Phoûng vaán Ñöùc cha Gioan Maria Vuõ Taát
veà ñeà nghò thieát laäp giaùo phaän Haø Tuyeân
Phoûng vaán Ñöùc cha Gioan Maria Vuõ Taát veà ñeà nghò thieát laäp giaùo phaän Haø Tuyeân.
Vieät Nam (WHÑ. 04-04-2013) - Trong dòp Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam hoïp Hoäi nghò thöôøng nieân kyø I/2013, Ñöùc cha Gioan Maria Vuõ Taát, giaùm muïc giaùo phaän Höng Hoùa, ñaõ daønh cho phoùng vieân WHÑ cuoäc phoûng vaán ngaén sau ñaây veà ñeà nghò thieát laäp giaùo phaän Haø Tuyeân.
Phoùng vieân: Kính thöa Ñöùc cha, chuùng con nghe noùi Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam (HÑGMVN) döï ñònh xin Toøa thaùnh Vatican cho thieát laäp giaùo phaän môùi laø giaùo phaän Haø Tuyeân. Xin Ñöùc cha cho ñoäc giaû cuûa trang web Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam (HÑGMVN) bieát roõ theâm veà döï ñònh naøy?
Ñöùc cha Vuõ Taát: Haø Tuyeân, goàm 2 tænh Haø Giang vaø Tuyeân Quang, laø mieàn ñaát xa xoâi, lieân heä ñeán 3 giaùo phaän Baéc Ninh, Höng Hoùa vaø Laïng Sôn, khieán quan heä giöõa Giaùo hoäi (3 giaùo phaän) vôùi chính quyeàn (2 tænh) trôû neân raát phöùc taïp. Xem treân baûn ñoà, dieän tích cuûa hai tænh Haø Giang vaø Tuyeân Quang roäng gaáp hai laàn giaùo phaän Haø Noäi. Ñoaïn ñöôøng töø Haø Tuyeân ñeán Toøa Giaùm muïc Höng Hoùa laø hôn 300km, ñeán Toøa Giaùm muïc Laïng Sôn laø hôn 400km, ñeán Toøa Giaùm muïc Baéc Ninh cuõng gaàn 300km. Quaû laø raát xa xoâi! Vì theá, chuùng toâi, goàm Ñöùc cha Baéc Ninh, Ñöùc cha Laïng Sôn vaø toâi laø giaùm muïc Höng Hoùa, cuøng thoáng nhaát ñeà nghò Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam (HÑGMVN) xin Toøa thaùnh cho thaønh laäp giaùo phaän Haø Tuyeân.
Giaùo daân ôû ñaây tuy thuoäc ba giaùo phaän, nhöng veà phöông dieän tình caûm vaø giao löu töông ñoái laø thoáng nhaát. Lyù do laø trong naêm, saùu thaäp nieân ñaày khoù khaên, giaùo phaän Laïng Sôn khoâng theå cöû ngöôøi ñeán ñoù phuïc vuï ñöôïc. Giaùo phaän Baéc Ninh cuõng khoâng theå leân ñeán ñoù ñöôïc vì giaùo phaän Baéc Ninh coù nhöõng thôøi gian chæ coù "1 linh muïc röôõi" neân khoâng coù khaû naêng. Taát caû ñeàu nhôø caùc cha giaùo phaän Höng Hoùa phuïc vuï. Trong vuøng Haø Tuyeân, chæ coù moät giaùo xöù thuoäc giaùo phaän Laïng Sôn laø giaùo xöù Thaùnh Taâm (TP. Haø Giang) thì giaùo daân ôû ñaây laïi laø ngöôøi cuûa giaùo phaän Höng Hoùa di cö sang ñeå laøm aên. Vì theá giaùo daân tuy laø cuûa 3 giaùo phaän nhöng tình caûm laïi raát thaân quen ñoàng ñieäu, khoâng coù chuyeän kyø thò.
Theo baûn ñoà nhaø nöôùc, dieän tích Haø Giang laø 7,831 km2, tænh Tuyeân Quang laø 5,800km2, toång coäng khoaûng gaàn 14,000km2. Daân soá tænh Haø Giang laø 602,000 ngöôøi, töùc laø hôn nöûa trieäu; tænh Tuyeân Quang laø 675,000 ngöôøi; toång coäng khoaûng gaàn 1.3 trieäu ngöôøi.
Theo thoáng keâ baùo caùo vôùi Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam (HÑGMVN), daân soá Coâng giaùo ôû Haø Tuyeân khoaûng 30,000 (treân 1.3 trieäu daân) vôùi 16 giaùo xöù, 78 giaùo hoï vaø 11 linh muïc.
