Baøi giaûng cuûa Ñöùc giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II
trong Thaùnh leã toân phong
117 Thaùnh töû ñaïo taïi Vieät Nam
ngaøy 19 thaùng 06 naêm 1988
Baøi giaûng cuûa Ñöùc giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II trong Thaùnh leã toân phong 117 Thaùnh töû ñaïo taïi Vieät Nam ngaøy 19 thaùng 06 naêm 1988.
Vieät Nam (WHÑ. 18-06-2013) - Nhaân kyû nieäm 25 naêm ngaøy Ñöùc Chaân phöôùc Giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II toân phong 117 Hieån Thaùnh Töû ñaïo Vieät Nam (19-06-1988), Ñöùc Toång giaùm muïc Pheâroâ Nguyeãn Vaên Nhôn Chuû tòch Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam ñaõ vieát thö cho quyù Ñöùc cha trong Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam ñeå gôïi yù cho caùc giaùo phaän khi cöû haønh kyû nieäm hoàng phuùc ñaëc bieät naøy theâm söï hieäp thoâng vaø hieäp nhaát vôùi nhau.
Trong thö ñeà ngaøy 01 thaùng Saùu naêm 2013, Ñöùc cha Chuû tòch vieát:
"Dòp kyû nieäm 25 naêm naøy thuùc ñaåy chuùng ta haêng say hôn trong söù vuï loan baùo Tin Möøng. Trong Thaùnh leã toân phong Hieån Thaùnh ngaøy 19-06-1988 taïi Ñeàn thôø Thaùnh Pheâroâ ôû Roâma, Ñöùc giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II ñaõ coù baøi giaûng leã tuyeät vôøi, khoâng nhöõng ca ngôïi vaø ñeà cao ñöùc tin trong saùng cuûa caùc Thaùnh Töû ñaïo Vieät Nam, maø coøn baøy toû taâm tình traân troïng, thaân aùi ñoái vôùi Giaùo hoäi cuõng nhö Queâ höông, Daân toäc Vieät Nam. Ngaøi coøn öu aùi höôùng veà taát caû chuùng ta trong lôøi môøi goïi: 'Anh em laø doøng gioáng caùc vò Töû ñaïo! Anh em laø doøng gioáng nhöõng ngöôøi ñöôïc tuyeån choïn! Nguyeän chuùc cho muøa luùa vaøng cuûa anh em muoân naêm toàn taïi trong hoan laïc!'".
WHÑ xin giôùi thieäu toaøn vaên baøi giaûng naøy cuûa Ñöùc giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II - baûn dòch cuûa Ñöùc oâng Vinh Sôn Traàn Ngoïc Thuï, 1988:
Anh chò em thaân meán,
"Chuùng ta rao giaûng Chuùa Gieâsu töû naïn Thaäp Giaù" (1 Cr 1,23)
Möôïn lôøi treân ñaây cuûa Thaùnh Phaoloâ, Giaùo hoäi Roâma hoâm nay gôûi lôøi chaøo Giaùo hoäi Vieät Nam, maëc daàu truøng döông xa caùch, nhöng raát gaàn guõi trong tình thaân aùi cuûa cha. Ñoàng thôøi cha xin chaøo toaøn theå daân toäc Vieät Nam vaø noùi leân raèng: caû Giaùo hoäi hoaøn vuõ heát loøng caàu chuùc cho daân toäc quyù quoác ñöôïc traêm phaàn an laønh.
Moái thònh tình öu aùi daønh cho ngöôøi anh em thaân meán, töùc laø Ñöùc hoàng y Giuse Maria Trònh Vaên Caên, Toång giaùm muïc Haø Noäi, vaø taát caû caùc vò giaùm muïc trong giaùo ñoaøn Vieät Nam, maø giôø naøy cha ao öôùc caùc ngaøi hieän dieän nôi ñaây. Cuøng vôùi haøng giaùo phaåm, cha chaøo taát caû caùc linh muïc, tu só nam nöõ, caùc thaønh phaàn giaùo daân tham gia coâng cuoäc truyeàn ñaïo, vaø toaøn theå giaùo ñoaøn Vieät Nam: trong giôø phuùt naøy cha linh caûm mình hieäp thoâng vôùi hoï moät caùch saâu xa ñaëc bieät.
