Phoûng vaán cha Pietro Belcredi
thöøa sai trong vuøng Amazzonia beân Brasil
Phoûng vaán cha Pietro Belcredi, thöøa sai trong vuøng Amazzonia beân Brasil.
Brazil (Zenit 18-12-2012; Vat. 07-01-2013) - Amazzonia laø moät vuøng röøng giaø roäng meânh moâng beân chaâu Myõ Latinh, coù dieän tích 5.4 trieäu caäy soá vuoâng, 60% thuoäc nöôùc Brasil, 13% thuoäc Peruø, 10% thuoäc Colombia, caùc phaàn nhoû coøn laïi thuoäc caùc nöôùc Venezuela, Ecuador, Bolivia, Guyana, Surinam vaø Guyana Phaùp. Ñaây laø moât trong caùc vuøng giaàu söùc soáng nhaát theá giôùi vôùi 2.5 trieäu loaïi coân trung khaùc nhau, 40,000 loaïi caây, 2,200 loaïi caù, gaàn 1,300 loaïi chim, hôn 400 loaøi vaät coù vuù, 428 loaïi löôõng cö vöøa soáng döôùi nöôùc vöøa soáng treân ñaát, gaàn 400 loaïi boø saùt.
Moät phaàn naêm caùc loaïi chim vaø caùc loai caù nöôùc ngoït toaøn theá giôùi soáng trong vuøng röøng giaø Amazzonia. Vaø caùc nhaø khoa hoïc ñaõ thoáng keâ ñöôïc töø 97 tôùi gaàn 130 ngaøn loaøi vaät khoâng coù xöông soáng truù nguï trong vuøng naøy. Thaät ra trong vuøng röøng giaø Amazzonia meânh moâng naøy coøn raát nhieàu loaïi caây, thaûo moäc vaø thuù vaät maø caùc nhaø khoa hoïc chöa khaùm phaù ra.
Ñaây cuõng laø vuøng ñaát nôi coù haøng ngaøn thöøa sai nam nöõ laøm vieäc truyeàn giaùo, trong ñoù coù haøng traêm linh muïc vaø tu só nam nöõ ngöôøi Italia. Ñieån hình nhö cha Pietro Belcredi, thuoäc Hoäi truyeàn giaùo nöôùc ngoaøi coù truï sôû taïi Milano baéc Italia, goïi taét laø PIME, laøm vieäc truyeàn giaùo trong vuøng Amazzonia beân Brasil töø naêm 1996.
Sau ñaây chuùng toâi xin göûi tôùi quùy vò baøi phoûng vaán cha veà coâng vieäc vaø cuoäc soáng cuûa cha trong vuøng Amazzonia. Cha ñaõ laø moät trong caùc linh muïc thöøa sai tích cöïc tham gia "cuoäc tranh ñaáu cho ñaát ñai" ñeå baûo veä quyeàn cuûa caùc thoå daân Satereù-Maweù, vaø laø ngöôøi ñaõ coù coâng ñöa hai baêng ñaûng ngöôøi treû tranh giaønh quyeàn löïc kieåm soaùt daân chuùng vuøng Barreirinha trôû veà vôùi ñöùc tin vaø Giaùo Hoäi. Giaùo xöù do cha troâng coi roäng gaàn 12,000 caây soá vuoâng, töùc phaân nöûa vuøng Lombardia baéc Italia, nhöng chæ coù khoaûng 20,000 daân, phaân nöûa soáng trong thaønh phoá, phaàn coøn laïi soáng trong caùc vuøng beân trong röøng giaø, vôùi 44 coäng ñoaøn coù nhaø nguyeän, trong ñoù coù 17 nhaø nguyeän baèng gaïch xaây coù Mình Thaùnh Chuùa trong Nhaø Taïm, coøn caùc nhaø nguyeän khaùc ñeàu baèng goã.
Vaøo saâu hôn nöõa trong röøng giaø Amazzonia, caùch 8 giôø ñi xuoàng töø Barreirinha, laø vuøng sinh soáng cuûa khoaûng 10,000 thoå daân ña ñoû. Hoài thaùng 11 naêm 2012 cha Belcredi ñaõ veà Milano nghæ moät ít ngaøy vaø ñaõ ñöôïc cha Piero Gheddo cuøng Hieäp hoäi phoûng vaán.
