Coâng taùc giaùo duïc ñaøo taïo giôùi treû
qua caùc sinh hoaït giaùo xöù trong muøa heø
Coâng taùc giaùo duïc ñaøo taïo giôùi treû qua caùc sinh hoaït giaùo xöù trong muøa heø.
Roma (Avvenire 27-06-2013; Vat. 2013-07-22) - Phoûng vaán Linh Muïc Marco Mori, Chuû tòch Dieãn ñaøn caùc trung taâm giaùo xöù Italia.
Taïi Italia sinh vieân hoïc sinh ñaõ baét nghì heø töø gaàn boán tuaàn qua. Cuoäc khuûng hoaûng kinh teá taøi chaùnh keùo daøi khieán cho naêm nay (2013) coù hôn 6 trieäu ngöôøi khoâng theå ñi nghæ heø ñoù ñaây treân theá giôùi, hay ngay caû taïi nhöõng mieàn khaùc trong nöôùc Italia. Chính trong hoaøn caûnh naøy caùc tín höõu môùi yù thöùc ñöôïc söï ích lôïi vaø taàm quan troïng cuûa sinh hoaït ña dieän caùc giaùo xöù coáng hieán cho treû em vaø ngöôøi treû. Ñoù laø caùc sinh hoaït cuûa caùc trung taâm giaùo duïc ñaøo taïo giaùo xöù, do caùc linh muïc tu só nam nöõ vaø giaùo daân ñaûm traùch trong muøa heø.
Treân lyù thuyeát caùc sinh hoaït naøy daønh cho treû em vaø ngöôøi treû Kitoâ. Nhöng töø ít laâu nay ñaõ ñöôïc môû roäng cho treû em vaø ngöôøi treû thuoäc caùc toân giaùo khaùc vaø cho caû caùc treû em vaø ngöôøi treû taøn taät nöõa.
Naêm nay (2013) soá caùc tham döï vieân leân tôùi 2 trieäu vôùi 300,000 linh hoaït vieân ña soá laø ngöôøi treû. Caùc sinh hoaït naøy baét ñaàu töø ngay khi caùc cöûa tröôøng ñoùng cöûa vaø keùo daøi cho tôùi nöûa thaùng 7 döôùi söï höôùng daãn ñaøo taïo do cha sôû ñaûm traùch. Nghóa laø chuùng keùo daøi töø 4 tôùi 6 tuaàn leã. Trong suoát thôøi gian ñaøo taïo muøa heø naøy caùc treû em vaø ngöôøi treû tham döï chôi ñuøa, hoïc hoûi vaø caàu nguyeän chung vôùi nhau. Trong toång giaùo phaän Milano soá treû em vaø ngöôøi treû ghi danh tham döï gia taêng 20% trong 5 naêm qua. Söï kieän coù caùc treû em vaø ngöôøi treû thuoäc caùc toân giaùo khaùc tham döï caùc sinh hoaït muøa heø laø dòp raát toát giuùp caùc treû em vaø ngöôøi treû Kitoâ yù thöùc hôn veà caên tính Kitoâ cuûa mình vaø soáng kinh nghieäm trao ñoåi, ñoái chieáu, chung soáng hoøa ñoàng trong tình huynh ñeä. Ñaùng ghi nhaän laø caøng ngaøy caøng coù nhieàu gia ñình cuõng tham gia vieäc chuaån bò caùc sinh hoaït muøa heø cho con em cuûa hoï, taïo thaønh moät maïng löôùi lieân ñôùi vaø trôï giuùp höõu hieäu.
Trong taøi lieäu phoå bieán hoài thaùng hai naêm 2013 lieân quan tôùi caùc sinh hoaït cuûa caùc trung taâm giaùo xöù trong muøa heø, "UÛy ban vaên hoùa vaø truyeàn thoâng xaõ hoäi" cuõng nhö "UÛy ban gia ñình vaø söï soáng" cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Italia coi ñaây laø dòp vun troàng caùc taøi naêng cuûa treû em vaø ngöôøi treû.
