Phoûng vaán Ñöùc Hoàng Y Marc Ouellet
ñaëc söù cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
chuû söï Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå Quoác Teá laàn thöù 50
taïi Dublin, thuû ñoâ Ailen
Phoûng vaán Ñöùc Hoàng Y Marc Ouellet, ñaëc söù cuûa Ñöùc Thaùnh Cha chuû söï Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå Quoác Teá laàn thöù 50 taïi Dublin, thuû ñoâ Ailen.
Dublin (SD 5-06-2012; Vat. 11-06-2012) - Trong caùc ngaøy töø muøng 10 tôùi 17 thaùng 6 naêm 2012 Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå Quoác Teá laàn thöù 50 tieán haønh taïi Dublin thuû ñoâ Ailen. Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI ñaõ cöû Ñöùc Hoàng Y Marc Ouellet, Toång tröôûng Boä Giaùm Muïc, laøm ñaëc söù chuû söï Ñaïi hoäi. Thaùnh leã khai maïc ñaïi hoäi ñaõ do Ñöùc Hoàng Y cöû haønh saùng Chuùa Nhaät 10 thaùng 6 naêm 2012.
Sau ñaây chuùng toâi xin göûi tôùi quùy vò vaø caùc baïn baøi phoûng vaán Ñöùc Hoàng Y veà bieán coá quoác teá naøy.
Hoûi: Thöa Ñöùc Hoàng Y, Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå Quoác Teá laàn thöù 50, tieán haønh taïi Dublin trong caùc ngaøy töø muøng 10 tôùi 17 thaùng 6 naøy, coù phaûi laø moät bieán coá ngoaïi thöôøng cuûa Giaùo Hoäi taïi Ailen hay khoâng?
Ñaùp: Toâi hy voïng raèng Giaùo Hoäi taïi Ailen ñöôïc thöïc söï cuûng coá trong caên tính nhö laø söï hieäp thoâng cuûa Thieân Chuùa giöõa daân chuùng, vaø qua chöùng taù cuûa nhöõng ngöôøi tôùi vieáng thaêm vaø chia seû cuøng ñöùc tin vôùi nhaân daân Ailen. Toâi nghó ñoù laø hy voïng ñaàu tieân cuûa Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå: cuûng coá moái daây yeâu thöông trong Giaùo Hoäi, cuûng coá ñöùc tin vaø tình yeâu. Vì trong thaäp nieân qua taïi Ailen ñaõ coù caùc khoù khaên vaø thaûm caûnh cuûa naïn laïm duïng tính duïc treû vò thaønh nieân, cuoäc khuûng hoaûng xaõ hoäi vaø khuûng hoaøng kinh teá, vì theá neân thöïc söï caàn hoøa giaûi vaø tha thöù cuõng nhö ñoái thoaïi giöõa ngöôøi daân Ailen, giöõa caùc Giaùm Muïc vaø giaùo daân, giöõa caùc linh muïc vaø tu só. Caàn coù cuoäc ñoái thoaïi môùi. Chuùng ta phaûi sang trang caùc thôøi gian khoù khaên, khoâng phaûi ñeå queân chuùng cho baèng giöõ chuùng trong taâm trí ñeå ñöøng laäp laïi caùc khoù khaên ñoù, vaø xin Chuùa canh taân chuùng ta trong tình yeâu cuûa Ngöôøi.
Ña soá caùc tham döï vieân Ñaïi Hoäi ñeán töø Ailen, ñaây laø ñieàu bình thöôøng thoâi, nhöng cuõng coù nhieàu tín höõu ñeán töø caùc nôi khaùc treân theá giôùi. Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå laø Giaùo Hoäi hoaøn vuõ hieäp nhaát trong moät Giaùo Hoäi ñòa phöông, ñeå höôùng tôùi Chuùa vaø xin Chuùa ban cho moïi phöôùc laønh caàn thieát cho con ñöôøng cuoäc soáng cuûa Giaùo Hoäi. Toâi xaùc tín raèng Ñaïi Hoäi seõ laø moät thôøi ñieåm ngoaïi thöôøng, trong ñoù Giaùo hoäi taïi Ailen baét ñaàu moät con ñöôøng môùi, vaø theo sau ñoù laø caùc saùng kieán khaùc thöùc tænh ôn Chuùa ban nôi moïi ngöôøi.
