Naêm môùi seõ vaãn cuõ
neáu khoâng coù naõo traïng môùi
Naêm môùi seõ vaãn cuõ, neáu khoâng coù naõo traïng môùi.
Roma (Vat. 8-01-2014) - Naêm 2013 nhieàu tai öông ñaõ kheùp laïi vaø môû cöûa cho naêm 2014. Ñeå chaøo möøng naêm môùi caùc ñaøi phaùt thanh truyeàn hình toång keát naêm cuõ vaø ñoàng thanh keát luaän raèng tình hình theá giôùi naêm 2013 ñaõ coù quùa nhieàu ñieåm tieâu cöïc, trong ñoù coù 17 cuoäc chieán vaãn tieáp dieãn, söï thaát baïi cuûa muøa xuaân A Raäp, tình traïng khuûng hoaûng kinh teá taøi chaùnh keùo daøi taïi caùc nöôùc AÂu chaâu, tình hình caêng thaúng taïi Bieån Ñoâng vaø Hoa Ñoâng, naïn khuûng boá choáng laïi ñöôøng loái chính trò ñaøn aùp cuûa chính quyeàn Matscôva vv...
Thaät theá, keå töø khi cuoäc "caùch maïng hoøa nhaøi" buøng noå taïi Tunisia vaø lan sang caùc nöôùc A raäp Baéc Phi cuõng nhö nhieàu nöôùc vuøng Trung Ñoâng, ñaõ khoâng coù nuùt thaét naøo trong vuøng ñöôïc thaùo côûi. Tình hình chính trò taïi caùc nöôùc nhö Tunisia, Libia, Ai Caäp vaãn baát oån vaø caêng thaúng, khieán cho öôùc mô daân chuû bò khöïng laïi. Taïi Siria traùi laïi noù ñaõ khieán cho cuoäc noäi chieán buøng noå vaø keùo daøi töø ba naêm qua laøm cho hôn 160 ngaøn ngöôøi thieät maïng, hôn 4 trieäu ngöôøi phaûi di cö tò naïn chieán tranh, vaø caû moät quoác gia phoàn thònh bò taøn phaù tan hoang. Sôû dó chieán tranh Siria vaãn keùo daøi vì Nga, Trung Quoác vaø Iran uûng hoä vaø baùn khí giôùi cho oâng Assad, trong khi Hoa Kyø vaø caùc nöôùc AÂu chaâu uûng hoä vaø cung caáp khí giôùi cho caùc löïc löôïng ñoái laäp. Sau bao nhieâu lôøi keâu goïi, Lieän Hieäp Quoác vaãn khoâng thaønh coâng trong vieäc môû ra moät haønh lang nhaân ñaïo trôï giuùp ngöôøi tò naïn. Toaøn vuøng Trung Ñoâng bieán thaønh baõi chieán giöõa hai heä phaùi Hoài giaùo Sciít vaø Sunnít tranh giaønh quyeàn bính, taøn saùt laãn nhau khoâng thöông tieác, khieán cho caùc toân giaùo thieåu soá khaùc cuõng bò vaï laây, trong ñoù coù haøng traêm ngaøn tín höõu kitoâ.
Rieâng taïi Thaùnh Ñòa moïi noã löïc hoøa bình ñeàu thaát baïi, vì chính quyeàn Israel vaãn tieáp tuïc chính saùch aên cöôùp ñaát, thaønh laäp caùc laøng môùi treân ñaát cuûa ngöôøi Palestine, coøn ngöôøi Palestine, ñaëc bieät laø löïc löôïng Hamas, vaãn khoâng thöøa nhaän Israel vaø töø boû yù ñònh tieâu dieät ngöôøi Do thaùi.
Söï kieän Phi chaâu trôû thaønh "chôï trôøi khí giôùi", nôi Hoa Kyø, Nga, Trung Quoác, AÁn Ñoä, nhieàu nöôùc A Raäp vaø caùc nöôùc AÂu chaâu thi nhau baùn khí giôùi cuõ nhieàu hôn môùi, ñeå ñoåi laáy moïi thöù quaëng moû vaø nguyeân lieäu khieán cho caùc cuoäc noäi chieán keøo daøi heát naêm naøy sang naêm khaùc taïi caùc nöôùc nhö: Nam Sudan, Etiopia, Eritrea, Somalia, Trung Phi, Coäng haøa Congo vaø Nam Phi.
Beân AÂu chaâu cuoäc khuûng hoaûng kinh teá taøi chaùnh keùo daøi töø naêm 2008 tôùi nay khieán cho caùc quoác gia kyõ ngheä taân tieán laâm vaøo tình traïng kieät queä leâ leát, vôùi soá nôï coâng ngaäp ñaàu vaø naïn thaát nghieäp ngaøy caøng gia taêng, ñaëc bieät nôi giôùi treû taïo ra tình traïng maát chaát xaùm vaø caùc baát oån chính trò xaõ hoäi. Ñieån hình nhö taïi Hy Laïp, Taây Ban Nha, Boà Ñaøo Nha vaø Italia, laø nôi caùc ñaûng phaûi chính trò bò phaân hoùa, maát höôùng, thi ñua ñaùnh phaù, chæ trích nhau, khoâng nghó gì ñeán coâng ích vaø cuoäc soáng khoù khaên cuûa ngöôøi daân. Ngoaïi tröø Ñöùc coù neàn kinh teá vöõng vaøng oån ñònh nhaát, caùc nöôùc khaùc keå caû Phaùp cuõng vaát vaû ì aïch vì cuoäc khuûng hoaûng.
