Toaøn Vaên Söù Ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
Nhaân Ngaøy Theá Giôùi
Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi Laàn Thöù 47
Toaøn Vaên Söù Ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Nhaân Ngaøy Theá Giôùi Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi Laàn Thöù 47.
Vatican (Vat. 26-01-2013) - Nhö chuùng toâi ñaõ ñöa tin, ngaøy 24 thaùng 01 naêm 2013, Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc 16 ñaõ coâng boá söù ñieäp nhaân dòp Ngaøy theá giôùi truyeàn thoâng xaõ hoäi laàn thöù 47 vôùi chuû ñeà, "Caùc maïng xaõ hoäi: nhöõng caùnh cöûa söï thaät vaø ñöùc tin; nhöõng khoâng gian môùi cuûa vieäc rao giaûng Tin Möøng". Söù ñieäp ñöôïc coâng boá baèng 8 thöù tieáng. Sau ñaây chuùng toâi xin göûi ñeán quyù vò baûn dòch Vieät ngöõ toaøn vaên söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha:
Anh chò em thaân meán,
Ngaøy theá giôùi truyeàn thoâng naêm 2013 ñeán gaàn, toâi muoán chia seû vôùi anh chò em moät vaøi phaûn tænh veà thöïc taïi ngaøy caøng quan troïng lieân quan ñeán caùch thöùc maø ngaøy nay chuùng ta giao tieáp vôùi nhau. Toâi muoán xem xeùt veà söï phaùt trieån cuûa maïng löôùi xaõ hoäi kyõ thuaät soá voán ñang taïo ra moät "agora" môùi, laø moät quaûng tröôøng môû ra ñeå moïi ngöôøi coù theå ñeán vaø chia seû quan ñieåm, thoâng tin vaø yù kieán cuûa mình, vaø cuõng nôi ñaây nhöõng moái töông quan môùi vaø caùc kieåu maãu veà coäng ñoàng xuaát hieän.
Caùc khoâng gian naøy neáu ñöôïc söû duïng moät caùch khoân ngoan vaø ñuùng ñaén, chuùng seõ coå voõ caùc hình thöùc ñoái thoaïi vaø tranh luaän; vaø neáu toân troïng vaø quan taâm ñeán söï rieâng tö, traùch nhieäm vaø chaân lyù, chuùng coù theå thuùc ñaåy moái daây hieäp nhaát giöõa caùc caù nhaân vaø thaêng tieán moät caùch hieäu quaû söï hoøa hôïp cuûa gia ñình nhaân loaïi. Söï trao ñoåi thoâng tin coù theå trôû thaønh truyeàn thoâng ñích thöïc, thaønh moái daây lieân keát tình baïn vaø nhöõng noái keát töông trôï söï hieäp thoâng. Ñeå nhaän ra tieàm naêng lôùn lao nôi caùc maïng löôùi naøy, nhöõng ngöôøi daán thaân vaøo ñoù caàn phaûi noã löïc trôû neân trung thöïc vì, trong nhöõng khoâng gian ñoù, hoï khoâng chæ chia seû yù kieán hay thoâng tin maø coøn chia seû chính baûn thaân mình.
Söï phaùt trieån cuûa caùc maïng löôùi truyeàn thoâng cuõng môøi goïi moät söï daán thaân: moïi ngöôøi phaûi daán thaân xaây döïng caùc moái töông quan vaø tình baïn, traû lôøi caùc caâu hoûi trong nieàm vui, vaø hôn heát laø tìm kieám nhöõng khích leä veà maët trí thöùc, chia seû thoâng tin vaø kieán thöùc. Nhöõng maïng löôùi naøy ngaøy caøng trôû thaønh moät phaàn quan troïng cuûa cô caáu xaõ hoäi, vì chuùng giuùp moïi ngöôøi ñeán vôùi nhau treân cô sôû cuûa nhöõng nhu caàu cô baûn aáy. Nhö theá, caùc maïng löôùi xaõ hoäi caàn ñöôïc nuoâi döôõng bôûi nhöõng gôïi höùng voán caém reã saâu trong traùi tim con ngöôøi.