Hoûi: Caùch ñaây boán naêm, nhö laø Toång Giaùm Muïc Queùbec, Ñöùc Hoàng Y ñaõ tieáp ñoùn Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå Quoác Teá laàn thöù 49. Ñöùc Hoàng Y ñaõ mieâu taû ñaïi hoäi nhö laø "khuùc reõ" trong ñôøi soáng cuûa Giaùo Hoäi Canada. Ñöùc Hoàng Y coù theå chia seû cho chuùng con kinh nghieäm aáy vaø giaûi thích taïi sao noù laïi laø moät "khuùc reõ" ñoái vôùi Giaùo Hoäi taïi Canada khoâng?
Ñaùp: Giaùo Hoäi taïi Queùbec ñaõ soáng kinh nghieäm cuûa söï tuïc hoùa trong nhieàu thaäp nieân qua, vì theá noù caàn moät loaïi ôn thaùnh cuûa hy voïng vaø canh taân. Vaø Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå ñaõ ñem laïi nhieàu hieäp nhaát hôn cho Giaùo Hoäi ñòa phöông, nhieàu coäng taùc hôn giöõa caùc Giaùm Muïc, linh muïc, tu só vaø giaùo daân. Vaø noù cuõng ñaõ goùp phaàn thaêng tieán caùc ñaëc suûng vaø cuûng coá moái daây noái keát vôùi Giaùo Hoäi hoaøn vuõ. Moät caùch cuï theå, chuùng toâi ñaõ thaønh laäp hai chuûng vieän sau ñoù ñeå tieáp nhaän caùc ôn goïi linh muïc: moät tieåu chuûng vieän vaø moät ñaïi chuûng vieän. Chuûng vieän "Meï Ñaáng Cöùu Ñoä" naøy seõ cung caáp linh muïc cho caùc giaùo phaän khaùc taïi Canada hay ôû nôi khaùc. Ñaây ñaõ laø hoa traùi cuûa Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå Quoác Teá laàn thöù 49. Chính vì theá neân toâi nghó noù ñaõ laø "moät khuùc reõ". Chuùng toâi ñaõ nghó ñöùc tin coâng giaùo ñaõ laø caùi gì loãi thôøi trong xaõ hoäi, nhöng noù ñaõ chöùng minh cho thaáy noù vaãn soáng vaø ñaày huùa heïn cho töông lai.
Hoûi: Taïi nhieàu nöôùc treân theá giôùi soá ngöôøi tham döï thaùnh leã ñang giaûm suùt, vaø Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå Quoác Teá thaát baïi trong vieäc thu huùt söï tham döï toaøn caàu nhö caùc cuoäc gaëp gôõ khaùc nhö Ngaøy Quoác Teá Giôùi Treû vaø Ngaøy Quoác Teá Gia Ñình. Ñöùc Hoàng Y giaûi thích nhö theá naøo söï suy giaûm yù thöùc beà ngoaøi naøy giöõa caùc tín höõu ñoái vôùi vò theá trung taâm cuûa bí tích Thaùnh Theå, laø suoái nguoàn vaø tuyeät ñænh cuûa ñöùc tin kitoâ?