Hoûi: Thöa cha Belcredi, bí maät giaùo xöù roäng meânh moâng cuûa cha laø caùi gì?
Ñaùp: Theo lôøi Ñöùc Cha Giuliano Frigeni, Giaùm Muïc giaùo phaän Parintins, giaùo xöù cuûa toâi laø giaùo xöù toát nhaát cuûa giaùo phaän - thöïc ra toâi khoâng bieát noù coù phaûi laø giaùo xöù toát nhaát thaät hay khoâng - nhöng bí maät cuûa noù laø vieäc taûn quyeàn: caùc giaùo daân ñöôïc toâi ñaøo taïo vaø sau ñoù toâi tín thaùc nôi khaû naêng cuûa hoï. Trong vuøng Amazzonia ngöôøi daân ñôn sô laém, hoï tieáp nhaän söù ñieäp Kitoâ vôùi ñöùc tin soáng ñoäng, vaø neáu baïn linh hoaït hoï vaø khieán cho hoï yù thöùc ñöôïc tinh thaàn traùch nhieäm, thì hoï theo baïn vaø daán thaân hoaït ñoäng. Toâi laø cha sôû cuûa giaùo xöù naøy. Cuøng vôùi toâi coù cha Rivaldo, ñaëc traùch veà "vuøng cuûa thoå daân da ñoû", vaø vì theá haàu nhö cha vaéng maët luoân vì phaûi ñi thaêm vieáng hoï. Khi toâi tôùi Barreirinha hoài naêm 1996, toâi ñaõ hieåu ngay raèng ñeå taùi hoài sinh ñöùc tin nôi ngöôøi daân - haàu nhö taát caû ñeàu ñaõ ñöôïc röûa toäi trong Giaùo Hoäi coâng giaùo, nhöng soáng raát xa giaùo xöù - thì caàn phaûi linh hoaït vaø ñaøo taïo giaùo daân trôû thaønh caùc thöøa sai.
Chính vì theá neân ngay töø ñaàu toâi ñaõ maïnh meõ laäp ñi laäp laïi nhieàu laàn vôùi giaùo daân raèng: moät linh muïc maø lo cho 20,000 tín höõu, trong moät thaønh phoá vaø moät vuøng coù tôùi 44 coäng ñoaøn ôû saâu trong röøng, thì laøm ñöôïc raát ít vieäc, hay haàu nhö chaúng laøm ñöôïc vieäc gì caû. Nhöng maø neáu anh chò em coäng taùc vôùi toâi, thì coù theå thöû taùi ñem caùc anh chò em ñaõ laõnh bí tích Röûa Toäi tôùi vôùi ñöùc tin. Neáu khoâng, thì ñöùc tin seõ giaûm ñi, vaø seõ laø ñieàu teä haïi hôn ñoái vôùi taát caû moïi ngöôøi. Theá laø Chuùa ñaõ giuùp toâi, baèng caùch göûi tôùi cho toâi caùc nöõ tu cuûa Meï Teâreâxa Calcultta.
Hoûi: Theá cha ñaõ toå chöùc giaùo xöù nhö theá naøo?
Ñaùp: Toâi ñaõ baét ñaàu caùc khoùa ñaøo taïo giaùo lyù vieân ñeå hoï chuaån bò cho tín höõu laõnh nhaän caùc Bí Tích, vaø hieän nay toâi coù 40 ngöôøi trong thaønh phoá vaø 50 ngöôøi trong caùc coäng ñoaøn trong röøng gìa. Theá roài coøn coù caùc thöøa taùc vieân Thaùnh Theå ñaëc traùch veà phuïng töï cuõng nhö höôùng daãn caùc buoåi caàu nguyeän trong caùc nhaø thôø nhaø nguyeän, chuû söï caùc ñaùm taùng vaø caùc leã nghi khaùc. Sau cuøng laø caùc "thuyeát giaûng vieân" laø nhöõng ngöôøi giaûng giaûi Lôøi Chuùa caét nghóa Thaùnh Kinh vaø Tin Möøng.
