Thaùnh leã Beá Maïc Naêm Ñöùc Tin

taïi Giaùo Phaän Nha Trang

Thaùnh leã Beá Maïc Naêm Ñöùc Tin taïi Giaùo Phaän Nha Trang.

Nha Trang (GP Nha Trang 25-11-2013) - Taïi Nhaø Thôø Chaùnh Toøa Nha Trang vaøo luùc 9g00, ngaøy 25 thaùng 11 naêm 2013, Ñöùc Cha Giuse Voõ Ñöùc Minh, Giaùm Muïc Giaùo Phaän Nha Trang ñaõ chuû teá thaùnh leã beá maïc naêm Ñöùc Tin, hieän dieän trong thaùnh leã coù Ñöùc Cha Phaoloâ Nguyeãn Vaên Hoøa, nguyeân Giaùm Muïc Giaùo Phaän Nha Trang vaø 159 Linh muïc trong Giaùo Phaän, quyù tu só nam nöõ thuoäc caùc Hoäi Doøng trong Giaùo Phaän vaø ñoâng ñaûo giaùo daân töø caùc giaùo xöù.

Khôûi ñaàu thaùnh leã, Ñöùc Cha noùi leân yù nghóa cuûa ngaøy leã kính caùc Thaùnh Töû Ñaïo Vieät Nam, nhöõng chöùng nhaân trung kieân trong vieäc soáng vaø thöïc haønh ñöùc tin cuûa mình, ñaëc bieät trong ngaøy leã naøy chuùng ta beá maïc naêm hoïc hoûi vaø soáng ñöùc tin, kheùp laïi nhöng laïi môû ra cho coäng ñoaøn daân Chuùa caùch theá thöïc haønh ñöùc tin maø mình ñaõ laõnh nhaän ñöôïc trong chính moâi tröôøng soáng cuûa mình.

Trong phaàn chia seû Lôøi Chuùa, Ñöùc Cha Giuse ñaõ chia seû laïi böùc thö muïc vuï cuûa Ñöùc Hoàng Y Toâi Tôù Chuùa Phanxicoâ Savieâ Nguyeãn Vaên Thuaän naêm xöa khi ngaøi laøm Giaùm Muïc Giaùo Phaän Nha Trang, trong ñoù Ñöùc Hoàng y noùi veà nhöõng chöùng nhaân ñaõ soáng ñöùc tin moät caùch anh duõng vaø laáy maùu ñaøo ñeå minh chöùng cho tình yeâu vaø nieàm tin maø mình ñaõ laõnh nhaän, maëc duø caùc ngaøi ñaõ traûi qua muoân söï khoù khaên nhöng caùc ngaøi quyeát choïn Chuùa laø phaàn phuùc vaø gia nghieäp cuûa mình. Qua ñoù, Ñöùc Cha Giuse môøi goïi chuùng ta laø con chaùu, chuùng ta khoâng chæ möøng kính, gìn giöõ nhöng laøm sao ñöùc tin aáy tieáp tuïc ñöôc lan toûa theâm nöõa trong Giaùo phaän thaân yeâu cuûa chuùng ta.

Toaøn vaên thö muïc vuï cuûa Ñöùc Hoàng Y:

Thaø Cheát Khoâng Thaø Choái Chuùa

Suoát 300 naêm giaùo daân soáng trong hoài hoäp lo sôï nhöng ñaõ neâu göông can ñaûm phi thöôøng. Sau moãi laàn ñoå naùt, löu ñaøy, cheát choùc, cha con laïi cuøng nhau xaây döïng, soáng ñaïo cho mình vaø truyeàn ñaïo cho keû khaùc. Chính vì theá maø soá ngöôøi ñi ñaïo ngaøy caøng theâm ñoâng maëc daàu bieát ñi ñaïo seõ bò thieät thoøi veà taøi saûn cuõng nhö tính maïng, nhöng söùc loâi cuoán cuûa ñôøi soáng Coâng giaùo chaân thaät quaù, ñaïo ñöùc quaù, maõnh lieät quaù, hoï khoâng theå choáng cöï ñöôïc. Moät ngöôøi ngaõ guïc vì ñöùc tin, 10 ngöôøi, 100 ngöôøi ñöùng leân xin theo ñaïo.

