Haõy luoân tin töôûng nôi Thieân Chuùa
caû khi phaûi ñöông ñaàu
vôùi caùc khoù khaên cam go nhaát
Haõy luoân tin töôûng nôi Thieân Chuùa, caû khi phaûi ñöông ñaàu vôùi caùc khoù khaên cam go nhaát.
Vatican (Vat. 2-01-2013) - Caû khi phaûi ñöông ñaàu vôùi caùc khoù khaên cam go nhaát, chuùng ta phaûi luoân luoân tin töôûng nôi Thieân Chuùa, baèng caùch canh taân nieàm tin nôi söï hieän dieän vaø hoaït ñoäng cuûa Ngöôøi trong lòch söû, nhö Ñöùc Maria.
Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI ñaõ khích leä gaàn 8,000 tín höõu vaø du khaùch haønh höông tham döï buoåi tieáp kieán chung taïi ñaïi thính ñöôøng Phaoloâ VI saùng thöù tö 2 thaùng 1 naêm 2013. Trong soá haøng traêm nhoùm hieän dieän coù phaùi ñoaøn 50 tín höõu Vieät Nam thuoäc coäng ñoaøn Bergen beân Na Uy do cha tuyeân uùy Buøi Ñöùc Tieán höôùng daãn. Môû ñaàu baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
Anh chò em thaân meán, moät laàn nöõa vôùi aùnh saùng cuûa Ngöôøi, Chuùa Giaùng Sinh soi chieáu caùc boùng toái thöôøng bao phuû theá giôùi vaø con tim cuûa chuùng ta, baèng caùch ñem laïi hy voïng vaø nieàm vui. AÙnh saùng ñoù ñeán töø ñaâu? Töø hang ñaù Beátleâhem, nôi caùc muïc ñoàng tìm thaáy "Ñöùc Maria, OÂng Giuse vaø Con Treû naèm trong maùng coû" (Lc 2,16). Tröôùc Thaùnh Gia naûy sinh ra moät vaán naïn saâu xa hôn: laøm sao Con Treû beù boûng yeáu ñuoái aáy laïi coù theå ñem ñeán moät söï môùi meû trieät ñeå nhö vaäy trong theá giôùi ñeå thay ñoåi doøng lòch söû ñöôïc? Coù leõ laïi khoâng coù ñieàu gì nhieäm maàu trong nguoàn goác cuûa Ngöôøi vöôït xa hôn hang ñaù ñoù sao?
Vaán naïn lieân quan tôùi nguoàn goác cuûa Ñöùc Gieâsu luoân luoân laïi noåi leân. Chính quan Ponzio Philato cuõng ñaõ hoûi trong vuï xöû aùn: "OÂng töø ñaâu maø ñeán?" (Ga 19,9). Thaät ra, ñaây laø moät nguoàn goác raát roõ raøng. Trong Phuùc AÂm thaùnh Gioan, khi Chuùa khaúng ñònh: "Toâi laø baùnh töø trôøi xuoáng", thì ngöôøi Do thaùi phaûn öùng laåm baåm raèng: "Ngöôøi ñoù laïi khoâng phaûi laø Gieâsu, con OÂng Giuse sao? Chuùng ta laïi khoâng bieát cha meï OÂng sao? Laøm sao OÂng ta laïi coù theå noùi: "Toâi töø trôøi maø xuoáng" ñöôïc? (Ga 6,42). Vaø sau naøy daân thaønh Gieârusalem maïnh meõ choáng laïi tính caùch cöùu theá cuûa Ñöùc Gieâsu, khi khaúng ñònh raèng hoï bieát roõ "Ngöôøi töø ñaâu, traùi laïi Ñöùc Kitoâ khi Ngöôøi ñeán, thì chaúng ai bieát Ngöôøi xuaát thaân töø ñaâu" ( Ga 7,27). Chính Chuùa Gieâsu ghi nhaän yeâu saùch cuûa hoï bieát nguoàn goác cuûa Ngöôøi laø khoâng thích hôïp, vaø coáng hieán moät ñònh höôùng giuùp bieát Ngöôøi töø ñaâu maø ñeán: "Toâi khoâng töï mình maø ñeán, nhöng Ñaáng ñaõ sai Toâi laø Ñaáng chaân thaät, vaø caùc oâng khoâng bieát Ngöôøi" (Ga 7,28). Chaéc chaén roài, Ñöùc Gieâsu ngöôøi goác thaønh Nagiareùt, ñaõ sinh ra taïi Beátleâhem, nhöng nguoàn goác thaät cuûa Ngöôøi laø ôû ñaâu? Ñöùc Thaùnh Cha traû lôøi nhö sau:
