Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
Moät Thaùng Trong Cöông Vò Giaùo Hoaøng
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ: Moät Thaùng Trong Cöông Vò Giaùo Hoaøng.
Vatican (Vat. 13-04-2013) - Theá laø ñaõ moät thaùng troâi qua, sau ngaøy vò Giaùo Hoaøng thöù 266 cuûa Giaùo Hoäi Coâng giaùo caát tieáng chaøo toaøn theå theá giôùi taïi quaûng tröôøng thaùnh Pheâ-roâ. Chæ vôùi moät thôøi gian ngaén, nhöng caùi teân Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ ñi vaøo traùi tim cuûa nhieàu ngöôøi. Ngaøi ñaõ laøm rung ñoäng traùi tim hoï vôùi söï ñôn sô, khieâm toán vaø nhaân haäu. Taát caû tín höõu Giaùo Hoäi Coâng Giaùo treân toaøn theá giôùi vui möøng taï ôn Thieân Chuùa vì ñaõ ban Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ cho Giaùo hoäi trong thôøi ñieåm khoù khaên naøy. Ngay töø laàn gaëp ñaàu tieân, ngaøi ñeå laïi daáu aán trong loøng moïi ngöôøi khi xin nhöõng ngöôøi hieän dieän taïi Quaûng tröôøng thaùnh Pheâ-roâ caàu nguyeän cho vò Giaùm Muïc Roâ-ma cuûa hoï, tröôùc khi ban pheùp laønh cho hoï.
Moät ngaøy sau khi ñaéc cöû, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñeán Vöông Cung Thaùnh Ñöôøng Ñöùc Baø Caû ñeå caàu nguyeän. Vò Giaùm Muïc Roâ-ma mang theo moät boù hoa nhoû ñeå daâng kính Ñöùc Meï. Moät cöû chæ ñôn sô nhöng theå hieän loøng suøng kính Ñöùc Meï cuûa vò Taân Giaùo hoaøng. Vaøo buoåi chieàu hoâm ñoù, ñöùc Taân Giaùo Hoaøng ñaõ cöû haønh thaùnh leã ñaàu tieân taïi nhaø nguyeän Sistina vôùi caùc Hoàng y tham döï Maät nghò. Trong baøi giaûng cuûa mình, ngaøi noùi veà ba ñoäng töø: böôùc ñi, xaây döïng vaø tuyeân xöng. Ngaøi khaúng ñònh raèng: trung taâm ñieåm ñôøi soáng cuûa ngöôøi moân ñeä chính laø thaäp giaù Ñöùc Kitoâ. Ngaøi nhaán maïnh:
Khi chuùng ta böôùc ñi maø khoâng coù Thaùnh Giaù, khi chuùng ta xaây döïng maø khoâng coù Thaùnh Giaù vaø khi chuùng ta tuyeân xöng moät Ñöùc Ki-toâ khoâng coù Thaùnh Giaù, chuùng ta khoâng phaûi laø moân ñeä cuûa Chuùa: chuùng ta laø nhöõng ngöôøi traàn tuïc, chuùng ta laø Giaùm muïc, Linh muïc, Hoàng y, Giaùo hoaøng, nhöng khoâng phaûi laø moân ñeä cuûa Chuùa. (Baøi giaûng trong thaùnh leã vôùi caùc Hoàng y, ngaøy 14 thaùng 3 naêm 2013 - Baûn Dòch cuûa Cha Vöông Ñình Khôûi, ofm)
Trong nhöõng ngaøy sau ñoù, khi giaûi thích lyù do taïi choïn Thaùnh Phanxicoâ AÙt-xi-di laøm ñaáng baûo trôï cho trieàu ñaïi giaùo hoaøng cuûa mình, ngaøi ñaõ cho thaáy tình yeâu ñaëc bieät cuûa mình daønh cho ngöôøi ngheøo, nhöõng ngöôøi ngheøo khoå nhaát.
Vaø hai chöõ "ngöôøi ngheøo" ñaõ nhaäp cuoäc ôû ñaây. Roài boãng nhieân söï lieân heä tôùi ngöôøi ngheøo laøm toâi nghó tôùi thaùnh Phanxicoâ At-xi-di. Roài toâi nghó tôùi chieán tranh,... Vaø Phan-xi-coâ laø ngöôøi cuûa hoøa bình. Vaø nhö theá caùi teân Phan-xi-coâ ñaõ ñi vaøo loøng toâi: Phan-xi-coâ At-xi-di (Gaëp gôõ caùc nhaø baùo, ngaøy 16 thaùng 03 naêm 2013 - Baûn dòch cuûa Cha Nguyeãn Coâng Ñoan, sj).
