Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
göûi Dieãn Ñaøn kinh teá theá giôùi ôû Davos
Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha göûi Dieãn Ñaøn kinh teá theá giôùi ôû Davos.
Davos (Vat. 21-01-2014) - Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ keâu goïi giôùi doanh nhaân theá giôùi quan taâm tôùi phaåm giaù con ngöôøi, ñaët kinh teá phuïc vuï coâng ích, chaám döùt tình traïng nhieàu ngöôøi bò gaït ra ngoaøi leà xaõ hoäi, chieán ñaáu choáng ngheøo ñoùi vaø quan taâm ñeán ngöôøi tò naïn.
Ngaøi baøy toû laäp tröôøng treân ñaây trong Söù ñieäp göûi Dieãn Ñaøn kinh teá theá giôùi laàn thöù 44 ñang tieán haønh taïi Davos, Thuïy Só, cho tôùi ngaøy 25 thaùng 1 naêm 2014, vôùi söï tham döï cuûa 2,500 ngöôøi, trong ñoù coù 40 vò quoác tröôûng vaø thuû töôùng chính phuû, oâng Toång thö kyù Lieân Hieäp Quoác Ban Ki-Moon, chuû tòch Ngaân haøng trung öông AÂu chaâu Mario Draghi. Ngoaøi ra cuõng coù nhieàu ñaïi dieän cuûa caùc toân giaùo vaø caùc toå chöùc phi chính phuû (ONG-NGO). Veà phía Coâng Giaùo coù Ñöùc Hoàng Y Peter Turkson, Chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh Coâng lyù vaø Hoøa bình, Ñöùc Hoàng Y Luis Tagle, Toång Giaùm Muïc Manila, Ñöùc Hoàng Y John Onayekan, Toång Giaùm Muïc Abuja, Nigeria, Ñöùc Toång Giaùm Muïc giaùo phaän Dublin, Diarmuid Martin.
Döôùi ñaây laø baûn dòch toaøn vaên söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, ñöôïc Ñöùc Hoàng Y Turkson tuyeân ñoïc chieàu ngaøy 21 thaùng 1 naêm 2014:
Kính göûi Giaùo Sö Klaus Schwab
Chuû tòch ñieàu haønh Dieãn Ñaøn Kinh Teá theá giôùi
Toâi raát bieát ôn vì Giaùo Sö ñaõ môøi toâi leân tieáng taïi cuoäc gaëp gôõ thöôøng nieân cuûa Dieãn Ñaøn Kinh Teá theá giôùi, tieán haønh nhö thöôøng leä taïi Davos-Klosters vaøo cuoái thaùng naøy. Tin töôûng raèng cuoäc gaëp gôõ naøy seõ mang laïi cô hoäi ñeå suy tö saâu xa hôn veà nhöõng nguyeân nhaân cuoäc khuûng hoaûng kinh teá treân theá giôùi trong nhöõng naêm gaàn ñaây, toâi muoán coáng hieán vaøi suy tö vôùi hy voïng coù theå laøm cho cuoäc thaûo luaän taïi Dieãn Ñaøn theâm phong phuù vaø goùp phaàn höõu ích vaøo coâng vieäc quan troïng cuûa Dieãn Ñaøn.