Qua caùc sinh hoaït ñoù Giaùo Hoäi Italia nhaém cuûng coá vaø naâng ñôõ trung taâm giaùo xöù nhö con ñöôøng ñaëc bieät giuùp giaùo duïc cuoäc soáng toát theo tinh thaàn Tin Möøng. Taøi lieäu goàm ba phaàn taäp trung vaøo ba töø chính laø: döï phoùng, caên tính vaø tieáp ñoùn. Taøi lieäu neâu baät söï hieän dieän cuûa trung taâm giaùo xöù trong quùa khöù vaø caùc truyeàn thoáng vaãn coøn toàn taïi haàu nhö trong moïi xöù ñaïo toaøn nöôùc. Tieáp ñeán laø caùc neàn taûng vaø naêng ñoäng vieäc caàn thieát soaïn thaûo vaø linh hoaït moät döï aùn giaùo duïc canh taân töông quan maät thieát vôùi caùc gia ñình. Vaø sau cuøng laø söï daán thaân cuûa toaøn coäng ñoaøn trong noã löïc giaùo duïc naøy, vì ñaây khoâng phaûi chæ laø coâng vieäc cuûa cha sôû, cuûa caùc chuyeân vieân giaùo duïc hay linh hoaït vieân, hoaëc huaán luyeän vieân theå thao theå duïc, nhöng laø cuûa moïi tín höõu trong coäng ñoaøn giaùo xöù.
Trong giaùo phaän Perugia, trung baéc Italia, chöông trình giaùo duïc ngöôøi treû muøa heø coù söï tham döï cuûa caùc gia ñình di cö. Linh Muïc Riccardo Pascolini, ñaëc traùch vaên phoøng muïc vuï giôùi treû cuûa giaùo phaän, cho bieát taát caû 32 trung taâm hieän coù ñaõ ñöôïc thaønh laäp töø naêm naêm qua, vaø caùc chöông trình giaùo duïc muøa heø caøng ngaøy caøng quan troïng. Qua caùc sinh hoaït chôi ñuøa, treû em vaø ngöôøi treû taäp soáng kinh nghieäm hieäp thoâng vôùi nhau, vaø noù thuùc ñaåy caùc gia ñình ra khoûi moâi tröôøng rieâng tö kheùp kín ñeå roäng môû cho tình baïn vaø söï tieáp ñoùn. Hieän coù 300 treû em tham döï caùc sinh hoaït taïi hai trung taâm ôû vuøng ngoaïi oâ thaønh phoá, trong soá ñoù coù 80 em laø con caùi caùc gia ñình ngoaïi quoác di cö thuoäc nhieàu quoác tòch khaùc nhau. Cha Pascolini cuõng cho bieát caùc keát quûa toát ñaït ñöôïc ñaõ khieán cho caùc linh muïc toaøn giaùo phaän ñaàu tö nhieàu hôn cho caùc trung taâm giaùo xöù. Caùc sinh hoaït naøy khoâng chæ giuùp tieán trình hoäi nhaäp bôùt khoù khaên hôn, maø cuõng taïo ra tinh thaàn hieäp thoâng trong giaùo xöù nöõa.
Ngoaøi kinh nghieäm nhaân baûn, sö phaïm vaø thieâng lieâng cuûa caùc ngöôøi giaùo duïc vaø caùc linh hoaït vieân, coøn coù söï tham döï cuûa gia ñình caùc treû em vaø ngöôøi treû nöõa. Khi bieát con caùi hoï sinh hoaït ra sao vaø nhaän ñöôïc nhöõng gì trong caùc chöông trình giaùo duïc muøa heø, caùc phuï huynh caûm thaáy ñöôïc môøi goïi daán thaân tham gia ñeå phuïc vuï chính con caùi chaùu chaét hoï.
