Tình hình chieán cuoäc taïi Siria
vaø hoäi nghò thöôïng ñænh
caùc nöôùc khoâng lieân keát
Tình hình chieán cuoäc taïi Siria vaø hoäi nghò thöôïng ñænh caùc nöôùc khoâng lieân keát.
Siria (RG 29/08/2012; Vat. 1/09/2012) - Trong tuaàn vöøa qua, ngöôøi ta ñaëc bieät chuù yù ñeán thaûm kòch chieán traän taïi Siria, haèng ngaøy coù haøng chuïc ngöôøi cheát döôùi bom ñaïn. Chæ trong ngaøy thöù hai 27 thaùng 08 naêm 2012, ít nhaát 60 ngöôøi ñaõ thieät maïng taïi thuû ñoâ Damasco döôùi bom ñaïn töø caùc maùy bay chieán ñaáu cuûa chính quyeàn thaû xuoáng nhöõng khu vöïc coù nhieàu ngöôøi daân hoài giaùo Sunnit sinh soáng. Ngöôøi Hoài sunnít ñaõ ñöùng tieân phong trong vieäc choáng chính quyeàn cuûa toång thoáng Assad neân ñaây laø moät trong nhöõng haäu quaû hoï phaûi höùng chòu. Ngoaøi ra, ngöôøi ta cuõng tìm thaáy thi theå cuûa 5 ngöôøi bò haønh quyeát saùng hoâm thöù ba sau ñoù trong thaønh phoá Damasco.
Keå töø khi khôûi ñaàu chieán cuoäc taïi Siria ñeán nay, ñaõ coù treân 25 ngaøn ngöôøi bò cheát taïi ñaây, moät trieäu röôõi phaûi soáng caûnh di taûn chieán cuoäc, trong soá naøy coù raát ñoâng treû em, nhöõng naïn nhaân voâ toäi nhöng laïi phaûi chòu nhieàu haäu quaû theâ thaûm nhaát, nhö nhieàu laàn toå chöùc Nhi Ñoàng theá giôùi thuoäc Lieân Hieäp Quoác ñaõ khaúng ñònh. Trong moät cuoäc phoûng vaán daønh cho Ñaøi Vatican, oâng Andrea Iacomini, ngöôøi phaùt ngoân cuûa UNICEF phaân boä Italia, nhaän ñònh raèng: Tình hình ngaøy caøng nguy ngaäp. UNICEF ñang caàn gaáp ngaân khoaûn cöùu trôï khaån tröông, moät tình traïng khaån tröông y teá, vôùi nöôùc, thuoác men, caùc dòch vuï veä sinh, trong noäi ñòa Siria cuõng nhö taïi caùc traïi tò naïn ôû caùc nöôùc laùng gieàng nhö Giordani, Irak, Thoå nhó Kyø vaø Liban. Chuùng toâi ñang caàn 54 trieäu Myõ Kim cho chöông trình cöùu trôï khaån tröông naøy. Ngoaøi ra, caàn phaûi chuù yù ñeán tình traïng taâm theå lyù cuûa caùc treû em tî naïn. Taïi traïi tò naïn lôùn nhaát laø traïi Zaatari, chuùng toâi ñaõ daønh rieâng 10 khoaûng khoâng gian cho caùc treû em, toâi coù theå ñònh nghóa ñaây laø nhöõng khoaûn khoâng gian hy voïng, nôi maø caùc em coù theå tìm thaáy nhöõng ñieàu kieän soáng maø caùc em ñaõ phaûi töø boû khi ra ñi soáng ñôøi di taûn. Nhieàu em ñaõ phaûi chöùng kieán nhöõng thaûm kòch kinh hoaøng chaúng haïn nhö maát cha maát meï, hay thaáy bom noå, hoaëc chính baûn thaân caùc em phaûi xung chieán.Chính vì theá, caàn phaûi hoã trôï tinh thaàn cho caùc em, nhaát laø veà maët taâm lyù xaõ hoäi. Vaø söï kieän ñaùng buoàn nhaát laø ngöôøi ta noùi nhieàu veà can thieäp