Vaên hoùa cuûa caùc maïng löôùi xaõ hoäi vaø nhöõng thay ñoåi trong caùc phöông tieän cuõng nhö caùch theá truyeàn thoâng ñöa ra nhöõng thaùch ñoá lôùn lao cho nhöõng ai muoán noùi veà chaân lyù vaø caùc giaù trò. Cuõng nhö nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi khaùc, taàm quan troïng vaø hieäu quaû cuûa caùc phöông thöùc dieãn taû khaùc nhau döôøng nhö ñöôïc xaùc ñònh bôûi söï noåi tieáng cuûa chuùng hôn laø bôûi giaù trò vaø taàm quan troïng voán coù. Tính ñaïi chuùng thöôøng lieân keát vôùi tieáng taêm vaø caùc chieán löôïc nhaèm thuyeát phuïc ngöôøi khaùc hôn laø logic cuûa laäp luaän. Ñoâi khi tieáng noùi nheï nhaøng cuûa lyù trí coù theå bò ñeø beïp bôûi söï aàm ó cuûa nhöõng thoâng tin mang tính phoùng ñaïi, vaø do ñoù khoâng theå loâi cuoán nhö nhöõng thöù khaùc voán coù moät caùch dieãn taû thuyeát phuïc hôn.
Maïng löôùi truyeàn thoâng xaõ hoäi thöïc söï caàn söï daán thaân cuûa taát caû nhöõng ai yù thöùc veà giaù trò cuûa ñoái thoaïi, nhöõng cuoäc tranh luaän tri thöùc vaø laäp luaän logic, cuõng nhö cuûa nhöõng ngöôøi noã löïc nuoâi döôõng nhöõng hình thöùc ñaøm thoaïi vaø dieãn ñaït voán loâi cuoán nhöõng khaùt voïng cao ñeïp cuûa nhöõng ai tham gia vaøo tieán trình truyeàn thoâng. Caùc cuoäc ñoái thoaïi vaø thaûo luaän coù theå ñöôïc döôõng nuoâi vaø lôùn leân khi chuùng ta ñoái thoaïi vôùi vaø quan taâm ñeán nhöõng ngöôøi maø quan ñieåm cuûa hoï ñoâi khi khaùc vôùi quan ñieåm cuûa chuùng ta. "Vì thöïc taïi cuûa caùc neàn vaên hoùa raát ña daïng neân con ngöôøi khoâng chæ caàn chaáp nhaän söï hieän höõu cuûa neàn vaên hoùa khaùc, maø coøn caàn ñeå cho noù gôïi höùng vaø laøm phong phuù chính mình vaø môû ra ñeå ñoùn nhaän nhöõng gì laø toát laønh, ñuùng ñaén vaø cao ñeïp" (Baøi noùi chuyeän trong cuoäc gaëp gôõ nhaân Ngaøy Vaên Hoùa Theá Giôùi naêm 2010).
Thaùch ñoá maø maïng truyeàn thoâng xaõ hoäi ñang ñoái dieän thì cuõng bao goàm vieäc laøm theá naøo ñeå chuùng mang laïi lôïi ích töø söï tham gia ñaày ñuû cuûa nhöõng ngöôøi tin, nhöõng ngöôøi khao khaùt chia seû söù ñieäp cuûa Ñöùc Kitoâ vaø giaù trò cuûa phaåm giaù con ngöôøi voán ñöôïc giaùo huaán cuûa Ngaøi khích leä. Caùc tín höõu ngaøy caøng nhaän thöùc raèng neáu Tin Möøng khoâng ñöôïc phoå bieán caû trong nhöõng moâi tröôøng kyõ thuaät soá, thì coù theå seõ vaéng boùng trong kinh nghieäm cuûa nhieàu ngöôøi, voán coi khoâng gian naøy cuûa cuoäc soáng laø ñieàu quan troïng. Moâi tröôøng kyõ thuaät soá khoâng phaûi laø moät theá giôùi song song hay chæ laø moät theá giôùi aûo, nhöng laø thaønh phaàn cuûa thöïc taïi thöôøng nhaät cuûa nhieàu ngöôøi, nhaát laø cuûa giôùi treû. Caùc maïng truyeàn thoâng xaõ hoäi laø keát quaû cuûa nhöõng töông taùc giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi, nhöng ñeán löôït mình, caùc maïng löôùi naøy cuõng hình thaønh nhöõng naêng ñoäng cuûa truyeàn thoâng voán xaây döïng caùc moái töông quan: do ñoù, moät söï hieåu bieát ñuùng ñaén veà moâi tröôøng naøy laø ñoøi hoûi phaûi coù tröôùc heát ñeå coù theå hieän dieän moät caùch yù nghóa treân ñoù.
