Phoûng vaán Ñöùc cha Pheâroâ Nguyeãn Vaên Khaûm
veà Toâng huaán Nieàm vui Phuùc AÂm
Phoûng vaán Ñöùc cha Pheâroâ Nguyeãn Vaên Khaûm veà Toâng huaán Nieàm vui Phuùc AÂm.
Saøigoøn (WHÑ 01-12-2013) - Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ ban haønh Toâng huaán Evangelium Gaudium (Nieàm Vui Phuùc AÂm) vaøo ngaøy 24 thaùng 11 naêm 2013, ñaïi leã Chuùa Kitoâ Vua vuõ truï, cuõng laø ngaøy beá maïc Naêm Ñöùc Tin. Chuùng toâi ñaõ coù cuoäc troø chuyeän vôùi Ñöùc cha Pheâroâ Nguyeãn Vaên Khaûm, Vaên phoøng Toång thö kyù Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam, veà Toâng huaán naøy. Xin traân troïng giôùi thieäu.
* * *
WHÑ: Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ vöøa ban haønh Toâng huaán môùi, Ñöùc cha ñaõ ñoïc chöa?
Ñöùc cha Pheâroâ: Vaâng, toâi vöøa môùi ñoïc qua moät laàn, nhöng chaéc laø phaûi ñoïc laïi kyõ hôn, khoâng chæ moät laàn maø nhieàu laàn.
WHÑ: Taïi sao?
Ñöùc cha Pheâroâ: Vì Toâng huaán naøy raát daøi, 217 trang saùch, chia ra laøm 5 chöông. Quan troïng hôn nöõa laø vì Toâng huaán raát suùc tích, khoâng chæ ñôn thuaàn laø baûn ñuùc keát nhöõng ñeà nghò cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc laàn thöù XIII veà Taân Phuùc-AÂm-hoùa ñeå thoâng truyeàn ñöùc tin Kitoâ giaùo, nhöng coøn laø cô hoäi ñeå Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ trình baøy taàm nhìn, suy tö vaø thao thöùc cuûa rieâng ngaøi veà söù vuï Phuùc-AÂm-hoùa cuûa Hoäi Thaùnh.
WHÑ: Ñöùc cha coù theå chia seû nhöõng caûm nghó ñaàu tieân cuûa Ñöùc cha khi ñoïc Toâng huaán naøy khoâng?
Ñöùc cha Pheâroâ: Tuyeät vôøi! Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñuùng laø nhaø laõnh ñaïo lôùn. Khoâng nhöõng ngaøi trình baøy cho chuùng ta taàm nhìn raát lôùn veà söù vuï Phuùc-AÂm-hoùa, maø coøn chæ daïy nhöõng neûo ñöôøng cuï theå ñeå chu toaøn söù vuï trong hoaøn caûnh hieän taïi cuûa theá giôùi vaø Hoäi Thaùnh.
WHÑ: Xin Ñöùc cha trình baøy chi tieát hôn veà nhaän ñònh naøy.
Ñöùc cha Pheâroâ: Trong Toâng huaán, nhieàu laàn Ñöùc Thaùnh Cha duøng ñoäng töø "mô" (Toâi mô öôùc#). Cuõng vì theá, coù taùc giaû so saùnh Toâng huaán naøy cuûa ngaøi vôùi baøi thô noåi tieáng "I dream" cuûa Martin Luther King. Ñoäng töø "mô öôùc" dieãn taû taàm nhìn (vision) cuûa Ñöùc Thaùnh Cha veà moät Hoäi Thaùnh leân ñöôøng loan baùo Tin Möøng, duø phaûi mang thöông tích, hôn laø moät Hoäi Thaùnh chæ lo töï veä vaø co cuïm laïi vôùi nhöõng vaán ñeà cuûa noäi boä (x. soá 49).
Töø taàm nhìn aáy, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ chæ cho thaáy söù meänh (mission) cuûa Hoäi Thaùnh laø phaûi canh taân, ñoåi môùi chính mình treân moïi bình dieän vaø ôû moïi möùc ñoä: giaùo xöù, caùc coäng ñoaøn Kitoâ höõu nhoû, giaùo phaän, vaø caû Toøa Thaùnh nöõa (vd. chuû tröông trung öông taäp quyeàn caùch quaù ñaùng). Ñoù chính laø ñieàu maø Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc khoùa XIII goïi laø "hoaùn caûi muïc vuï", hoaùn caûi töø trong taâm thöùc, caùch suy nghó ñeán phöông phaùp laøm muïc vuï.
