Töôûng nieäm 5 naêm cuoäc baùch haïi
caùc Kitoâ höõu trong bang Orissa beân AÁn Ñoä
Töôûng nieäm 5 naêm cuoäc baùch haïi caùc Kitoâ höõu trong bang Orissa beân AÁn Ñoä.
AÁn ñoä (Avvenire 22-08-2013; Vat. 26-08-2013) - Moät soá nhaän ñònh cuûa Linh Muïc Ajay Kumar Singh, chuyeân hoaït ñoäng xaõ hoäi tranh ñaáu coâng lyù cho caùc naïn nhaân cuoäc baùch haïi.
Caùch ñaây 5 naêm, ngaøy 25 thaùng 8 naêm 2008, caùc nhoùm AÁn giaùo cuoàng tín ñaõ taán coâng 450 laøng Kitoâ trong bang Orissa maïn ñoâng AÁn Ñoä, ñaëc bieät laø trong vuøng Kandhamal. Caùc cuoäc baùch haïi quy moâ naøy ñaõ khieán cho 100 tín höõu Kitoâ bò gieát, haøng ngaøn ngöôøi bò thöông, 5,600 nhaø bò thieâu huûy, 296 nhaø thôø, tu vieän, tröôøng hoïc vaø caùc cô sôû toân giaùo bò ñoát phaù, vaø hôn 50,000 ngöôøi phaûi troán chaïy vaøo röøng. Trong soá caùc ngöôøi thieät maïng cuõng coù moät linh muïc vaø coù moät nöõ tu laø naïn nhaân cuûa caùc vuï haõm hieáp phuï nöõ.
Lyù do cuûa chieán dòch baùch haïi naøy laø vuï oâng Laxmanananda, moät laõnh tuï aán giaùo ñòa phöông vaø boán caän veä, bò phong traøo du kích quaân Mao Traïch Ñoâng aùm saùt ngaøy 23 thaùng 8 naêm 2008 tröôùc ñoù. OÂng Laxmanananda vaø löïc löôïng cuûa oâng chuyeân hoaït ñoäng trong tænh Tumudi Bandh, ñeå baét caùc nhoùm thieåu soá ñaõ boû AÁn giaùo phaûi theo ñaïo trôû laïi. Maëc duø phong traøo du kích quaân noùi treân ñaõ ra thoâng caùo nhaän traùch nhieäm vuï aùm saùt, nhöng caùc löïc löôïng AÁn giaùo cuoàng tín vaãn vu khoáng cho caùc Kitoâ höõu dính líu trong vuï naøy. Vaø theá laø trong nhieàu ngaøy lieân tieáp hoï ñaõ truy luøng vaø taán coâng caùc Kitoâ höõu trong toaøn bang, ñaëc bieät taïi Kandhamal.