chieán tranh, nhöng laïi noùi raát ít ñeán tình hình nhaân ñaïo. Ít ngöôøi nhôù raèng coù hôn hai trieäu röôõi ngöôøi daân Siria ñang keït giöõa voøng löûa ñaïn, trong soá naøy , moät nöûa laø treû em vaø khoaûng 300 ngaøn em döôùi 5 tuoåi. Ñaây laø moät thaûm kòch kinh hoaøng khoâng theå choái caõi ñöôïc. Caàn phaûi noùi ñeán thaûm kòch naøy. Caùc phöông tieän truyeàn thoâng phaûi loan tin veà caùc treû em trong cuoäc chieán. Chuùng toâi chæ coù nhaân söï ít oûi, daán thaân ngay ôû tuyeán ñaàu töø thaùng 2 ñeán nay, trong nhöõng ñieàu kieän an ninh toái thieåu, nhöng khoâng ñuû. Con soá naïn nhaân ngaøy caøng gia taêng, nhaát laø caùc treû em. (RG 290812)
Trong khuoân khoå naøy, hoâm 30 vaø 31 thaùng 8 naêm 2012, cuoäc hoïp thöôïng ñænh moãi ba naêm moät laàn cuûa khoái caùc nöôùc khoâng lieân keát ñaõ dieãn ra taïi Teheran, thuû ñoâ nöôùc Iran vôùi söï hieän dieän cuûa oâng Ban Ki Moân, toång thö kyù Lieân Hieäp Quoác.Taâm ñieåm cuûa cuoäc hoïp seõ laø moät giaûi phaùp cho vaán ñeà chöông trình phaùt trieån haït nhaân cuûa Iran vaø Baéc Haøn, nhöng cuõng seõ chuù yù ñeán söï can thieäp vaøo noäi boä caùc quoác gia vaø vaán ñeà caùc bieän phaùp caám vaän ñôn phöông.
Khoái caùc nöôùc khoâng lieân keát ñaõ ra ñôøi vôùi hai hoäi nghò Bandung hoài naêm 1955 vaø Belgrad hoài naêm 1961. Khoái naøy quy tuï 120 nöôùc khoâng ñöùng veà phe naøo trong traän chieán tranh laïnh tröôùc ñaây giöõa caùc nöôùc töï do vaø caùc nöôùc coäng saûn. Ngaøy nay, xem ra traän chieán tranh laïnh ñaõ chaám döùt, nhöng treân bình dieän ñòa lyù, caùc tham döï vieân cuoäc hoïp naøy seõ chuù troïng ñeán caùc caêng thaúng ñòa phöông, ñaëc bieät laø tình hình taïi Siria, Baéc Haøn vaø Iran. Ngoai tröôûng Teheran oâng Salehi cho bieát seõ coâng boá moät ñeà nghò khoù coù theå töø choái ñeå giaûi quyeát cuoäc khuûng hoaûng taïi Siria. Vaø Nga ñaõ töùc khaéc tuyeân boá laø uûng hoä ñeà nghò naøy. Döï thaûo tuyeân ngoân chung keát thì maïnh meõ pheâ bình söï can thieäp cuûa nöôùc ngoaøi vaøo noäi boä nhöõng vaán ñeà ñòa phöông vaø caû caùc bieän phaùp caám vaän maø Taây phöông aùp ñaët treân moät soá quoác gia, chaúng haïn nhö treân Iran. Caùc bieän phaùp naøy ñang laøm cho neàn kinh teá Iran bò ngaït thôû. (RG 29.08.12)
Theo nhaän ñònh cuûa nhieàu chuyeân vieân theá giôùi, söï raïn nöùt traàm troïng cuûa theá giôùi veà Siria ñaõ hieän roõ trong cuoäc hoïp naøy, khi toång thoáng Ai Caäp Mursi hoâ haøo caùc quoác gia uûng hoä vieäc laät ñoå toång thoáng Asad cuûa Siria. Siria voán laø ñoàng minh thaân caän cuûa Iran.
Mai Anh
(Radio Vatican)