Beân kia bôø Ñaïi Taây Döông Hoa Kyø xem ra ñang maát daàn uy tín treân chính tröôøng quoác teá, ñaëc bieät sau vuï toå chöùc giaùn ñieäp Myõ theo doõi kieåm soaùt giôùi laõnh ñaïo caùc nöôùc AÂu chaâu vaø nhieàu nöôùc khaùc gaây phaãn noä toät böïc. Trong khi taïi Nga caùc toå chöùc khuûng boá xem ra muoán aên thua ñuû vôùi toång thoáng Vladimir Putin, vaø caûnh baùo chính saùch ñaøn aùp maø chính quyeàn Matscôva ñaõ theo ñuoåi trong hôn möôøi naêm qua. Hai vuï khuûng boá töï saùt taïi Volvograd, moät taïi nhaø ga xe löûa ngaøy 29 thang 12, moät treân xe ñieän ngaàm ngaøy 30 thaùng 12 vöøa qua laøm cho 31 ngöôøi cheát vaø 62 ngöôøi bò thöông, ñaõ khieán cho thaønh phoá naøy ôû trong tình traïng baùo ñoäng toái ña. Chuyeân gia Sakorianskaya cho raèng caùc vuï khuûng boá naøy laø haäu quûa cuûa moät cuoäc xung ñoät ñaõ keùo daøi hôn möôøi naêm qua. Thay vì tìm caùch giaûi quyeát, thì chính quyeàn Matscôva laïi duøng vuõ löïc ñeå ñeø beïp. Thaät theá, keå töø khi oâng Putin trôû laïi naém quyeàn naêm 2012, moïi giaûi phaùp theo höôùng hoøa giaûi vaø hoäi nhaäp, cuõng nhö phuïc hoài quyeàn lôïi cho nhöõng ngöôøi noåi daäy ño oâng Dimitri Medvedev khôûi xöôùng, ñeàu bò huûy boû. Thay vaøo ñoù laø laøn soùng ñaøn aùp, ñaëc bieät taïi Daguestan. Tuy toång thoáng Putin lieân tuïc taêng ngaân saùch cho tình baùo vaø löïc löôïng an ninh, vaø ñaàu tö 40 tyû Euros cho theá vaän hoäi muøa ñoâng taïi Solchi, nhöng ngöôøi ta vaãn lo sôï cho tình hình an ninh cuûa theá vaän hoäi seõ dieãn ra vaøo ñaàu thaùng 2 tôùi ñaây.
Böôùc sang AÙ chaâu, thaùi ñoä cuûa nhaø nöôùc coäng saûn Trung Quoác ngaïo maïn ngang ngöôïc "ngoài xoåm treân coâng phaùp quoác teá", veõ baûn ñoà löôõi boø tuyeân boá bieån Ñoâng laø cuûa mình, vaø caám moïi nöôùc bay treân vuøng bieån Hoa Ñoâng, coù ñaûo Senkaku cuûa Nhaät Baån, ñaõ taïo ra caêng thaúng trong toaøn vuøng. Nhôø coâng ngheä cuûa ba nöôùc Ñöùc, Anh vaø Phaùp trang bò maùy moùc cho caùc taàu chieán, maùy bay vaø radar, Trung Quoác hieän coù ngaân saùch quoác phoøng lôùn thöù hai sau Hoa Kyø vaø coù thò tröôøng quaän söï taêng nhanh nhaát theá giôùi, lieân tuïc döông oai doïa naït caùc nöôùc vuøng Ñoâng Nam AÙ vaø thaùch thöùc haûi quaân Hoa Kyø vaø ñoàng minh taïi chaâu AÙ. Trong khi caùc nhaø thaàu quoác phoøng treân theá giôùi bao goàm caû caùc coâng taây AÂu chaâu ñaõ khoâng theå cöôõng laïi caùc dòch vuï laøm aên haáp daãn coù lôøi lôùn vôùi Trung Quoác.
Theá môùi bieát cho tôùi khi naøo "naõo traïng duy lôïi nhuaän vaø quyeàn löïc" vaãn coøn thoáng trò taâm trí con ngöôøi vaø chæ huy caùc sinh hoaït cuûa moïi laõnh vöïc chính trò, kinh teá, xaõ hoäi vaø vaên hoùa, thì naêm môùi seõ vaãn cuõ, vaø chaéc chaén seõ khoâng ñem laïi hoøa bình, haïnh phuùc vaø thònh vöôïng cho caùc daân toäc ngheøo vaø chaäm tieán treân theá giôùi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)