Thaùnh Theå laø tuyeät ñænh
lôøi caàu nguyeän cuûa Chuùa Gieâsu
vaø cuûa Giaùo Hoäi
Thaùnh Theå laø tuyeät ñænh lôøi caàu nguyeän cuûa Chuùa Gieâsu vaø cuûa Giaùo Hoäi.
Vatican (Vat. 11/01/2012) - Vieäc tham döï bí tích Thaùnh Theå, laø ñieàu khoâng theå thieáu ñoái vôùi cuoäc soáng kitoâ, phaûi luoân luoân laø ñieåm cao nhaát trong toaøn lôøi caàu nguyeän cuûa chuùng ta.
Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI ñaõ khaúng ñònh nhö treân trong buoåi tieáp kieán hôn 5,000 tín höõu vaø du khaùch haønh höông naêm chaâu taïi ñaïi thính ñöôøng Phaoloâ VI saùng thöù tö 11 thaùng 1 naêm 2012.
Trong baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ noùi veà lôøi caàu nguyeän cuûa Chuùa Gieâsu trong Böõa Tieäc Ly, trong boái caûnh thôøi gian vaø taâm tình töø bieät caùc moân ñeä baïn höõu cuûa Chuùa tröôùc khi böôùc vaøo cuoäc khoå naïn. Phuùc aâm thaùnh Maïccoâ keå laïi raèng ngay töø luùc khôûi ñaàu chuyeán ñi veà Gieârusalem Chuùa Gieâsu, taïi caùc laøng vuøng Cesarea Philipheâ Chuùa Gieâsu ñaõ "baét ñaàu daäy cho caùc oâng bieát Con Ngöôøi phaûi chòu ñau khoå nhieàu, bò caùc kyø muïc, thöôïng teá cuøng kinh sö loaïi boû, bò gieát cheát vaø sau ba ngaøy soáng laïi" (Mc 8,31). Khung caûnh cuûa cuoäc giaõ bieät ñoù laø gaàn leã Vöôït Qua, kyû nieäm bieán coá daân Israel ñöôïc giaûi phoùng khoûi kieáp soáng noâ leä beân Ai Caäp. Söï giaûi phoùng aáy ñöôïc kinh nghieäm trong quùa khöù, ñöôïc chôø ñôïi trong hieän taïi vaø cho töông lai, trôû laïi soáng ñoäng trong vieäc cöû haønh leã Vöôït qua trong caùc gia ñình do thaùi. Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích söï môùi meû vieäc Chuùa Gieâsu cöû haønh leã Vöôït Qua vôùi caùc moân ñeä nhö sau:
Böõa Tieäc Chieàu cuoái cuøng ñöôïc loàng vaøo boái caûnh naøy, nhöng vôùi moät söï môùi meû trong khung caûnh. Chuùa Gieâsu nhìn veà cuoäc Khoå Naïn, Caùi Cheát vaø Söï Soáng Laïi cuûa Ngöôøi, vôùi taát caû yù thöùc traøn ñaày. Ngöôøi muoán soáng Böõa Tieäc Chieàu naøy vôùi caùc moân ñeä, vôùi moät tính caùch hoaøn toaøn ñaëc bieät vaø khaùc vôùi caùc böõa tieäc khaùc. Ñoù laø Tieäc Chieàu cuûa Ngöôøi, trong ñoù Ngöôøi trao ban Caùi Gì Ñoù hoaøn toaøn môùi meû laø Chính Ngöôøi. Trong caùch thöùc naøy, Chuùa Gieâsu cöû haønh leã Vöôït Qua cuûa Ngöôøi, vaø soáng tröôùc Thaäp Giaù vaø söï Phuïc Sinh cuûa Ngöôøi.
Tieáp tuïc baøi huaán ñuï Ñöùc Thaùnh Cha noùi: Söï môùi meû ñoù ñöôïc minh nhieân trong trình thuaät Böõa Tieäc chieàu cuûa Phuùc AÂm thaùnh Gioan. Chuùa Gieâsu coá yù khai maøo moät ñieàu gì môùi meû, cöû haønh leã Vöôït Qua cuûa Ngöôøi, gaén lieán vôùi caùc bieán coá cuûa cuoäc Xuaát Haønh. Vaø ñoái vôùi thaùnh Gioan Chuùa Gieâsu cheát treân thaäp giaù ñuùng luùc trong ñeàn thôø Gieârusalem caùc chieân con vöôït qua ñöôïc saùt teá.
