Ñoái thoaïi lieân toân vaø Huaán quyeàn
Ñoái thoaïi lieân toân vaø Huaán quyeàn.
Roma (WHÑ 14-11-2013) - Saùng thöù Ba 12 thaùng 11 naêm 2013, taïi Phoøng Baùo chí Toaø Thaùnh, Ñöùc hoàng y Jean-Louis Tauran, Chuû tòch Hoäi ñoàng Toaø thaùnh veà Ñoái thoaïi Lieân toân, cuøng vôùi cha Miguel Angel Ayuso Guixot MCCJ, thö kyù Hoäi ñoàng vaø Ñöùc Toång giaùm muïc Francesco Gioia, OFM, ñieàu phoái vieân, ñaõ giôùi thieäu aán baûn thöù ba cuûa Tuyeån taäp nhan ñeà "Ñoái thoaïi lieân toân trong Huaán quyeàn Hoäi thaùnh Coâng giaùo (1963 - 2013)".
Thu thaäp caùc taøi lieäu thuoäc huaán quyeàn Hoäi Thaùnh töø Coâng ñoàng Vatican II ñeán Ñöùc giaùo hoaøng Beâneâñictoâ XVI, öu ñieåm cuûa quyeån saùch vó ñaïi daøy 2.100 trang naøy laø giuùp deã daøng truy caäp phöông phaùp cuõng nhö nhöõng neàn taûng thaàn hoïc cuûa ñoái thoaïi lieân toân maø Giaùo hoäi giaûng daïy vaø thöïc haønh. Ba baûn chæ muïc giuùp ngöôøi ñoïc xaùc ñònh nhanh choùng caùc chuû ñeà; sau ñoù cuõng coù theå tham khaûo caùc chuû ñeà naøy treân maïng Internet.
Vaán ñeà ñoái thoaïi lieân toân tieán trieån qua moãi trieàu ñaïi giaùo hoaøng; cho ñeán ñeà nghò quaû quyeát cuûa Ñöùc Beâneâñictoâ XVI: "Ñoái thoaïi trong baùc aùi vaø chaân lyù". Moät naêm sau baøi dieãn vaên taïi Regensburg cuûa Ñöùc Beâneâñictoâ XVI, 138 hoïc giaû Hoài giaùo ñaõ göûi cho ngaøi moät baûn trình baøy caùc nguyeân taéc cuûa Hoài giaùo, baùo tröôùc moät söï hieåu bieát vaø toân troïng laãn nhau giöõa Hoài giaùo vaø Kitoâ giaùo döïa treân neàn taûng meán Chuùa yeâu ngöôøi, theo giaùo huaán cuûa Chuùa Gieâsu. Vieäc thaønh laäp dieãn ñaøn Kitoâ giaùo-Hoài giaùo laø keát quaû cuûa saùng kieán naøy.
Ñöùc Beâneâñictoâ XVI ñaõ nhieàu laàn khaúng ñònh vaø nhaán maïnh raèng töï do toân giaùo laø moät quyeàn thieâng lieâng tuyeät ñoái. Phuû nhaän vaø ngay caû haïn cheá quyeàn naøy moät caùch ñoäc ñoaùn coù nghóa laø duy trì moät nhaõn quan giaûn löôïc veà con ngöôøi vaø phuû nhaän vieãn töôïng veà moät neàn hoøa bình thöïc söï vaø laâu daøi cho nhaân loaïi. Ñöùc Beâneâñictoâ ñaõ nhaän ra trong quaù trình toaøn caàu hoùa moät cô hoäi tuyeät vôøi ñeå phaùt trieån moái töông quan huynh ñeä hoaøn vuõ.
Ñöùc hoàng y ca ngôïi loøng kieân trì vaø söï caån troïng ñeán töøng chi tieát cuûa Ñöùc Toång giaùm muïc Gioia - cuõng laø taùc giaû caùc aán baûn tröôùc cuûa cuoán Tuyeån taäp naøy -, cuøng nhieàu coäng taùc vieân cuûa Hoäi ñoàng [Toaø thaùnh veà Ñoái thoaïi Lieân toân].
