Hai chieàu kích
caù nhaân vaø coäng ñoaøn
cuûa ñöùc tin
Hai chieàu kích caù nhaân vaø coäng ñoaøn cuûa ñöùc tin.
Vatican (Vat. 31/10/2012) - Ñöùc Tin coù tính caùch caù nhaân vì laø moät haønh ñoäng rieâng tö trong taän cuøng thaúm con ngöôøi, nhöng cuõng coù chieàu kích coäng ñoaøn vì laø haønh ñoäng cuûa Giaùo Hoäi, nôi phaùt xuaát, thoâng truyeàn vaø vun troàng ñöùc tin.
Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI ñaõ khaúng ñònh nhö treân vôùi tín höõu vaø du khaùch haønh höông naêm chaâu tham döï buoåi tieáp kieán chung taïi quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ saùng thöù tö 31 thaùng 10 naêm 2012.
Tuy trôøi Roma möa raû rích, cuõng ñaõ coù coù khoaûng 30,000 tín höõu hieän dieän taïi quaûng tröôøng. Hoï ñeán töø caùc nöôùc AÂu chaâu vaø Baéc Myõ cuõng nhö töø caùc nöôùc xa xoâi nhö Malaysia, Brasil, Argentina, Meâhicoâ, Sao Tome vaø Principe..
Trong baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ giaûi thích hai chieàu kích caù nhaân vaø coäng ñoaøn cuûa ñöùc tin. Ngaøi noùi:
Haønh ñoäng ñöùc tin laø moät haønh ñoäng tuyeät ñoái caù nhaân, xaûy ra trong nôi saâu thaúm nhaát vaø ghi daáu moät söï ñoåi höôùng, moät söï hoaùn caûi caù nhaân: chính cuoäc soáng cuûa toâi nhaän ñöôïc söï thay ñoåi. Nhöng haønh ñoäng tin cuûa toâi khoâng phaûi laø keát quûa suy tö coâ ñoäc cuûa toâi, noù khoâng phaûi laø saûn phaåm tö töôûng cuûa toâi, nhöng laø hoa traùi cuûa moät töông quan, cuûa moät cuoäc ñoái thoaïi, trong ñoù coù vieäc laéng nghe, tieáp nhaän vaø traû lôøi. Ñoù laø vieäc thoâng truyeàn vôùi Ñöùc Gieâsu, laø Ñaáng laøm cho toâi ra khoûi caùi "toâi" ñoùng kín trong mình ñeå roäng môû cho tình yeâu cuûa Thieân Chuùa Cha. Noù gioáng nhö moät söï taùi sinh trong ñoù toâi khaùm phaù ra mình khoâng chæ keát hieäp vôùi Chuùa Gieâsu, maø vôùi taát caû nhöõng ngöôøi ñaõ vaø ñang ñi treân cuøng con ñöôøng aáy. Vaø söï taùi sinh baét ñaàu vôùi bí tích Röûa Toäi tieáp tuïc trong suoát cuoäc ñôøi. Trong phuïng vuï Röûa Toäi vò cöû haønh ñöa ra ba caâu hoûi tín höõu ôû soá nhieàu coù tin vaøo Thieân Chuùa Cha, toaøn naêng, vaøo Ñöùc Gieâsu Kitoâ con duy nhaát cuûa Ngöôøi vaø vaøo Chuùa Thaùnh Thaàn khoâng. Vaø caû ngaøy nay nöõa caâu traû lôøi ôû soá ít laø "Toâi tin". Toâi khoâng theå xaây döïng ñöùc tin caù nhaân cuûa toâi trong moät cuoäc ñoái thoaïi vôùi Ñöùc Gieâsu, bôûi vì ñöùc tin ñöôïc Thieân Chuùa ban cho toâi qua moät coäng ñoaøn tin laø Giaùo Hoäi, vaø toâi ñöôïc thaùp nhaäp vaøo ñaùm ñoâng tín höõu, trong moät söï hieäp thoâng khoâng chæ coù tính caùch xaõ hoäi hoïc, maø ñaâm reã saâu trong tình yeâu vónh cöûu cuûa Thieân Chuùa, vaø trong Chính Ngöôøi laø söï hieäp thoâng cuûa Chuùa Cha, Con vaø Thaùnh Thaàn laø Tình Yeâu ba ngoâi.