Noøng coát Böõa Tieäc chieàu aáy laø caùc cöû chæ beû baùnh phaân phaùt cho caùc moân ñeä vaø chia seû cheùn röôïu vôùi caùc lôøi ñi keøm, vaø trong boái caûnh lôøi caàu nguyeän cuûa vieäc thaønh laäp bí tích Thaùnh Theå, laø lôøi caàu nguyeän cao caû cuûa Chuùa Gieâsu vaø cuûa Giaùo Hoäi. Tröôùc heát khi aùm chæ lôøi caàu nguyeän daãn nhaäp vaøo caùc cöû chæ vaø lôøi noùi cuûa Chuùa Gieâsu treân baùnh vaø röôïu, caùc truyeàn thoáng taân öôùc veà vieäc thaønh laäp bí tích Thaùnh Theå (x. 1Cr 11,23-25; Lc 22,14-20; Mc 14,22-25; Mt 26,26-29) duøng hai ñoäng töø song song boå tuùc cho nhau.
Thaùnh Phaoloâ vaø thaùnh Luca noùi veà vieäc taï ôn - eucaristia. Thaùnh Luca vieát: "Roài Ngöôøi caàm laáy baùnh, daâng lôøi taï ôn, beû ra, trao cho caùc oâng" (Lc 22,19). Traùi laïi hai thaùnh söû Maïccoâ vaø Maùttheâu nhaán maïnh khía caïnh chuùc tuïng - eulogia: "Ñöùc Gieâsu caàm laáy baùnh, ñaâng lôøi chuùc tuïng, roài beû ra, trao cho caùc oâng" (Mc 14,22). Caû hai töø hy laïp "eucaristein" vaø "eulogein" ñeàu quy chieáu veà lôøi taï ôn "berakha" do thaùi, nghóa laø lôøi caàu caûm taï vaø chuùc tuïng lôùn cuûa truyeàn thoáng Israel môû ñaàu caùc böõa tieäc troïng ñaïi. Hai töø hy laïp aùm chæ hai chieàu höôùng noäi taïi vaø boå tuùc cuûa lôøi caàu naøy. Thaät theá lôøi caàu "berakha" tröôùc heát laø vieäc caûm taï vaø chuùc tuïng daâng leân Thieân Chuùa vì ôn ñaõ nhaän laõnh: trong Böõa Tieäc chieàu cuoái cuøng cuûa Chuùa Gieâsu ñoù laø baùnh ñöôïc taïo thaønh bôûi boät mì maø Thieân Chuùa cho naåy maàm moïc leân töø ñaát vaø röôïu ñöôïc laøm bôûi nho chín. Lôøi caàu chuùc tuïng vaø caûm taï naøy daâng leân Thieân Chuùa trôû laïi nhö phöôùc laønh töø Thieân Chuùa xuoáng treân cuûa leã vaø laøm cho noù neân phong phuù. Taï ôn vaø chuùc tuïng Thieân Chuùa, nhö theá, trôû thaønh phöôùc laønh vaø cuûa leã daâng cho Thieân Chuùa, trôû laïi vôùi con ngöôøi, ñöôïc Ñaáng Toaøn Naêng chuùc laønh. Caùc lôøi thaønh laäp Bí tích Thaùnh Theå naèm trong boái caûnh naøy cuûa lôøi caàu nguyeän; trong ñoù söï ngôïi khen vaø chuùc tuïng berakha trôû thaønh phöôùc laønh vaø bieán ñoåi baùnh vaø röôïu thaønh Mình vaø Maùu Chuùa Gieâsu.
Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm trong baøi huaán duï: ñi tröôùc caùc lôøi thaønh laäp bí tích Thaùnh Theå laø caùc cöû chæ beû baønh vaø trao cheùn röôïu. Tröôùc heát, chính chuû gia ñình, ngöôøi tieáp ñoùn caùc thaønh phaàn khaùc vaøo baøn tieäc, laø ngöôøi beû baùnh vaø trao röôïu. Ñaây cuõng laø caùc cöû chæ cuûa söï hieáu khaùch vaø tieáp nhaän ngöôøi xa laï khoâng phaûi laø thaønh phaàn gia ñình, vaøo söï hieäp thoâng böõa tieäc. Chính caùc cöû chæ aáy chieám höõu ñöôïc moät söï saâu thaúm hoaøn toaøn môùi meû trong böõa tieäc chieàu, qua ñoù Chuùa Gieâsu töø bieät caùc moân ñeä: Ngöôøi cho moät daáu chæ höõu hình cuûa söï tieáp ñoùn vaøo baøn aên, trong ñoù Thieân Chuùa töï ban chính mình, Chuùa Gieâsu trong baùnh vaø trong röôïu coáng hieán vaø thoâng truyeàn chính Ngöôøi.
Chuùa Gieâsu bieát raèng söï soáng cuûa Ngöôøi saép bò laáy ñi qua khoå hình thaäp giaù laø cöïc hình daønh cho haïng noâ leä. Vôùi baùnh vaø röôïu, maø Ngöôøi coáng hieán trong Böõa Tieäc chieàu cuoái cuøng, Chuùa Gieâsu thöïc hieän tröôùc caùi cheát vaø söï soáng laïi cuûa Ngöôøi baèng caùch thöïc hieän ñieàu Ngöôøi ñaõ noùi trong dieãn vaên veà Vò Muïc Töû Nhaân Laønh: "Toâi hy sinh maïng soáng mình ñeå roài laáy laïi. Maïng soáng cuûa Toâi, khoâng ai laáy ñi ñöôïc, nhöng chính Toâi töï yù hy sinh maïng soáng mình. Toâi coù quyeàn hy sinh vaø coù quyeàn laáy laïi maïng soáng aáy. Ñoù laø meänh leänh cuûa Cha Toâi maø Toâi ñaõ nhaän ñöôc" (Ga 10,17-19). Nhö theá, Ngöôøi daâng hieán tröôùc maïng soáng cuûa Ngöôøi seõ bò laáy ñi, vaø trong caùch thöùc ñoù Ngöôøi bieán ñoåi caùi cheát baïo löïc cuûa mình trôû thaønh moät cöû chæ töï do daâng hieán chính mình vì tha nhaân vaø cho tha nhaân. Baïo löïc phaûi chòu bieán thaønh moät cuûa leã hieán teá tích cöïc, töï do vaø cöùu roãi. Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích söï ñoäc ñaùo vieäc töï hieán cuûa Chuùa Gieâsu nhö sau:
Caùi ñoäc ñaùo saâu xa cuûa vieäc hieán daâng chính mình cho caùc moân ñeä, qua vieäc töôûng nieäm thaùnh theå, laø toät ñænh lôøi caàu nguyeän ghi daáu böõa tieäc chieàu töø bieät cuûa Ngöôøi vôùi caùc moân ñeä. Khi chieâm ngöôõng caùc cöû chæ vaø lôøi noùi cuûa Chuùa Gieâsu trong ñeâm ñoù, chuùng ta thaáy roõ raøng raèng töông quan maät thieát vaø lieân læ vôùi Thieân Chuùa Cha laø nôi, trong ñoù Chuùa Gieâsu thöïc hieän cöû chæ ñeå laïi cho caùc moân ñeä vaø töøng ngöôøi trong chuùng ta, Bí tích cuûa tình yeâu.
Trong nhaø tieäc ly vang leân hai laàn caùc lôøi: "Caùc con haõy laøm vieäc naøy ñeå nhôù ñeán Thaày" (1 Cr 11,24-25). Vôùi vieäc trao ban chính mình, Chuùa Gieâsu cöû haønh leã Vöôt Qua cuûa Ngöôøi, baèng caùch trôû thaønh Chieân con ñích thaät, vaø Ngöôøi thaønh toaøn taát caû phuïng töï cuõ. Chính vì theá thaùnh Phaoloâ môùi khaúng ñònh vôùi caùc kitoâ höõu raèng: "Ñöùc Kitoâ ñaõ chòu hieán teá laøm chieân leã Vöôt Qua cuûa chuùng ta... Vì theá chuùng ta haõy cöû haønh leã... vôùi baùnh khoâng men laø loøng tinh tuyeàn vaø chaân thaät" (1 Cr 5,7-8).