Trong boán Phuùc AÂm noåi leân roõ raøng caâu traû lôøi cho vaán naïn Ñöùc Gieâsu tôùi töø ñaâu: nguoàn goác ñích thaät cuûa Ngöôøi laø Thieân Chuùa Cha; Ngöôøi hoaøn toaøn ñeán töø Thieân Chuùa Cha, nhöng trong moät caùch theá khaùc vôùi baát cöù ngoân söù hay ngöôøi ñöôïc Thieân Chuùa sai ñi tröôùc Ngöôøi. Nguoàn goác töø maàu nhieäm naøy cuûa Thieân Chuùa maø khoâng ai bieát, ñöôïc chöùa ñöïng trong caùc trình thuaät thôøi thô aáu trong Phuùc AÂm cuûa hai thaùnh söû Maùttheâu vaø Luca, maø chuùng ta ñang ñoïc trong muøa Giaùng Sinh naøy. Söù thaàn Gabriel loan baùo:"Thaùnh Thaàn seõ ngöï xuoáng treân toân nöông, vaø quyeàn naêng Ñaáng Toái Cao seõ bao truøm boùng Ngöôøi treân toân nöông. Vì theá Ñaáng sinh ra seõ ñöôïc goïi laø Con Thieân Chuùa" (Lc 1,35). Chuùng ta laäp laïi caùc lôøi naøy moãi khi chuùng ta ñoïc Kinh Tin Kính tuyeân xöng ñöùc tin: "Bôûi pheùp Ñöùc Chuùa Thaùnh Thaàn Ngöôøi ñaõ nhaäp theå trong loøng Trinh Nöõ Maria". Vaø khi ñoïc lôøi naøy, chuùng ta cuùi ñaàu, bôûi vì böùc maøn che daáu Thieân Chuùa ñöôïc môû ra, vaø maàu nhieäm khoân doø vaø khoâng theå ñaït ñeán ñöôïc ñuïng chaïm tôùi chuùng ta: Thieân Chuùa trôû thaønh Ñaáng Emmanuel "Thieân Chuùa ôû cuøng chuùng toâi". Khi chuùng ta nghe caùc Thaùnh leã ñöôïc caùc nhaïc só vó ñaïi cuûa thaùnh nhaïc saùng taùc, chaúng haïn nhö cuûa Mozart, chuùng ta nhaän ra ngay hoï döøng laïi caùch ñaëc bieät treân caâu naøy, nhö muoán tìm caùch dieãn taû vôùi ngoân ngöõ ñaïi ñoàng cuûa aâm nhaïc, ñieàu maø caùc lôøi noùi khoâng theå dieãn taû ñöôïc: ñoù laø maàu nhieäm vó ñaïi cuûa Thieân Chuùa nhaäp theå laøm ngöôøi.
Khi chuù yù xem xeùt caâu naøy, chuùng ta tìm thaáy coù boán chuû theå haønh ñoäng. Vaø Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích nhö sau:
Ñöôïc nhaéc tôùi moät caùch roõ raøng laø Chuùa Thaùnh Thaàn vaø Ñöùc Maria, nhöng ñöôïc hieåu ngaàm "Ngöôøi", nghóa laø Ngöôøi Con ñaõ nhaäp theå trong cung loøng Ñöùc Trinh Nöõ. Trong kinh Tin Kinh Ñöùc Gieâsu ñöôïc ñònh nghóa vôùi caùc kieåu goïi khaùc khau: "Chuùa... Ñöùc Kitoâ con duy nhaát cuûa Thieân Chuùa... Thieân Chuùa bôûi Thieân Chuùa... AÙnh saùng bôûi AÙnh Saùng... Thieân Chuùa thaät bôûi Thieân Chuùa thaät... ñoàng baûn theå vôùi Ñöùc Chuùa Cha" (Kinh Tin Kính niceno-costantinopolitano). Khi ñoù chuùng ta thaáy "Ngöôøi" quy chieáu veà moät baûn vò khaùc, laø Thieân Chuùa Cha. Chuû theå thöù nhaát cuûa caâu naøy nhö vaäy laø Thieân Chuùa Cha, cuøng vôùi Chuùa Con vaø Chuùa Thaùnh Thaàn, laø Thieân Chuùa duy nhaát.
Khaúng ñònh cuûa Kinh Tin Kính khoâng lieân quan tôùi Thieân Chuùa vónh cöûu cho baèng noùi veà moät haønh ñoäng coù Ba Ngoâi Thieân Chuùa tham döï, vaø noù ñöôïc thöïc hieän "töø Ñöùc Trinh Nöõ Maria".