Tieáp tuïc haøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha noùi: Trong thaùnh leã Chuùa Nhaät, khi ñoïc kinh "Toâi tin kính" chuùng ta dieãn taû trong ngoâi thöù nhaát, nhöng tuyeân xöng chung ñöùc tin duy nhaát cuûa Giaùo Hoäi. Caùi "toâi tin" aáy hieäp nhaát vôùi caùi toâi tin cuûa moät ca ñoaøn meânh moâng trong thôøi gian vaø trong khoâng gian, trong ñoù töøng ngöôøi coäng taùc vaøo moät baûn hoøa aâm nhieàu beø cuûa ñöùc tin.
Saùch Giaùo Lyù Coâng Giaùo noùi roõ: "Tin" laø moät cöû chæ giaùo hoäi. Ñöùc tin cuûa Giaùo Hoäi ñi tröôùc, sinh ra, naâng ñôõ vaø döôõng nuoâi ñöùc tin cuûa chuùng ta. Giaùo Hoäi laø Meï cuûa taát caû moïi tín höõu. "Khoâng ai coù theå noùi coù Thieân Chuùa laø Cha, neáu khoâng coù Giaùo Hoäi laø Meï" (Thaùnh Cipriano) (s. 181). Ñöùc tin naûy sinh töø Giaùo Hoäi, daãn tôùi Giaùo Hoäi vaø soáng trong Giaùo Hoäi. Ñaây laø ñieàu quan troïng caàn phaûi nhôù.
Vaøo luùc khôûi ñaàu khi Chuùa Thaùnh Thieän hieän xuoáng treân caùc moân ñeä vôùi quyeàn naêng, nhö keå trong saùch Coâng Vuï caùc Toâng Ñoà (Cv 2,1-13), Giaùo Hoäi khai sinh nhaän ñöïôc söùc maïnh ñeå thöïc thi söù meänh Chuùa phuïc sinh trao phoù: ñoù laø phoå bieán khaép nôi treân traùi ñaát Tin Möøng Nöôùc Thieân Chuùa, vaø nhö theá daãn ñöa moïi ngöôøi tôùi gaëp gôõ Chuùa, tôùi ñöùc tin cöùu ñoä. Caùc Toâng Ñoà vöôït thaéng moïi sôï haõi trong vieäc rao giaûng nhöõng gì caùc vò ñaõ nghe, ñaõ thaáy, ñaõ kinh nghieäm vôùi Chuùa Gieâsu. Nhôø quyeàn naêng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, caùc vò baét ñaàu noùi caùc thöù tieáng môùi, coâng khai loan baùo maàu nhieäm maø caùc vò ñaõ laø chöùng nhaân. Saùch Coâng Vuï keå laïi dieãn vaên thaùnh Pheâroâ noùi trong chính ngaøy Leã Nguõ Tuaàn, trong ñoù thaùnh nhaân coâng boá noøng coát ñöùc tin kitoâ: Ñaáng ñaõ laøm ôn cho taát caû moïi ngöôøi, ñaõ ñöôïc Thieân Chuùa chöùng thöïc bôûi caùc ñieàm thieâng daáu laï lôùn lao, ñaõ bò ñoùng ñanh treân thaäp giaù vaø gieát cheát, nhöng Thieân Chuùa ñaõ cho Ngöôøi soáng laïi töø coõi cheát ñaët Ngöôøi laøm Chuùa. Vôùi Ngöôøi chuùng toâi ñaõ ñöôïc böôùc vaøo ôn cöùu ñoä vónh vieãn do caùc ngoân söù loan baùo, vaø ai keâu caàu danh Ngöôøi thì seõ ñöôïc cöùu roãi (x. Cv 2,17-24).