Ñaùp: Toâi nghó chuùng ta caàn nhìn vaøo caùc cuoäc gaëp gôõ toaøn caàu naøy nhö laø vieäc boå tuùc cho nhau. Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå Quoác Teá ñaõ laø moät chöùng taù ngoân söù cuûa Giaùo Hoäi töø hôn moät theá kyû qua. Vaø noù ñaõ coù ñöôïc caùc saéc thaùi môùi vôùi Coâng Ñoàng Chung Vaticaêng II. Qua ñoù chuùng ta ñaõ khoâng chæ cuûng coá vieäc toân thôø Thaùnh Theå, nhöng cuõng cuûng coá moái daây noái keát giöõa caùc cuoäc cöû haønh bí tích Thaùnh Theå vaø Giaùo Hoäi nhö laø söï hieäp thoâng, vaø tình huynh ñeä nöõa. Ñaây laø moät phaàn cuûa söï phaùt trieån môùi cuûa caùc Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå Quoác Teá sau Coâng Ñoàng Chung Vaticaêng II. Noù raát laø tích cöïc vaø bao goàm chöùng taù cuûa vieäc thôø laäy Thaùnh Theå, vì Thaùnh Theå dieãn taû söï hieän dieän thaät cuûa Chuùa Kitoâ giöõa chuùng ta, ñang döôõng nuoâi Giaùo Hoäi vaø cuûng coá Thaân Mình Ngöôøi qua Baùnh Söï Soáng. Chuùng ta phaûi ñaët ñeå caùc bieán coá naøy chung laïi vôùi nhau; Ñaïi hoäi Thaùnh Theå laø maàu nhieäm noäi taïi cuûa Giaùo Hoäi, maàu nhieäm thieâng lieâng cuûa Giaùo Hoäi. Ngaøy Quoác Teá Giôù Treû vaø Ñaïi Hoäi Quoác Teá Gia Ñình laø chöùng taù coù muïc ñích chính laø rao truyeàn Tin Möøng.
Chuùng ta phaûi trao ban ñöùc tin cho caùc theá heä môùi, nhö theá Giaùo Hoäi ñang trao söù ñieäp naøy cho toaøn theá giôùi, baèng caùch môøi goïi giôùi treû hoïp nhau laïi ñeå ñöôïc nuoâi döôõng bôûi Thaùnh Theå vaø cuõng soáng kinh nghieäm Bí tích Hoøa Giaûi. Ñaây cuõng laø ñieàu xaûy ra ñoái vôùi Ñaïi Hoäi Quoác Teá Gia Ñình, vì coù söï caàn thieát ngoaïi thöôøng canh taân caùc töông quan trong gia ñình. Chuùng ta ñau khoå vì bieát bao nhieâu gaãy gaäp, chia reõ vaø ñoå beå thöông taâm trong cuoäc soáng gia ñình. Giaùo Hoäi ñang keâu goïi caùc gia ñình quy tuï laïi vôùi nhau ñeå trao ban chöùng taù hy voïng cho theá giôùi. Vaø Giaùo Hoäi môøi goïi theá giôùi ñöøng queân raèng gia ñình laø teá baøo cuûa xaõ hoäi vaø laø teá baøo ñaàu tieân cuûa Giaùo Hoäi. Noù laø thöïc taïi neàn taûng cuûa söï hieäp thoâng trong cuoäc soáng con ngöôøi vaø trong cuoäc soáng cuûa Giaùo Hoäi. Caû ba bieán coá naøy ñeàu mang cuøng moät söù ñieäp: ñoù laø chuùng ta ñöôïc döôõng nuoâi baèng söï hieän dieän cuûa Chuùa Phuïc Sinh trong bí tích Thaùnh Theå, laø Ñaáng coøn ñang môøi goïi ngöôøi treû böôùc theo Ngaøi, vaø Ngaøi tieáp tuïc keâu môøi caùc gia ñình laø Giaùo Hoäi taïi gia, laø ñeàn thaùnh thöïc cuûa Söï Soáng Thieân Chuùa trong theá giôùi naøy.