Cuoái cuøng, Ñöùc hoàng y Chuû tòch löu yù raèng vieäc choïn caùc baûn vaên naøy toân troïng thaåm quyeàn cuûa Hoäi ñoàng Toaø Thaùnh veà Ñoái thoaïi Lieân toân, coøn nhöõng baûn vaên lieân quan ñeán cuoäc ñoái thoaïi vôùi Do Thaùi giaùo thì thuoäc Uyû ban Lieân laïc Toân giaùo vôùi ngöôøi Do Thaùi (tröïc thuoäc Hoäi ñoàng Toaø Thaùnh Coå voõ Hieäp nhaát Kitoâ giaùo), cuõng nhö nhöõng baûn vaên veà vieäc ñoái thoaïi vôùi caùc heä phaùi Kitoâ giaùo khaùc thì thuoäc thaåm quyeàn cuûa Hoäi ñoàng Toaø Thaùnh Coå voõ Hieäp nhaát Kitoâ giaùo.
Sau ñoù, cha Ayuso Guixot duyeät qua caùc phaùt bieåu cuûa caùc Ñöùc giaùo hoaøng gaàn ñaây veà ñoái thoaïi lieân toân, nhaát laø Ñöùc giaùo hoaøng Phaoloâ VI vaøo naêm 1964: ngaøi tin töôûng maïnh meõ raèng "Giaùo hoäi phaûi ñoái thoaïi vôùi theá giôùi maø mình ñang soáng trong ñoù. Baèng lôøi noùi, söù ñieäp vaø thaûo luaän".
Sau ñoù, Ñöùc Gioan Phaoloâ I tieáp tuïc "theo ñuoåi con ñöôøng vò tieàn nhieäm ñaõ vaïch ra khi môøi goïi moïi ngöôøi cuøng nhau ngaên chaën naïn baïo löïc muø quaùng giöõa caùc quoác gia vaø coå voõ söï thaêng tieán caùc daân toäc bò thieät thoøi treân taàm möùc quoác teá".
Veà phaàn Ñöùc Gioan Phaoloâ II, ngaøi ñaõ phaùt trieån neàn vaên hoùa ñoái thoaïi naøy vaø coù leõ khoù maø lieät keâ heát nhöõng cuoäc gaëp gôõ mang daáu aán trieàu ñaïi giaùo hoaøng cuûa ngaøi ... Sau thaûm hoaï 11 thaùng 9 cuøng nhöõng haäu quaû bi thaûm ôû vuøng Caän Ñoâng vaø Trung Ñoâng, Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ ñeà nghò vôùi caùc vò nguyeân thuû quoác gia vaø chính phuû moät baûn Thaäp ñieàu Hoaø bình.
Ngay sau ñoù, trong cuøng ñöôøng höôùng naøy, Ñöùc Beâneâñictoâ XVI ñaõ khaúng ñònh raèng "Giaùo Hoäi muoán tieáp tuïc xaây döïng nhöõng caây caàu höõu nghò vôùi caùc tín ñoà cuûa caùc toân giaùo khaùc, vì lôïi ích cuûa moãi caù nhaân vaø toaøn xaõ hoäi".
Cha Guixot keát luaän: chaéc chaén "con ñöôøng phía tröôùc coøn daøi, nhöng Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ vaãn tieáp tuïc cuoäc ñoái thoaïi lieân toân trong tình höõu nghò. Trong voøng vaøi thaùng, ngaøi ñaõ coù nhieàu cuoäc gaëp gôõ vaø ñaõ phaùt bieåu veà vaán ñeà ñoái thoaïi lieân toân... Keå caû vieäc chính ngaøi ñaõ kyù söù ñieäp truyeàn thoáng göûi ngöôøi Hoài giaùo trong dòp keát thuùc thaùng Ramadan naêm nay".
Tuyeån taäp "Ñoái thoaïi lieân toân trong Huaán quyeàn Hoäi thaùnh Coâng giaùo (1963 - 2013)" goàm toång coäng 909 vaên baûn caùc loaïi lieân quan ñeán vaán ñeà ñoái thoaïi lieân toân: vaên kieän Coâng ñoàng; thoâng ñieäp, toâng huaán vaø phaùt bieåu cuûa caùc Giaùo hoaøng - töø Ñöùc Gioan XXIII ñeán Ñöùc Beâneâñictoâ XVI; vaên kieän cuûa caùc cô quan thuoäc giaùo trieàu Roma. Cuï theå, con soá caùc vaên baûn ñöôïc choïn nhö sau: vaên kieän Coâng ñoàng: 7; Ñöùc Gioan XXIII: 2; Ñöùc Phaoloâ VI: 97; Ñöùc Gioan Phaoloâ I: 2; Ñöùc Gioan Phaoloâ II: 591; Ñöùc Beâneâñictoâ XVI: 188; Giaùo trieàu Roâma: 15; vaên baûn laäp phaùp: 3; vaø UÛy ban thaàn hoïc quoác teá: 4.
Minh Ñöùc