Ngaøy 26 thaùng 6 naêm 2013 Ñöùc Hoàng Y Angelo Bagnasco, Toång Giaùm Muïc Genova, ñaõ tham döï Ngaøy gaëp gôõ muøa heø cuûa giôùi treû coù khaåu hieäu laø "Con tín thaùc nôi Chuùa". Ngoû lôøi vôùi moïi ngöôøi Ñöùc Hoàng Y khuyeán khích caùc treû em vaø ngöôøi treû gaén boù vôùi Chuùa Kitoâ vaø seõ laø nhöõng ngöôøi töôi vui. Ñöùc Hoàng Y noùi: Giaùo Hoäi hieän dieän moïi ngaøy, caû trong muøa heø nöõa, nhôø hoaït ñoäng cuûa bieát bao nhieâu thieän nguyeän vieân, caùc linh muïc vaø caû caùc gia ñình. Ñöùc OÂng Nicoloø Anselmo, chaùnh vaên phoøng muïc vuï giôùi treû, theå thao vaø ñaïi hoïc, neâu baät raèng chính trong cuoäc khuûng hoaûng khoù khaên hieän nay tình lieân ñôùi trôû thaønh moät thöïc taïi quùy baùu. Ñaøng sau caùc treû em vaø ngöôøi treû coù caùc gia ñình ñang phaûi soáng trong caùc hoaøn caûnh khoù khaên, khoâng coù khaû naêng traû chi phí cho caùc em ñi nghæ heø. Nhöng cuõng vì theá maø caùc traïi heø do caùc giaùo xöù toå chöùc trôû thaønh kyø nghæ heø cho caùc em ngay trong thaønh phoá.
Taïi Roma 4,500 treû em vaø ngöôøi treû thuoäc caùc giaùo xöù thaønh phoá ñaõ tham döï leã hoäi muøa heø taïi Valmontone, nôi coù coâng vieân giaûi trí Caàu voàng Maryland. Leã hoäi do vaên phoøng muïc vuï giôùi treû giaùo phaän Roma cuøng toå chöùc vôùi Trung taâm giaùo xöù Roma. Ñöùc Toång Giaùm Filippo Iannone, phuï taù Ñöùc Hoàng Y Giaùm quaûn Roma, ñaõ khai maïc leã hoäi vôùi lôøi caàu nguyeän vaø pheùp laønh. Tieáp theo ñoù laø caùc maøn daân ca vuõ vaø caùc troø chôi maø treû em vaø ngöôøi treû coù theå tham döï tuøy thích. Linh Muïc Maurizio Mirilli, giaùm ñoác vaên phoøng muïc vuï giôùi treû, cho bieàt giaùo phaän ñeà ra nhieàu chöông trình giaùo duïc vaø sinh hoaït muøa heø, trong ñoù coù leã hoäi muøa heø. Soá caùc tham döï vieân ñaõ gia taêng gaáp ñoâi so vôùi naêm 2012, vaø naêm tôùi chaéc chaén seõ ñoâng hôn nöõa.
Taïi Milano Ñöùc Hoàng Y Angelo Scola cuõng ñaõ tham döï leã hoäi muøa heø vôùi hôn 700 treû em vaø ngöôøi treû treân caùnh ñoàng caïnh giaùo xöù Cornaredo. Ngoû lôøi vôùi caùc em Ñöùc Hoàng Y noùi: Chuùa Gieâsu ñaõ cho chuùng ta thaáy giaù trò cuûa baûn vò con ngöôøi heä taïi choã trôû thaønh quøa cho tha nhaân. Taïi ñaây chuùng ta taát caû ñöôïc môøi goïi ngaøy caøng hieåu roõ hôn yeâu thöông nhau thaät tình coù nghóa laø gì. Qua caùc treû em vaø ngöôøi treû hieän dieän thuoäc hai giaùo xöù thaùnh Filippo Neri vaø thaùnh Pietro d'Olmo Ñöùc Hoàng Y göûi lôøi khích leä vaø chaøo thaêm cuûa ngaøi tôùi hôn 300,000 treû em vaø ngöôøi treû thuoäc hôn 1,000 trung taâm giaùo xöù toång giaùo phaän ñang tham döï caùc traïi giaùo duïc muøa heø döôùi söï höôùng ñaãn cuûa 50,000 chuyeân vieân giaùo duïc vaø hôn 1,000 linh muïc vaø tu só nam nöõ.
Sau ñaây chuùng toâi xin göûi tôùi quùy vò vaø caùc baïn baøi phoûng vaán Linh Muïc Marco Mori, Chuû tòch Dieãn ñaøn caùc trung taâm giaùo xöù toaøn Italia, veà coâng taùc giaùo duïc ñaøo taïo giôùi treû qua caùc sinh hoaït trong muøa heø do giaùo xöù toå chöùc.