Vieäc thaønh laäp giaùo phaän Haø Tuyeân seõ coù ñieåm lôïi veà phöông dieän haønh chính: giaùo phaän seõ naèm goïn trong 2 tænh; giaùo quyeàn cuõng nhö chính quyeàn ôû nôi naøy seõ khoâng phaûi coù nhöõng lieân heä phöùc taïp lieân quan ñeán 3 giaùo phaän vaø 2 tænh nhö hieän nay. Ví duï, ôû Höng Hoùa, cöù moãi dòp leã Noel hay dòp Teát, chính quyeàn muoán chuùc möøng thì phaûi ñeán vôùi caû 3 giaùo phaän; vaø ñeå ñaùp leã, caùc giaùo phaän nôi naøy cuõng phaûi ñeán vôùi caùc cô quan cuûa nhieàu tænh. Neáu thaønh laäp ñöôïc giaùo phaän Haø Tuyeân thì seõ ñôõ phöùc taïp hôn.
Moät thuaän lôïi khaùc, giaùo daân tuy thuoäc 3 giaùo phaän, nhöng vì nhöõng khoù khaên khaùch quan, trong nhieàu naêm, chæ coù caùc linh muïc Höng Hoùa ñi phuïc vuï cho taát caû caùc giaùo xöù thuoäc 2 tænh Tuyeân Quang vaø Haø Giang. Do ñoù, vieäc giao löu tình caûm giöõa giaùo daân ôû ñaây raát haøi hoøa.
Vì nhöõng ích lôïi ñoù, Ñöùc cha Baéc Ninh ngöôøi ñaàu tieân ñöa ra ñeà nghò thaønh laäp giaùo phaän môùi vaø chuùng toâi ñeàu taùn thaønh.
Phoùng vieân: Thöa Ñöùc cha, khi ñi vaøo thöïc teá, Ñöùc cha thaáy caàn phaûi chuaån bò nhöõng vieäc laøm cuï theå naøo?
Ñöùc cha Vuõ Taát: Vieäc thieát laäp moät giaùo phaän môùi caàn phaûi theo tieán trình cuûa Toøa Thaùnh.
Veà söï ñoàng thuaän: Ñöùc Toång Girelli cho bieát phaûi coù söï ñoàng thuaän cuûa caùc giaùm muïc, linh muïc trong giaùo phaän. Chuùng toâi ñaõ coù söï ñoàng thuaän cuûa caû 3 Ñöùc cha, vaø caùc linh muïc trong 3 giaùo phaän cuõng raát taùn thaønh.
Veà nhaân söï laõnh ñaïo laø giaùm muïc chính toøa cho Haø Tuyeân: ñaây laø caû moät vaán ñeà, vì ngay caû Giaùo hoäi Vieät Nam cuõng chöa coù ñuû giaùm muïc, noùi chi ñeán vuøng xa xoâi laø Haø Tuyeân.
Veà nhaân söï linh muïc vaø giaùo daân: taïm oån. Thaønh laäp moät giaùo phaän vôùi soá löôïng 30 ngaøn giaùo daân laø toát roài (trong khi giaùo phaän Laïng Sôn chæ coù 5 ngaøn, giaùo phaän Ñaø Naüng hoaëc Hueá cuõng chæ coù khoaûng hôn 50 ngaøn). Veà linh muïc phuïc vuï: seõ nhôø caùc linh muïc doøng hoã trôï theâm.
Veà cô sôû vaät chaát: xaây döïng cô sôû vaät chaát thì caàn thôøi gian. Ñaõ coù moät nhaø thôø chính cuûa tænh Tuyeân Quang xaây döïng naêm 1905, nhöng cuõng nhoû. Caàn coù moät choã khaùc ñeå xaây döïng Toøa Giaùm muïc: coù theå tìm ñöôïc ôû ngoaïi vi TP Tuyeân Quang. Khi xaây Toøa Giaùm muïc thì cuõng caàn söï hoã trôï cuûa toaøn Giaùo hoäi ôû Vieät Nam.
Veà chính quyeàn: tin raèng hoï cuõng seõ ñoàng thuaän vì seõ thuaän tieän cho vieäc quaûn lyù haønh chính. Hai tænh Tuyeân Quang vaø Haø Giang ñaõ töøng hôïp nhaát thaønh tænh Haø Tuyeân.
Chaéc chaén seõ coù nhöõng khoù khaên khaùc, nhöng hy voïng töø töø seõ khaéc phuïc ñöôïc.
Phoùng vieân: Chuùng con chaân thaønh caùm ôn Ñöùc cha.
WHÑ