Trong 3 theá kæ naøy côn baét ñaïo khi taêng khi giaûm, chöù khoâng bao giôø ngöøng haún. Ñaây toâi chæ ñôn cöû moät vaøi tröôøng hôïp:

Naêm 1700

Taïi Nha Trang: OÂng Hoaønh, OÂng An, Baø Aneâ Buøi bò giam ñoùi trong moät caùi choøi ñeán cheát.

Taïi Ninh Hoaø: OÂng Ignatioâ Lö, Baø Agata Cö vaø OÂng Pheâroâ Tam chòu cheát vì Chuùa.

Taïi Ninh Thuaän: 1 thaày giaûng vaø 4 giaùo daân bò giam ñoùi nhöng ñöôïc thaû sau 5 ngaøy.

Naêm 1750

Coù saéc chæ caám ñaïo khaép Ñaøng Trong. Ninh Hoaø vaø Chôï Môùi bò phaù bình ñòa. Ñöùc Cha Bennatat vaø Cha Tchang (ngöôøi Trung Hoa) bò baét taïi Chôï Môùi, ñieäu ra Hoäi An vaø bò truïc xuaát moät löôït vôùi Ñöùc Cha Lefeøbre vaø 24 vò thöøa sai. Caû Ñaøng Trong chæ coøn 1 cha Vieät Nam laø cha Nhieäm vaø 1 cha doøng Teân ngöôøi Ñöùc teân Koffer laø ngöï y taïi trieàu ñình. Nhieàu giaùo daân phaûi giam caàm khoå sôû vaø cheát ruõ tuø, maõi ñeán 1768, vaãn coøn 30 giaùo daân bò caàm tuø vì Chuùa.

Naêm 1851-1856

Vua Töï Ñöùc ra saéc caám ñaïo döõ tôïn hôn: Treân toaøn quoác coù 3,500 ngöôøi bò leân aùn töû hình, 400,000 ngöôøi ñi phaân saùp, 115 linh muïc Vieät Nam, 10 linh muïc thöøa sai vaø 100 Nöõ tu Meán Thaùnh Giaù cheát vì Chuùa.

Ñòa phaän Nha Trang cuõng chung moät soá phaän. Naêm 1861 Ñöùc Cha Teâphanoâ Theå cheát guïc tuø ôû Bình Ñònh. Cha Ñoâminicoâ Chính xöù Ninh Thuaän vaø Bình Thuaän chòu cheùm taïi Phan Rí.

Taïi Khaùnh Hoaø: Baø Nhöùt Meán Thaùnh Giaù Chôï Môùi, Ñaïi chuûng sinh Giuse Höõu (Chôï Môùi), 6 giaùo daân Baéc Vieät ñi phaân saùp vaø Coâ Aneâ Daàn ñaõ chòu cheát vì Chuùa.

Naêm 1861: Nöõ tu Anna Tri ôû xoùm Goø Phan Rang, Nöõ tu Aneâ Soaïn (goác Bình Ñònh) ñaõ bò baét taïi Laùng Mun (Taân Hoäi, Ninh Thuaän) vaø xöû giaûo taïi Phan Rí cuøng vôùi 13 giaùo daân. Cuøng naêm aáy, 9 giaùo daân ñaõ cheát vì ñaïo taïi Bình Thuaän.

Ñöùc Cha Trí (Charbonnier) tröôùc khi ñöôïc choïn laøm Giaùm Muïc (1864) ñaõ bò giam 2 thaùng trong moät chieác cuõi.

Thôøi Vaên Thaân 1885

Ñòa phaän Nha Trang phaûi ñau khoå thieät haïi nhaân maïng cuõng nhö taøi saûn raát lôùn lao nhö caùc Ñòa Phaän khaùc ôû Baéc vaø Trung Vieät. Khaùnh Hoaø töø 2,843 giaùo daân naêm sau chæ coøn 800, Ninh Thuaän töø 1,892 giaùo daân chæ coøn soáng soùt 400 vaøo Saøi Goøn.