Khoâng coù Meï thì vieäc Thieân Chuùa böôùc vaøo lòch söû nhaân loaïi seõ khoâng ñaït ñích, seõ khoâng xaûy ra ñieàu laø trung taâm vieäc tuyeân xöng ñöùc tin cuûa chuùng ta: ñoù laø Thieân Chuùa laø moät vì Thieân Chuùa ôû vôùi chuùng ta. Nhö theá Ñöùc Maria thuoäc ñöùc tin khoâng theå choái boû cuûa chuùng ta nôi Thieân Chuùa, laø Ñaáng haønh ñoäng vaø böôùc vaøo lòch söû. Meï ñaët ñeå toaøn con ngöôøi mình trong theá saün saøng, "chaáp thuaän" trôû thaønh nôi ôû cuûa Thieân Chuùa.
Ñoâi khi caû treân loä trình vaø trong cuoäc soáng ñöùc tin chuùng ta cuõng coù theå nhaän ra söï ngheøo naøn vaø khoâng thích hôïp cuûa chuùng ta tröôùc chöùng taù caàn coáng hieán cho theá giôùi. Nhöng Thieân Chuùa ñaõ choïn moät phuï nöõ khieâm haï, trong moät laøng khoâng ñöôïc bieát ñeán, taïi moät trong nhöõng tænh xa xoâi nhaát cuûa ñeá quoác Roma. Caû giöõa caùc khoù khaên cam go nhaát phaûi ñöông ñaàu, chuùng ta phaûi luoân luoân tin töôûng nôi Thieân Chuùa, baèng caùch canh taân nieàm tin nôi söï hieän dieän vaø hoat ñoäng cuûa Ngöôøi trong lòch söû, nhö Ñöùc Maria.
Khoâng coù gì laø khoâng theå ñoái vôùi Thieân Chuùa! Vôùi Ngöôøi cuoäc soáng chuùng ta luoân tieán böôùc treân ñaát vöõng chaéc, vaø roäng môû cho moät töông lai vöõng vaøng.
Khi tuyeân xöng trong kinh Tin Kính "bôûi pheùp Chuùa Thaùnh Thaàn Ngöôøi ñaõ nhaäp theå trong loøng Trinh Nöõ Maria" chuùng ta khaúng ñònh raèng Chuùa Thaùnh Thaàn, nhö laø söùc maïnh cuûa Thieân Chuùa Toái Cao, ñaõ cho thuï thai Con Thieân Chuùa moät caùch nhieäm maàu nôi Ñöùc Trinh Nöõ Maria. Thaùnh söû Luca keå laïi caùc lôøi cuûa toång laõnh thieân thaàn Gabriel: "Thaùnh Thaàn seõ ngöï xuoáng treân toân nöông, vaø quyeàn naêng cuûa Ñaáng Toái Cao seõ bao truøm toân nöông vôùi boùng cuûa Ngöôøi" (Lc 1,35). Coù hai quy chieáu ñeàu hieån nhieân: thöù nhaát laø vieäc taïo döïng. Chuùng ta ñoïc thaáy trong saùch Saùng Theá raèng: "Thaàn khí Chuùa bay laø laø treân nöôùc" (St 1,2); ñoù laø Thaàn Khí taïo döïng trao ban söï soáng cho taát caû moïi söï vaø con ngöôøi. Ñieàu xaûy ra nôi Ñöùc Maria, qua hoaït ñoäng cuûa chính Thaàn Khí cuûa Thieân Chuùa, laø moät vieäc taïo döïng môùi: Thieân Chuùa, Ñaáng ñaõ goïi söï soáng töø hö khoâng, vôùi vieäc Nhaäp Theå, ban söï soáng cho moät khôûi ñaàu môùi cuûa nhaân loaïi.
