vì nhöõng ñieàu kieän xaõ hoäi baát coâng, vì naïn thaát nghieäp töôùc maát cuûa hoï phaåm caùch cuûa ngöôøi truï coät nuoâi soáng gia ñình, vì thieáu söï bình ñaúng veà quyeàn ñöôïc höôûng giaùo duïc vaø chaêm soùc söùc khoûe. Trong nhöõng tröôøng hôïp aáy, tình traïng khoán khoå veà luaân lyù coù theå ñöôïc coi nhö seõ daãn ñeán söï töï saùt. Hình thöùc khoán khoå naøy, cuõng laø nguyeân nhaân laøm cho neàn kinh teá suy suïp, luoân gaén lieàn vôùi tình traïng khoán khoå veà taâm linh maø chuùng ta caûm nhaän khi quay löng vôùi Thieân Chuùa vaø töø khöôùc tình yeâu cuûa Ngöôøi. Neáu chuùng ta cho raèng mình khoâng caàn Thieân Chuùa, Ñaáng chìa tay cho chuùng ta qua Chuùa Kitoâ, vì chuùng ta nghó töï mình coù theå soáng ñöôïc, thì chuùng ta seõ ñi ñeán thaát baïi. Duy chæ moät mình Thieân Chuùa môùi coù theå cöùu vôùt vaø giaûi thoaùt chuùng ta thöïc söï.
Tin Möøng laø phöông thuoác ñích thöïc chöõa beänh khoán khoå veà taâm linh: duø ñi ñaâu, ngöôøi Kitoâ höõu chuùng ta cuõng ñöôïc môøi goïi loan tin giaûi thoaùt raèng toäi ñaõ phaïm seõ ñöôïc thöù tha, Thieân Chuùa cao caû hôn toäi loãi chuùng ta vaø Ngaøi luoân yeâu thöông chuùng ta moät caùch nhöng khoâng, vaø chuùng ta ñöôïc döïng neân ñeå hieäp thoâng vaø soáng muoân ñôøi. Chuùa môøi goïi chuùng ta trôû neân nhöõng ngöôøi haân hoan loan baùo söù ñieäp cuûa loøng khoan dung vaø nieàm hy voïng aáy! Thaät phaán khôûi khi caûm nghieäm nieàm vui loan truyeàn tin möøng aáy, chia seû kho taøng ñaõ ñöôïc uûy thaùc cho chuùng ta, an uûi nhöõng taâm hoàn tan naùt vaø mang laïi hy voïng cho anh chò em chuùng ta ñang soáng trong taêm toái. Ñieàu ñoù coù nghóa laø böôùc theo Chuùa Gieâsu vaø noi göông Ngöôøi, Ñaáng ñaõ ñi tìm kieám ngöôøi ngheøo vaø toäi nhaân nhö moät muïc töû yeâu thöông ñi tìm con chieân ñi laïc. Moät khi hieäp nhaát vôùi Chuùa Gieâsu, chuùng ta seõ can ñaûm môû ra nhöõng con ñöôøng môùi ñeå loan baùo Tin Möøng vaø thaêng tieán con ngöôøi.
Anh chò em thaân meán, öôùc gì trong Muøa chay naøy toaøn theå Giaùo hoäi saün saøng laøm chöùng cho nhöõng ai ñang soáng trong tình traïng khoán khoå veà vaät chaát, luaân lyù vaø taâm linh, veà söù ñieäp Tin Möøng loøng thöông xoùt cuûa Chuùa Cha, Ñaáng saün saøng ñoùn nhaän moïi ngöôøi trong Chuùa Kitoâ. Chuùng ta chæ coù theå laøm ñöôïc ñieàu aáy neáu chuùng ta noi göông Chuùa Kitoâ, Ñaáng ñaõ trôû neân ngheøo vaø laøm cho chuùng ta ñöôïc giaøu coù nhôø caùi ngheøo cuûa Ngöôøi. Muøa Chay laø muøa thuaän tieän ñeå boû mình; haún laø raát toát neáu chuùng ta töï hoûi mình coù theå töø boû ñieàu gì ñeå giuùp ñôõ vaø laøm cho ngöôøi khaùc trôû neân phong phuù nhôø caùi ngheøo cuûa chuùng ta. Chuùng ta ñöøng queân raèng caùi ngheøo thöïc söï thì gaây ra ñau khoå: khoâng coù söï töø boû ñuùng nghóa naøo laïi khoâng mang chieàu kích thoáng hoái. Toâi nghi ngôø vieäc baùc aùi maø chaúng laøm cho chuùng ta thieät thoøi hoaëc ñau ñôùn.
Xin Chuùa Thaùnh Thaàn, -Ñaáng maø nhôø Ngaøi, "chuùng ta voán ngheøo nhöng laïi laøm ñöôïc bao ñieàu phong phuù, voán chaúng coù gì nhöng laïi coù taát caû" (2 Cr 6,10),- naâng ñôõ nhöõng quyeát taâm cuûa chuùng ta, giuùp chuùng ta bieát quan taâm hôn vaø coù traùch nhieäm ñoái vôùi söï khoán khoå cuûa con ngöôøi, ñeå chuùng ta trôû neân nhöõng ngöôøi bieát thöông xoùt vaø thöïc thi loøng xoùt thöông. Toâi caàu chuùc anh chò em ñöôïc nhö vaäy, vaø toâi höùa caàu nguyeän cho moãi tín höõu vaø moãi coäng ñoaøn Giaùo hoäi tieán böôùc trong haønh trình Muøa Chay ñaït nhieàu keát quaû. Xin anh chò em cuõng caàu nguyeän cho toâi. Xin Chuùa chuùc laønh cho anh chò em vaø xin Ñöùc Meï gìn giöõ anh chò em.
Vatican ngaøy 26 thaùng Möôøi Hai 2013
Leã Thaùnh Steâphanoâ, phoù teá, töû ñaïo tieân khôûi
Phanxicoâ
(Ñöùc Thaønh chuyeån ngöõ
theo baûn tieáng Anh cuûa vatican.va)