Khaû naêng söû duïng caùc ngoân ngöõ môùi laø ñieàu ñöôïc ñoøi hoûi, khoâng chæ ñeå baét kòp vôùi thôøi ñaïi, maø coøn ñeå giuùp söï phong phuù voâ haïn cuûa Tin Möøng coù theå tìm thaáy nhöõng hình thöùc dieãn taû thích hôïp ñeå coù theå ñi vaøo taâm trí vaø con tim cuûa moïi ngöôøi. Trong moâi tröôøng kyõ thuaät soá, nhöõng baøi vieát caàn ñöôïc song haønh vôùi hình aûnh vaø aâm thanh. Nhö trong caùc duï ngoân cuûa Ñöùc Gieâsu, truyeàn thoâng hieäu quûa caàn phaûi thu huùt trí töôûng töôïng vaø tình caûm cuûa nhöõng ngöôøi maø ta muoán môøi hoï ñi vaøo moät cuoäc gaëp gôõ vôùi maàu nhieäm Tình Yeâu cuûa Ñöùc Gieâsu. Beân caïnh ñoù, chuùng ta bieát raèng, truyeàn thoáng Ki-toâ giaùo raát phong phuù veà caùc daáu chæ vaø bieåu töôïng: ví duï, toâi nghó veà Thaùnh giaù, caùc icon, hình aûnh cuûa Ñöùc Trinh Nöõ Maria, Hang ñaù Giaùng sinh, caùc cöûa soå kính maøu vaø caùc böùc aûnh trong caùc thaùnh ñöôøng. Moät phaàn phaàn quan troïng cuûa di saûn ngheä thuaät nhaân loaïi ñöôïc saùng taïo bôûi caùc hoïa só vaø nhaïc só khi hoï noã löïc ñeå dieãn taû chaân lyù ñöùc tin.
Trong caùc maïng löôùi xaõ hoäi, caùc tín höõu phaûi baøy toû söï chaân thaønh cuûa mình ngang qua vieäc chia seû nguoàn maïch saâu xa mang laïi cho caùc tín höõu aáy nieàm hy voïng vaø vui töôi: ñoù laø nieàm tin nôi Thieân Chuùa giaøu loøng töø bi vaø tình thöông ñöôïc maïc khaûi trong Ñöùc Gieâsu Kitoâ. Söï chia seû aáy khoâng phaûi chæ heä taïi ôû vieäc bieåu loä ñöùc tin moät caùch toû töôøng, nhöng coøn heä taïi chöùng taù, nghóa laø qua caùch thöùc ta thoâng truyeàn "nhöõng choïn löïa, nhöõng sôû thích, phaùn ñoaùn, phuø hôïp saâu xa vôùi Tin Möøng, cho duø ta khoâng minh nhieân noùi veà Tin Möøng" (Söù ñieäp Ngaøy Theá giôùi truyeàn thoâng xaõ hoäi 2011).