Naêm naêm ñaõ troâi qua, nhöng caùc vaán ñeà cuûa ngöôøi daân vuøng Kandhamal vaãn coøn ñoù: coâng lyù khoâng ñöôïc giaûi quyeát cho caùc naïn nhaân, vieäc taùi xaây caát caùc nhaø thôø vaø nhaø cuûa daân tieán haønh raát chaäm chaïp, caùc Kitoâ höõu bò baét buoäc phaûi soáng trong baát an. Ñaõ coù hôn 3,000 ñôn toá caùo, nhöng caûnh saùt ñaõ chæ nhaän phaân nöûa, vaø chæ coù 824 ñôn keát thuùc vôùi vieäc xöû aùn. Trong soá 169 vuï xöû caùc bò can ñeàu ñöôïc tha boång, vì coù caùc ñe doïa choáng laïi caùc nhaân chöùng chính. Trong 86 vuï xöû khaùc caùc bò can ñaõ chæ bò keát aùn nheï, khoâng phaûi vì caùc toäi phaïm cöôùp cuûa vaø gieát caùc tín höõu Kitoâ ngöôøi nhö ñaõ keå treân, nhöng chæ vì caùc toäi thöôøng phaïm, vaø vì theá hoï chæ bò giam tuø 2-3 naêm. Trong 90 tröôøng hôïp khaùc vaãn coøn ñang coù caùc cuoäc ñieàu tra. Nhöng thôøi gian caøng qua ñi, thì khaû theå thu goùp caùc chöùng côù khoâng theå choái caõi ñöôïc caøng ít ñi. Ñaây laø moät tình traïng maø caû Toøa Thöôïng Thaåm aán ñoä cuõng khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc. Hoài muøa thu naêm 2012 Toøa Thöôïng Thaåm AÁn ñaõ göûi moät thoâng tö cho cho chính quyeàn, cho löïc löôïng caûnh saùt vaø caùc vaên phoøng ñieàu tra trong bang Orissa ñeå hoûi veà soá caùc vuï tha boång quùa cao lieân quan tôùi caùc toäi phaïm choáng laïi caùc tín höõu Kitoâ hoài naêm 2008. Treân toång soá hôn 500 ngöôøi ñaõ bò baét giöõ hieän nay chæ coøn coù 27 ngöôøi coøn bò giam.
Tình hình an ninh cuõng baáp beânh hôn, vì ña soá caùc tay toäi phaïm ñaõ ñöôïc traû töï do laïi vaãn saün saøng taán coâng caùc Kitoâ höõu, xeùt vì caùc baûn aùn quùa nheï vaø hoï khoâng sôï bò tröøng phaït. Ñieån hình nhö tröôøng hôïp cuûa oâng Manoj Pradhan, daân bieåu bang Orissa, thuoäc ñaûng AÁn Giaùo Bharatiya Janata, bò toá caùo ñaõ saùt haïi 9 Kitoâ höõu, nhöng oâng vaãn ñöôïc taïi ngoaïi vaø tieáp tuïc ñe doïa caùc nhaân chöùng vaø caùc ngöôøi choáng ñoái oâng.
Vì caùc thieân vò nhö theá chính quyeàn bang Orissa ñaõ khoâng thaønh coâng trong vieäc taùi trao ban tin töôûng cho daân chuùng, vaø cuõng baát löïc khoâng baûo ñaûm an ninh cho daân. Nhieàu gia ñình naïn nhaân ñaõ khoâng nhaän ñöôïc trôï giuùp naøo cuûa chính quyeàn, vaø hoï bò boù buoäc phaûi di cö ra khoûi bieân giôùi, vaø phaûi ñöông ñaàu vôùi caùc nguy hieåm môùi.
Theo caùc cuoäc ñieàu tra cuûa caùc chuyeân vieân tranh ñaáu cho caùc quyeàn con ngöôøi, caùc vuï baùch haïi noùi treân ñaõ ñöôïc möu toan töø laâu tröôùc, vaø ñaõ ñöôïc toå chöùc moät caùch raát quy moâ tæ mæ.
Töø naêm 2008 ñeán nay tình hình taïi Orissa vaãn chöa ñöôïc caûi tieán bao nhieâu, vì vaãn coøn coù caùc vuï taán kích choáng laïi caùc tín höõu Kitoâ. Môùi nhaát laø vuï xaûy ra ngaøy 18 thaùng 8 naêm 2013 taïi Karon, nôi moät moät nhoùm 150 ngöôøi aán cuoàng tín ñaõ taán coâng moät linh muïc doøng Teân vaø hai nöõ tu.
Cha Kumar Singh cho bieát tuy sôï caùc vuï traû thuø, nhöng Kitoâ höõu vuøng Kandhamal vaãn quyeát ñònh toå chöùc leã töôûng nieäm caùc naïn nhaân vôùi cuoäc tuaàn haønh coù söï tham döï cuûa thaønh vieân caùc toå chöùc baûo veä nhaân quyeàn. Nhaân dòp naøy caùc Kitoâ höõu cuõng trao cho chính quyeàn lôøi thænh caàu traû laïi coâng lyù cho caùc naïn nhaân vaø baûo ñaûm an ninh cho caùc Kitoâ höõu.