Toâi chaøo taát caû caùc anh em giaùm muïc, cuõng nhö giaùo daân cuûa Taây Ban Nha, Phaùp quoác vaø Philippines, nhöõng xöù sôû maø trong suoát ba theá kyû ñaõ goùp phaàn vaøo vieäc truyeàn giaùo taïi Vieät Nam. Taát caû tuoán veà Roâma hoâm nay ñeå töôûng nieäm nhöõng ngöôøi anh em tröôùc kia laø thöøa sai xuaát thaân töø ba quoác gia naøy.
Moät tö töôûng öu aùi xin göûi tôùi caùc linh muïc Ña Minh thuoäc Tænh Doøng Ñöùc Meï Maân Coâi ñaõ thaønh laäp töø boán theá kyû, vaø Hoäi Thöøa Sai Paris ñaõ coáng hieán moät soá ñoâng ñaûo giaùm muïc vaø linh muïc, maø hoâm nay chuùng ta suøng kính nhö nhöõng vò Töû Ñaïo vì Ñöùc Tin, vì ñaõ rao giaûng lôøi Chuùa.
Moät caùch ñaëc bieät cha göûi lôøi chaøo taát caû anh chò em Vieät Nam, hieän laø thaønh phaàn Giaùo ñoaøn theá giôùi, hoâm nay töø boán phöông trôøi: chaâu Myõ, chaâu AÙ, chaâu UÙc vaø chaâu AÂu tuoân veà ñòa ñieåm naøy. Cha bieát raèng caùc con ñang oâm naëng öôùc nguyeän toân vinh caùc vò Töû Ñaïo ñoàng höông, nhöng trong thaâm taâm coøn töï caûm nhu caàu ñöùng chung quanh caùc vò Thaùnh - ñeå se keát tình huynh ñeä keát nghóa, thöông meán hieän ñang phaäp phoàng trong ñaùy loøng vì nghó ñeán giang sôn gaám voùc ôû xa. Höôùng veà queâ höông naøy caùc con hoaøi caûm, luyeán aùi, nhôù nhung, laø vì giöõa thôøi gian phieâu baït caùc con coá tìm ra moät giaây phuùt caûm thoâng vôùi nhau vaø cuøng chung soáng nieàm hy voïng.
Leân tieáng vôùi caùc con ñeå hoâ vang Chuùa Kitoâ töû naïn Thaäp Giaù. Taát caû chuùng ta hoâm nay gôûi lôøi caùm ôn caùc con vì taám göông nhaân chöùng ñaëc bieät caùc vò Thaùnh Töû Ñaïo cuûa Giaùo hoäi Vieät Nam caùc con ñaõ neâu cao, baát cöù caùc ngaøi laø con daân Vieät Nam, hay laø nhöõng vò thöøa sai xuaát thaân töø nhöõng nöôùc ñaõ in saâu maàm moáng Ñöùc Tin Chuùa Kitoâ.
Laøm sao keå laïi cho heát? Taát caû laø 117 vò Töû Ñaïo, trong ñoù 8 vò giaùm muïc, 50 linh muïc, 59 giaùo daân, trong soá ñoù moät phuï nöõ laø Thaùnh Agneøs Leâ Thò Thaønh meï cuûa saùu ngöôøi con.
Truyeàn thoáng coøn ghi nhôù truyeàn thoáng cheát vì Ñaïo cuûa Giaùo hoäi Vieät Nam raát bao quaùt, phöùc taïp ngay töø ban ñaàu. Töø naêm 1533, nghóa laø töø luùc mieàn Ñoâng Nam AÙ Chaâu vöøa ñöôïc truyeàn Ñaïo, Giaùo hoäi Vieät Nam ñaõ chòu baùch haïi suoát ba theá kyû, tröø moät vaøi naêm caùch quaõng, gioáng heät ba theá kyû baét bôù cuûa Giaùo hoäi chaâu AÂu xöa. Töøng ngaøn giaùo daân töû ñaïo, töøng traêm ngaøn ngöôøi ñaõ cheát löu laïc treân nuùi, trong röøng saâu nöôùc ñoäc!
