Muøa Chay laø thôøi gian daán thaân
ñeå cho chaân lyù, ñöùc tin vaø tình yeâu thöông
trôû thaønh ñieàu quan trong nhaát
Muøa Chay laø thôøi gian daán thaân ñeå cho chaân lyù, ñöùc tin vaø tình yeâu thöông trôû thaønh ñieàu quan trong nhaát.
Vatican (Vat. 13-02-2013) - Trong Muøa Chay cuûa Naêm Ñöùc Tin chuùng ta haõy canh taân daán thaân treân con ñöôøng hoaùn caûi ñeå vöôït thaéng khuynh höôùng kheùp kín trong chính mình, vaø ñeå daønh choã cho Thieân Chuùa baèng caùch nhìn thöïc taïi haøng ngaøy vôùi ñoäi maét cuûa Ngöôøi... Hoaùn caûi coù nghóa laø khoâng ñoùng kín trong vieäc tìm kieám thaønh coâng, uy tín, ñòa vò rieâng, nhöng laøm sao ñeå chaân lyù, nieàm tin nôi Thieân Chuùa vaø tình yeâu thöông trôû thaønh ñieàu quan trong nhaát moãi ngaøy.
Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI ñaõ noùi nhö treân vôùi 8,000 tín höõu vaø du khaùch haønh höông naêm chaâu. Trong soá haøng traêm nhoùm haønh höông hieân dieän coù phaùi ñoaøn 34 tín höõu Vieät Nam Ñan Maïch vaø Thuïy Ñieån do Linh Muïc Nguyeãn Minh Quang höôùng daãn. Baàu khí buoåi tieáp kieán ñaõ raát laø caûm ñoäng vì taát caû moïi ngöôøi hieän dieän ñeàu bieát raèng ñaây laø laàn cuoái cuøng hoï gaëp Ñöùc Thaùnh Cha, moät ngöôøi cha chung raát hieàn dòu vaø khieám toán.
Vì hoâm qua laø Thöù Tö Leã Tro, neân trong baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ giaûi thích yù nghóa cuûa Muøa Chay Thaùnh, Ngaøi noùi:
Hoâm nay Thöù Tö Leã Tro chuùng ta baét ñaàu thôøi gian phuïng vuï Muøa Chay boán möôi ngaøy chuaån bò cho chuùng ta cöû haønh Leã Phuïc Sinh Thaùnh; noù laø moät thôøi gian daán thaân ñaëc bieät treân con ñöôøng thieâng lieâng. Soá 40 ñöôïc noùi ñeán nhieàu laàn trong Thaùnh Kinh. Noù ñaëc bieät gôïi laïi boán möôi naêm daân Israel du haønh trong sa maïc: laø moät thôøi gian daøi ñaøo taïo ñeå trôû thaønh daân Chuùa, nhöng cuõng laø moät thôøi gian, trong ñoù caùm doã baát trung vôùi giao öôùc vôùi Chuùa luoân luoân hieän dieän. Boán Möôi cuõng ñaõ laø caùc ngaøy ngoân söù Elia ñi ñeå tôùi Nuùi cuûa Thieân Chuùa, laø nuùi Horeb, cuõng nhö laø thôøi gian Ñöùc Gieâsu soáng trong sa maïc tröôùc khi baét ñaàu cuoâc soáng coâng khai vaø laø nôi Ngöôøi ñaõ bò quyû döõ thöû thaùch.
Tröôùc heát sa maïc laø nôi Chuùa Gieâsu ruùt lui, laø nôi cuûa söï thinh laëng, ngheøo naøn, nôi con ngöôøi khoâng coù caùc naâng ñôõ vaät chaát, vaø ñoái dieän vôùi caùc vaàn ñeà neàn taûng cuûa cuoäc soáng, ñöôïc thuùc ñaåy chuù yù tôùi ñieàu noøng coát, vaø chính vì theá neân con ngöôøi deã gaëp gôõ Thieân Chuùa hôn. Nhöng sa maïc cuõng laø nôi cuûa söï cheát, bôûi vì nôi ñaâu khoâng coù nöôùc, thì cuõng khoâng coù söï soáng, vaø laø nôi cuûa söï coâ tòch, trong ñoù con ngöôøi caûm thaáy bò caùm doã maïnh meõ hôn. Chuùa Gieâsu vaøo trong sa maïc, vaø ôû ñoù Ngöôøi chòu caùm doã boû con ñöôøng do Thieân Chuùa Cha chæ ñònh ñeå theo con con ñöôøng cuûa traàn gian deã daõi hôn (x. Lc 4,1-13).