Sau ñaây chuùng toâi xin göûi tôùi quùy vò vaø caùc baïn moät soá nhaän ñònh cuûa cha Kumar Singh, laø ngöôøi chuyeân hoaït ñoäng xaõ hoäi tranh ñaáu coâng lyù cho caùc naïn nhaân cuoäc baùch haïi tín höõu Kitoâ trong bang Orissa beân AÁn Ñoä.
Hoûi: Thöa cha tình hình trong bang Orissa hieän nay ra sao?
Ñaùp: Vaøo naêm tôùi ñaây seõ coù caùc cuoäc baàu cöû, vaø löïc löôïng Sangh Parivar, thuoäc gia ñình caùc phong traøo AÁn giaùo cuoàng tín, ñang huy ñoäng caùc nhoùm cuûa hoï. Söï kieän naøy cuõng khieán cho caùc coäng ñoaøn Kitoâ taïi Kandhamal baét ñaàu lo sôï, khoâng ai bieát seõ coù theå xaûy ra nhöõng gì.
Hoûi: Naêm naêm sau khi xyûy ra vuï baùch haïi caùc Kitoâ höõu traàm troïng nhö vaäy, coù caùc daáu veát naøo coøn toàn taïi trong caùc laøng Kitoâ ôû bang Orissa hay khoâng?
Ñaùp: Coù khoaûng 10,000 ngöôøi chaïy troán cuoäc baùch haïi vaãn chöa trôû veà nhaø cuûa hoï. Trong raát nhieàu tröôøng hôïp hoï ñaõ maát heát nhaø cöûa cuõng nhö caùc dung cuï laøm vieäc, vaø hoaøn toaøn traéng tay khoâng coøn gì caû. Nhöng söï trôï giuùp cuûa chính quyeàn vaø caùc toå chöùc khaùc qua ít, vaø laïi khoâng caân xöùng vôùi nhöõng gì hoï ñaõ maát. Soá tieàn 15-20 ngaøn rupie nhaän ñöôïc quùa ít oûi, vaø trong raát nhieàu tröôøng hôïp soá tieàn trôï giuùp naøy cuõng khoâng tôùi tay nhöõng ngöôøi coøn soáng soùt. Tình hình baát oån raát cao, vì theá trong nhieàu vuøng caùc Kitoâ höõu cuõng khoâng theå vaøo röøng ñeå kieám caùc chaát lieäu giuùp taùi thieát nhaø cöûa. Caùc phuï nöõ vaø treû em cuõng khoâng daùm ñi tôùi caùc laøng maïc hay caùc chôï laân caän, neáu hoï phaûi ñi qua caùc vuøng coù tín höõu AÁn sinh soáng.
Hoûi: Giaùo Hoäi ñòa phöông ñaõ laøm nhöõng gì ñeå giaûm bôùt caùc khoå ñau cuûa caùc tín höõu bò baùch haïi vaø cuûa nhöõng ngöôøi ñoøi hoûi coâng lyù, thöa cha?