Laáy moät thí duï: trong caùc vò Töû Ñaïo hoâm nay, ñi tieàn phong coù Thaùnh Vinh Sôn Lieâm, Doøng Ña Minh laø ngöôøi Vieät töû ñaïo ñaàu tieân naêm 1773. Roài tôùi linh muïc Anreâ Duõng Laïc, sinh tröôûng trong moät gia ñình raát ngheøo beân löông, töø nhoû ñaõ phaûi "baùn" cho moät thaày giaûng daïy giaùo lyù, nhöng roài Chuùa cho tôùi chöùc linh muïc naêm 1823, ñöôïc boå nhieäm chính xöù vaø ñöông nhieân thaønh nhaø truyeàn Ñaïo trong nhieàu ñòa haït. Nhieàu laàn ñaõ bò lao tuø, nhöng vaãn ñöôïc giaùo daân toát laønh ñem tieàn chuoäc veà, trong khi baûn thaân ngaøi mong ñöôïc cheát vì Ñöùc Tin - ngaøi noùi - thì leân Thieân ñaøng ngay. Taïi sao chuùng ta cöù phaûi aån naùu, phaûi toán tieàn ñuùt loùt cho quan quyeàn: thaø ñeå cho chuùng toâi bò baét vaø roài töû ñaïo coù hôn khoâng?" Thöïc ra, vaãn moät yù chí haêng say vaø ñöôïc ôn Chuùa naâng ñôõ, ngaøi ñaõ anh duõng chòu traûm quyeát taïi Haø Noäi ngaøy 21-12-1839.
Baøi Phuùc AÂm hoâm nay nhaéc laïi nhöõng gì Chuùa Kitoâ tieân ñoaùn veà söï kieän caùc Toâng ñoà vaø nhöõng ai theo chaân Ngaøi seõ bò baùch haïi: "Hoï seõ loâi chuùng con ra toaø coâng nghò, seõ ñaùnh ñaäp chuùng con giöõa hoäi ñöôøng, seõ ñieäu chuùng con ra tröôùc vua chuùa quan quyeàn vì danh Cha, ñeå laøm chöùng cho hoï vaø cho daân ngoaïi" (Mt 10, 17-18). Chuùa tieân baùo cho caùc Toâng ñoà vaø cho caùc ñoà ñeä caùc ngaøi trong moïi thôøi ñaïi, vaø Chuùa tieân baùo moät caùch heát söùc roõ reät, khoâng uùp môû. Chuùa khoâng ñöa ñaåy vôùi nhöõng lôøi höùa heïn xa gaàn, nhöng vôùi thoùi quen noùi thaúng lôøi chaân lyù toaøn dieän. Chuùa chuaån bò taâm hoàn caùc ngaøi tröôùc nguy cô: "Anh seõ noäp em, cha seõ noäp con, con caùi seõ ñöùng leân toá caùo laøm cho cha meï phaûi cheát. Vì danh Cha, chuùng con seõ bò moïi ngöôøi gheùt boû, nhöng ai beàn chí tôùi cuøng seõ ñöôïc cöùu ñoä" (Mt 10, 21-22).
Tuy nhieân Thaày Chí Thaùnh khoâng boû rôi caùc Toâng ñoà vaø caùc ngöôøi tin theo caùc Toâng ñoà trong nhöõng côn baùch haïi: "Khi bò noäp vaøo tay hoï, caùc con ñöøng lo phaûi noùi theá naøo vaø noùi gì, luùc ñoù seõ daïy cho caùc con nhöõng ñieàu phaûi noùi. Vì thöïc ra khoâng phaûi caùc con noùi, nhöng Thaàn Linh cuûa Thaân Phuï noùi trong caùc con" (Mt 10, 19-20).