Caùc Giaùo phuï nhieàu laàn noùi veà Chuùa Kitoâ nhö laø Adam môùi, ñeå nhaán maïnh söï khôûi ñaàu cuûa moät cuoäc taïo döïng môùi töø vieäc sinh ra cuûa Con Thieân Chuùa trong cung loøng Ñöùc Trinh Nöõ Maria. Ñieàu naøy khieán chuùng ta suy tö veà vieäc laøm sao ñöùc tin cuõng ñöa vaøo trong chuùng ta moät söï môùi meû maïnh meõ tôùi ñoä laøm sinh ra laàn thöù hai. Thaät theá, vaøo luùc khôûi ñaàu vieäc laø Kitoâ höõu coù bí tích Röûa Toäi laøm cho chuùng ta taùi sinh nhö con caùi cuûa Thieân Chuùa, cho chuùng ta tham döï vaøo töông quan laø con maø Ñöùc Gieâsu coù vôùi Thieân Chuùa Cha. Chuùng ta ñöôïc röûa toäi laø theå thuï ñoäng, vì khoâng coù ai coù khaû naêng töï mình trôû thanh con: ñoù laø moät ôn ñöôïc ban moät caùch nhöng khoâng. Thaùnh Phaoloâ nhaéc tôùi chöùc laøm nghóa töû cuûa kitoâ höõu trong moät ñoaïn chính cuûa thö göûi tín höõu Roma khi vieát: "Taát caû nhöõng ai ñöôïc Thaàn Khí cuûa Thieân Chuùa höôùng daãn ñeàu laø con caùi Thieân Chuùa. Vaø anh em ñaõ khoâng laõnh nhaän moät thaàn trí noâ leä ñeå rôi vaøo sôï haõi, nhöng ñaõ nhaän ñöôïc Thaàn Khí khieán cho anh em trôû thaønh nghóa töû, nhôø ñoù chuùng ta keâu leân "Abba, Cha ôi". Chính Thaàn Khí, cuøng vôùi thaàn trí chuùng ta, chöùng thöïc raèng chuùng ta laø con caùi Thieân Chuùa" (Rm 8,14-16). Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích ñieåm naøy nhö sau:
Chæ khi chuùng ta roäng môû cho hoaït ñoäng cuûa Thieân Chuùa, nhö Ñöùc Maria, chæ khi chuùng ta tín thaùc cuoäc soáng chuùng ta cho Chuùa nhö moät ngöôøi baïn maø chuùng ta tin caäy hoaøn toaøn, thì taát caû thay ñoåi, cuoäc soáng cuûa chuùng ta chieám höõu ñöôc moät yù nghóa môùi vaø moät göông maët môùi: göông maët con caùi cuûa moät Ngöôøi Cha yeâu thöông chuùng ta vaø khoâng bao giôø boû rôi chuùng ta.
Ñieåm sau cuøng Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc tôùi trong lôøi söù thaàn truyeàn tin "Quyeàn naêng cuûa Ñaáng Toái Cao seõ bao truøm toân nöông vôùi boùng cuûa Ngöôøi": ñoù laø ñaùm maây thaùnh, trong loä trình sa maïc, döøng treân Leàu Hoäi Ngoä, treân hoøm bia giao öôùc, maø daân Israel ñem theo, vaø noù aùm chæ söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa (x. Xh 40,34-38). Ñöùc Maria laø leàu thaùnh môùi, hoøm bia môùi cuûa giao öôùc: vôùi tieáng "xin vaâng" vôùi caùc lôøi cuûa toång laõnh thieân thaàn, Thieân Chuùa nhaän moät nôi ôû trong theá giôùi naøy, Ñaáng maø vuõ truï khoâng chöùa noåi, laïi ôû trong cung loøng moät trinh nöõ...
Ñöùc Gieâsu laø Con duy nhaát cuûa Thieân Chuùa Cha. Chuùng ta ñang ñöùng tröôùc moät maàu nhieäm cao caû vaø ñaûo loän, maø chuùng ta cöû haønh trong muøa Giaùng Sinh: Con Thieân Chuùa, bôûi coâng trình cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, ñaõ nhaäp theå trong cung loøng Ñöùc Trinh Nöõ Maria. Ñoù laø moät lôøi loan baùo luoân môùi meû vang leân vaø ñem theo nieàm hy voïng vaø nieàm vui cho con tim, bôûi vì noù cho chuùng ta söï chaéc chaén raèng caû thöôøng khi chuùng ta caûm thaáy yeáu ñuoái, ngheøo naøn, baát löïc tröôùc caùc khoù khaên vaø söï döõ cuûa theá giôùi naøy, quyeàn naêng cuûa Thieân Chuùa luoân hoaït ñoäng vaø laøm nhöõng vieäc laï luøng chính trong söï yeáu ñuoái. Ôn thaùnh cuûa Ngöôøi laø söùc maïnh cuûa chuùng ta (x. 2 Cr 12,9-10).
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chaøo tín höõu baèng nhieàu thöù tieáng khaùc nhau vaø chuùc moïi ngöôøi moät naêm môùi khang an thònh vöôïng. Sau cuøng ngaøi caát kinh Laäy Cha vaø ban pheùp laønh toøa thaùnh cho moïi ngöôøi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)