Hoûi: Thöa Ñöùc Hoàng Y, Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå Quoác Teá laàn thöù 50 truøng vôùi dòp kyû nieäm 50 naêm khai môû Coâng Ñoàng Chung Vaticaêng II. Giaùo hoäi hoïc veà söï hieäp thoâng thöôøng ñöôïc tuyeân boá laø quan ñieåm cuûa Coâng Ñoàng Chung Vaticaêng II. Ñaây cuõng laø ñieàu ñöôïc Ñaïi hoäi thaàn hoïc nhoùm taïi Maynooth tröôùc ngaøy khai maïc Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå, vaø Ñöùc Hoàng Y cuõng laø thuyeát trình vieân. Ñöùc Hoàng Y coù caûm thaáy raèng ñeà taøi hieäp thoâng, hieäp nhaát, trong Giaùo Hoäi ñaõ ñöôïc khaùm phaù ñuû töø thôøi Coâng Ñoàng Chung Vaticaêng II hay chöa?
Ñaùp: Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc naêm 1985 ñaõ dieãn taû söù ñieäp cuûa Coâng Ñoàng Chung Vaticaêng II nhö theá naøy: neàn thaàn hoïc veà söï hieäp thoâng laø linh öùng neàn taûng dieãn taû Coâng Ñoàng Chung Vaticaêng II. Nhö theá khi nhìn laïi naêm thaäp nieân qua chuùng ta thaáy coù söï phaùt trieån cuûa söï hieäp thoâng ngoaïi thöôøng trong Giaùo Hoäi, khoâng phaûi chæ trong vieäc noái keát laïi vôùi nhau trong quyeàn toái thöôïng cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng, maø caû trong tính caùch giaùm muïc ñoaøn nöõa nhö söï phaùt trieån cuûa caùc Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc chaúng haïn. Nhöng söï hieäp thoâng cuõng phaùt trieån treân bình dieän ñòa phöông, söï phaùt trieån caùc cô caáu cuûa vieäc tham döï, söï phaùt trieån cuûa caùc hoäi ñoàng linh muïc treân bình dieän giaùo phaän, vaø cuûa caùc hoäi ñoàng giaùo daân treân bình giaùo xöù. Caùc cô caáu naøy trong cuoäc soáng cuûa Giaùo Hoäi cuõng dieãn taû neàn giaùo hoäi hoïc cuûa söï hieäp thoâng.
Moät trong caùc phaùt trieån naøy laø söù ñieäp cuûa toâng huaán veà gia ñình Familiaris consortio ban haønh naêm 1981. Noù cho thaáy söï phaùt trieån yù thöùc cuûa Giaùo Hoäi trong gia ñình, nôi ñöùc tin ñöôïc thoâng truyeàn vaø nôi coù vieäc cuøng nhau caàu nguyeän vaø coù moái daây noái keát vôùi bí tích Thaùnh Theå trong giaùo xöù. Vaø moät caùch neàn taûng vaø chuû yeáu bí tích Hoân Phoái nhö laø moái daây noái keát moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ, ñöôïc thaùnh hieán vaø laøm cho neân thaùnh bôûi ôn cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, bieán ñoåi töông quan ñoù, khoâng phaûi chæ trôû thaønh teá baøo neàn taûng cuûa xaõ hoäi, maø cuõng trôû thaønh teá baøo neàn taûng cuûa Giaùo Hoäi nöõa. Ñaây cuõng laø moät söï phaùt trieån quan troïng cuûa giaùo hoäi hoïc veà söï hieäp thoâng.
Dó nhieân, coøn coù caùc khía caïnh khaùc caàn ñöôïc thaûo luaän, chaúng haïn trong töông quan ñaïi keát, vieäc suy tö veà bí tích Röûa Toäi vôùi caùc coäng ñoaøn tin laønh caûi caùch hay suy tö veà giaùo hoäi hoïc Thaùnh Theå vôùi anh em Chính thoáng. Ñaõ coù ñieàu gì ñoù xaûy ra trong 40 naêm ñoái thoaïi ñaïi keát. Vieäc ñoái thoaïi ñaïi keát cuõng dieãn taû giaùo hoäi hoïc veà söï hieäp thoâng vaø ñaõ ñem laïi caùc tö töôûng môùi, caùc nhaán maïnh môùi, cuõng nhö vieãn töôïng cho söï coäng taùc toát hôn giöõa Giaùo trieàu Roma vaø caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông, caùc Hoäi Ñoàng Giaàm Muïc vv...