Moät caùch laøm chöùng taù coù yù nghóa ñaëc bieät, ñoù laø khao khaùt trao ban chính mình cho tha nhaân qua thaùi ñoä saün saøng can döï vaøo nhöõng vaán naïn vaø nhöõng nghi ngôø cuûa tha nhaân, trong thaùi ñoä kieân nhaãn vaø toân troïng, treân haønh trình cuûa hoï tìm kieám chaân lyù vaø yù nghóa cuoäc soáng. Cuoäc ñoái thoaïi ngaøy caøng gia taêng veà ñöùc tin vaø tín ngöôõng treân caùc maïng xaõ hoäi xaùc nhaän taàm quan troïng cuûa toân giaùo trong cuoäc thaûo luaän coâng khai vaø trong ñôøi soáng xaõ hoäi.
Ñoái vôùi nhöõng ai ñoùn nhaän moùn quaø ñöùc tin vôùi traùi tim roäng môû, caâu traû lôøi trieät ñeå nhaát cho caùc vaán naïn cuûa con ngöôøi veà tình yeâu, chaân lyù vaø yù nghóa cuoäc soáng - nhöõng vaán naïn chaéc chaén khoâng theå vaéng boùng trong caùc maïng xaõ hoäi - ñöôïc tìm thaáy nôi con ngöôøi Ñöùc Gieâ-su Kitoâ. Ñoù laø moät ñieàu töï nhieân khi nhöõng ngöôøi coù ñöùc tin khao khaùt chia seû, vôùi thaùi ñoä toân troïng vaø lòch söï, vôùi nhöõng ai maø hoï gaëp treân dieãn ñaøn kyõ thuaät soá. Tuy nhieân, moät caùch toái haäu, neáu nhö nhöõng noã löïc chia seû Tin Möøng cuûa chuùng ta troå sinh hoa traùi ñoù laø vì quyeàn naêng Lôøi cuûa Thieân Chuùa töï noù ñaõ ñuïng chaïm ñeán con tim cuûa tha nhaân, tröôùc baát kyø noã löïc naøo cuûa ta. Nieàm tín thaùc nôi hoaït ñoäng quyeàn naêng cuûa Thieân Chuùa luoân phaûi vöôït leân treân moïi caäy döïa vaøo vieäc söû duïng caùc phöông theá cuûa nhaân loaïi. Caû trong laõnh vöïc kyõ thuaät soá, trong ñoù ngöôøi ta deã gioùng leân nhöõng tieáng noùi gay go vaø xung ñoät, nôi maø chuû nghóa duy caûm coù nguy cô laán aùt, chuùng ta ñöôïc môøi goïi löu taâm ñeå phaân ñònh. Lieân quan ñeán vaán ñeà naøy, chuùng ta haõy nhôù laïi raèng, ngoân söù Isaia nhaän ra tieáng Chuùa khoâng phaûi trong gioù to baõo lôùn, khoâng phaûi trong ñoäng ñaát hay löûa, nhöng trong "tieáng gioù hiu hiu" (1Cv 19,11-12). Chuùng ta caàn phaûi tin raèng, khao khaùt neàn taûng cuûa con ngöôøi laø yeâu, ñöôïc yeâu, tìm thaáy yù nghóa vaø chaân lyù - moät khao khaùt maø chính Thieân Chuùa ñaõ ñaët ñeå trong traùi tim cuûa moãi ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ - khao khaùt ñoù khieán cho con ngöôøi cuûa thôøi ñaïi khoâng ngöøng môû ra vôùi ñieàu maø Chaân phöôùc Hoàng y Newman goïi laø "aùnh saùng ñöùc tin toát laønh."
