Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích
"Giaùo Hoäi toâng truyeàn"
Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích "Giaùo Hoäi toâng truyeàn".
Vatican (Vat. 16-10-2013) - Trong buoåi tieáp kieán chung 80 ngaøn tín höõu haønh höông saùng thöù tö, 16 thaùng 10 naêm 2013, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ giaûi thích yù nghóa "Giaùo hoäi toâng truyeàn" vaø nhaén nhuû caùc tín höõu caàu nguyeän vaø loan baùo Tin Möøng.
Nhö thöôøng leä, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñi ra Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ hôn nöûa giôø tröôùc khi baét ñaàu buoåi tieáp kieán, ñeå chaøo thaêm caùc tín höõu doïc theo caùc loái ñi. Caïnh leã ñaøi coù 2 Hoàng Y vaø 20 Giaùm Muïc tham döï buoåi tieáp kieán.
Baøi Giaùo Lyù cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
"Khi chuùng ta ñoïc kinh Tin Kính, chuùng ta noùi: "Toâi tin Giaùo Hoäi duy nhaát, thaùnh thieän, Coâng Giaùo vaø toâng truyeàn". Toâi khoâng bieát coù bao giôø anh chò em suy nghó veà yù nghóa cuûa thaønh ngöõ "Giaùo Hoäi laø toâng truyeàn" hay khoâng. Coù leõ vaøi laàn, khi ñeán Roma, anh chò em ñaõ nghó ñeán taàm quan troïng cuûa thaùnh Pheâroâ vaø Phaoloâ laø nhöõng ngöôøi ñaõ hieán maïng soáng ñeå mang ñeán vaø laøm chöùng cho Tin Möøng.
Tuyeân xöng raèng Giaùo Hoäi laø toâng truyeàn coù nghóa laø nhaán maïnh moái lieân heä caáu thaønh cuûa Giaùo Hoäi vôùi caùc Toâng Ñoà, vôùi nhoùm nhoû 12 ngöôøi maø moät hoâm Chuùa Gieâsu ñaõ keâu goïi, ngaøi goïi ñích danh, ñeå hoï ôû laïi vôùi Ngaøi vaø ñeå sai hoï ñi rao giaûng (Xc Mc 3,13-19). Thöïc vaäy, "Toâng ñoà" laø moät töø Hy Laïp coù nghóa laø "ñöôïc sai ñi", "ñöôïc phaùi ñi".
Toâng ñoà laø moät ngöôøi ñöôïc sai ñi, ñöôïc göûi ñi ñeå laøm caùi gì ñoù. Ñoù laø moät lôøi maïnh meõ vaø caùc Toâng ñoà ñaõ ñöôïc Chuùa Gieâsu tuyeån choïn, ñöôïc keâu goïi vaø sai ñi, ñeå tieáp tuïc coâng vieäc cuûa Chuùa, nghóa laø: caàu nguyeän, ñoù laø coâng vieäc ñaàu tieân cuûa moät toâng ñoà. Thöù hai laø loan baùo Tin Möøng. Ñaây laø ñieàu quan troïng, vì khi nghó ñeán caùc toâng ñoà, chuùng ta nghó caùc vò chæ ñi loan baùo Tin Möøng, laøm bao nhieâu coâng vieäc.. Nhöng trong thôøi kyø ñaàu tieân cuûa Giaùo Hoäi, ñaõ coù moät vaán ñeà, vì caùc toâng ñoà laøm bao nhieâu laø vieäc, khoâng xueå. Vì theá caùc vò ñaõ choïn caùc phoù teá ñeå coù theå coù giôø caàu nguyeän vaø loan baùo Lôøi Chuùa. Vaø khi chuùng ta nghó ñeán nhöõng ngöôøi keá vò caùc toâng ñoà laø caùc Giaùm Muïc, caû Giaùo Hoaøng cuõng laø giaùm muïc, chuùng ta phaûi töï hoûi xem ngöôøi keá vò Toâng ñoà naøy coù caàu nguyeän hay khoâng, roài loan baùo Tin Möøng. Vì theá, Giaùo Hoäi laø toâng truyeàn. Vaø taát caû chuùng ta neáu muoán laø toâng ñoà, thì chuùng ta cuõng phaûi töï hoûi: toâi coù caàu nguyeän cho söï cöùu ñoä theá giôùi vaø loan baùo Tin Möøng hay khoâng?. Ñoù laø Giaùo Hoäi toâng truyeàn. Ñoù laø moät lieân heä caáu thaønh maø chuùng ta ñang coù vôùi caùc toâng ñoà.
Ñi töø ñieàu ñoù, toâi muoán nhaán maïnh vaén taét 3 yù nghóa cuûa töø "toâng truyeàn" ñöôïc aùp duïng cho Giaùo Hoäi.