Ñaùp: Cuoäc baùch haïi hoài naêm 2008 ñaõ laø vuï baùch haïi lôùn nhaát choáng lai caùc Kitoâ höõu trong lòch söû cuûa AÁn Ñoä. Giaùo Hoäi ñaõ bò taán coâng baát thình lình, vaø vì theá vieäc ñaùp traû cuûa Giaùo Hoäi cuõng ñaõ khoâng töông xöùng vôùi caùc vuï taán kích. Ñaõ coù 415 laøng trong quaän Kandhamal bò taán coâng vaø ñoát phaù, coäng theâm haøng chuïc laøng khaùc trong 13 quaän khaùc nhau cuûa bang Orissa. Ñieàu naøy cuõng giaûi thích taïi sao trong soá 3,331 ñôn toá caùo ngöôøi ta ñaõ chæ ghi nhaân 837 vuï, vaø caùc ñôn tôùi ñöôïc toøa aùn laïi coøn ít hôn nöõa. Toâi thaáy raèng caùc hoaït ñoäng phaùp luaät cuûa Giaùo Hoäi ñeå traû lôøi cho thaûm caûnh naøy khoâng thích ñaùng, nhöng cuõng laø ñieàu khích leä khi thaáy Giaùo Hoäi ñaõ trôï giuùp ñöôïc nhieàu caù nhaân.
Hoûi: Thöa cha, vaäy hieän nay ñaâu laø caùc vieãn töôïng ñoái vôùi nhöõng anh chò em Kitoâ coøn soáng soùt ñaõ phaûi ñau khoå treân thaân xaùc vaø trong tinh thaàn nhö vaäy?
Ñaùp: Thaùch ñoá maø caùc coäng ñoaøn Kitoâ ñaõ bò baùch haïi ñang phaûi ñöông ñaàu tröôùc maét laø tìm caùch soáng coøn. Caùc Kitoâ höõu vaãn coøn tìm caùch trôû veà laøng cuõ cuûa mình, vaø ngoaïi tröø vaøi tröôøng hôïp, hoï vaãn tìm caùch xaây döïng laïi nhaø cöûa. Tuy nhieân, khoâng coù caùc boài thöôøng caùc maát maùt muøa maøng vaø suùc vaät, hoï phaûi kieám soáng töøng ngaøy. Coâng lyù ñaõ trôû thaønh moät giaác mô xa vôøi; theâm vaøo ñoù laø thieáu chöông trình baûo veä caùc nhaân chöùng. Thieåu soá Kitoâ bò caùm doã chòu nhöôïng boä caùc quyeàn cuûa hoï ñeå ñaùnh ñoåi laáy moät chuùt bình an. Caû khi hoï muoán coù coâng lyù ñi nöõa, hoï cuõng khoâng theå ñöông ñaàu vôùi caùc khoù khaên kinh teá, caùc ñe doïa vaø söï thôø ô cuûa guoàng maùy chính quyeàn ñòa phöông hieän nay.
Hoûi: Thöa cha, môùi ñaây cha ñaõ nhaän ñöôïc phaàn thöôûng vì daán thaân beânh vöïc caùc quyeàn cuûa caùc nhoùm thieåu soá, coù ñuùng theá khoâng?
Ñaùp: Toâi coi giaûi thöôûng taëng cho toâi nhö laø moät khích leä ñoái vôùi caùc tieáng noùi ñoøi hoûi coâng lyù trong nöôùc AÁn naøy thoâi. Toâi chæ laø moät trong caùc tieáng noùi ñoøi coâng lyù ñoù. Caùc Kitoâ höõu vuøng Kandhamal than khoùc vì caùc baát coâng hoï phaûi gaùnh chòu. Hoï than khoùc trong thinh laëng vì söï hieåu laàm hoï ñaõ phaûi gaùnh chòu. Caùc toøa aùn ñaõ traû töï do cho ña soá caùc ngöôøi ñaõ taán coâng, cöôùp boùc taøi saûn, ñoát nhaø vaø gieát cheát caùc thaân nhaân cuûa hoï. Nhaø nöôùc AÁn töø choái traû boài thöôøng cho hoï, vaø muoán raèng hoï phaûi baèng loøng vôùi moät chuùt maø Nhaø nöôùc cho hoï. Ñieàu naøy khieán cho hoï caûm thaáy bò töôùc ñoaït, trong khi kyû nieäm veà caùc baïo löïc ñaõ phaûi chòu khieán cho hoï soáng trong tình traïng baát an.
(Avvenire 22-8-2013)
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)