Thôøi ñaïi chuùng ta coù nhöõng thay ñoåi ñaùng keå vaø nhöõng tieán boä ñaày yù nghóa trong caùc laõnh vöïc khaùc nhau vôùi nhöõng heä luaän quan troïng ñoái vôùi ñôøi soáng cuûa nhaân loaïi. Thöïc vaäy, "chuùng ta phaûi ca ngôïi nhöõng bieän phaùp ñaõ ñöôïc ñeà ra ñeå caûi tieán an sinh cuûa daân chuùng trong caùc laõnh vöïc nhö saên soùc söùc khoûe, giaùo duïc vaø truyeàn thoâng" (Nieàm vui Phuùc AÂm, 52), khoâng keå nhieàu laõnh vöïc hoaït ñoäng khaùc cuûa nhaân loaïi, vaø chuùng ta phaûi nhìn nhaän vai troø cô baûn cuûa caùc hoaït ñoäng kinh doanh taân thôøi trong vieäc taïo neân nhöõng thay ñoåi aáy, baèng caùch kích thích vaø phaùt trieån tieàm naêng bao la cuûa trí tueä con ngöôøi. Tuy nhieân, nhöõng thaønh coâng ñaõ ñaït ñöôïc, cho duø ñaõ giaûm bôùt ngheøo ñoùi cho nhieàu ngöôøi, nhöng chuùng thöôøng daãn ñeán tình traïng gaït boû nhieàu ngöôøi hôn ra ngoaøi xaõ hoäi. Thöïc vaäy, ña soá daân chuùng thôøi nay vaãn coøn phaûi chòu tình traïng baát an haèng ngaøy, nhieàu khi vôùi nhöõng haäu quaû bi thaûm.
Trong boái caûnh cuoäc gaëp gôõ cuûa quí vò, toâi muoán nhaán maïnh taàm quan troïng cuûa caùc laõnh vöïc chính trò vaø kinh teá khaùc nhau trong vieäc thaêng tieán moät loái tieáp caän bao goàm, ñeå yù ñeán phaåm giaù cuûa moãi ngöôøi vaø coâng ích. Toâi muoán noùi ñeán moät quan taâm caàn phaûi coù khi ñeà ra moãi quyeát ñònh veà chính trò vaø kinh teá, nhöng nhieàu khi quan taâm aáy chæ laø moät suy nghó maø thoâi. Nhöõng ngöôøi laøm vieäc trong caùc laõnh vöïc naøy coù moät traùch nhieäm roõ raøng ñoái vôùi tha nhaân, ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi mong manh, yeáu theá nhaát vaø deã bò thöông toån. Thaät laø ñieàu khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc söï kieän moãi ngaøy coù haøng ngaøn ngöôøi tieáp tuïc cheát vì ñoùi, maëc duø coù ñuû soá löôïng thöïc phaåm vaø nhieàu khi löông thöïc aáy bò phung phí. Cuõng theá, chuùng ta khoâng theå khoâng xuùc ñoäng vì nhieàu ngöôøi tò naïn ñang tìm kieám nhöõng ñieàu kieän toái thieåu ñeå soáng xöùng ñaùng, chaúng nhöõng hoï khoâng ñöôïc tieáp ñoùn, nhöng nhieàu khi bò cheát ñau thöông treân ñöôøng di chuyeån töø choã naøy ñeán choã khaùc. Toâi bieát nhöõng lôøi naøy thaät laø maïnh, vaø bi thaûm, nhöng nhöõng lôøi naøy ñeàu tìm caùch khaúng ñònh vaø thaùch thöùc khaû naêng cuûa ñaïi hoäi naøy laøm sao kieán taïo ñöôïc moät söï khaùc bieät. Thöïc vaäy, nhöõng ngöôøi ñaõ chöùng toû khaû naêng cuûa hoï trong vieäc ñoåi môùi vaø caûi tieán cuoäc soáng cuûa nhieàu ngöôøi qua taøi naêng vaø ngheà nghieäp chuyeân moân cuûa hoï coù theå goùp phaàn theâm baèng caùch duøng nhöõng naêng khieáu cuûa hoï ñeå phuïc vuï nhöõng ngöôøi vaãn coøn soáng trong ngheøo khoå laàm than.