Bình Thuaän maát heát giaùo daân, xöù Chuù Quaân bò taøn saùt, coøn giaùo daân Kim Ngoïc, Phuù Haøi, Ñaát Ñoû vaø moät phaàn Taàm Höng vaøo Saøi Goøn, soá coøn laïi vôùi giaùo daân Soâng Luyõ, Ma OÙ ñaõ laån troán treân nuùi.

Anh em thaân meán,

Khi nhaéc laïi 300 naêm lòch söû Ñòa Phaän Nhaø, toâi chaéc raèng loøng anh em caûm ñoäng, bieát ôn, haõnh dieän vaø tin töôûng.

Caûm ñoäng vì treân muoân neûo ñöôøng ta ñi, ñaõ ñöôïc in caùc daáu chaân caùc vò Thöøa sai, caùc Linh muïc baûn xöû, ñem tin laønh ñeán cho chuùng ta, giöõa bao nhieâu hieåm nguy. Caûm ñoäng vì thaáy nhöõng cöûa bieån Nha Trang, Phan Rang, Phan Rí, Phan Thieát, Lagi laø nhöõng nôi ñaõ ñoùn tieáp caùc vò truyeàn giaùo caäp beán ñaày lo sôï giöõa ñeâm khuya hoang vaéng. Caûm ñoäng khi thaáy nhöõng nuùi xanh röøng raäm, nôi maø giaùo daân aån laùnh trong côn baét bôù.

Chuùng ta bieát ôn Toaø Thaùnh ñaõ sai caùc nhaø truyeàn giaùo ñeán Vieät Nam, ñaõ phong chöùc cho Ñöùc Cha Pheâroâ Lambert De La Motte ñaïi dieän Toâng toaø ñaàu tieân ñeán quaûn trò Ñaøng Trong. Chuùng ta bieát ôn caùc vò toâng ñoà truyeàn giaùo thuoäc nhieàu doøng tu nhö doøng Teân, doøng Ñaminh, doøng Phanxicoâ, doøng Augustinoâ vaø doøng Barnabite, ñaëc bieät Hoäi truyeàn giaùo Baleâ. Chuùng ta ghi nhôù caùc vò aân nhaân khaép nôi ñaõ goùp coâng goùp cuûa vaøo coâng vieäc Phuùc AÂm hoaù.

Chuùng ta haõnh dieän vaø ñaùng haõnh dieän thaät! Coù phaûi haõnh dieän vì coù thaùnh ñöôøng khang trang, cô sôû ñoà soä? Coù phaûi haõnh dieän vì giaùo daân ñoâng ñuùc? Khoâng, söùc maïnh cuûa Hoäi Thaùnh khoâng caên cöù vaøo vaät chaát, cuõng khoâng caên cöù vaøo soá löôïng, nhöng chuùng ta haõnh dieän vì Thaùnh Giaù Chuùa Kitoâ, vì loøng trung thaønh cuûa OÂng baø ngaøy tröôùc vôùi Hoäi Thaùnh, vì cuoäc soáng ñaïo soát saéng, vì ñöùc tin vöõng vaøng duø cheát cuõng khoâng rung chuyeån ñöôïc, vì chí can ñaûm soáng ñaïo vaø truyeàn ñaïo cho moïi ngöôøi, vì ñaõ tröôûng thaønh nhaän laáy vai troø chieán só cuûa mình hôïp taùc vaø thay theá luùc khoâng coù Linh muïc.