Thaùnh söû Luca coøn duy trì moät yeáu toá quùy baùu khaùc cuûa böõa Tieäc chieàu cuoái cuøng, cho pheùp chuùng ta nhaän ra söï saâu thaúm caûm ñoäng cuûa lôøi caàu cuûa Chuùa Gieâsu ñoái vôùi töøng moân ñeä trong ñeâm töø bieät aáy. Vaøo cuoài böõa tieäc Chuùa Gieâsu höôùng tôùi Pheâroâ vaø noùi: "Simon, Simon ôi, kìa Satan ñaõ xin saøng caùc con nhö ngöôøi ta saøng gaïo. Nhöng Thaày ñaõ caàu nguyeän cho con ñeå con khoûi maát loøng tin. Phaàn con, moät khi ñaõ trôû laïi, haõy laøm cho caùc anh em cuûa con neân vöõng maïnh" (Lc 22,31-32). Khi ñeán gaàn côn thöû thaùch cuûa caùc moân ñeä, lôøi caàu cuûa Chuùa Gieâsu naâng ñôõ söï yeáu ñuoái cuûa hoï, söï vaát vaû cuûa hoï hieåu raèng con ñöôøng cuûa Thieân Chuùa ñi qua Maàu nhieäm vöôït qua caûu caùi cheát vaø söï phuïc sinh, ñaõ ñöôïc thöïc hieän tröôùc vieäc daâng baùnh vaø röôïu. Thaùnh Theå laø löông thöïc cho caùc ngöôøi haønh höông, vaø cuõng trôû thaønh söùc maïnh cho ngöôøi meät nhoïc, kieät söùc vaø maát höôùng...
Khi tham döï bí tích Thaùnh Theå, chuùng ta soáng moät caùch ngoaïi thöôøng lôøi caàu nguyeän, maø Chuùa Gieâsu ñaõ laøm vaø tieáp tuïc laøm cho töøng ngöôøi, ñeå söï döõ maø taát caû chuùng ta gaëp trong cuoäc soáng khoâng chieán thaéng chuùng ta vaø ñeå cho söùc maïnh bieán ñoåi cuûa caùi cheát vaø söï phuïc sinh cuûa Ngöôøi hoaït ñoäng trong chuùng ta. Trong Bí tích Thaùnh Theå Giaùo Hoäi ñaùp laïi leänh truyeàn cuûa Chuùa Gieâsu: "Caùc con haõy laøm vieäc naøy ñeå nhôù ñeán Thaày" (Lc 22,19; x. 1 Cr 11,24-26); Giaùo Hoäi laäp laïi lôøi caàu taï ôn vaø chuùc tuïng, vaø vôùi lôøi caàu aáy caùc lôøi truyeàn pheùp bieán baùnh vaø röôïu trôû thaønh Mình vaø Maùu Chuùa... Ngay töø ñaàu Giaùo Hoäi ñaõ hieåu caùc lôøi thaùnh hieán naøy nhö laø phaàn cuûa lôøi caàu nguyeän ñöôïc laøm cuøng vôùi Chuùa Gieâsu; nhö laø phaàn trung taâm cuûa lôøi chuùc tuïng traøn ñaày loøng bieát ôn, qua ñoù hoa traùi cuûa ñaát vaø coâng vieäc laøm cuûa con ngöôøi ñöôïc Thieân Chuùa ban trôû laïi cho chuùng ta nhö laø Mình vaø Maùu Chuùa Gieâsu, nhö laø söï töï hieán cuûa chính Thieân Chuùa trong tình yeâu tieáp ñoùn cuûa Con Ngaøi.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chaøo tín höõu baèng nhieàu thöù tieáng khaùc nhau, Ngaøi chuùc hoï coù nhöõng ngaøy haønh höông soát saéng vaø boå ích, roài caát kinh Laäy Cha vaø ban pheùp laønh toøa thaùnh cho moïi ngöôøi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)