Caùc maïng löôùi truyeàn thoâng xaõ hoäi, ngoaøi vieäc trôû neân moät phöông tieän cuûa truyeàn baù Phuùc AÂm, coøn laø moät yeáu toá trong söï phaùt trieån cuûa con ngöôøi. Ví duï, ôû nhöõng nôi maø vì boái caûnh ñòa lyù vaø vaên hoùa caùc Kitoâ höõu caûm thaáy bò coâ laäp, caùc maïng truyeàn thoâng xaõ hoäi coù theå cuûng coá caûm thöùc thuoäc veà coäng ñoaøn hoaøn vuõ cuûa caùc tín höõu. Caùc maïng löôùi truyeàn thoâng coù theå laøm cho vieäc chia seû caùc nguoàn maïch veà linh ñaïo vaø phuïng vuï dieãn ra moät caùch deã daøng, giuùp moïi ngöôøi caûm thaáy gaàn guõi hôn vôùi nhöõng ngöôøi chia seû cuøng nieàm tin trong khi caàu nguyeän. Moät söï daán thaân chaân thöïc vaø coù tính töông taùc vôùi caâu hoûi vaø vaán naïn cuûa nhöõng ngöôøi ñang ôû xa ñöùc tin laøm cho chuùng ta nhaän thaáy nhu caàu caàn phaûi nuoâi döôõng, baèng caàu nguyeän vaø phaûn tænh, ñöùc tin cuûa chuùng ta trong söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa cuõng nhö trong vieäc thöïc haønh ñöùc aùi: "Giaû nhö toâi coù noùi ñöôïc caùc thöù tieáng cuûa loaøi ngöôøi vaø cuûa caùc thieân thaàn ñi nöõa, maø khoâng coù ñöùc meán, thì toâi cuõng chaúng khaùc gì thanh la pheøng pheøng, chuõm choïe xoang xoaûng" (1Cr 13,1).
Trong theá giôùi kyõ thuaät soá, coù nhöõng maïng löôùi xaõ hoäi giuùp cho con ngöôøi thôøi nay coù cô hoäi caàu nguyeän, suy nieäm vaø chia seû Lôøi Chuùa. Theá nhöng, caùc maïng löôùi naøy cuõng môû ra caùnh cöûa cho caùc chieàu kích khaùc cuûa nieàm tin. Nhôø vaøo nhöõng lieân laïc ban ñaàu treân maïng, nhieàu ngöôøi khaùm phaù ra taàm quan troïng cuûa nhöõng cuoäc gaëp gôõ tröïc tieáp, kinh nghieäm cuûa ñôøi soáng coäng ñoaøn vaø thaäm chí laø kinh nghieäm haønh höông, nhöõng yeáu toá quan troïng trong haønh trình ñöùc tin. Caàn phaûi coù söï thoáng nhaát vaø nhaát quaùn trong khi dieãn taû ñöùc tin vaø laøm chöùng cho Tin Möøng trong moïi thöïc taïi maø chuùng ta soáng, cho duø ñoù laø theå lyù hay kyõ thuaät soá. Khi tìm caùch laøm cho Tin Möøng hieän dieän trong moâi tröôøng kyõ thuaät soá, chuùng ta coù theå môøi goïi moïi ngöôøi gaëp gôõ nhau ñeå caàu nguyeän hoaëc cöû haønh phuïng vuï taïi nhöõng nôi cuï theå nhö nhaø thôø hoaëc nhaø nguyeän... Khi chuùng ta hieän dieän vôùi tha nhaân, baèng baát cöù caùch naøo, chuùng ta ñöôïc môøi goïi laøm cho tha nhaân nhaän bieát tình thöông cuûa Thieân Chuùa cho ñeán taän bôø coõi traùi ñaát.
Toâi nguyeän xin Thaàn Khí Thieân Chuùa ñoàng haønh vôùi anh chò em vaø soi saùng cho anh chò em luoân maõi. Toâi cuõng chaân thaønh ban pheùp laønh cho taát caû moïi ngöôøi, öôùc gì anh chò em seõ laø nhöõng söù giaû vaø chöùng nhaân Tin Möøng ñích thöïc: "Anh em haõy ñi khaép töù phöông thieân haï, loan baùo Tin Möøng cho moïi loaøi thoï taïo" (Mc 16,15).
Töø Vatican, ngaøy 24 thaùng 1 naêm 2013.
Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc 16
Nguyeãn Minh Trieäu sj chuyeån ngöõ
(Radio Vatican)