Hoûi: Thöa cha Mori, tình hình sinh hoaït cuûa caùc trung taâm ñaøo taïo giaùo xöù hieän nay ra sao, ñaëc bieät trong kyø heø mang naëng aûnh höôûng cuûa cuoäc khuûng hoaûng kinh teá taøi chaùnh nhö hieän nay?
Ñaùp: Caùc sinh hoaït trong caùc trung taâm giaùo xöù cuûa chuùng toâi laø moät caâu traû lôøi xaõ hoäi, nhöng nhaát laø daáu chæ cuûa moät söï ñaùnh giaù cao ñoái vôùi caùc ñeà nghò giaùo duïc maø chuùng toâi ñöa ra trong caùc trung taâm giaùo duïc giaùo xöù. Hieän nay soá treû em vaø ngöôøi treû ghi danh tham döï gia taêng. Noù chöùng minh cho thaáy chuùng toâi bieát ñaùp öùng caùc lôøi xin ñöôïc tieáp ñoùn, caùc loä trình giaùo duïc giaù trò, vaø chuùng ta khoâng caàn phaûi daáu dieám, noù ñaùp öùng caû caùc vaán ñeà kinh teá khoù khaên hieän nay cuûa caùc gia ñình nöõa. Nhöng vieäc gia taêng soá ghi danh cuõng chöùng minh cho thaáy raèng caùc ñeà nghò giaùo duïc cuûa chuùng toâi ñöôïc caùc baäc phuï huynh nhaän thöùc laø hay ñeïp, ñöôïc suy tö chín chaén vaø thöïc hieän moät caùch tích cöïc.
Hoûi: Caùc trung taâm giaùo xöù töø xöa tôùi nay ñaõ luoân luoân laø nôi tieáp ñoùn. Trong caùc naêm qua kinh nghieäm muøa heø cho thaáy coù söï roäng môû tieáp nhaän caû caùc treû em khoâng Kitoâ vaø caû caùc treû em taøn taät nöõa. Theá caùc giaùo xöù hoaït ñoäng theá naøo thöa cha?
Ñaùp: Thaät laø ñieàu bình thöôøng, khi trung taâm giaùo xöù laø nôi tieáp ñoùn caùc treû em vaø ngöôøi treû. Chuùng ta coù theå noùi raèng ñoù laø caên tính noøng coát cuûa noù. Ngoaøi ra trung taâm giaùo xöù, töï baûn chaát cuûa noù, khoâng coi caùc môùi meû cuûa theá giôùi ngöôøi treû nhö laø vaán ñeà, maø nhö laø vieäc tieáp nhaän caùc nhu caàu caàn thieát cuûa giôùi treû thoâi. Ñoù laø kieåu sinh hoaït cuûa noù. Vì theá noù cuõng ñang laøm ñoái vôùi caùc treû em vaø ngöôøi treû taøn taät cuûa toân giaùo naøy hay nieàm tin khaùc xin tham döï. Nhö vaäy, khi ñeà caäp roõ raøng ñeán nhu caàu cuûa söï tieáp ñoùn, thì khoâng chæ laø tieáp nhaän vaán ñeà thoâi, maø cuõng coøn laø lo laéng cho vaán ñeà ñoù, vaø loàng khung noù vaøo trong moät naêng ñoäng giaùo duïc nöõa. Theá roài trong moät vaøi thöïc taïi chuùng toâi cuõng coù caùc ngöôøi treû khoâng Kitoâ trong soá caùc linh hoaït vieân.
Hoûi: Vaäy ñieàu naøy khoâng coù nguy cô laøm sai laïc baûn chaát caên tính cuûa trung taâm giaùo xöù, laø nôi ñaøo taïo Kitoâ hay sao thöa cha?
Ñaùp: Toâi muoán traû lôøi moät caùch raát roõ raøng: trung taâm giaùo xöù thöïc söï laø nôi roäng môû cho taát caû moïi ngöôøi, nhöng khoâng phaûi vì theá maø giaûm bôùt yù thöùc cuûa mình cuõng laø nôi rao truyeàn Tin Möøng. Söï hieän dieän cuûa caùc ngöôøi treû thuoäc caùc toân giaùo khaùc coù leõ laø dòp toát nhaát ñeå thöùc tænh yù thöùc thuoäc veà caên tính Kitoâ. Theá roài chuùng toâi cuõng khoâng daáu dieám söï kieän ñoâi khi trung taâm giaùo xöù muøa heø cuõng laø moät dòp laøm vieäc muïc vuï höôùng tôùi caùc Kitoâ höõu "haâm haåm". Ñoái vôùi caùc baïn treû söï kieän phaûi chaïm traùn vôùi caùc ngöôøi cuøng löùa tuoåi vaø ñöôïc môøi goïi ñöa ra lyù leõ cho nieàm tin cuûa rieâng mình, töï hoûi taïi sao mình tin, laø con ñöôøng toát nhaát giuùp phaùt trieån moät yù thöùc veà caên tính Kitoâ cuûa mình.