Neáu ngaøy nay chuùng ta coù nhieàu ôn goïi Tu só, giaùo só neáu ngaøy nay chuùng ta coù nhieàu gia ñình ñaïo ñöùc, ñoù laø hoa quaû toát töôi cuûa haït gioáng töû ñaïo. Vinh döï cuûa chuùng ta laø caùc anh huøng töû ñaïo: Giaùm muïc, Linh muïc, Thaày giaûng, Nöõ tu, Chuûng sinh, Giaùo daân. Söùc maïnh cuûa giaùo ñoaøn thuôû aáy laø söï hoaø hôïp Nam Baéc moät nhaø: Cha Nicolas Dueä 1764, Cha Anreâ Toân, Cha Gioan Nhuïc, töø Baéc Vieät vaøo giaûng ñaïo trong Ñòa Phaän (1787) 6 giaùo daân Baéc Vieät ñi phaân saùp vaøo Khaùnh Hoaø ñaõ cuøng giaùo daân Nha Trang chia vui seû buoàn ñuøm boïc laáy nhau trong côn thöû thaùch vaø cuøng nhau ra nôi phaùp tröôøng ñoå maùu vì Chuùa.

Chuùng ta tin töôûng khoâng phaûi ôû söùc maïnh cuûa chuùng ta, ôû taøi naêng cuûa chuùng ta maø ôû ôn Chuùa haèng ôû cuøng Hoäi Thaùnh. Ngaøy nay chuùng ta khoâng bao giôø chaáp nhaän laäp moät Ñòa Phaän töø Thaùi Lan, Ai Lao, Campuchia, ñeán soâng Gianh, Toaø Giaùm Muïc laïi ôû maõi beân Thaùi Lan, taát caû haøng Giaùo só khoâng treân 10 linh muïc, ai muoán vaøo chuûng vieän phaûi sang Thaùi Lan hoïc, saùch vôû khoâng coù, taøi saûn khoâng coù, Thaùnh ñöôøng khoâng coù. Ngöôïc laïi theo ñaïo laø thieät thoøi, tuø ñaøy, phaân saùp, maát chöùc, khaéc chöõ "taû ñaïo" treân maù, chòu cheùm, choân soáng, voi chaø, thaét coå. Hoaøn caûnh aáy Ñöùc Cha Lambert ñaõ neám, caùc vò tieàn boái chuùng ta ñaõ chaáp nhaän vì göông caùc Linh muïc thaùnh thieän, soát saéng, hy sinh, vì giaùo daân ñoaøn keát, laõnh laáy traùch nhieäm soáng ñaïo, daïy ñaïo, quaûn trò, truyeàn ñaïo thay cho caùc Linh muïc. Hoï tin töôûng ôû ôn Chuùa, ôû söùc Chuùa, ôû Lôøi Chuùa. Giôø ñaây, trong thôøi ñaïi duy vaät, laém luùc chuùng ta tìm phöông tieän theá gian vaø queân Chuùa. Maëc duø khoù khaên ñeán ñaâu, chuùng ta haõy tieán leân nhaän danh Chuùa.

Anh em,

Haõy nhìn quaù khöù vôùi taát caû loøng khaâm phuï taï ôn.

Haõy nhìn hieän taïi vôùi taát caû yù chí tìm kieám khoâng ngöøng.

Haõy nhìn töông lai vôùi taâm hoàn haêng say tin töôûng.

Xin Chuùa chuùc laønh cho anh em vaø xin anh em caàu nguyeän cho toâi.

Toaø Giaùm Muïc, ngaøy kæ nieäm 300 naêm Ñöùc Cha Pheâroâ Lambert De La Motte ñeán Nha Trang (1/9/1671 - 1/9/1971)

Fr. X. Nguyeãn Vaên Thuaän

Giaùm Muïc Nha Trang

Keát thuùc Thaùnh leã, Ñöùc Cha ban pheùp laønh vôùi ôn Toaøn xaù trong dòp beá maïc Naêm Ñöùc Tin. Naêm ñöùc tin kheùp laïi nhöng nhöng taâm hoàn moãi ngöôøi laïi môû ra trong caùch theá soáng vaø phuïc vuï ngöôøi khaùc, nhö Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI noùi raèng "ngaøy nay ngöôøi ta caàn chöùng nhaân hôn laø thaày daïy" moät nghóa cöû yeâu thöông, moät lôøi noùi xaây döïng, moät haønh vi bao dung vôùi ngöôøi khaùc ñoù laø nhöõng chöùng nhaân soáng ñoäng vaø thieát thöïc trong cuoäc soáng hoâm nay.

Taùc giaû baøi vieát: Tr. Gp Nha Trang

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page