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ traûi qua Chuùa Nhaät ñaàu tieân nhö moät cha xöù bình thöôøng. Ngaøi daâng leã taïi moät giaùo xöù nhoû trong khuoân vieân cuûa Toøa thaùnh. Sau thaùnh leã, ngaøi ñaõ ñöùng ôû cöûa ra vaøo khoaûng 30 phuùt ñeå chaøo thaêm taát caû moïi ngöôøi tham döï thaùnh leã. Duø thôøi gian ñaõ khaù muoän, nhöng ngaøi vaãn muoán naùn laïi ñeå gaëp gôõ heát moïi ngöôøi. Döôøng nhö ngaøi khao khaùt oâm troïn toaøn theå con chieân cuûa mình, ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi nhoû beù vaø yeáu ñuoái nhaát. Sau ñoù, ñuùng 12 giôø tröa, trong buoåi ñoïc Kinh truyeàn tin ñaàu tieân, tröôùc hôn 100 ngaøn tín höõu, Ngaøi ñaõ say söa noùi veà loøng thöông xoùt Thieân Chuùa - moät chaân lyù ñöùc tin tuyeät ñeïp ñoái vôùi ñôøi soáng Kitoâ höõu chuùng ta.
Thieân Chuùa khoâng bao giôø meät moûi tha thöù cho chuùng ta, khoâng bao giôø! Vaø vaán ñeà cuûa chuùng ta laø gì? Thöa, vaán ñeà laø chuùng ta chaùn naûn, chuùng ta khoâng muoán, chuùng ta khoâng mong muoán söï tha thöù. Ngaøi khoâng bao giôø boû cuoäc, khoâng bao giôø! Thieân Chuùa laø ngöôøi cha yeâu thöông luoân tha thöù. Ngaøi coù moät traùi tim ñaày loøng thöông xoùt daønh cho taát caû chuùng ta (Angelus, 17 thaùng 3 naêm 2013).
Hai ngaøy sau ñoù, vaøo ngaøy leã kính thaùnh Giuse, boån maïng cuûa Giaùo Hoäi Hoaøn Vuõ, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ cöû haønh Thaùnh Leã Khai Maïc söù vuï Pheâ-roâ cuûa mình. Tröôùc thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh Cha ñi baèng xe jeep mui traàn ñeå chaøo thaêm caùc tín höõu. Thænh thoaûng ngaøi döøng laïi ñeå chuùc möøng caùc tín höõu vaø oâm hoân caùc treû em. Roài khi nhaän ra coù moät ngöôøi khuyeát taät phía tröôùc, ngaøi ñaõ böôùc xuoáng xe, oâm hoân vaø chuùc laønh cho anh. Ñöùc Thaùnh Cha thaät gaàn guõi, ngaøi nhö moät ngöôøi cha, muoán oâm hoân con mình vôùi taát caû tình yeâu meán. Trong baøi giaûng, khi noùi veà söù maïng cuûa thaùnh Giuse, ngaøi lieân heä ñeán söù maïng cuûa chính ngaøi, ñoù laø söù maïng baûo veä con ngöôøi, baûo veä nhau vaø baûo veä toaøn theå taïo vaät. Vaø nhö theá, quyeàn bính cuûa Giaùo Hoaøng cuõng nhö toaøn theå chuùng ta laõnh nhaän töø Thieân Chuùa laø ñeå phuïc vuï.
"Chuùng ta ñöøng bao giôø queân raèng quyeàn bính ñích thöïc laø söï phuïc vuï, vaø caû Giaùo Hoaøng nöõa, ñeå thi haønh quyeàn bính, cuõng phaûi ngaøy caøng tieán saâu hôn vaøo söï phuïc vuï ñoù vôùi ñænh cao saùng choùi cuûa noù nôi Thaùnh Giaù"(Baøi giaûng trong Thaùnh leã Khai maïc söù vuï Pheâ-roâ, ngaøy 19 thaùng 3 naêm 2013 - Baûn Dòch cuûa Cha Vöông Ñình Khôûi, ofm).