Nhö theá, Ngöôøi gaùnh laáy caùc thöû thaùch cuûa chuùng ta, mang laáy söï khoán naïn cuûa chuùng ta, ñeå chieán thaéng keû döõ vaø môû ra cho chuùng ta con ñöôøng höôùng veà Thieân Chuùa, con ñöôøng cuûa söï hoaùn caûi.
Tieáp ñeán Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ suy tö veà caùc caùm doã maø Chuùa Gieâsu phaûi ñöông ñaàu. Noù laø tieáng môøi goïi moïi ngöôøi traû lôøi cho moät caâu hoûi neàn taûng: caùi gì thöïc söï coù giaù trò trong cuoäc soáng chuùng ta? Trong caùm doã thöù nhaát ma quûy ñeà nghò Chuùa Gieâsu bieán ñaù thaønh baùnh aên ñeå daäp taét caùi ñoùi. Chuùa Gieâsu traû lôøi raèng con ngöôøi khoâng chæ soáng nhôø baùnh: khoâng coù moät caâu traû lôøi cho caùi ñoùi chaân lyù, ñoùi Thieân Chuùa, con ngöôøi khoâng theå ñöôïc cöùu roãi (x. cc. 3-4). Trong caùm doã thöù hai ma quûy ñeà nghò vôùi Chuùa Gieâsu con ñöôøng cuûa quyeàn bính: noù ñöa Ngöôøi leân cao vaø coáng hieán cho Ngöôøi söï thoáng trò theá giôùi; nhöng ñaây khoâng phaûi laø con ñöôøng cuûa Thieân Chuùa: Chuùa Gieâsu yù thöùc roõ raøng raèng khoâng phaûi quyeàn bính traàn gian cöùu roãi theá giôùi, nhöng laø quyeàn bính cuûa thaäp giaù, cuûa söï khieâm nhöôøng, cuûa tình yeâu thöông ((cc. 5-8). Trong caùm doã thöù ba ma quûy ñeà nghò vôùi Chuùa Gieâsu töø noùc Ñeàn Thôø Gieârusalem gieo mình xuoáng ñeå khieán cho mình ñöôïc Thieân Chuùa naâng ñôõ qua caùc thieân thaàn cuûa Ngöôøi, nghóa laø hoaøn thaønh moät caùi gì ngoaïn muïc ñeå thöû thaùch chính Thieân Chuùa; nhöng caâu traû lôøi laø Thieân Chuùa khoâng phaûi laø moät ñoái töôïng maø chuùng ta coù theå aùp ñaët caùc ñieàu kieän cuûa chuùng ta: Ngöôøi laø Chuùa cuûa taát caû (x.cc. 9-12).
Ñaâu laø nhaân toá cuûa ba thöû thaùch maø Chuùa Gieâsu phaûi chòu? Ñoù laø ñeà nghò duøng Thieân Chuùa nhö laø duïng cuï, duøng Ngöôøi cho moät ñoái töôïng cho caùc lôïi ích cuûa chuùng ta, cho vinh quang, vaø cho söï thaønh coâng rieâng cuûa mình.
Vaø nhö vaäy, trong noøng coát, ñoù laø töï ñaët mình vaøo choã cuûa Thieân Chuùa, baèng caùch thaùo gôõ Ngöôøi ra khoûi cuoäc soáng cuûa mình, vaø khieán cho Ngöôøi trôû thaønh thöøa thaõi. Moãi ngöôøi phaûi töï hoûi: Thieân Chuùa coù choã naøo trong cuoäc soáng cuûa toâi? Ngöôøi laø Chuùa hay toâi laø Chuùa? Ñöùc Thaùnh Gha giaûi thích vieäc löôùt thaéng caùc caùm doã nhö sau:
Thaéng vöôït caùm doã ñaët ñeå Thieân Chuùa beân döôùi mình vaø caùc lôïi loäc rieäng tö hay ñaët ñeå Ngöôøi trong moät xoù vaø trôû veà vôùi traät töï öu tieân ñuùng ñaén, traû cho Thieân Chuùa choã nhaát, laø moät con ñöôøng maø moïi Kitoâ höõu phaûi luoân luoân ñi trôû laïi. Hoaùn caûi, moät lôøi môøi goïi maø chuùng ta seõ laéng nghe nhieàu laàn trong trong Muøa Chay, coù nghóa laø theo Chuùa Gieâsu theá naøo ñeå Tin Möøng höôùng