Khi nghe caùc lôøi cuûa thaùnh Pheâroâ nhieàu ngöôøi caûm thaáy ñöôïc môøi goïi, saùm hoái toäi loãi mình, ñöôïc röûa toäi vaø nhaän laáy Thaùnh Thaàn (x. Cv 2,37-41). Con ñöôøng cuûa Giaùo Hoäi khôûi ñaàu nhö theá, vaø Giaùo Hoäi laø coäng ñoaøn loan baùo ñieàu ñoù trong thôøi gian, laø Daân cuûa Thieân Chuùa, ñöôïc xaây döïng treân giao öôùc môùi nhôø maùu Chuùa Kitoâ. Vaø caùc thaønh phaàn cuûa Giaùo Hoäi khoâng tuøy thuoäc moät nhoùm xaõ hoäi hay chuûng toäc ñaëc bieät naøo, maø laø nhöõng ngöôøi nam nöõ ñeán töø moïi quoác gia vaø neàn vaên hoùa.
Ñoù laø moät daân "coâng giaùo", noùi caùc thöù tieáng môùi, roäng môû moät caùch ñaïi ñoàng vaø tieáp nhaän taát caû moïi ngöôøi, vöôït ngoaøi moïi bieân giôùi, ñaïp ñoå moïi ngaên caùch. "ÔÛ ñaây khoâng coøn Hy laïp hay Do thaùi, caét bì hay khoâng caét bì, man di, moïi rôï, noâ leä, töï do, nhöng chæ coù Chuùa Kitoâ laø taát caû trong moïi ngöôøi" (Cl 3,11). Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích theâm ñieåm naøy nhö sau:
Nhö theá, ngay töø ñaàu Giaùo Hoäi laø nôi cuûa ñöùc tin, nôi cuûa vieäc thoâng truyeàn ñöùc tin, nôi trong ñoù, qua bí tích Röûa Toäi ta ñöôïc dìm mình vaøo trong Maàu Nhieäm Vöôït Qua cuûa caùi Cheát vaø söï Phuïc Sinh cuûa Chuùa Kitoâ, Ñaáng giaûi thoaùt chuùng ta khoûi tuø nguïc cuûa toäi loãi, trao ban cho chuùng ta söï töï do laø con caùi, vaø daãn ñöa chuùng ta vaøo trong söï hieäp thoâng cuûa Thieân Chuùa Ba Ngoâi, vaøo trong Söï Soáng cuûa Ngöôøi laø Tình Yeâu. Ñoàng thôøi chuùng ta ñöôïc chìm ngaäp trong söï hieäp thoâng vôùi caùc anh chò em khaùc, vôùi toaøn Thaân Mình Chuùa Kitoâ, vaø ñöôïc keùo ra khoûi söï coâ laäp cuûa chuùng ta. Coâng Ñoàng Chung Vaticaêng II nhaéc cho chuùng ta bieát ñieàu naøy khi vieát: "Thieân Chuùa muoán cöùu roãi vaø thaùnh hoùa con ngöôøi, khoâng phaûi moät caùch caù nhaân vaø khoâng coù lieân heä gì giöõa hoï, nhöng muoán thaønh laäp giöõa hoï moät daân, nhaän bieát Ngöôøi trong söï thaät vaø trung thaønh phuïc vuï Ngöôøi" (LG, 9).
Trong leã nghi Röûa Toäi, sau khi töø boû söï döõ chuùng ta laäp laïi lôøi "Toâi tin" vaøo caùc söï thaät noøng coát cuûa ñöùc tin, vaø vò chuû söï tuyeân boá: "Ñaây laø ñöùc tin cuûa chuùng ta, ñaây laø ñöùc tin cuûa Giaùo Hoâi vaø chuùng ta vinh haïnh tuyeân xöng ñöùc tin ñoù nôi Chuùa Kitoâ Gieâsu, Chuùa chuùng ta".