1. Giaùo Hoäi laø toâng truyeàn vì ñöôïc xaây döïng treân lôøi rao giaûng vaø kinh nguyeän cuûa caùc Toâng Ñoà, treân quyeàn bính ñöôïc chính Chuùa Kitoâ ban cho caùc vò. Thaùnh Phaoloâ vieát cho caùc tín höõu Kitoâ thaønh Epheâsoâ: "Anh chò em laø ñoàng baøo cuûa caùc thaùnh vaø ngöôøi thaân thích cuûa Thieân Chuùa, ñöôïc xaây döïng treân neàn taûng caùc toâng ñoà vaø ngoân söù, coù ñaù goùc laø chính Chuùa Gieâsu Kitoâ" (2, 19-20); nghóa laø thaùnh nhaân ví caùc tín höõu Kitoâ vôùi nhöõng vieân ñaù soáng ñoäng hoïp thaønh toøa nhaø laø Giaùo Hoäi, vaø toøa naøy naøy ñöôïc xaây döïng treân caùc Toâng Ñoà - nhö nhöõng caây coät- vaø vieân ñaù naâng ñôõ taát caû chính laø Chuùa Gieâsu. Neáu khoâng coù Chuùa Gieâsu thì khoâng theå coù Giaùo Hoäi. Chuùa Gieâsu chính laø neàn taûng cuûa Giaùo Hoäi. Caùc toâng ñoà ñaõ soáng vôùi Chuùa Gieâsu, ñaõ laéng nghe lôøi Ngaøi, ñaõ chia seû cuoäc soáng, nhaát laø caùc vò laø chöùng nhaân veà caùi cheát vaø söï soáng laïi cuûa Chuùa. Ñöùc tin cuûa chuùng ta, Giaùo Hoäi maø Chuùa Kitoâ mong muoán, khoâng döïa treân moät yù töôûng, moät trieát lyù, nhöng treân chính Chuùa Kitoâ. Vaø Giaùo Hoäi gioáng nhö moät caây, qua caùc theá kyû lôùn leân, phaùt trieån vaø mang laïi nhieàu hoa traùi, nhöng caùc reã cuûa caây ñöôïc aên saâu trong Chuùa vaø kinh nghieäm cô baûn veà Chuùa Kitoâ maø caùc Toâng ñoà ñöôïc choïn vaø sai ñi coù ñöôïc, ñöôïc truyeàn ñeán taän chuùng ta: töø chieác caây beù nhoû cho ñeán ngaøy nay. Ñoù laø Giaùo Hoäi cho toaøn theá giôùi.
2. Nhöng chuùng ta töï hoûi: laøm sao chuùng ta coù theå lieân keát vôùi chöùng taù aáy, laøm sao chöùng töø cuûa caùc toâng ñoà, nhöõng gì caùc vò ñaõ soáng vôùi Chuùa Gieâsu, nhöõng gì caùc vò ñaõ nghe ñöôïc töø Chuùa, coù theå ñöôïc truyeàn ñeán chuùng ta? Ñaây chính laø yù nghóa thöù cuûa töø "ñaëc tính toâng ñoà". Saùch Giaùo Lyù cuûa Hoäi Thaùnh Coâng Giaùo quaû quyeát raèng Giaùo Hoäi laø toâng truyeàn vì Giaùo Hoäi "gìn giöõ vaø thoâng truyeàn" nhôø söï trôï giuùp cuûa Thaùnh Linh ôû trong Giaùo Hoäi, giaùo huaán, kho taøng toát ñeïp, nhöõng lôøi laønh maïnh ñaõ ñöôïc caùc Toâng Ñoà nghe" (n.857). Giaùo Hoäi baûo toàn qua caùc theá kyû kho taøng quí giaù laø Kinh Thaùnh, ñaïo lyù, caùc bí tích, söù vuï cuûa caùc Muïc Töû, nhôø ñoù chuùng ta coù theå trung thaønh vôùi Chuùa Kitoâ vaø tham gia vaøo chính ñôøi soáng cuûa Chuùa. Gioáng nhö moät gioøng soâng chaûy qua lòch söû, phaùt trieån, töôùi goäi, nhöng nöôùc chaûy trong soâng vaãn luoân laø nöôùc xuaát phaùt töø nguoàn maïch, töø chính Chuùa Kitoâ: Ngaøi laø Ñaáng Phuïc Sinh, laø Ñaáng Haèng Soáng, vaø nhöõng lôøi cuûa Ngaøi khoâng qua ñi vì chính Chuùa khoâng qua ñi, Ngaøi haèng soáng, Ngaøi ôû giöõa chuùng ta ôû ñaây. Ngaøi nghe chuùng ta khi chuùng ta noùi vôùi Ngaøi, Ngaøi ôû trong taâm hoàn chuùng ta: Chuùa Gieâsu ñang ôû vôùi chuùng ta! Ñoù laø veû ñeïp cuûa Giaùo Hoäi: Chuùa Gieâsu Kitoâ hieän dieän giöõa chuùng ta. Chuùng ta coù bao giôø nghó raèng hoàng aân maø Chuùa Kitoâ ban cho chuùng ta quan troïng döôøng naøo, hoàng aân Giaùo Hoäi? Chuùng ta coù bao giôø nghó raèng laøm sao maø Giaùo Hoäi, trong haønh trình daøi qua caùc theá kyû, maëc duø coù nhöõng khoù khaên, nhöõng vaán ñeà vaø yeáu ñuoái, toäi loãi, vaãn thoâng truyeàn cho chuùng ta söù ñieäp ñích thöïc cuûa Chuùa Kitoâ? Chuùng ta coù an taâm veà söï kieän naøy laø ñieàu maø chuùng ta tin thöïc söï ñieàu maø Chuùa Kitoâ ñaõ thoâng truyeàn cho chuùng ta hay khoâng?