Trong thaønh phoá chuùng toâi hieän coù 23 "nguyeän ñöôøng Ñöùc Meï": cöù töøng 30 gia ñình moät laøm thaønh moät böùc tranh cuûa Meï Maria, vôùi hai ngöôøi ñaëc traùch vieäc höôùng daãn vieäc ñoïc kinh caàu nguyeän, vaø moãi ngaøy ñeàu coù giôø laàn haït Maân Coâi kính Ñöùc Meï trong moät gia ñình vôùi söï tham döï cuûa nhöõng ngöôøi khaùc. Hình thöùc suøng kính Ñöùc Meï naøy loâi cuoán khoaûng 700 gia ñình. Moãi ngaøy trong thaønh phoá, ngoaøi vieäc tham döï taïi nhaø thôø, coù ít nhaát moät buoåi ñoïc kinh Maân Coâi trong gia ñình. Theá roài moãi coäng ñoaøn ñeàu coù caùc ngöôøi phuï traùch daäy giaùo lyù, môû cöûa nhaø thôø, quy tuï tín höõu, höôùng daãn caàu nguyeän vv...
Toâi ñaõ khaùm phaù ra raèng tín höõu coäng taùc, nhöng hoï muoán ñöôïc thöøa nhaän, giao moät nhieäm vuï, moät vai troø chính thöùc. Vaø toâi thöôøng noùi vôùi taát caû moïi ngöôøi raèng: "Toâi laø cha sôû, nhöng toâi khoâng phaûi laø giaùo xöù. Giaùo xöù chính laø anh chò em, neáu anh chò em bieát coäng taùc; vaäy moãi moät ngöôøi trong anh chò em haõy ñaûm nhaän moät traùch nhieäm". Tö töôûng naøy ñaõ thaám nhaäp nhieàu ngöôøi, vaø nhieàu tín höõu caûm thaáy hoï bò khieâu khích trôï giuùp moät tay.
Hoûi: Cha ñaõ taïo ra ñöôïc moät toå chöùc toát cho giaùo xöù, nhöng maø vieäc ñaøo taïo Kitoâ ñaõ ra sao?
Ñaùp: Tö töôûng noøng coát laø moãi gia ñình phaûi daán thaân trong vieäc ñaøo taïo con caùi mình. Trong giaùo xöù coù nhieàu hieäp hoäi vaø phong traøo khaùc nhau coù traùch nhieäm ñaøo taïo nhö: Höôùng ñaïo sinh, Toå aám, Ñaëc suûng Thaùnh Linh, Toâng ñoà caàu nguyeän, Hoäi con caùi Ñöùc Meï, nhoùm Caritas, UÛy ban muïc vuï ruoäng ñaát, UÛy ban baûo veä caùc quyeàn con ngöôøi, Nhoùm truyeàn thoâng ñaëc traùch ñaøi phaùt thanh Andiraø cuûa giaùo xöù, raát ñöôïc daân chuùng theo doõi vì noù laø ñaøi phaùt thanh duy nhaát vuøng Barreirinha. Chuùng toâi coù toång coäng laø 14 nhoùm trong giaùo xöù, vaø baây giôø chuùng toâi ñang thaønh laäp theâm hoäi Nhi ñoàng truyeàn giaùo nöõa.
Roài toâi ñaõ baét ñaàu toå chöùc giôø chaàu Thaùnh Theå moãi ngaøy trong nhaø thôø giaùo xöù. Moãi ngaøy ñeàu coù moät nhoùm ñaëc traùch höôùng daãn vaø tham döï giôø chaàu Thaùnh Theå. Roài tín höõu cuõng ñeán tham döï. Giôø chaàu Thaùnh Theå laø töø 6 tôùi 7 giôø chieàu, sau ñoù laø Thaùnh Leã. Ban ñaàu coù ít ngöôøi tham döï, töø töø nhaø thôø haàu nhö ñaày tín höõu. Nhöng chuùng toâi ñeå cho moãi nhoùm töï do dieãn taû, haùt thaùnh ca, ñoïc kinh: tín höõu phaûi dieãn taû tinh thaàn ñaïo ñöùc cuûa hoï.