Thaàn Linh, chính laø Thaàn Chaân Lyù. Ngaøi seõ laø maõnh löïc trong thaân xaùc yeáu heøn cuûa con ngöôøi. Nhôø Ngaøi laø maõnh löïc maø anh em môùi coù theå thaønh chöùng nhaân. Phaûi, chính söï kieän anh em laø chöùng nhaân cho Chuùa Kitoâ töû naïn, söï kieän ñoù haù chaêng phaûi laø khoân ngoan, laø maõnh löïc vöôït möùc loaøi ngöôøi ñoù ö? Thaùnh Phaoloâ hoài xöa ñaõ noùi: "Chính söï kieän Chuùa Kitoâ töû naïn laø moät oâ nhuïc cho ngöôøi Do Thaùi, laø moät cöû chæ ñieân roà ñoù ö?" (1 Cr 1, 23). Töø ñôøi caùc Thaùnh Toâng ñoà ñaõ vaãn theá roài, qua caùc theá heä lòch söû vaãn tieáp tuïc nhö theá; cuõng nhö qua maáy theá kyû baùch haïi taïi Vieät Nam, söï kieän ñoù vaãn khoâng thay ñoåi.
Thaät vaäy, caàn phaûi coù maõnh löïc, khoân ngoan töø Thieân Chuùa môùi coù theå tuyeân xöng Maàu Nhieäm Tình Yeâu cuûa Ngaøi, chính laø tình yeâu ñöôïc dieãn taû trong cuoäc töû naïn treân Thaäp Giaù ñeå cöùu chuoäc traàn gian: quaû laø maàu nhieäm bao la vöôït haún söï suy luaän cuûa loaøi ngöôøi. "Laø vì caùi ñieân roà nôi Thieân Chuùa coøn khoân ngoan hôn caû söï khoân ngoan cuûa ngöôøi ñôøi, vaø caùi yeáu heøn nôi Thieân Chuùa coøn maïnh hôn caû söùc löïc phaøm nhaân" (1 Cr 1, 25).
Chính vì theá maø Thaùnh Toâng ñoà ñaõ vieát: "Chuùng toâi rao giaûng Chuùa Kitoâ töû naïn Thaäp Giaù. Ñöùc Kitoâ, trong maàu nhieäm Phuïc Sinh, ñaõ chöùng minh Ngaøi laø maõnh löïc cuûa Thieân Chuùa, laø khoân ngoan cuûa Thieân Chuùa" (1 Cr 1, 23-24).
Tröôùc maët chuùng ta hoâm nay caùc vò Töû Ñaïo Vieät Nam ñoùng vai troø nhöõng ngöôøi ñi gaët luùa cho Chuùa, nhö ñaõ ghi trong Thaùnh Vònh:
"Ai gieo trong leä saàu, seõ gaët trong haân hoan
Luùc ra ñi phaûi khoùc than, vì coâng vaát vaû gieo haït.
Nhöng khi trôû veà, loøng haân hoan phaán khôûi, vì seõ oâm naëng nhieàu boâng luùa"
(Tv 126 [125], 5-6).
Lôøi huyeàn dieäu treân ñaây noùi leân yù nghóa cuoäc chöùng nhaân lòch söû nôi caùc vò Töû Ñaïo trong Giaùo hoäi Vieät Nam. Trong vuõng nöôùc maét cuûa hoï ñaõ gieo xuoáng haït gioáng aân suûng, ñeå roài troå thaønh voâ soá boâng hoa Ñöùc Tin: "Haït gioáng gieo xuoáng maø khoâng muïc ñi thì chæ trô troïi moät mình, neáu muïc ñi seõ sinh nhieàu boâng luùa" (Ga 12, 24).