Roài töø taàm nhìn vaø söù meänh noùi treân, Ñöùc Thaùnh Cha ñeà nghò nhöõng haønh ñoäng cuï theå (action) vaø noùi raát chi tieát, töø ñôøi soáng thieâng lieâng cuûa söù giaû Tin Möøng ñeán baøi giaûng cuûa linh muïc trong Thaùnh Leã, cho ñeán söï daán thaân phuïc vuï ngöôøi ngheøo, vaø tinh thaàn ñoái thoaïi trong ñôøi soáng xaõ hoäi. Trong moãi laõnh vöïc, ngaøi khoâng chæ ngöøng laïi ôû suy tö lyù thuyeát nhöng luoân luoân baøn ñeán ñieàu maø ngaøi goïi laø hieäu quaû muïc vuï (pastoral consequences) hoaëc nhöõng haøm ngaäm thöïc haønh (practical implications).
WHÑ: Vaäy theo Ñöùc cha, Toâng huaán naøy coù lieân quan gì ñeán ñònh höôùng muïc vuï cuûa Giaùo Hoäi Vieät Nam trong nhöõng naêm saép tôùi khoâng?
Ñöùc cha Pheâroâ: Coù theå toâi chuû quan, nhöng thaät söï toâi caûm nhaän ñaây ñuùng laø söï quan phoøng cuûa Chuùa. Trong Thö Chung 2013, Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam ñaõ ñeà ra keá hoaïch muïc vuï 3 naêm veà Phuùc-AÂm-hoùa; khi ñoù, Toâng huaán chöa ñöôïc ban haønh. Tuy nhieân khi ñoïc Toâng huaán, toâi thaáy ñaây laø taøi lieäu heát söùc quyù giaù, giuùp chuùng ta khai trieån ñònh höôùng muïc vuï cuûa Hoäi Thaùnh taïi Vieät Nam trong 3 naêm saép tôùi. Cho pheùp toâi hình dung caùch cuï theå theá naøy.
Trong naêm 2014, chuùng ta keâu goïi Phuùc-AÂm-hoùa ñôøi soáng gia ñình. Thoâng thöôøng chuùng ta chæ nghó ñeán vieäc ñem tinh thaàn Phuùc AÂm vaøo ñôøi soáng gia ñình, ñöông nhieân laø caàn thieát roài, nhöng mình ít nhaán maïnh ñeán vieäc chính gia ñình Coâng giaùo phaûi laø taùc nhaân cuûa Phuùc-AÂm-hoùa. Theá thì chöông 1 vaø chöông 3 cuûa Toâng huaán boå tuùc cho chuùng ta raát nhieàu.
Trong naêm 2015, chuùng ta nhaán maïnh ñeán Phuùc-AÂm-hoùa ñôøi soáng giaùo xöù vaø coäng ñoaøn, cuõng truøng hôïp vôùi choïn löïa cuûa Toøa Thaùnh, choïn naêm 2015 laø Naêm cuûa Ñôøi soáng thaùnh hieán. Caùc linh muïc coi xöù noùi rieâng vaø caùc giaùo xöù noùi chung coù theå hoïc ñöôïc bieát bao ñieàu boå ích töø chöông 3 vaø chöông 5 cuûa Toâng huaán.
Cuoái cuøng, naêm 2016 ñöôïc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam ñeà nghò laø naêm Phuùc-AÂm-hoùa ñôøi soáng xaõ hoäi. Chöông 4 cuûa Toâng huaán veà "Chieàu kích xaõ hoäi cuûa Phuùc-AÂm-hoùa" roõ raøng laø taám baûng chæ ñöôøng cho suy nghó vaø haønh ñoäng cuï theå cuûa chuùng ta.
WHÑ: Ñöùc cha ñaõ vieát baøi Tìm hieåu Thoâng ñieäp Lumen Fidei, vaäy Ñöùc cha coù ñònh vieát baøi tìm hieåu Toâng huaán Evangelii Gaudium khoâng?
Ñöùc cha Pheâroâ: Toâi cuõng ñang nghó ñeán vieäc naøy.
WHÑ: Chaân thaønh caûm ôn Ñöùc cha.
WHÑ