Coâng vieäc chính cuûa toâi laø ba thaùng ñaàu naêm, töø thaùng gieâng tôùi thaùng ba. Moãi cuoái tuaàn töø thöù naêm hay thöù saùu cho tôùi Chuùa Nhaät caùc nhoùm khaùc nhau hoïp, keå caû caùc ngöôøi phuï traùch caùc coäng ñoaøn ôû xa, ñeàu tham döï vieäc ñaøo taïo, vaø toâi höôùng daãn coâng taùc naøy. Caùc khoùa ñaøo taïo naøy chuùng toâi toå chöùc treân hoøn ñaûo cuûa soâng Javarì. Moãi laàn khoâng quùa 100 ngöôøi tham döï. Khi höôùng daãn caùc khoùa naøy, thì toâi baän töø saùng cho tôùi toái: chuû söï thaùnh leã vaø giaûng, tieáp ñeán laø ñaûm traùch caùc baøi dieãn thuyeát, höôùng daãn caùc cuoâc thaûo luaän vaø giaûi toäi. Toâi chæ coù moät mình, vì theá trong hai ba ngaøy phaûi giaûi toäi cho 100 tham döï vieân. Nghóa laø phaûi ngoài haøng giôø vaø haøng giôø, nhöng ñoù laø coâng vieäc raát ñeïp, vì baïn gaëp gôõ caùc coäng söï vieân cuûa mình, laéng nghe nhöõng gì hoï nghó. Treân ñaûo coù moät nhaø nguyeän vaø taát caû nhöõng gì caàn thieát cho cuoäc soáng trong hai ba ngaøy hoaëc laâu hôn. Ban saùng chuùng toâi tuï hoïp nhau, noùi leân vaøi lôøi caàu nguyeän, roài thinh laëng vaø nghe tieáng chim hoùt. Ñaây laø söï thinh laëng suy tö vaø chieâm ngaém raát ñeïp, giöõa caûnh thieân nhieân. Khoâng bao giôø coù ngöôøi qua laïi, soâng chaûy gaàn ngay beân, roài coù röøng giaø, chim choùc vaø thuù vaät, vaø baïn ôû ñoù tröôùc maët thieân nhieân vaø tröôùc maët Thieân Chuùa. Ngöôøi ta raát thích caûnh naøy.
Hoûi: Xin cha noùi theâm moät chuùt veà coäng ñoaøn Kitoâ cuûa cha. Cha laø cha sôû vaø hieåu bieát tín höõu. Caùc gia ñình coù coøn ñoâng con khoâng thöa cha?
Ñaùp: Moãi naêm toâi ban bí tích Röûa Toäi cho khoaûng 1,000 ngöôøi. Moät ngaøn treû em sinh ra treân toång soá 20,000 daân, trong ñoù coù 10,000 thoå daân da ñoû, thì laø nhieàu laém chöù. Nhöng traùi laïi caùc caùc ñaùm cöôùi thì giaûm nhieàu, moãi naêm chæ coù khoaûng 100 caëp. Cuoäc soáng Kitoâ khaù baän roän vôùi söï tham döï vaø daán thaân.
Theá roài coøn coù caùc hoaït ñoäng xaõ hoäi cuûa toå chöùc Caritas, vaø caùc nhoùm khaùc trôï giuùp ngöôøi ngheøo, baûo veä ñaát ñai, caùc hôïp taùc xaõ nhoû cho coâng vieäc laøm vaø vieäc baùn caùc saûn phaåm ñòa phöông. Taát caû ñeán töø söï kieän toâi ñaõ nhaän moät giaùo xöù ñaõ coù caùc ngöôøi khaùc laøm vieäc vaø toå chöùc töø nhieàu naêm tröôùc. Hieäp Hoäi truyeàn giaùo nöôùc ngoaøi Milano ñaõ hieän dieän taïi Barreirinha töø naêm 1956. Tröôùc ñoù trong vuøng naøy khoâng coù linh muïc naøo. Chuùng toâi coù moät toå chöùc khieâm toán vaø ngaøy nay cuõng nhôø ñaøi phaùt thanh Andiraø ñòa phöông vaø ñaøi phaùt thanh giaùo phaän laø Radio Alvorada, maïnh hôn nhieàu, chuùng toâi coù theå thoâng truyeàn moät quan ñieåm Kitoâ veà caùc vaán ñeà cuûa con ngöôøi, cuûa caùc gia ñình, cuûa xaõ hoäi, vaø chuùng toâi cuõng daønh choã cho vieäc caàu nguyeän nöõa.