Caùc vò Töû Ñaïo Vieät Nam "gieo trong leä saàu" coù nghóa laø caùc ngaøi ñaõ khôûi söï giöõa lôùp ngöôøi ñoàng höông vaø giöõa neàn vaên hoùa daân toäc moät cuoäc ñoái thoaïi saâu roäng vaø côûi môû, baèng caùch neâu cao chaân lyù vaø tin vaøo Chuùa laø söï kieän phoå caäp taát caû hoaøn caàu. Ñoàng thôøi caùc ngaøi goùp phaàn vaøo vieäc nhaän ñònh caùc giaù trò vaø nghóa vuï thích hôïp vôùi neàn vaên hoùa toân giaùo trong theá giôùi Ñoâng Phöông. Trong cuoán Giaùo Lyù ñaàu tieân baèng tieáng Vieät, caùc ngaøi ñaõ tuyeân xöng nghóa vuï toân thôø Thieân Chuùa Ba Ngoâi moät baûn theå ñaõ taïo döïng trôøi ñaát. Ra tröôùc quan quyeàn tra khaûo veà Ñöùc Tin, caùc vò Töû Ñaïo ñaõ quyeát mình ñöa töï do tín ngöôõng, vaø Ñaïo Chuùa laø Ñaïo duy nhaát, neáu mình töø boû laø baát tuaân leänh Thöôïng Ñeá, laø Thieân Chuùa. Ñoàng thôøi caùc ngaøi ñaõ can ñaûm noùi leân yù chí toân troïng quyeàn bính trong nöôùc, nhöng khoâng vì theá maø laøm ñieàu gì baát chính. Caùc ngaøi ñaõ daïy phaûi toân kính Toå Tieân theo truyeàn thoántg daân toäc, vaø döôùi aùnh saùng maàu nhieäm Phuïc Sinh. Do ñoù, vôùi söï daán thaân vaø haønh ñoäng chöùng nhaân cuûa caùc vò Töû Ñaïo, Giaùo hoäi Vieät Nam hieân ngang noùi leân söï quyeát taâm vaø tha thieát cuûa mình khoâng choái boû truyeàn thoáng vaên hoùa vaø caùc theå cheá quoác gia. Traùi laïi, Giaùo hoäi tuyeân xöng vaø chöùng mình raèng: neáu mình nhaäp cuoäc trong truyeàn thoáng vaø vaên hoùa daân toäc laø vì coù yù goùp phaàn vaøo vieäc xaây döïng quoác gia moät caùch trung thöïc hôn.
Vaø roài nhöõng cuoäc ñaáu tranh, nhöõng caêng thaúng chính trò hoài xöa xen laãn vaøo trong bang giao giöõa giaùo daân vôùi nhaø caàm quyeàn, nhöõng quan heä lôïi haïi giöõa caùc toân giaùo, nhöõng lyù do kinh teá xaõ hoäi, söï kieän ngöôøi ta khoâng hieåu raèng: Tín ngöôõng bao haøm quan nieäm sieâu vieät vaø phoå caäp toaøn theá giôùi... laø nhöõng yeáu toá taïo neân traàn gian nhö moät noài nung naáu, trong ñoù thanh loïc moïi khía caïnh, ñeå chæ noåi baät neát khieát baïch vaø söùc duõng maïnh cuûa taám göông nhaân chöùng.
Ñoaøn theå ñoâng ñaûo caùc Töû Ñaïo, nhöõng gian lao ñau khoå, nhöõng gioït nöôùc maét..., taát caû ñaõ taïo neân "muøa luùa vaøng" cuûa Thieân Chuùa. Caùc ngaøi laø nhöõng baäc Thaày, Cha xin möôïn dòp hoâm nay, ñeå neâu leân tröôùc toaøn theå Giaùo hoäi söùc sinh hoaït vaø hình voùc huøng traùng cuûa Giaùo hoäi Vieät Nam: yù chí kieân cöôøng, söï nhaãn naïi vaø khaû naêng vöôït moïi khoù khaên ñeå tuyeân xöng danh Chuùa Kitoâ. Chuùng ta caûm taï Thieân Chuùa vì taát caû moïi ôn laønh maø Thaùnh Linh cuûa Ngaøi hieän ñang thöïc hieän moät caùch doài daøo giöõa chuùng ta.