Ñöùc tin laø nhaân ñöùc ñoái thaàn, ñöôïc Thieân Chuùa ban cho, nhöng ñöôïc Giaùo Hoäi thoâng truyeàn doïc daøi lòch söû... Coù moät daây xích cuoäc soáng khoâng giaùn ñoaïn cuûa Giaùo Hoäi, cuûa vieäc loan baùo Lôøi Chuùa, cuûa vieäc cöû haønh caùc Bí Tích, tôùi vôùi chuùng ta, goïi laø Truyeàn Thoáng. Noù trao ban cho chuùng ta söï chaéc chaén raèng nhöõng gì chuùng ta tin laø söù ñieäp baét nguoàn töø Chuùa Kitoâ, ñaõ ñöôïc caùc Toâng Ñoà giaûng daäy. Nhaân toá noøng coát cuûa lôøi loan baùo nguyeân thuûy laø bieán coá caùi Cheát vaø söï Phuïc sinh cuûa Chuùa, töø ñoù naûy sinh ra toaøn gia taøi ñöùc tin, ñöôïc Giaùo Hoäi truyeàn laïi tinh tuyeàn, töø theá heä naøy sang theá heä kia... Thaùnh Kinh chöùa ñöïng Lôøi Chuùa, Truyeàn Thoáng Giaùo Hoäi giöõ gìn vaø thoâng truyeàn Lôøi aáy moät caùch trung thaønh, ñeå cho con ngöôøi thuoäc moïi thôøi ñaïi coù theå ñaït ñeán caùc taøi nguyeân voâ taän cuûa noù, vaø ñöôïc phong phuù nhôø caùc kho taøng ôn thaùnh cuûa noù.
Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm trong baøi huaán duï: Trong coäng ñoaøn giaùo hoäi ñöùc tin lôùn leân vaø tröôûng thaønh. Taân Öôùc duøng töø "caùc thaùnh" ñeå aùm chæ caùc kitoâ höõu. Ñieàu naøy coù nghóa laø nhöõng ngöôøi ñaõ laõnh nhaän vaø soáng ñöùc tin nôi Chuùa Kitoâ ñöôïc môøi goïi trôû thaønh moät ñieåm tham chieáu cho taát caû nhöõng ngöôøi khaùc, baèng caùch ñaët ñeå hoï trong söï tieáp caän vôùi Con Ngöôøi vaø Söù Ñieäp cuûa Chuùa Gieâsu, Ñaáng maïc khaûi göông maët cuûa Thieân Chuùa haèng soáng. Ñieàu naøy cuõng coù giaù trò ñoái vôùi chuùng ta: khi moät kitoâ höõu ñeå cho ñöùc tin cuûa Giaùo Hoâi höôùng daãn vaø uoán naén, thì duø coù caùc yeáu ñuoái, caùc haïn heïp vaø khoù khaên, hoï trôû thaønh nhö moät caùnh cöûa môû ra cho aùnh saùng cuûa Thieân Chuùa haèng soáng, tieáp nhaän aùnh saùng ñoù vaø thoâng truyeàn cho theá giôùi. Trong Thoâng ñieäp "Söù meänh Ñaáng Cöùu Theá" Ñöùc Chaân phöôùc Gioan Phaoloâ II khaúng ñònh raèng: "Vieäc truyeàn giaùo canh taân Giaùo Hoäi, laøm cho ñöùc tin vaø caên tính kitoâ ñöôïc maïnh meõ, trao ban nieàm haêng say vaø caùc lyù do môùi. Ñöùc tin ñöôïc vöõng maïnh khi ñöôïc cho ñi" (s. 2).