Hoûi: Thöa cha Belcredi, 44 coäng ñoaøn soáng saâu trong röøng giaø Amazzonia nhö vaäy moät naêm cha vieáng thaêm hoï maáy laàn?
Ñaùp: Töø sau Phuïc Sinh cho vôùi Muøa Voïng toâi ñi vieáng thaêm caùc coäng ñoaøn, trong khi taïi thaønh phoá cuoäc soáng Kitoâ tieáp tuïc tieán böôùc vôùi caùc nöõ tu vaø caùc ngöôøi coù traùch nhieäm, maëc duø khoâng coù thaùnh leã. Nhöõng coäng ñoaøn lôùn hôn thì toâi thaêm vieáng moãi naêm hai ba laàn, trong khi caùc coäng ñoaøn khaùc thì moãi naêm moät laàn. Caùc ngöôøi phuï traùch caùc nhieäm vuï khaùc nhau trong coäng ñoaøn thì töø thaùng gieâng tôùi thaùng ba, hoï tham döï caùc khoùa ñaøo taïo treân ñaûo Javarì trong voøng 3-4 ngaøy vaø gaëp gôõ cha sôû. Trong moãi coäng ñoaøn tín höõu cöû haønh moät caùch long troïng caùc leã lôùn cuûa Kitoâ giaùo vaø leã Boån Maïng.
Chuùng toâi cuõng ñaõ baét ñaàu toå chöùc moät ñaïi hoäi truyeàn giaùo trong naêm, keùo daøi ba ngaøy trong muøa heø, vaø toâi luoân nhaán maïnh raèng moãi moät tín höõu ñöôïc röûa toäi laø moät nhaø truyeàn giaùo. Trong caùc naêm ñaàu moãi naêm chuùng toâi chæ toå chöùc moät ñaïi hoäi. Nhöng sau ñoù phaûi toå chöùc hai ñaïi hoäi vì coù tôùi hôn 1.000 tham döï vieân. Trong caùc ngaøy ñaïi hoäi caùc tham döï vieân caàu nguyeän, thaûo luaän laø thöøa sai laøm sao, laéng nghe caùc chöùng töø, vaø toâi giaûi thích raèng neáu ñöùc tin khoâng lan ra beân ngoaøi, thì ñoù khoâng phaûi laø moät ñöùc tin soáng ñoäng. Vaø toâi raát caûm ñoäng, khi nhaän thaáy ngöôøi daân ñôn sô bieát dieãn taû ñöùc tin cuûa hoï vôùi bieát bao nhieâu daán thaân vaø oùc töôûng töôïng; vaø hoï ñaõ hieåu gía trò cuûa ñöùc tin trong cuoäc soáng moät caùch saâu ñaäm bieát chöøng naøo. Dó nhieân, caùc ñaïi hoäi truyeàn giaùo naøy cuõng ñaét ñoû ñoái vôùi toâi, vì chæ noäi chuyeän môøi goïi tham döï vaø nuoâi aên cho töøng aáy tham döï vieân cuõng ñuû vaát vaû roài.
Hoûi: Nhöng maø cha coù haøi loøng veà giaùo xöù cuûa cha khoâng?
Ñaùp: Thöïc söï toâi voâ cuøng haøi loøng, maëc daàu raát laø vaát vaû, nhöng toâi raát ñöôïc trôï giuùp bôûi boán nöõ tu cuûa Meï Terexa Calcutta. Khi baïn coù caùc anh chò em giaùo daân, haøng chuïc vaø haøng chuïc ngöôøi theo baïn, caàu nguyeän, xaùc tín, yeâu Chuùa Gieâsu Kitoâ vaø daán thaân phuïc vuï giaùo xöù nhö vaäy, thì khi ñoù moïi ngöôøi ñeàu thaáy laø giaùo xöù thöïc söï laø cuûa taát caû moïi ngöôøi.
(Zenit 18-12-2012)
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)