3. Tö töôûng sau cuøng: Giaùo Hoäi laø toâng truyeàn vì ñöôïc sai ñi ñeå mang Tin Möøng cho toaøn theá giôùi. Trong haønh trình lòch söû, Giaùo Hoäi tieáp tuïc söù maïng maø Chuùa Gieâsu ñaõ uûy thaùc cho caùc Toâng Ñoà: "Vaäy caùc con haõy ñi vaø laøm cho moïi daân toäc trôû thaønh moân ñeä, röûa toäi cho hoï nhaân danh Cha vaø Con vaø Thaùnh Thaàn, daïy hoï tuaân giöõ taát caû nhöõng gì Thaày ñaõ truyeàn cho caùc con. Vaø naøy ñaây Thaày ôû cuøng caùc con moïi ngaøy cho ñeán taän theá" (Mt 28,19-20). Ñoù laø ñieàu Chuùa Gieâsu daïy chuùng ta laøm. Toâi nhaán maïnh khía caïnh veà ñaëc tính truyeàn giaùo naøy, vì Chuùa Kitoâ sai taát caû moïi ngöôøi haõy ñi gaëp gôõ tha nhaân, Ngaøi göûi chuùng ta ñi, yeâu caàu chuùng ta haõy chuyeån ñoäng ñeå mang nieàm vui Phuùc AÂm! Moät laàn nöõa chuùng ta haõy töï hoûi: chuùng ta coù phaûi laø truyeàn giaùo baèng lôøi noùi vaø nhaát laø baèng ñôøi soáng Kitoâ cuûa chuùng ta hay khoâng? Hay chuùng ta kheùp mình trong taâm hoàn vaø trong nhaø thôø vaø chuùng ta laø Kitoâ höõu phoøng thaùnh? Kitoâ höõu höõu danh nhöng soáng nhö daân ngoaïi? Ñaây khoâng phaûi laø lôøi traùch cöù, caû toâi cuõng töï nhuû mình nhö vaäy: toâi laø Kitoâ nhö theá naøo? coù phaûi baèng chöùng taù hay khoâng?
Giaùo Hoäi coù caên coäi nôi giaùo huaán cuûa caùc Toâng ñoà, laø nhöõng chöùng nhaân chaân thöïc cuûa Chuùa Kitoâ, nhöng Giaùo Hoäi nhìn veà töông lai, yù thöùc maïnh meõ mình ñöôïc sai ñi, laø thöøa sai. Moät Giaùo Hoäi kheùp kín vaøo trong mình vaø trong quaù khöù, hoaëc moät Giaùo Hoäi chæ tuaân giöõ nhöõng qui luaät nhoû beù vì thoùi quen, thì phaûn boäi chính caên tính cuûa mình. Nhö theá, chuùng ta taùi khaùm phaù veû ñeïp vaø traùch nhieäm laø moät Giaùo Hoäi toâng truyeàn! Anh chò em coù nhôù khoâng: Giaùo hoäi laø Toâng Truyeàn vì chuùng ta caàu nguyeän, nhö moät nghóa vuï thöù I, vaø vì chuùng ta loan baùo Tin Möøng chaèng cuoäc soáng cuõng nhö baèng lôøi noùi.
Chaøo thaêm caùc tín höõu
Sau baøi giaùo lyù treân ñaây, caùc giaùm chöùc taïi Toøa Thaùnh ñaõ laàn löôït toùm taét yù chính baøi huaán giaùo cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, cuõng nhö dòch nhöõng lôøi chaøo cuûa ngaøi töø tieáng YÙ sang caùc ngoân ngöõ chính.
