Toång giaùm muïc Desmond Tutu
giaønh giaûi thöôûng Templeton 2013
Toång giaùm muïc Desmond Tutu giaønh giaûi thöôûng Templeton 2013.
Nam Phi (WHÑ. 06-04-2013) - Naêm nay (2013), giaûi thöôûng danh giaù Templeton ñaõ ñöôïc trao cho Toång Giaùm muïc Anh giaùo ngöôøi Nam Phi Desmond Tutu, ngöôøi chieán ñaáu choáng naïn phaân bieät chuûng toäc, vì nhöõng noã löïc cuûa oâng nhaèm thuùc ñaåy hoøa bình treân theá giôùi.
Tieán só John M. Templeton, Jr, Chuû tòch cuûa toå chöùc coù truï sôû taïi Pennsylvania phaùt bieåu: "Giaùm muïc Desmond Tutu keâu goïi taát caû chuùng ta nhaän thöùc raèng moãi con ngöôøi laø duy nhaát trong lòch söû vaø, khi laøm nhö vaäy, oâng cuõng keâu goïi chuùng ta naém baét tieàm naêng to lôùn cuûa chính mình laø nhöõng taùc nhaân coù theå thaêng tieán veà maët taâm linh vaø thay ñoåi moät caùch tích cöïc. OÂng khoâng chæ daïy lyù töôûng naøy, maø coøn soáng lyù töôûng aáy".
Trang web cuûa Toå chöùc Templeton khaúng ñònh: "Nieàm tin saâu xa cuõng nhö ñôøi soáng caàu nguyeän cuûa oâng laø neàn taûng cho söù ñieäp cuûa oâng veà tình yeâu vaø söï tha thöù. OÂng ñöa ra söù ñieäp aáy nhôø vieäc suy tö nghieàn ngaãm "nhöõng vaán ñeà lôùn lao" nhö: "Phaûi chaêng chuùng ta ñang soáng trong moät vuõ truï ñaïo ñöùc?" vaø "Nhaân loaïi phaûi laøm gì ñeå suy tö vaø soáng theo yù Chuùa?"
Giaûi thöôûng Templeton, do Sir John Templeton - nay ñaõ qua ñôøi - thaønh laäp naêm 1972, ñeå toân vinh nhöõng caù nhaân "coù nhöõng ñoùng goùp ñaëc bieät ñeå khaúng ñònh chieàu kích taâm linh cuûa cuoäc soáng". Giaûi thöôûng bao goàm tieàn maët trò giaù 1.7 trieäu ñoâ-la Myõ.
Ñöùc Toång giaùm muïc Tutu noùi raèng oâng "heát söùc ngaïc nhieân" khi ñöôïc choïn trao giaûi. OÂng noùi raèng mình ñöôïc noåi baät laø nhôø coâng vieäc cuûa ngöôøi khaùc vaø xin daønh vinh döï naøy cho "taát caû nhöõng con ngöôøi tuyeät vôøi ñaõ ñoùn nhaän toâi nhö ngöôøi laõnh ñaïo cuûa hoï".
Ñöùc Toång Giaùm muïc Tutu, ngöôøi tröôùc ñaây laõnh ñaïo Toång giaùo phaän Anh giaùo Cape Town, sinh naêm 1931 taïi Klerksdorp, Nam Phi. Thuï phong linh muïc Anh giaùo naêm 1961 vaø laøm vieäc ba naêm taïi Quyõ Giaùo duïc Thaàn Hoïc cuûa Hoäi ñoàng Giaùo hoäi Theá giôùi.
Naêm 1975, oâng trôû thaønh cha xöù ngöôøi da ñen ñaàu tieân cuûa Johannesburg vaø sau ñoù ñöôïc boå nhieäm laøm Giaùm muïc Lesotho. OÂng ñöôïc baàu laøm Giaùm muïc Johannesburg vaøo naêm 1985 vaø trôû thaønh Toång giaùm muïc Johannesburg vaøo naêm sau.
OÂng ñaõ noã löïc nhaèm xoùa boû heä thoáng phaân bieät chuûng toäc vaø ñaëc quyeàn chuûng toäc ñöôïc goïi laø apartheid, ñoàng thôøi hoøa giaûi chuûng toäc giöõa nhöõng ngöôøi Nam Phi da traéng vaø da ñen.
Ñöùc Toång giaùm muïc Tutu ñöôïc trao giaûi Nobel Hoøa bình vaøo naêm 1984. OÂng ñaõ laõnh ñaïo caùc cuoäc bieåu tình vaøo naêm 1989 daãn ñeán vieäc traû töï do cho moät soá nhaø hoaït ñoäng haøng ñaàu, trong ñoù coù Toång thoáng töông lai cuûa Nam Phi laø oâng Nelson Mandela. Chuû nghóa apartheid ñaõ sôùm caùo chung sau ñoù.
Trong nhöõng naêm 1990, Ñöùc Toång giaùm muïc Tutu ñoùng vai troø moät nhaø trung gian chính trò. Sau khi nghæ höu vaøo naêm 1996, oâng laø chuû tòch UÛy ban Söï Thaät vaø Hoøa giaûi cuûa Nam Phi, coù nhieäm vuï ñieàu tra caùc vi phaïm nhaân quyeàn trong thôøi apartheid.
Naêm 2007, oâng cuøng vôùi caùc nhaø laõnh ñaïo khaùc treân theá giôùi nhö cöïu Toång thoáng Nam Phi Nelson Mandela vaø cöïu Toång thoáng Myõ Jimmy Carter khôûi xöôùng moät nhoùm goïi laø Nhöõng ngöôøi cao tuoåi laøm vieäc cho hoøa bình vaø nhaân quyeàn trong caùc khu vöïc xaùo troän treân theá giôùi.
Naêm ngoaùi (2012), giaûi thöôûng Templeton ñöôïc trao cho Ñöùc Ñaït Lai Laït Ma thöù 14. Trong soá nhöõng ngöôøi ñaõ nhaän giaûi naøy tröôùc ñaây, coù Meï Teâreâsa Calcutta (1973), sö huynh Roger (1974), Ñöùc hoàng y Leon Joseph Suenens (1976), chò Chiara Lubich (1977), Aleksandr Solzhenitsyn - nhaø vaên Nga vaø tuø nhaân chính trò (1983), Michael Heller - linh muïc vaø nhaø vaät lyù ngöôøi Ba Lan (2008), cha Heller coøn laø moät ngöôøi baïn cuûa Ñöùc giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II.
(Minh Ñöùc)