Moät laàn nöõa, hôõi giaùo ñoaøn Vieät Nam, chuùng toâi noùi laïi cho anh em raèng: Maùu caùc vò Töû Ñaïo laø nguoàn aân suûng cho anh em tröôùc tieân, ñeå anh em thaêng tieán trong Ñöùc Tin. Giöõa anh em Ñöùc Tin cuûa Toå Tieân vaãn tieáp tuïc vaø coøn truyeàn tuïng sang nhieàu theá heä töông lai. Ñöùc Tin naøy toàn taïi ñeå laøm neàn taûng xaây döïng söï kieân trì cho taát caû nhöõng ngöôøi laø Vieät Nam thuaàn tuyù seõ trung thaønh vôùi queâ höông ñaát nöôùc, nhöng ñoàng thôøi vaãn laø ngöôøi tín höõu cuûa Chuùa Kitoâ. Ai laø ngöôøi tín höõu ñeàu yù thöùc raèng: lôøi keâu goïi cuûa Phuùc AÂm vaãn laø phaûi tuaân phuïc caùc theå cheá loaøi ngöôøi, ñeå toân thôø tình yeâu Thieân Chuùa baèng caùch laøm vieäc thieän, soáng xöùng ñaùng con ngöôøi töï do, kính neå tha nhaân, yeâu thöông anh em, kính yeâu Thieân Chuùa cuõng nhö toân troïng coâng quyeàn vaø theå cheá quoác gia (I Pet. 2, 13-17). Do ñoù coâng ích cuûa quoác gia vaãn laø ñieåm ngöôøi coâng daân coù Ñaïo phaûi daán thaân, nhöng ñoàng thôøi phaûi ñöôïc töï do tuyeân xöng chaân lyù cuûa Chuùa, ñöôïc caûm thoâng vôùi caùc vò chuû chaên vaø anh em ñoàng tín ngöôõng, nhö theá laø ñeå soáng an bình vôùi moïi ngöôøi vaø thöïc taâm xaây döïng haïnh phuùc cho toaøn daân.
"Maùu caùc vò Töû Ñaïo laø haït gioáng sinh nhieàu tín höõu".
"Haït gioáng caùc ngöôøi tín höõu": ngoaøi con soá töøng ngaøn töøng vaïn Giaùo daân trong caùc theá kyû tröôùc ñaây ñaõ ñi theo con ñöôøng töû naïn cuûa Chuùa, ngaøy nay laø taát caû nhöõng ai ñang lao ñoäng trong khaéc khoaûi, trong khoù ngheøo cöïc ñoä veà theå chaát, kinh teá, trong hy sinh lieân tuïc, nhöng chæ mang moät hoaøi baõo laø coù theå trung kieân trong vöôøn nho Thieân Chuùa, xöùng ñaùng danh hieäu nhöõng ngöôøi quaûn lyù trung thaønh trong Nöôùc Trôøi.
"Haït gioáng caùc ngöôøi tín höõu": laø taát caû nhöõng ai ngaøy nay vì chính nghóa Thieân Chuùa vaø soáng giöõa nhöõng ngöôøi ñoàng höông ñang coá gaéng tìm hieåu yù nghóa caây Thaäp Giaù cuûa Chuùa Kitoâ. Thaùnh Giaù baøi tröø söï noùi doái, baøi tröø toäi aùc, nhöng thuùc ñaåy con ngöôøi bieát tinh laëng, bieát tha thöù, bieát caàu xin cho nöôùc Chuùa trò ñeán trong taâm linh nhaân loaïi, vaø ñaëc bieät taïi queâ höông cuûa hoï laø moâi tröôøng ñôøi soáng.
Coâng taùc naøy laø coâng taùc lieân tuïc dieãn tieán trong noäi taâm vöøa gay go vöøa tröôøng kyø vì luoân luoân bò hoaøn caûnh ñaëc thuø cheá ngöï, vaø aâm möu thöû thaùch Ñöùc Tin, do ñoù ñoøi hoûi raát nhieàu nhaãn naïi. Phaûi xaùc tín raèng: ñeâm toái mòt muø seõ qua ñi vaø aùnh bình minh raïng rôõ ñang loù raïng ngoaøi ngöôõng cöûa.
"Nhöõng linh hoàn laønh thaùnh ôû trong tay Thieân Chuùa" (Kn 3,1).
Chaân lyù treân ñaây ñöôïc ñeà cao trong saùch Khoân Ngoan caøng laø aùnh saùng quaûng dieãn bieán coá long troïng hoâm nay. Phaûi, "linh hoàn laønh thaùnh ôû trong tay Thieân Chuùa", khoâng hình khoå naøo chaïm tôùi ñöôïc. Quaû quyeát nhö theá coù veû laø khoâng chính xaùc vôùi thöïc teá lòch söû. Thöïc ra hình khoå ñaõ va chaïm thaân xaùc caùc vò Töû Ñaïo, vaø va chaïm gheâ gôùm. Tuy nhieân, taùc giaû Thaùnh Kinh tieáp tuïc quaûng dieãn tö töôûng:
"Maét ngöôøi ñieân daïi cho raèng caùc ngaøi ñaõ ñi vaøo coõi cheát, vaø keát lieãu cuoäc ñôøi baèng caùi cheát laø moät tai hoïa. Cheát laø moät ñoå vôõ, tuy nhieân caùc ngaøi vaãn soáng trong an bình. Tröôùc maét traàn gian caùc ngaøi ñaõ bò ñau khoå, nhöng nieàm hy voïng nôi caùc ngaøi mang naëng maàm moáng tröôøng sinh" (Kn 3, 2-4).