Hoûi: Nhö vaäy trung taâm giaùo xöù cuõng laø moät nôi hoäi nhaäp vaên hoùa, coù ñuùng theá khoâng thöa cha?
Ñaùp: Ñuùng theá. Tieáp ñoùn vaø yù thöùc ñoái vôùi toâi xem ra laø caùc ñöôøng neùt höôùng ñaïo cuûa vieäc tieáp caän, maø toâi thaáy laø caùc trung taâm giaùo xöù cuûa chuùng toâi ñang thöïc thi vôùi söï khoân ngoan vaø oùc thöïc teá. Khoâng coù trung taâm naøo nhöôïng boä caên tính cuûa mình. Treân bình dieän töông taùc naøy giöõa caùc ngöôøi treû, chuùng toâi tieán böôùc theo con ñöôøng töông taùc vaø tieáp ñoùn. Vaø ñoù laø moät moùn quøa maø ngöôøi treû ñem ñeán cho chuùng toâi.
Hoûi: Hai trieäu treû em vaø ngöôøi treû ghi danh tham döï caùc sinh hoaït muøa heø cuûa caùc trung taâm giaùo xöù vôùi gaàn 300 ngaøn linh hoaït vieân. Ñaây laø con soá raát lôùn chöù coù phaûi ít ñaâu thöa cha?
Ñaùp: Vaâng, chaéc chaén roài. Nhöng hôn laø con soá toâi thaáy ñieàu hay naøy laø trong muøa heø naøy chuùng toâi laø cô quan giaùo duïc ñaàu tieân trong toaøn nöôùc Italia. Toâi cuõng ngaïc nhieân khaùm phaù ra söï gia taêng caùc loä trình chuaån bò cho caùc sinh hoaït, vaø vieäc tham gia nhieàu hôn cuûa caùc gia ñình, khaû naêng cuûa caùc trung taâm giaùo xöù laø söï hieän dieän soáng ñoäng vaø linh hoaït trong vuøng ñaát cuûa mình.
Hoûi: Nhö vaäy laø ñaõ coù caû moät phong traøo chuaån bò lôùn keùo daøi töø laâu tröôùc giaây phuùt soáng hieän nay cuûa trung taâm giaùo xöù, coù phaûi theá khoâng thöa cha?
Ñaùp: Ñuùng theá. Coù haøng chuïc caùc trôï giuùp lo laéng cho sinh hoat muøa heø cuûa trung taâm giaùo xöù. Vaø caû hai thaùng tröôùc ñaõ coù caùc cuoäc hoäi hoïp ñeå chuaån bò cho chöông trình sinh hoaït muøa heø. Coù leõ ñaây laø moät trong ít dòp giôùi treû haøi loøng khi tham döï moät baøi hoïc. Hoï bieát theá vì hoï hieåu hoï seõ laø caùc caùc taùc nhaân chính cuûa toaøn chöông trình sinh hoaït muøa heø saép tôùi, vì hoï laø caùc linh hoaït vieân. Ñaây laø moät hình aûnh thöïc söï khaùc xa vôùi hình aûnh maø chuùng ta daønh cho caùc baïn treû trong caùc thaùng khaùc trong naêm khi hoï coù ít traùch nhieäm, vaø khoâng coù khaû naêng daán thaân vaø laõnh traùch nhieäm vv... Neáu khoâng coù 300,000 baïn treû linh hoaït vieân naøy, thì chuùng toâi seõ khoâng coù caùch naøo ñeå toå chöùc ñöôïc caùc sinh hoaït muøa heø cuûa caùc trung taâm giaùo xöù.
(Avvenire 27-6-2013)
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)