Vì theá, ñieàu ñang caàn baây giôø laø moät söï yù thöùc môùi meû, saâu xa vaø bao quaùt veà traùch nhieäm cuûa taát caû moïi ngöôøi. "Doanh nghieäp laø moät ôn goïi, moät ôn goïi cao quí, vôùi ñieàu kieän nhöõng ngöôøi daán thaân trong doanh nghieäp thaáy mình ñöôïc thaùch thöùc vì moät yù nghóa lôùn lao hôn trong cuoäc soáng" (Nieàm Vui Phuùc AÂm, 203). Nhöõng ngöôøi nam nöõ aáy coù theå phuïc vuï coâng ích moät caùch höõu hieäu hôn vaø laøm cho caùc taøi nguyeân cuûa theá giôùi naøy coù theå ñöôïc nhieàu ngöôøi söû duïng hôn. Tuy nhieân, söï gia taêng bình ñaúng ñoøi phaûi moät caùi gì roäng lôùn hôn laø söï taêng tröôûng kinh teá, tuy raèng noù giaû thieát phaûi coù söï taêng tröôûng kinh teá. Tröôùc tieân noù ñoøi "phaûi coù moät nhaân sinh quan sieâu vieät" (Bieån Ñöùc 16, Baùc aùi trong chaân lyù, 11), vì "neáu khoâng coù vieãn töôïng veà söï soáng ñôøi ñôøi, thì nhöõng tieán boä cuûa con ngöôøi trong theá giôùi naøy seõ bò thieáu sinh khí (ibid.). Noù cuõng ñoøi phaûi coù nhöõng quyeát ñònh, nhöõng cô caáu vaø tieán trình nhaém tieán tôùi söï phaân phoái quaân bình hôn cuûa caûi, kieán taïo nhöõng nguoàn maïch coâng aên vieäc laøm, vaø thaêng tieán toaøn dieän cho ngöôøi ngheøo, khoâng phaûi chæ giôùi haïn vaøo vaán ñeà an sinh maø thoâi.
Toâi xaùc tín raèng töø thaùi ñoä côûi môû nhö theá ñoái vôùi sieâu vieät, moät taâm thöùc môùi veà chính trò vaø kinh doanh coù theå thaønh hình, moät taâm thöùc coù khaû naêng höôùng daãn moïi hoaït ñoäng kinh teá vaø taøi chaùnh trong vieãn töôïng moät loái tieáp caän hôïp luaân lyù ñaïo ñöùc, thöïc söï laø nhaân baûn. Coäng ñoàng doanh nhaân theá giôùi coù theå caäy döïa nôi nhieàu ngöôøi nam nöõ coù ñôøi soáng löông thieän vaø thanh lieâm cao ñoä, coâng vieäc cuûa hoï ñöôïc gôïi höùng vaø höôùng daãn nhôø nhöõng lyù töôûng cao caû nhö söï trong saïch, quaûng ñaïi vaø quan taâm ñoái vôùi söï phaùt trieån ñích thöïc cuûa gia ñình nhaân loaïi. Toâi keâu goïi quí vò taän duïng nhöõng tieàm naêng lôùn lao naøy veà maët nhaân baûn vaø luaân lyù vaø ñöông ñaàu vôùi thaùch ñoá naøy moät caùch quyeát lieät vaø nhìn xa troâng roäng. Toâi bieát trong moãi boái caûnh ñeàu phaûi coù nhöõng ñoøi hoûi veà khoa hoïc vaø chuyeân nghieäp, nhöng toâi xin quí vò ñaûm baûo sao nhaân loaïi ñöôïc söï giaøu sang phuïc vuï chöù khoâng bò giaøu sang cai trò.
OÂng Chuû tòch vaø caùc baïn thaân meán,
Toâi hy voïng raèng quí vò coù theå nhìn thaáy trong nhöõng lôøi vaén taét naøy moät daáu chæ moái quan taâm muïc vuï cuûa toâi vaø nhö moät ñoùng goùp xaây döïng ñeå giuùp cho hoaït ñoäng cuûa quí vò trôû neân cao thöôïng vaø nhieàu thaønh quaû hôn. Toâi taùi caàu chuùc cho cuoäc gaëp gôõ naøy ñöôïc thaønh coâng, trong luùc toâi caàu xin Chuùa chuùc laønh cho quí vò vaø caùc tham döï vieân dieãn Ñaøn, cuõng nhö cho gia ñình vaø hoaït ñoäng cuûa quí vò.
Vatican ngaøy 17 thaùng gieâng naêm 2014
Phanxicoâ
G. Traàn Ñöùc Anh OP chuyeãn dòch Vieät ngöõ
(Radio Vatican)