Moät trong nhöõng coâng vieäc phuïc vuï con ngöôøi maø ngaøi phaûi thöïc thi ñoù laø trôû thaønh ngöôøi baéc nhòp caàu, ngöôøi thaêng tieán hoøa bình. Thaùnh Phanxicoâ At-xi-di laø ngöôøi xaây döïng hoøa bình, vaø khi choïn danh hieäu Phanxicoâ, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ muoán ñi theo con ñöôøng cuûa thaùnh nhaân. Ñaây laø ñieàu maø ngaøi taâm nieäm vaø ao öôùc thöïc thi vôùi troïn con tim mình. Trong buoåi tieáp kieán vôùi caùc ñoaøn ngoaïi giao caïnh Toøa Thaùnh, ngaøi ñaõ chia seû:
Chính vì theá toâi öôùc mong raèng cuoäc ñoái thoaïi giöõa chuùng ta seõ giuùp xaây döïng nhòp caàu noái keát con ngöôøi, theo caùch thöùc maø moïi ngöôøi coù theå nhaän ra nôi ngöôøi khaùc khoâng phaûi laø keû thuø, khoâng phaûi laø moät ñòch thuû, nhöng laø moät ngöôøi anh, ngöôøi chò ñöôïc chaøo ñoùn vaø yeâu thöông (Gaëp gôõ caùc Ñoaøn ngoaïi giao, ngaøy 22 thaùng 3 naêm 2013).
Moät ngaøy sau, moät söï kieän ñaõ ñi vaøo söû saùch: Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ gaëp Ñöùc Bieån Ñöùc 16 taïi Castel Gandolfo. Ñaây laø laàn ñaàu tieân trong lòch söû Giaùo hoäi moät Giaùo hoaøng oâm hoân Giaùo hoaøng danh döï. "Laàn ñaàu hai Giaùo Hoaøng chung moät baøn quyø tröôùc maët Chuùa Gieâsu Thaùnh Theå trong Nhaø Taïm, laàn ñaàu hai Giaùo Hoaøng ngoài noùi chuyeän vôùi nhau, laàn ñaàu hai Giaùo Hoaøng ngoài aên vôùi nhau". Cuoäc gaëp gôõ naøy trôû neân ñaëc bieät hôn khi noù dieãn ra vaøo thöù baûy tröôùc khi böôùc vaøo tuaàn thaùnh. Hoâm sau, vaøo ngaøy Chuùa Nhaät Leã Laù, vôùi söï hieän dieän ñoâng ñaûo caùc tín höõu, ñaëc bieät laø caùc baïn treû, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ leân tieáng khích leä hoï:
Chuùng ta ñöøng ñeå bò cöôùp ñi nieàm hy voïng! Chuùng ta ñöøng ñeå bò töôùc maát nieàm hy voïng! Nieàm hy voïng chính Chuùa Gieâsu ban cho chuùng ta! (Chuùa Nhaät Leã laù, 24 thaùng 03 naêm 2013).
Vaøo ngaøy thöù 5 Tuaàn thaùnh, taïi moät nhaø nguyeän nhoû vaø ñôn sô trong nhaø tuø, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ töï mình laøm nhöõng cöû chæ maø Ñöùc Gieâ-su ñaõ thöïc hieän hôn 2,000 naêm tröôùc. Ngaøi ñaõ cuùi xuoáng ñeå röûa chaân cho 12 thieáu nieân, trong ñoù coù hai thieáu nöõ vaø hai ngöôøi Hoài giaùo. Sau khi röûa chaân, ngaøi lau saïch vaø hoân chaân cuûa caùc em, ngaøi ñaõ thöïc hieän moät caùch höõu hình vaø soáng ñoäng ñieàu ngaøi ñaõ töøng noùi: "ngöôøi laøm lôùn nhaát, phaûi laø ngöôøi phuïc vuï". Vaøo buoåi saùng hoâm ñoù, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ daâng thaùnh Leã Daàu vôùi haøng giaùo só trong giaùo phaän cuûa ngaøi. Trong baøi giaûng, ngaøi môøi goïi moïi ngöôøi haõy ra khoûi mình ñeå ñi vaøo caùc bieân cöông, nôi con ngöôøi phaûi chòu ñau khoå nhaát. Moät ngöôøi muïc töû toát laønh phaûi laø ngöôøi bieát vaø hieän dieän vôùi con chieân cuûa mình.
Ñaây laø ñieàu toâi xin anh em: anh em haõy laøm nhöõng muïc töû vôùi "höông thôm cuûa ñoaøn chieân", höông thôm naøy phaûi ñöôïc ngöôøi ta caûm nhaän (Baøi giaûng trong Thaùnh leã Daàu, ngaøy 28 thaùng 03 naêm 2013).