Caùnh ñoàng coøn roäng môû cho nhieàu suy tö vaø ñoái thoaïi lieân quan tôùi vieäc laøm theá naøo ñeå bieåu hieäu ôn cuûa Chuùa, laø ôn cuûa söï Hieäp Thoâng Ba Ngoâi ñöôïc ban cho nhaân loaïi qua giaùo Hoäi. Chuùng ta khoâng bao giôø ñöôïc ñaùnh maát ñi maàu nhieäm naøy. Giaùo Hoäi khoâng chæ laø moät toå chöùc xaõ hoäi nhö caùc toå chöùc xaõ hoäi khaùc. Giaùo Hoäi laø maàu nhieäm söï hieäp thoâng cuûa Chuùa Cha, Chuùa Con vaø Chuùa Thaùnh Thaàn, ñöôïc chia seû vôùi chuùng ta qua ñöùc tin, qua bí tích Röûa Toäi vaø caùc bí tích. Khoâng theå so saùnh Giaùo Hoäi vôùi cuoäc soáng cuûa theá giôùi, bôûi vì trong Giaùo Hoäi coù söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa, moät söï hieän dieän coù theå sôø moù ñöôïc, ñöôïc giao phoù cho chuùng ta ñeå chia seû vôùi caùc ngöôøi khaùc qua vieäc truyeàn giaùo vaø ñoái thoaïi.
Hoûi: Thöa Ñöùc Hoàng Y, hình nhö Ñöùc Hoàng Y ñaõ qua Ailen, Ñöùc Hoàng Y coù caûm töôûng gì?
Ñaùp: Toâi ñaõ qua Ailen hai laàn hoài naêm 2001 vaø naêm 2002 ñeå tham döï caùc cuoäc ñoái thoaïi ñaïi keát. Toâi nhôù raát roõ mình ñaõ khaùm phaù ra tình traïng chia reõ thöông ñau giöõa Baéc Ailen vaø phaàn coøn laïi cuûa Ailen. Vaø toâi thaáy noã löïc ñoái thoaïi vaø hoøa giaûi taïi ñaây raát laø yù nghóa. Nhöng khi so saùnh Ailen vôùi nöôùc Canada cuûa toâi, toâi nhaän thaáy möùc ñoä tuïc hoùa ôû Ailen khoâng cao baèng Canada. Vaø ñoù laø tin vui. Söï tham döï thaùnh leã cuûa caùc tín höõu Aien cao hôn Canada, vaø ôû Ailen coøn coù moät ít ôn goïi. Vì theá toâi ñaõ trôû veà vôùi aán töôïng toát. Ñoù cuõng ñaõ laø dòp khaùm phaù ra lòch söû trung thaønh vinh quang cuûa Giaùo Hoäi Ailen vôùi ñöùc tin coâng giaùo, cuõng nhö phaàn ñoùng goùp cho hoaït ñoäng truyeàn giaùo cuûa Giaùo Hoäi. Ñoù ñaõ laø moät lòch söû phi thöôøng, vaø tín höõu Ailen phaûi haõnh dieän veà quùa khöù cuûa mình, moät quùa khöù vaãn coøn ñeå laïi caùc daáu veát saâu ñaäm trong hieän taïi, vaø noù ñaõ luoân luoân laø moät phaàn cuûa gia taøi caàn phaûi ñöôïc suy tö, vaø kín muùc töø ñoù caùc naêng löïc môùi cho vieäc canh taân Giaùo Hoäi taïi Ailen ngaøy nay.
(SD 5-6-2012)
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)