Vieäc truyeàn giaùo môùi, ñöôïc thaûo luaän trong Thöôïngô Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc vöøa qua, döïa treân söï tín thaùc nôi saùng kieán cuûa Thieân Chuùa, treân xaéc tín raèng Ngöôøi voâ cuøng nhaân laønh vaø quan phoøng, Ngöôøi ñoàng haønh, höôùng daãn vaø naâng ñôõ töøng ngöôøi trong chuùng ta vaø toaøn coäng ñoaøn giaùo hoäi treân con ñöôøng cuûa mình, Ngöôøi khoâng bao giôø boû rôi daân Ngöôøi, traùi laïi nhö Muïc Töû Nhaân Laønh Ngöôøi daãn ñöa noù tôùi queâ höông thieân quoác vôùi hoaït ñoäng quyeàn naêng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Nhöng moãi kitoâ höõu phaûi daán thaân ñeå laø ngöôøi thoâng truyeàn ñöùc tin, khoâng phaûi baèng vieäc noùi vaø haønh ñoäng nhaân danh mình, nhöng nhôø söùc maïnh cuûa ñöùc tin duy nhaát cuûa gia ñình Thieân Chuùa laø Giaùo hoäi. Chính trong nghóa ñoù thaùnh Phaoloâ khuyeân tín höõu Epheâxoâ luoân luoân duy trì söï hieäp nhaát. Moïi chia reõ trong vieäc tuyeân xöng ñöùc tin laø moät cuù ñaùnh gaây thöông tích cho chính Thaân Mình cuûa Chuùa Kitoâ laø Giaùo Hoäi Ngöôøi. Khuynh höôùng phoå bieán ngaøy nay lieät ñöùc tin vaøo laõnh vöïc rieâng tö ñi ngöôïc laïi baûn chaát cuûa ñöùc tin. Chuùng ta caàn Giaùo Hoäi ñeå xaùc nhaän ñöùc tin cuûa chuùng ta vaø ñeå soáng kinh nghieäm caùc ôn cuûa Chuùa: Lôøi Ngöôøi, caùc Bí Tích, söï naâng ñôõ cuûa ôn thaùnh vaø chöùng taù tình yeâu... Trong moät theá giôùi trong ñoù chuû nghóa caù nhaân xem ra ñieàu khieån caùc töông quan giöõa con ngöôøi vôùi nhau, baèng caùch khieán cho chuùng ngaøy caøng gioøn moûng hôn, ñöùc tin môøi goïi chuùng ta laø Giaùo Hoâi, laø nhöõng ngöôøi ñem tình yeâu vaø söï hieäp thoâng cuûa Thieân Chuùa ñeán cho toaøn nhaân loaïi.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chaøo tín höõu baèng nhieàu thöù tieáng khaùc nhau. Chaøo caùc baïn treû, ngöôøi ñau yeáu vaø caùc caëp vôï choàng môùi cöôùi, ngaøi nhaéc cho moïi ngöôøi bieát raèng muøng moät thaùng 11 laø leã Caùc Thaùnh, ngaøy leã môøi goïi taát caû moïi ngöôøi neân thaùnh. Ñöùc Thaùnh Cha caàu chuùc caùc baïn treû thöïc hieän caùc khaùt voïng cuûa hoï trong Caùc Moái Phuùc Thaät cuûa Tin Möøng. Ngaøi khích leä caùc ngöôøi ñau yeáu vaùc thaùnh gia vôùi Chuùa Kitoâ ñeå neân thaùnh, vaø nhaén nhuû caùc caëp vôï choàng môùi cöôùi bieát daønh choã cho lôøi caàu nguyeän ñeå cuoäc soáng gia ñình cuûa hoï trôû thaønh con ñöôøng neân thaùnh.
Sau cuøng Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ caát kinh Laäy Cha vaø ban pheùp laønh toøa thaùnh cho moïi ngöôøi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)