daån cuï theå cuoäc soáng; coù nghóa laø ñeå cho Thieân Chuùa bieán ñoåi chuùng ta, thoâi nghó raèng chuùng ta laø nhöõng ngöôøi duy nhaát xaäy döïng cuoäc ñôøi mình; coù nghóa laø nhaän bieát raèng chuùng ta laø thuï taïo, chuùng ta tuøy thuoäc nôi Thieân Chuùa, nôi tình yeâu cuûa Ngöôøi, vaø chæ khi "maát ñi" cuoäc soáng trong Ngöôøi, chuùng ta môùi coù theå coù ñöôïc noù. Ñieàu naøy ñoøi buoäc chuùng ta phaûi coù caùc löïa choïn döïa treân aùnh saùng cuûa Lôøi Chuùa. Ngaøy nay, chuùng ta khoâng theå laø caùc Kitoâ höõu nhö laø haäu quûa ñôn thuaàn cuûa söï kieän soáng trong moät xaõ hoäi coù caùc goác reã Kitoâ: caû ngöôøi sinh ra töø moät gia ñình Kitoâ vaø ñöôïc giaùo duïc toân giaùo cuõng phaûi canh taân söï löïa choïn laø tín höõu Kitoâ moãi ngaøy, daønh choã nhaát cho Thieân Chuùa, tröôùc caùc caùm doã maø moät neàn vaên hoùa tuïc hoùa lieân tuïc ñeà nghò moãi ngaøy, tröôùc phaùn ñoaùn pheâ bình cuûa nhieàu ngöôøi ñoàng thôøi. Ñöùc Thaùnh Cha noùi veà caùc caùm doã maø Kitoâ höõu phaûi ñöông ñaàu nhö sau:
Thaät vaäy, xaõ hoäi ngaøy nay ñöa ra cho Kitoâ höõu bieát bao nhieâu thöû thaùch, vaø chuùng ñuïng chaïm tôùi cuoäc soáng caù nhaân vaø xaõ hoäi. Khoâng deã maø trung thaønh vôùi hoân nhaân Kitoâ, thöïc thi loøng thöông xoùt trong cuoäc soáng thöôøng ngaøy, daønh khoaûng troáng cho lôøi caàu nguyeän vaø söï thinh laëng noäi taâm; khoâng deã maø coâng khai choáng laïi caùc löïa choïn maø ngöôøi ta coi nhö ñieàu töï nhieân nhö phaù thai trong tröôøng hôïp khoâng öôùc muoán mang thai, gieát ngöôøi eâm dòu trong tröôøng hôïp caùc beänh naëng, hay tuyeån löïa caùc phoâi thai ñeå ngaên ngöøa caùc beänh gia truyeàn. Caùm doã gaït ñöùc tin ra ngoaøi luoân luoân hieän dieän vaø vieäc hoaùn caûi trôû thaønh moät caâu traû lôøi cho Thieân Chuùa, caàn ñöôïc xaùc nhaän nhieàu laàn trong cuoäc soáng.
Tieáp ñeán Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ keå ra moät soá caùc thí duï chöùng minh cho caùc cuoäc hoaùn caûi lôùn: chaúng haïn nhö tröôøng hôïp cuûa thaùnh Phaoloâ treân ñöôøng ñeán thaønh Damasco, hay thaùnh Agostino. Nhöng ngay trong thôøi ñaïi suy thoaùi yù nghóa cuûa söï thaùnh thieâng ngaøy nay, ôn thaùnh Chuùa vaãn hoaït ñoäng vaø laøm nhöõng ñieàu kyø dieäu trong cuoäc ñôøi cuûa bieát bao nhieâu ngöôøi. Chuùa khoâng moûi meät goõ cöûa loøng con ngöôøi trong caùc boái caûnh xaõ hoäi vaø vaên hoùa xem ra bò söï tuïc hoùa nuoát tröûng, nhö ñaõ xaûy ra cho Pavel Florenskij tín höõu chính thoáng Nga.
Ñöôïc giaùo duïc moät caùch voâ ngoä hoaøn toaøn, ñeán ñoä thuø nghòch vôùi caùc giaùo huaán toân giaùo, khoa hoïc gia Florenskij keâu leân: "Khoâng, khoâng theå soáng khoâng coù Thieân Chuùa!", vaø oâng ñaõ hoaøn toaøn thay ñoåi cuoäc soáng tôùi ñoä trôû thaønh moät ñan só.