Vaø moät ngöôøi muïc töû caàn bieát raèng "Thaäp giaù cuûa Ñöùc Ki-toâ laø Lôøi cuûa Thieân Chuùa, nôi ñoù Thieân Chuùa ñaõ chieán thaéng söï döõ cuûa theá gian". Ñoù laø lôøi Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ noùi taïi buoåi ñi ñaøng Thaùnh Giaù troïng theå taïi Hí tröôøng Colosseo vaøo ngaøy thöù saùu Tuaàn thaùnh. Ñoù chính laø nguoàn maïch hy voïng cuûa moïi ngöôøi Kitoâ höõu, vì nhôø tình yeâu, Ñöùc Gieâ-su ñaõ chieán thaéng söï cheát. Vaø trong nieàm vui Phuïc sinh, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ tuyeân boá cho toaøn theå theá giôùi raèng: Ñöùc Gieâ-su ñaõ soáng laïi. Vaø ngaøi nhaén nhuû vôùi moïi tín höõu raèng, haõy ñeå Ñöùc Gieâ-su phuïc sinh bieán ñoåi ñôøi soáng mình.
Chuùng ta haõy ñoùn nhaän aân suûng cuûa Ñöùc Gieâ-su phuïc sinh! Haõy ñeå cho loøng töø bi cuûa Thieân Chuùa ñoåi môùi chuùng ta, haõy ñeå cho Ñöùc Gieâ-su yeâu thöông chuùng ta, haõy ñeå cho ñôøi soáng chuùng ta ñöôïc bieán ñoåi nhôø vaøo quyeàn naêng cuûa tình yeâu Thieân Chuùa. Vaø chuùng ta haõy trôû thaønh khí cuï cuûa loøng töø bi aáy, trôû thaønh nhöõng maùng thoâng chuyeån qua ñoù Thieân Chuùa töôùi goäi traùi ñaát, baûo veä toaøn theå coâng trình saùng taïo vaø laøm cho coâng chính vaø hoøa bình ñöôïc nôû hoa (Söù Ñieäp Phuïc Sinh, ngaøy 31 thaùng 03 naêm 2013).
Trong nieàm vui phuïc sinh, Ngaøi môøi goïi moïi tín höõu haõy ñi truyeàn giaûng Tin Möøng, ñoù laø söù maïng cuûa moïi ngöôøi. Trong buoåi Yeát kieán chung ngaøy 3 thaùng 4 naêm 2013, ngaøi nhaén nhuû caùch rieâng vôùi caùc ngöôøi nöõ raèng:
Ñieàu naøy thaät ñeïp, vaø ñieàu naøy noùi leân söù maïng cuûa nhöõng ngöôøi nöõ, caùc baø meï. Haõy neâu chöùng taù cho con chaùu cuûa mình raèng Chuùa Gieâ-su ñang soáng, Ngaøi haèng soáng, Ngaøi ñaõ choãi daäy. Caùc baø meï vaø caùc chò phuï nöõ, haõy taán tôùi vôùi chöùng taù aáy! (Yeát kieán Chung, ngaøy 03 thaùng 04 naêm 2013).
Cuoái cuøng, vaøo ngaøy 12 thaùng 4 naêm 2013, sau moät thaùng treân cöông vò Giaùo Hoaøng, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ gaëp gôõ vaø caûm ôn Ñöùc Hoàng Y Quoác Vuï Khanh vaø toaøn theå nhaân vieân laøm vieäc trong Phuû Quoác Vuï Khanh, vôùi nhöõng lôøi leõ ñôn sô dieãn taû taâm tình bieát ôn cuûa ngaøi nhö sau:
Toâi bieát raèng trong nhöõng ngaøy naøy - ngaøy mai laø troøn moät thaùng - anh chò em ñaõ phaûi laøm vieäc caät löïc hôn, vaø cuõng laøm theâm nhieàu giôø hôn. Vaø anh chò em khoâng ñöôïc traû theâm cho nhöõng giôø "taêng ca" naøy, vì anh chò em ñaõ laøm vieäc baèng caû taám loøng mình vaø ñieàu aáy chæ coù theå ñöôïc traû baèng lôøi "caûm ôn", moät lôøi "caûm ôn" ñeán töø saâu thaúm con tim, ñuùng khoâng? Vì theá hoâm nay toâi muoán ñeán ñaây ñeå chaøo thaêm vaø caûm ôn töøng ngöôøi moät vì taát caû coâng vieäc maø anh chò em ñaõ laøm.
Taï ôn Thieân Chuùa ñaõ ban cho Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ. Chuùng ta cuøng caàu nguyeän cho Ñöùc Thaùnh Cha, xin Chuùa ñoàng haønh vaø chuùc laønh cho ngaøi vaø cho söù maïng cuûa ngaøi troïng nhieäm vuï daãn daét Giaùo hoäi laø Hieàn theâ cuûa Ñöùc Gieâ-su. Laïy Meï Maria laø Meï cuûa Giaùo Hoäi, xin Meï luoân gìn giöõ vaø naâng ñôõ Ñöùc Thaùnh Cha.
Nguyeãn Minh Trieäu sj
(Radio Vatican)