Caùc Thaùnh Töû Ñaïo: Töû Ñaïo Vieät Nam! Caùc ngaøi laø chöùng nhaân cho Chuùa Kitoâ ñaõ toaøn thaéng söï cheát. Chöùng nhaân coù nghóa laø con ngöôøi vaãn ñöôïc môøi goïi veà höôûng tröôøng sinh. Thay vì hình khoå ngaén nguûi, anh em seõ ñöôïc nhieàu ôn vó ñaïi, laø vì Thieân Chuùa ñaõ luyeän loïc anh em vaø thaáy anh em xöùng ñaùng, Ngaøi ñaõ thöû thaùch anh em nhö thöû vaøng trong löûa, vaø ñaõ chaáp nhaän anh em nhö cuûa leã toaøn thieâu. Phaûi, nhö cuûa leã toaøn thieâu hôïp vôùi cuûa leã hy sinh treân Thaäp Giaù cuûa Chuùa Kitoâ. Laø vì kieân cöôøng cho ñeán cheát, anh em ñaõ tuyeân xöng Chuùa Kitoâ töû naïn - Ngaøi laø söï khoân ngoan, laø quyeàn naêng Thieân Chuùa. Chuùa Kitoâ: trong Ngaøi, chuùng ta ñöôïc Thieân Chuùa cöùu roãi.
Taát caû nhöõng ai tin caäy ôû nôi Ngaøi - nôi Chuùa Kitoâ töû naïn vaø phuïc sinh - hoï seõ ñöôïc hieåu bieát chaân lyù. Nhöõng ai trung thaønh vôùi Ngaøi seõ ñöôïc cuøng Ngaøi soáng trong thöông yeâu, laø vì aân suûng vaø tình thöông vaãn ñöôïc daønh cho nhöõng ngöôøi ñöôïc tuyeån choïn (Kn 3,9).
Anh em laø doøng gioáng caùc vò Töû Ñaïo.
Anh em laø doøng gioáng nhöõng ngöôøi ñöôïc tuyeån choïn.
Anh em haõy nghe heát lôøi saùch Khoân Ngoan: "Trong ngaøy phaùn xeùt hoï seõ long lanh nhö nhöõng tia saùng chieáu treân ñoàng coû töø ñoâng sang taây" (3,7). Nhöõng tia saùng, nhöõng aùnh ñeøn phaûn chieáu nguoàn quang minh röïc rôõ. Vaø ñaây laø caâu sau cuøng trong saùch Khoân Ngoan: "Caùc daân toäc seõ trò vì, hoï cai trò daân chuùng. Nhöng treân taát caû Thieân Chuùa seõ thoáng trò moïi loaøi" (3,8). Chuùa ñaây, töùc laø Chuùa Kitoâ töû naïn vaø phuïc sinh. Ngaøi xuoáng traàn gian "Khoâng ñeå xeùt xöû nhaân loaïi, nhöng ñeå nhaân loaïi nhôø Ngöôøi maø ñöôïc cöùu roãi" (Ga 3, 17). Chính Chuùa Kitoâ naøy: anh em ñaõ tham gia vaøo cuoäc thoáng khoå vaø töû naïn Thaäp Giaù Ngaøi. Hoâm nay anh em haõy tham gia vaøo vieäc cöùu ñoä traàn gian maø chính Ngaøi ñaõ keát thuùc.
Nguyeän chuùc cho muøa luùa vaøng cuûa anh em muoân naêm toàn taïi trong hoan laïc.
(Baûn dòch Vieät ngöõ cuûa Ñöùc oâng Vinh Sôn Traàn Ngoïc Thuï, 1988)
Ñöùc giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II