Theá roài coøn coù göông maët cuûa chò Etty Hillversum, moät thieáu nöõ Hoøa Lan goác Do thaùi cheát trong traïi taäp trung Auschwitz. Ban ñaàu chò soáng xa Thieân Chuùa, roài khaùm phaù ra Ngöôøi, khi nhìn saâu vaøo chính mình vaø vieát: "Moät caùi gieáng raát saâu ôû trong toâi. Vaø trong caùi gieáng aáy coù Thieân Chuùa. Ñoâi khi toâi thaønh coâng trong vieäc ñaït tôùi Ngöôøi, nhöng thöôøng hôn thì ñaù caùt che daáu Ngöôøi: khi ñoù Thieân Chuùa bò choân vuøi. Caàn phaûi ñaøo Ngöôøi leân" (Nhaät Kyù, 97). Trong cuoäc soáng taûn maùc vaø baát an, chò tìm laïi ñöôïc Thieân Chuùa chính giöõa thaûm caûnh lôùn lao cuûa cuoäc dieät chuûng Do thaùi Shoah cuûa theá kyû XX. Ngöôøi thieáu nöõ maûnh khaûnh vaø khoâng ñöôïc thoûa maõn naøy, ñaõ ñöôïc bieán hình bôûi ñöùc tin, vaø trôû thaønh moät phuï nöõ traøn ñaày tình yeâu, an bình noäi taâm, coù khaù naêng khaúng ñònh nhö sau: "Toâi soáng lieân læ trong söï thaân tình vôùi Thieân Chuùa".
Khaû naêng choáng laïi caùc ve vaõn yù thöùc heä thôøi cuûa chò ñeå löïa choïn tìm chaân lyù vaø roäng môû cho söï khaùm phaù ra ñöùc tin, ñaõ ñöôïc laøm chöùng bôûi moät phuï nöõ khaùc cuûa thôøi ñaïi chuùng ta: ñoù laø chò Dorothy Day, ngöôøi Myõ. Trong cuoán tieåu söû töï vieát chò coâng khai tuyeân xöng raèng chò ñaõ bò rôi vaøo trong caùm doã giaûi quyeát taát caû vôùi chính trò, baèng caùch chaïy theo ñeà nghò maùc xít: "Toâi ñaõ muoán ñi vôùi caùc ngöôøi bieåu tình, vaøo tuø, vieát, aûnh höôûng treân ngöôøi khaùc vaø ñeå laïi cho theá giôùi giaác mô cuûa toâi. Coù bieát bao tham voïng vaø tìm kieám chính mình trong taát caû nhöõng ñieàu ñoù!" Con ñöôøng tieán veà ñöùc tin ñaõ ñaëc bieät khoù khaên trong moät moâi tröôøng tuïc hoùa nhö vaäy, nhöng Thaùnh suûng vaãn hoaït ñoäng nhö chò ñaõ neâu baät: "Chaéc chaén laø toâi ñaõ caûm thaáy thöôøng xuyeân hôn nhu caàu ñeán nhaø thôø, quøy goái xuoáng, cuùi ñaàu caàu nguyeän. Moät baûn naêng muø loøa, coù theå noùi theá, bôûi vì toâi ñaõ khoâng yù thöùc caàu nguyeän. Nhöng toâi ñaõ ñi, toâi ñaõ thaùp mình vaøo baàu khí caàu nguyeän... ". Thieân Chuùa ñaõ ñöa chò tôùi vieäc yù thöùc gaén boù vôùi Giaùo Hoäi, trong moät cuoäc soáng taän hieán cho nhöõng ngöôøi khoán khoå.
Trong thôøi ñaïi chuùng ta khoâng hieám caùc cuoäc hoaùn caûi ñöôïc hieåu nhö söï trôû veà cuûa ngöôøi, sau moät neàn giaùo duïc Kitoâ hôøi hôït, ñaõ xa rôøi ñöùc tin bieát bao nhieâu naêm, vaø roài taùi khaùm phaù ra Chuùa Kitoâ vaø Tin Möøng cuûa Ngöôøi.
Trong saùch Khaûi Huyeàn chuùng ta ñoïc thaáy raèng: "Naøy ñaây: Ta ñöùng ngoaøi cöûa vaø Ta goõ. Neáu ai laéng nghe tieáng Ta vaø môû cöûa cho Ta, thì Ta seõ ñeán vôùi noù, seõ duøng böõa toái vôùi noù vaø noù cuøng vôùi Ta" (Kh 3,20). Con ngöôøi noäi taâm cuûa chuùng ta phaûi chuaån bò ñeå ñöôïc Thieân Chuùa vieáng thaêm, vaø chính vì theá khoâng ñöôïc ñeå cho mình bò xaâm laêng bôûi caùc aûo aûnh, daùng veû beà ngoaøi, vaø caùc ñieàu vaät chaát.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chaøo tín höõu baèng nhieàu thöù tieáng khaùc nhau vaø caùm ôn moïi ngöôøi veà tình yeâu thöông vaø lôøi caàu nguyeän daønh cho ngaøi. Ngaøi xin taát caû tieáp tuïc caàu nguyeän cho Ñöùc Giaùo Hoaøng vaø cho Giaùo Hoäi.
Sau cuøng Ñöùc Thaùnh Cha caát kinh Laäy Cha vaø ban pheùp laønh toøa thaùnh cho moïi ngöôøi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)