Vôùi caùc tín höõu noùi tieáng Phaùp, Ñöùc Thaùnh Cha ñaëc bieät chaøo thaêm caùc tín höõu ñeán töø ñaûo La Reunion xa xaêm, taän mieàn cöïc nam cuûa Phi chaâu vaø ca ñoaøn "Son qui" töø Bæ vaø ñoâng ñaûo ngöôøi treû.
Vôùi caùc tín höõu noùi tieáng Anh, ngaøi nhaéc ñeán nhöõng ngöôøi ñeán töø caùc nöôùc nhö Anh, Ecosse, Ñan Maïch, Na Uy, Israel, Australia, Trung Quoác, Hoa kyø vaø Canada. Ngaøi ñaëc bieät chaøo thaêm Phaùi ñoaøn cuûa Hoïc Vieän quoác phoøng cuûa Khoái Nato.
Vôùi caùc nhoùm tín höõu noùi tieáng Araäp, Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc ñeán caùc tín höõu ñeán töø Irak vaø Giordani. Ngaøi môøi goïi hoï caàu nguyeän ñeå Giaùo Hoäi laø ngoïn löûa chaùy noàng daãn ñöa moïi ngöôøi ñeán cuøng Chuùa Kitoâ laø Ñöôøng, Söï thaät vaø Söï Soáng.
Khi chaøo caùc tín höõu noùi tieáng Ba Lan, Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Hoâm nay taïi thaønh phoá Katowice coù moät bieán coá quan troïng veà vaên hoùa vaø toân giaùo: moät cuoäc trình dieãn thaùnh veà ñôøi soáng vaø linh ñaïo cuûa thaùnh Phanxicoâ, vôùi söï tham döï cuûa haøng traêm ngheä só vaø haøng ngaøn khaùn giaû. Toâi caàu chuùc cho ban toå chöùc vaø caùc tham döï vieân ñeå cuoäc gaëp gôõ ngheä thuaät naøy vôùi Vò Thaùnh Ngheøo thaønh Assisi khôi leân trong taâm hoàn moïi ngöôøi loøng yeâu meán Thieân Chuùa Ñaáng taïo Hoùa, loøng toân troïng thieân nhieân vaø coù loøng baùc aùi höõu hieäu ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ñang caàn trôï giuùp veà tinh thaàn vaø vaät chaát.
"Toâi phoù thaùc taát caû anh chò em hieän dieän nôi ñaây vaø nhöõng ngöôøi thaân yeâu cuûa anh chò em cho söï chuyeån caàu nôi thieân quoác cuûa Chaân Phöôùc Gioan Phaoloâ 2 nhaân ngaøy kyû nieäm 35 naêm Ngöôøi ñöôïc baàu leân Ngai Toøa Thaùnh Pheâroâ, vaø toâi chaân thaønh chuùc laønh cho anh chò em.
Sau cuøng, vôùi caùc tín höõu noùi tieáng YÙ, Ñöùc Thaùnh Cha noàng nhieät chaøo thaêm caùc nhaân vieân cuûa nhieàu ñaïi söù quaùn caïnh Toøa Thaùnh vaø caùm ôn vì coâng vieäc quí giaù maø hoï thöïc hieän. Tieáp ñeán laø caùc ñaïi bieåu cuûa Phong traøo quoác teá Theá giôùi thöù tö, nhaân dòp aùp ngaøy Khöôùc Töø laàm than, vaø trong ngaøy Theá giôùi veà löông thöïc do Lieân Hieäp Quoác ñeà xöôùng."
Ñöùc Thaùnh Cha cuõng ñaëc bieät nghó ñeán caùc baïn treû, caùc beänh nhaân vaø caùc caëp taân hoân. Ngaøi noùi: "Hoâm nay chuùng ta kính nhôù thaùnh nöõ Margarita Maria Alacoque. Caùc baïn treû thaân meán, öôùc gì loøng suøng kính Thaùnh Taâm Chuùa Gieâsu daïy caùc baïn, ñaëc bieät caùc baïn treû thuoäc Hoïc Vieän Salesien Borgo di Roma vaø Hoïc Vieän thaùnh ôû Salermo, haõy yeâu meán nhö Chuùa; laøm cho anh chò em beänh nhaân quí meán trôû neân maïnh meõ can ñaûm trong khi vaùc thaùnh giaù ñau khoå vôùi loøng kieân nhaãn, vaø sau cuøng öôùc gì loøng suøng kính Thaùnh Taâm laø trôï löïc cho caùc ñoâi taân hoân quí meán trong vieäc xaây döïng gia ñình cuûa caùc con trong söï trung thaønh vaø taän tuïy.
G. Traàn Ñöùc Anh, OP
(Radio Vatican)